پاورپوینت کامل آیا کتاب «دعائم الاسلام» قاضی نعمان معتبر است؟ ۴۵ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل آیا کتاب «دعائم الاسلام» قاضی نعمان معتبر است؟ ۴۵ اسلاید در PowerPoint دارای ۴۵ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل آیا کتاب «دعائم الاسلام» قاضی نعمان معتبر است؟ ۴۵ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل آیا کتاب «دعائم الاسلام» قاضی نعمان معتبر است؟ ۴۵ اسلاید در PowerPoint :

پاسخ اجمالی

نعمان بن محمد در نیمه اول قرن چهارم می‌زیسته و در سال ۳۶۳ هـ.ق از دنیا رفت. قاضی نعمان سال‌ها منصب قاضی القضاتی در دوران حکومت فاطمی‌ها را در اختیار داشت. نکته قابل توجه در مورد قاضی نعمان این است که اسماعیلیان همیشه از او با احترام و تجلیل یاد کرده و هنوز هم کتاب‌های او در میان اسماعیلیه رواج دارد و او را از علمای بزرگ خود می‌دانند.
در طرف مقابل؛ برخی علمای امامیه در قرون اخیر نیز او را از خود دانسته و کتاب معروف «دعائم الاسلام» را از منابع فقهی و حدیثی خود به شمار آورده و بدان استناد کرده‌اند. با این حال قول به اسماعیلی بودن او هم از شهرت بیشتری برخوردار است و هم با در نظر گرفتن همه کتاب‌های او، تأییدات بیشتری دارد.
کتاب «دعائم الاسلام» مهم‌ترین کتاب قاضی نعمان است. درباره حجیت این کتاب و جایگاه آن در میان شیعیان دو مطلب باید در نظر گرفته شود:
الف. دیدگاه پیرامون مؤلف: وثاقت و تأیید او در پذیرش روایات او نقش بسزائی خواهد داشت و بنابر اختلافی که در میان فقها وجود دارد، نظریاتشان در پذیرش روایات نیز مختلف خواهد بود.
ب. مرسل بودن روایات دعائم: قاضی نعمان در کتاب دعائم، برای روایات سندی ذکر نمی‌کند و تنها به ذکر نام پیامبر(ص) و امامان(ع) اکتفا می‌کند. این بی‌سند بودن روایات موجب ضعف آنها می‌شود و سبب می‌گردد که نتوان به صورت مستقل به آنها استناد کرد؛ لذا برخی از علما این کتاب را معتبر نمی‌دانند. بنابر این حتی اگر قاضی نعمان را امامی بدانیم، با روایات این کتاب باید معامله روایات مرسله شود؛ یعنی تنها زمانی روایات دعائم الاسلام معتبر است که متن یا محتوای آن در منابع دیگر آمده باشد.

