پاورپوینت کامل منظور از پیوند تقوا و دانش در آیه «اتقوا الله و یعلمکم الله» چیست؟ آیا تقوا تأثیری در کسب علومی؛ مانند پزشکی، معماری و … نیز دارد؟ ۳۸ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل منظور از پیوند تقوا و دانش در آیه «اتقوا الله و یعلمکم الله» چیست؟ آیا تقوا تأثیری در کسب علومی؛ مانند پزشکی، معماری و … نیز دارد؟ ۳۸ اسلاید در PowerPoint دارای ۳۸ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل منظور از پیوند تقوا و دانش در آیه «اتقوا الله و یعلمکم الله» چیست؟ آیا تقوا تأثیری در کسب علومی؛ مانند پزشکی، معماری و … نیز دارد؟ ۳۸ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل منظور از پیوند تقوا و دانش در آیه «اتقوا الله و یعلمکم الله» چیست؟ آیا تقوا تأثیری در کسب علومی؛ مانند پزشکی، معماری و … نیز دارد؟ ۳۸ اسلاید در PowerPoint :

پاسخ اجمالی

بر اساس آیات قرآن و روایات، قدر مسلم آن است که میان «تقوا» با «روشن‌بینی»، «علوم اخلاقی» و «عقل عملی» ارتباطی عمیق وجود دارد؛ اما در علوم نظری مانند پزشکی -حتی اگر توفیقاتی به دلیل تقوا نصیب انسان شود- نمی‌توان چنین ارتباطی را میان تقوا و چنین‌ دانش‌هایی برقرار دانست.

پاسخ تفصیلی

آیاتی از قرآن کریم تصریح دارند که بین تقوا و روشن‌بینی ارتباط وجود دارد:

«…إِنْ تَتَّقُوا اللَّهَ یجْعَلْ لَکمْ فُرْقانا …»؛^[۱] اگر تقوای الهی داشته باشید، خداوند برای شما معیار تمیز و تشخیص سره از ناسره را قرار می‌دهد.

و «… وَ اتَّقُوا اللَّهَ وَیعَلِّمُکمُ اللَّهُ …»؛^[۲] تقوای الهی داشته باشید و خداوند به شما می‌آموزد و تعلیم می‌دهد.

محققان و مفسران بر این باورند که این آیات نشانگر تأثیر عمیق تقوا بر دانش انسان بوده و این‌که فرد متقی مورد موهبت افاضه‌ی تعلیم الهی قرار می‌گیرد.

در روایات پیامبر(ص) و اهل‌بیت(ع) نیز به این مطلب تصریح شده است:

پیامبر اکرم(ص): «با هوا و هوس‌‏های نفسانی مبارزه کنید تا حکمت در دل شما وارد شود».[۳]

«هرکس چهل روز خود را خالص برای خدا قرار دهد، چشمه‏‌های حکمت از زمین دلش به مجرای زبانش جاری می‌شود».[۴]

امام علی(ع): «اگر نبود که شیاطین در اطراف دل‌های فرزندان آدم حرکت می‌کنند، آنها ملکوت آسمان‌ها را مشاهده می‌‏کردند».[۵]

بنابر این، این یک منطق مسلّم در معارف اسلامی است. و آثار این منطق را در ادبیات اسلامی -چه عربی و چه فارسی- زیاد می‌بینیم.[۶]

اما باید دید از لحاظ منطق علمی و فلسفی چه رابطه‏ای بین تقوا و روشن‌بینی وجود دارد؟ چطور ممکن است تقوا که یک فضیلت اخلاقی بوده و مربوط به طرز عمل انسان است، در دستگاه عقل، فکر و قوّه قضاوت انسان تأثیر داشته باشد و منشأ آن شود که انسان به دریافت حکمت‌‌هایی نائل گردد که بدون داشتن تقوا موفق به دریافت آن حکمت‌‌ها نمی‌شود؟

تقوا و حکمت عملی‏

مسلم و یقینی است که منظور از حکمت و روشن‌بینی که در این‌جا از آن سخن به میان می‌آید، حکمت و عقل عملی است. «عقل عملی» همان است که مبنای علوم زندگی و اصول اخلاقی قرار می‌‌گیرد؛ یعنی در اثر تقوا انسان راهی را که باید در زندگی پیش بگیرد، بهتر می‌شناسد.

