پاورپوینت کامل سیره پیامبر اعظم در روابط خارجی ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل سیره پیامبر اعظم در روابط خارجی ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint دارای ۱۲۰ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل سیره پیامبر اعظم در روابط خارجی ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن پاورپوینت کامل سیره پیامبر اعظم در روابط خارجی ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint :

۸

مقدمه

پیامبراکرم(ص) به عنوان یک انسان کامل هیچ گاه برطبق هوای نفس کاری را انجا م نمی
دا د و در تمام اعمال ورفتار شان از اصول و قواعد ویژه ای، پیروی می نمود که بر
گرفته ازمتن قرآن ومنطبق با وحی الهی بود[۲]؛ به همین دلیل خداوند در قرآن مجید می
فرماید: لکم فی رسول الله اُسوه حسنه[۳] به همین دلیل رفتار،گفتار وکردار شان
درهربعدی الگوی زندگی برای همه انسان ها درهمه زمانهاومکانها می باشد. یکی از آن
ابعاد، سیره ی پیامبر در روابط خارجی و راز و رمز موفقیت حضرتش درآن عرصه است؛ به
ویژه آن که باوجود فشارها و مشکلات طاقت فرسا آن حضرت موفق گردید در مدت کوتاهی
اسلام را به بیرون ازمرزهای جزیره العر ب بگستراند واندام سترگ تمدن های بزرگ را به
لرزه در آورد. از این رولازم وضروری می نماید که دراین رابطه هرچه بیشتر بحث
وپژوهش صورت گیرد ،تا الگو ومبنای رفتار مسلمانان در عرصه روابط خارجی قرار
گیرد.به همین منظور ما مطالبی را در ذیل گرد آورده ایم امید واریم که این گام کوچکی
باشد در این عرصه بزرگ .

تعریف واژگان:

پیش از آن که به اصل بحث بپردازیم سزاوار است برخی از واژگان کلیدی را که ارتباط
تنگاتنگ با موضوع پژوهش دارد و از مقومات بحث به شمار می رود تعریف نماییم و توضیح
دهیم تا از این مباحث نتیجه بهترین گرفته باشیم.

الف) سیره:

«سیره» اسم مصدر از باب «سار یسیر سیرا» به معنای رفتن است و مصدر آن از باب تفعیل
«تسیر» به معنای راه انداختن و به راه واداشتن می باشد. [۴].

و نیز گرفته شده «سیره» بر وزن فعله مشتق از «سیر» به معنای حرکت در روز و شب و
«سری» به مفهوم حرکت در شب است. [۵].

بعضی، واژه ی« سیر» را به معنای رفتن ،جریان داشتن وحرکت کردن گرفته اند . برخی هم
گفته اند به معنای حرکت در روی زمین وبه دیگر سخن: به معنای، راه رفتن گذشتن و عبور
کردن است.[۶]

با توجه به معنای«سیر» واژ ه شناسان معنا ومفهوم« سیره» رایک نوع حرکت کردن ، ویک
نوع رفتن ، وبه عبا رت بهتر نوع سبک وکردار و رفتار و منش دانسته اند.[۷]

«سیره » در اصطلاح طریقه ،هیئت ، وحالت انسان یعنی نوع رفتار وکردار اوست.[۸]

در اصطلاح تاریخ نویسان صدر اسلام «سیره» به معنای شرح حال وتاریخ زندگی پیامبر (ص)
بوده است وبعد ها به روش و مِتُد زندگی پیامبر(ص) وهمچنین اهل بیت آن حضرت ونوع
رفتار وکردار ایشان در زمینه های گوناگون اطلاق شده است.

با توجه به مطا لب فوق ،« سیره پیامبر» یعنی سبک پیامبر، متدی که پیغمبر در عمل
وروش برای مقاصد خودش به کار می گرفت[۹] .