پاسخ تفصیلی

أبو حنیفه نعمان بن محمد بن منصور بن أحمد بن حیون[۱] دانشمند بزرگ شیعی که در شهر قیروان در کشور تونس امروزی، به دنیا آمد و تا دوران جوانی همان‌جا بود.[۲] از آن‌جا که حیاتش در غرب افریقا بوده است، او را مغربی نیز گفته‌اند.[۳] پیرامون تولد او، تاریخ دقیقی وجود ندارد و تنها می‌دانیم که او در قرن چهارم و در سال ۳۶۳ هـ.ق فوت کرده است.[۴]
او در ابتدا سنی مذهب و در فقه نیز پیرو مکتب مالکی بود. سپس مکتب تشیع را اختیار کرد.[۵] البته در این‌که او شیعه اسماعیلی بوده و یا اثناعشری، اختلافاتی وجود دارد که بررسی آن خواهد آمد.
آصف فیضی، پژوهشگر اسماعیلی در مقدمه «دعائم الاسلام» می‌گوید:
قاضی نعمان در تاریخ اسماعیلیه با عنوان «سیدنا قاضی القضاه» و «داعی الدعاه النعمان بن محمد» شناخته می‌شود و گاهی تاریخ‌نگاران او را به اختصار قاضی نعمان ذکر می‌کنند.[۶]
مؤلفان شیعه نیز گاه به او «ابوحنیفه شیعى» می‌گویند.[۷]
قاضی نعمان از سال ۳۱۳ تا ۳۳۴ به خلیفه اول و دوم فاطمی خدمت کرد و مسئولیت رساندن اخبار را به آنان داشت که البته این مسئولیت دقیقاً چه کاری بوده است معلوم نیست. از سال ۳۳۴ تا ۳۴۱ و در زمان خلیفه سوم فاطمی به مقام قضاوت ارتقا یافت و در شهر طرابلس به قضاوت پرداخت. در سال ۳۴۱ و در عهد خلیفه چهارم فاطمی المعز لله، ‌شوکت و عظمت قاضی نعمان افزایش یافت، چرا که نعمان قبل از خلافت وی با او در ارتباط بود. قاضی بیشتر کتاب‌های خود را در این دوره نوشت. [۸] در سال ۳۶۲ خلیفه به مصر نقل مکان کرد و نعمان نیز با او به مصر رفت. او همچنین قاضی القضاه حکومت فاطمی بود[۹] و تا آخر عمر این منصب را در اختیار داشت.[۱۰]
قاضی نعمان در علوم مختلف صاحب‌نظر بود. او بر فقه و نظریات مختلف فقها اطلاع داشت و ردیاتی بر نظریه‌های ابوحنیفه، مالک، شافعی و … نوشته است. علاوه بر این، بر قرآن، معانی و تفاسیر آن و در کنار آنها بر لغت و شعر و … نیز دستی داشته است.‏[۱۱]
قاضی دو پسر داشت به نام علی و محمد که در مصر وفات یافتند. فرزندان قاضی نعمان بر مسند پدر تکیه زدند و به ترتیب جانشین پدر شدند و قضاوت در دستگاه فاطمی تا سال ۴۴۱ در این خاندان باقی ماند.[۱۲]
مذهب قاضی نعمان
نکته قابل توجه در مورد قاضی نعمان این است که اسماعیلیان همیشه از او با احترام و تجلیل یاد کرده و هنوز هم کتاب‌های او در میان اسماعیلیه رواج دارد[۱۳] و او را از علمای بزرگ خود می‌دانند. در طرف مقابل برخی از علمای امامیه در قرون اخیر نیز او را از خود دانسته و کتاب معروف او «دعائم الاسلام» را از منابع فقهی و حدیثی خود به شمار آورده و بدان استناد کرده‌اند؛ علامه مجلسی در مورد دوازده امامی بودن او می‌گوید: «ابوحنیفه نعمان بن محمد، در ابتدا مذهب مالکی داشت، سپس به مذهب امامیه هدایت یافته بود … و به خاطر ترسی که از خلفای فاطمی داشت، روایات ائمه بعد از امام صادق(ع) را نقل نکرده، و روش تقیه را به‌کار برده است، اگر کسی با دقت نگاه کند می‌فهمد که قاضی نعمان حق را ظاهر کرده است…».[۱۴]
اما کسی که بیشترین تلاش برای اثبات دوازده امامی بودن قاضی نعمان انجام داده، محدّث نوری است که بررسی‌های مفصل، استنادها و ادله‌ای را بیان داشته است.‏[۱۵] البته برخی از اندیشمندان نیز این ادله را بررسی و رد کرده‌اند.[۱۶]
علاوه بر این، بسیاری از علمای قدیم و جدید نیز هستند که او را شیعه اسماعیلی می‌دانند؛ ابن شهر آشوب از جمله این افراد است که او را شیعه دوازده امامی نمی‌داند. [۱۷] علاوه بر او بسیاری دیگر نیز چنین اعتقادی دارند:
«قاضی در حکومت فاطمی‌ها زیست و بر مذهب آنها کتاب‌ها نوشت و بر همان مذهب از دنیا رفت»؛[۱۸] «امامی بودن او ثابت نشده است و باید او را مجهول الحال (از این حیث که امامی است یا اسماعیلی) دانست».[۱۹] برخی از اهل سنت نیز به اسماعیلی بودن او اذعان کرده‌اند.[۲۰]
در هر صورت قول به اسماعیلی بودن او هم از شهرت بیشتری برخوردار است و هم با در نظر گرفتن همه کتاب‌های او، تأییدات بیشتری دارد.
تألیفات قاضی نعمان
یکی از جنبه‌های بسیار برجسته شخصیت قاضی نعمان اهتمام او به نویسندگی است. او به دلیل تألیفات فراوان، در زمره پرکارترین نویسندگان فاطمی قرار گرفته است. البته تعداد معدودی از آثار او باقی مانده است که برخی از آنها از اهمیت بیشتری برخوردار هستند.
۱. «دعائم الاسلام»
قاضی نعمان در اواخر ایام حکومت خلیفه فاطمی المهدی، تألیف مفصل‌ترین اثر فقهی خود را به نام «الایضاح» به اتمام رساند. این کتاب در ۲۲۰ باب و در بیش از سه هزار صفحه تدوین شده بود. تألیف این کتاب به دستور المهدی آغاز گردیده بود. متأسفانه از این اثر مفصل تنها بخشی از کتاب صلاه برجا مانده است. به منظور استفاده افراد بیشتری از کتاب، قاضی نعمان، تلخیصی از کتاب با نام «مختصر الایضاح» تألیف نمود که این اثر نیز به خواست خلیفه فاطمی انجام پذیرفت. پس از آن در مجالسی با حضور المعز و برخی داعیان دیگر اسماعیلی کار تدوین دعائم، متن نهایی فقه اسماعیلیه را آغاز نمود. مبنای کار در دعائم، کتاب الایضاح بوده است. اما در این‌جا برخلاف الایضاح تنها به نقل قول مختار و حکم فقهی مورد نظر اشاره نموده و احادیث آن‌را بیان کرده است. البته اسناد احادیث را نیز حذف نمود. بعد از آن، متن