تبیین رابطه تقوا و حکمت عملی

در مورد رابطه‌ی تقوا و حکمت عملی، می‌توان گفت این رابطه از نوع رفع موانع است؛ یعنی تقوا موانع دید عقل عملی را برمی‌دارد. بدین معنا که یکی از حالات و قوایی که در عقل عملی و در شناخت خوب و بد، تأثیر دارد، طغیان هوا و هوس‌‏ها، احساسات و تعصبات نابجا است؛ زیرا منطقه و حوزه‌ی عقل عملی انسان به دلیل این‌که مربوط به عمل انسان است، همان حوزه و منطقه‌ی احساسات و تمایلات و شهوات است. این امور اگر از حد اعتدال خارج شوند و انسان محکوم اینها باشد، در برابر ندای عقل و وجدان، فریاد و غوغا می‌کنند، برای ندای عقل پارازیت ایجاد می‌‏کنند، دیگر آدمی ندای عقل خویش را نمی‌‏شنود، در برابر چراغ عقل، گرد و غبار و دود و مه ایجاد می‌‏کنند، دیگر چراغ عقل نمی‌تواند پرتوافکنی کند. خشم، شهوت، طمع، حسادت، لجاجت، تعصب، خودپسندی و… آدمی را در زندگی کور و کر می‌‏کند.[۷]

پیشوایان دین در سخنان بسیاری به این تأثیرگذاری پرداخته‌اند:

1. پیامبر اسلام(ص): «بالاترین دشمنان تو همان نفس امّاره و احساسات سرکش تو است که از همه به تو نزدیک‌تر است و در میان دو پهلویت قرار گرفته است».^[۸]
2. امام علی(ع): «خودپسندی انسان یکی از اموری است که با عقل وی حسادت و دشمنی می‌‏ورزد».^[۹]
3. امام علی(ع): «بیشترِ زمین‌خوردن‌‏های عقل آن‌جا است که برق طمع جَستن می‌‏کند».^[۱۰]
4. امام صادق‌(ع): «هوا و هوس دشمن عقل است».[۱۱]

بنابراین، هوا و هوس دشمن عقل بوده و تقوا دشمن هوا و هوس است؛ و دشمن دشمن، دوست محسوب می‌‌شود؛ چون موجب تضعیف دشمن می‌گردد.[۱۲]

در همین زمینه، سعدی در بوستان می‌گوید:

حقیقت سرایی است آراسته             هوا و هوس گَرد برخاسته‏

نبینی که هرجا که برخاست گرد             نبیند نظر گرچه بیناست مرد.[۱۳]

  و در گلستان می‌گوید:

بدوزد شَرَه دیده هوشمند             درآرد طمع مرغ و ماهی به بند.[۱۴]

 حافظ نیز می‌گوید:

جمال یار ندارد نقاب و پرده ولی             غبار ره بنشان تا نظر توانی کرد.[۱۵]

مولوی هم می‌گوید:

حس‌ها و اندیشه بر آب صفا                      همچو خس بگرفته روی آب را

خس بس انبه بود بر جو چون حباب             خس چو یکسو رفت پیدا گشت آب‏

چون که تقوا بست دو دست هوا               حق گشاید هر دو دست عقل را.[۱۶]

رابطه تقوا و عقل نظری

 مقصود از عقل نظری، نیرویی است که مبنای علوم طبیعی و ریاضی و فلسفه الهی است؛ یعنی کار عقل نظری، قضاوت در مورد واقعیت‌‌ها است که فلان چیز این‌گونه است یا نیست؛ فلان خاصیت را دارد یا ندارد؟

برخی اندیشمندان بر این باورند که تقوا در عقل نظری تأثیری ندارد؛ و این‌گونه نیست که انسان اگر تقوا داشته باشد بهتر دروس ریاضی و یا طبیعی را می‌فهمد و مشکلات آن علوم را حل می‌‏کند. حتی در فلسفه‌ی الهی نیز تا آن‌جا که جنبه‌ی فلسفی دارد و سر و کارش با منطق و استدلال است، و [انسان‏] می‌‏خواهد با پای استدلال گام بردارد و مقدمات در فکر خود ترتیب می‌‏دهد تا به نتیجه برسد، این‌گونه است که تقوا در آن تأثیر ندارد.[۱۷]

در طرف مقابل، از ظاهر سخن برخی مفسران چنین برمی‌آید که تقوا در فهم مسائل عقل نظری نیز تأثیر دارد؛ چون در تفسیر آیه‌ی ۲۸۲ سوره بقره می‌گویند: «هر چه قدرت تقوایی بیشتر گسترده‌‏تر شود، راه‌های رشد فکری و کشف و تفصیل اصول و فروع احکام بازتر می‌‌شود».[۱۸]

یا این‌که می‌گویند: «تقوا و پرهیزکاری و خداپرستی اثر عمیقی در آگاهی و روشن‌‏بینی و فزونی علم و دانش دارد. آری هنگامی که قلب به