ب)روابط خارجی

روابط خارجی به مجموعه ی روابط فرهنگی ، اجتماعی ، اقتصادی سیاسی ودیپلماسی میان
دولتها وملتها گفته می شود . تفاوت روابط خارجی با سیا ست خارجی درآن است که سیاست
خارجی به مفهوم امروزی خود، تنها به سیاست های گفته می شود که مجری آنها وزارت
خارجه ی دولتها باشدواز کانال آن وزارت پایه ریزی گردد. به دیگر سخن؛ سیاست خارجی
عبارت است از سیا ست یک دولت در کنش متقابل با دیگر دولت ها وخلق ها[۱۰].روابط
دیپلماتیک هم عبا رت از روابطی می باشد که بین دولت ها پس از شناسایی یکدیگر وتوافق
در برقراری روابط ، با اعزا م نماینده ایجاد می شود . به بیان دیگر؛ روابط
دیپلماتیک شامل کلیه ارتباطاتی سیاسی ، اقتصادی وفرهنگی است که بین دو یاچند دولت
از طریق نمایندگی های دیپلماتیک دولت ها صورت می گیرد. پس روابط دیپلماتیک به روابط
میان دولتها گفته می شود و شامل روابط میان ملتها وسازمان های غیر دولتی نمی
گردد.بنا براین روابط خارجی مفهوم وسیع تری از سیاست خار جی وروابط دیپلماتیک دارد
وهد ف ما دراین مقاله بررسی رفتار پیامبر(ص)درعرصه ی روابط خارجی به معنای وسیع
کلمه است وشامل هر گونه روابط فرهنگی ، اجتماعی ، اقتصادی ، سیا سی ودیپلماسی می
گردد.

طرح بحث

با بررسی سیره ی پیامبر اعظم(ص) در روابط خارجی و اقدامات دیپلماتیک در زمان ها و
مکان های مختلف می توان رفتارهای گوناگونی را مشاهده کرد که هر کدام بر طبق اصول
مشخصی شکل گرفته و در جای معینی نیز به کار گرفته شده است و همچنین برای اجرای آن
مکانیزم های خاص و روش های ویژه ای مورد استفاده ی رسول گرامی قرار گرفته است.

در این پژوهش تلاش شده است برخی از آن اصول و ابزار گردآوری شود. به همین منظور
مقاله حاضر در دو بخش ذیل تنظیم و ارائه می گردد:

الف) مبنای سیره ی پیامبر(ص ) در روابط خارجی

ب) ابزار سیره ی پیامبر در روابط خارجی

الف) مبنا ی سیره پیامبراعظم (ص) در روابط خارجی

مبانی رفتار پیامبر اکرم (ص) در روابط خار جی برگرفته از قرآن مجید است ومهمترین آن
اصول ذیل می باشند:

۱- اصل دعوت وجهاد

۲- اصل نفی سبیل وعزت اسلامی

۳- اصل صلح وهمزیستی مسالمت آمیز

۴- اصل التزام به قرار دادها واحترام پیمان ه

۱- اصل دعوت وجهاد

مسئله ی دعوت در آثار دینی مسلمانان از جایگاه والایی برخوردار است ویکی از مهم تر
ین عنصر در روابط خار جی اسلام به شمار می اید. در متون دینی آمده است که مسلمانان
قبل از دعوت به توحید ونبوت، حق نبردبا کافران راندارندوفقهانیز آن را به عنوان
یک اصل مسلم در فقه پذیرفته اند[۱۱].

در متون حدیثی بابی به این موضوع اختصاص یافته وروایات فروانی در اهمیت دعوت ونحوه
وکیفیت آن گردآور ی شده است[۱۲].

قرآن مجید نیز ایات فروانی در رابطه بادعوت دارد وحتی در برخی از ایات دعوت به
عنوان وظیفه ی اصلی پیامبر گرامی اسلام تلقی شده است . درایاتی از سوره ی احزاب
چنین آمده است:

«ی ایهالنبی انَا ار سلنک شاهدا ومبشرا ونذیر ا و داعیا الی اللَه باذنه و
سراجا منیرا[۱۳]»

ای پیامبر! ماتورا گواه وبشارت دهنده وانذار کننده فرستادیم وتورا دعوت کننده به
سوی خدا به فرمان او و چراغ روشنی بخش قراردادیم .

پیامبر گرامی اسلام نیز درروابط خارجی وبر خورد با سرا ن کشورها به اصل دعوت، ارزش
و اهمیت فوق العا ده داده وآن راهمواره به عنوان نخسیتین ومهمترین مبنای روابط
خارجی خویش قرارا داده است.

امام علی(ع) درروایتی می فرماید: هنگامی که پیامبر مرا به یمن می فرستاد فرمود
یاعلی اگر خداوند یک نفر را به دست تو هدایت کند بهتر از تمام آن چیزی است که آفتاب
برآن می تابد[۱۴].

پیامبر گرامی اسلام چنان به اصل دعوت اهمیت می دادکه درجنگ ها نیز ابتدا به دعوت می
پرداخت وحتی آنانی را که قبلا دعوت کرده بود مجددا به اسلام فرامی خواند[۱۵].باوجود
آن که دعوت پیا مبر اعظم ( ص) قبلا به یهودیان خیبر رسیده بود حضرتش سه روز سفیران
ودعوت گران خویش را به نزد آنان فرستاد تا آنان را مجدداً به اسلام فراخوانند[۱۶].

