پاورپوینت کامل آیا اولین مصرع دیوان حافظ «الا یا ایّها السّاقی ادرکأساً و ناولها» برگرفته از اشعار یزید بن معاویه است؟ ۱۷ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل آیا اولین مصرع دیوان حافظ «الا یا ایّها السّاقی ادرکأساً و ناولها» برگرفته از اشعار یزید بن معاویه است؟ ۱۷ اسلاید در PowerPoint دارای ۱۷ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل آیا اولین مصرع دیوان حافظ «الا یا ایّها السّاقی ادرکأساً و ناولها» برگرفته از اشعار یزید بن معاویه است؟ ۱۷ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل آیا اولین مصرع دیوان حافظ «الا یا ایّها السّاقی ادرکأساً و ناولها» برگرفته از اشعار یزید بن معاویه است؟ ۱۷ اسلاید در PowerPoint :

پاسخ اجمالی

در اولین غزل از سروده‌های حافظ چنین آمده است:

الا یا ایّها السّاقی ادرکأساً و ناولها
که عشق آسان نمود اوّل ولی افتاد مشکلها[۱]

شرحی را که محمد سودى بسنوى(متوفای ۱۰۰۰ق)‏ بر دیوان حافظ نگاشته، می‌گوید:
این مصرع بیت ثانى از قطعه‌ایست که یزید بن معاویه بر وزن بحر هزج[۲] سروده و اصل قطعه عیناً به این ‌قرار است:

انا المسموم ما عندى بتریاق و لا راقى
أدر کأسا و ناولها الا یا ایها الساقى‏[۳]

پس خواجه حافظ براى توافق با قافیه غزل خود مصرع مذکور را مقدم و مؤخر کرده و به طریق تضمین[۴] در اول غزل خود ایراد کرده است. از این جهت و به دلیل چنین تضمینی، حافظ مورد انتقاد برخی قرار گرفته است.[۵]
یکی از شاعران نیز پاسخ‌ این انتقاد را در قالب شعری بیان داشته است:

خواجه حافظ را شبى دیدم به خواب
گفتم‏اى در فضل و دانش بی‌هَمال

از چه بستى بر خود این شعر یزید
با وجود این همه فضل و کمال‏

گفت واقف نیستى زین مسئله
مال کافر هست بر مؤمن حلال‏[۶]

به هر حال، درباره این شعر حافظ به نکاتی باید توجه نمود:
۱. این قطعی نیست که چنین شعری را یزید گفته باشد؛ زیرا بنابر تحقیق و جست‌وجو در منابع روایی و غیر روایی معتبر و قابل اطمینان که اشعار یزید را نقل کرده‌اند، چنین شعری یافت نشد و سخن سودی برای ما معتبر نیست؛ لذا علامه قزوینى در یک بحث ده صفحه‌اى تشکیک محققانه‌اى بر قول سودى وارد می‌کند و فهرست مفصلى از کتاب‌هایى که احتمال وجود شعر یزید در آنها بوده را نام می‌برد که در هیچ‌کدام از آنها نشانى از این ابیات نیست. بعد حدس می‌زند که برخی افراد متعصبی که معاصر سودى بودند این حکایت را ساخته‌اند؛ یعنى شعر را به یزید و سپس تضمین آن‌را به حافظ نسبت داده‌اند، تا خوانندگان حافظ را نسبت به او بدبین سازند.[۷]
۲. نباید به دیوان حافظ نگاهی مادی داشت و اشعار آن‌را تفسیر کرد؛ چرا که در اثر همین نگاه است که حافظ را متهم می‌کند به این‌که چرا یک مصرع از غزل‌هایش مال یزید است؟[۸]
همه اشعار حافظ این‌گونه نیست. اگر کسى بخواهد درباره حافظ از روی دیوانش قضاوت کند مثل هر شاعر دیگرى، باید تمام این دیوان را از اول تا به آخر در نظر بگیرد. به عبارتی «حافظ در کتاب خودش یک کلید به دست ما داده است و آن کلید این است که کلماتى به کار می‌برد که آن کلمات همه نشان می‌دهد که می‌خواهد بگوید من مردى از این تیپم؛ مثل کلمه عارف، کلمه صوفى؛ کلمات مقدس در حافظ از قبیل سالک، عارف، طریق، طریقت، رونده، مرشد، پیر. اینها نشان می‌دهد که این دیوان از تیپ دیوان‌هایى است که عرفا تنظیم کرده‌اند، در زبان عربى و در زبان فارسى.