از نامه های که به سرا ن کشورهای جهان توسط رسول اعظم(ص) فرستاده شده است نیزبه
خوبی اهمیت دعوت در روابط خارجی آن حضرت روشن می گردد که مابرای نمونه برخی ازاین
نامه هارا نقل می کنیم:

رسول خدا (ص) در نامه ی به کسری پادشاه ایران زمین چنین می آورد:

بنام خداوند بخشنده ومهربا ن . از محمد ابن عبدالله رسول خدا به خسرو پرویز، بزرگ
پارس: درود وایمنی عذاب برکسی که پیروهدایت گردد، به خداو فرستاده ی او، ایمان آور
که آفریدگاری جزخدای یگانه بی همتا نیست ومحمد بنده وفرستاده اوست . من تورا به سوی
خدا دعوت می کنم ؛زیرا که من پیامبر خدا برهمه ی مردمان هستم تا زنده دلان را هشدار
دهم وکلمه ی عذاب بر کافران مسلم گردداز این رو اسلام آور تا ایمن مانی ؛چرا که اگر
ایمان نیاوری بی گمان گناه همه مجوسیان برگردن توخواهد بود[۱۷].

ودر نامه ی دیگری به پادشاه روم می نویسد:

بنام خداوند بخشنده ومهربان . ازمحمد رسول الله بنده وفرستاده ی خدا به هر قل بزرگ
روم. درود بر کسی که راه هدایت در پیش گیرد . اما بعد : من تورا به سوی دین اسلام
دعوت می کنم . اسلام آور تا ایمن مانی اگر اسلام آوری خداوند دوبار به توپاداش
خواهد داد وگرنه گناه همه ی رومیان را به گردن خواهی داشت[۱۸].سپس ایه مباهله را
ذکرمی کند.[۱۹]

با توجه به آن که در آن روز روم و ایران به عنوان دو ابر قدرت مطرح بودندبه گونه ای
که قلمرو امپراتور روم در آن زمان ا ز اروپا تا شمال آفریقا وقسمتی از خاور میانه
گسترده بو د،[۲۰] پیامبر اسلام ، چنین فردی را قاطعانه به اسلام دعوت می کند این در
قدم نخست بیانگر اهمیت وجایگاه ویژ ه ی دعوت درسیره ی سیاسی پیامبر(ص) در روابط
خارجی می باشد.ضمن آن که این نامه ها قواعد وشیوه های دعوت ، مبانی واصول دعوت
وهمچنین مراحل دعوت را به ما می آموزد. ما بحث را در رابطه بامراحل دعوت پی می
گیریم در نامه های پیامبر گرامی اسلام جمله (اسلم تسلم) به چشم می خورد ؛ یعنی: اگر
دعوت براساس تبلیغ مسالمت آمیز را نپذیری ولجاجت نمایی در امان نخواهی بود. از این
جمله استفاده می شود که دعوت دارای دومرحله است :

الف) تبلیغ مسالمت آمیز ؛

ب) برخورد قهر آمیز ومسلحانه با جلو گیری کنندگان از تبلیغ اسلامی .[۲۱]

در فرهنگ اسلامی از دومی به عنوان جهاد یاد می شود.جهاد یک اصل جدا گانه ی در قبا
ل سایر اصول نیست بلکه از جمله ی مرا حل دعوت به شمار می اید ؛ به همین دلیل فقها
در کتاب ها ی فقهی هنگامی که بابی را ویژه جهاد بازنموده اند در مقدمه آن باب
دعوت را نیز بحث کرده اند وجهاد بدون دعوت را ممنوع دانسته اند.[۲۲]

مر حوم شیخ بهائی در کتاب جامع عباسی در این باره می گوید:

« قبل از جهاد انجام سه امر واجب است: اول دعوت به اسلام است ؛ زیرا ابتدائاً قتال
با کفار جایز نیست مگر بعد از آن که امام یا نایب او، ایشان رابه شهادتین واقرار به
وحدانیت خدای تعالی وعدل او و نبوت حضرت محمد(ص) وامامت حضرت امیر موء منان واولاد
معصوم ایشان(ع) وجمیع شرایع واحکام آن دعوت کند واگر بی آن که امام ، کفار را دعوت
به اسلام نماید ، مسلمانی یکی از ایشان را بکشد ، معصیت کرده است،اما قصاص ودیه
براو نیست.[۲۳]

جهاد در اسلام هدف نیست بلکه وسیله وابزار دعوت است .به وسیله ی جهادموانع دعوت
برداشته می شود وجاده برای مرکب راه وار دعوت هموار می گردد .

فلسفه ی جهاد در اسلام ، حاکمیت اصول ارزشمند الهی و انسانی و رفع ستم از
مظلومان[۲۴] و مستضعفان است وجنگ برای جلوگیری از آلودگی وفساد در روی زمین[۲۵] و
برای مقابله با آنچه مانع کمال وسعادت انسان است مجاز شمرده شده است .به دیگر سخن :
درشریعت مقدس اسلام جنگ ابزاری است که در حالت اضطرارو به عنوان آخرین راه چاره
کار برد دارد[۲۶].

آری اساس رسالت پیامبر گرامی دعوت به سوی خدا ویکتاپرستی ورساندن پیام خداوند به
گوش همه ی جهانیان است . و جهاد نیز مرحله ای از مراحل دعوت است که به منظور
برداشتن موانع دعوت تشریع شده است وبه عبارت دیگر جهادهمان دعوت قهرآمیز است ودعوت
نیز همان جهادمسالمت آمیز می باشد .

۲-اصل نفی سبیل و عزت اسلامی

یکی از اصولی که اساس وشالوده ی روابط خار جی پیامبر گرامی اسلام(ص) را تشکیل می
دادوحضرتش در گفتار ورفتار خویش برآن تأ کید می ورزید اصل نفی سبیل وعزت مداری بود.

این اصل بر گرفته از آن ایه قرآن مجید است که می فرماید :

« ولن یجعل الله للکافرین علی المؤمنین سبیلا .» [۲۷] هرگزخداوند راه تسلط براهل
ایمان راباز نگذاشته
است.

سیبل در لغت به معنای « راه »وطریق است امادر اصطلاح به معنای شریعت وقانون می باشد
.منظور از سبیل در این جا همان معنای اصطلاحی است[۲۸]. واژه ی«نفی» نیز دراین جا
به معنای بسته شدن می باشد.سبیل نکره در سیاق نفی است ونکره در سیاق نفی مفید عموم
است؛بنا براین معنای نفی سبیل کافران بر مسلمانان ،این است که خداوند در قوانین
وشریعت اسلام هیچ گونه راه نفوذ وتسلط کفار بر مسلمانان را باز نگذاشته است وهر
گونه راه تسلط بر مسلمانان را بر آن ها بسته است ؛به این تر تیب کافران در هیچ
زمینه ای شرعاً نمی توانند بر مسلمانان مسلط شوند[۲۹].

نفی سبیل از قواعد ثانویه فقهی است چنان که می دانیم درفقه اسلامی دونوع قواعد وجود
دارد : قواعد اولیه وقواعد ثانویه.قواعد ثانویه همان قواعد حاکم فقهی هستند وبر
دیگرمسائل وقواعد فقهی حکومت دارند[۳۰] .

براساس این اصل وقاعده ، راه هرگونه نفوذو سلطه ی کفار برجوامع اسلامی در حوزه های
مختلف سیاسی ، نظامی ، اقتصادی وفرهنگی باید مسدود گردد.از نظر سیاسی نپذیرفتن تحت
الحمایگی ، نفی ظلم واستبداد واستعمار ، جایز نبودن مداخله بیگانگان در امور داخلی
کشور های اسلامی وتصمیم گیری های سیاسی مورد تأ کید می باشد واز نظر نظامی تسلط
برمقدرات وتدابیر نظامی ، در ضمن عدم وابستگی اقتصادی وجلو گیری از نفوذ فرهنگی
ومنع استشاره ومشورت در حوزه های فرهنگی ونظامی در روابط خارجی مورد توجه است .بنا
براین اصل نفی سبیل، بیانگر جنبه ی ایجابی و سلبی است که جنبه ی سلبی آن ناظر بر
نفی سلطه بیگانگان برمقدرات و سرنوشت سیاسی و اجتماعی مسلمانان و جنبه ی ایجابی
آن بیانگر وظیفه ی دینی امت اسلامی در حفظ استقلال سیاسی وازمیان برداشتن زمینه های
وابستگی است[۳۱].

پیامبر گرامی اسلام (ص) در تما م عرصه های زندگی اجتماعی خویش به ویژه در روابط
خارجی به این اصل مهم واساسی توجه جدی می نمود وآن را به عنوان یک مبنا وپایه در
روابط خارجی در نظر می گرفت.

سیره ی عملی وقولی پیامبر اکرم (ص) بارز ترین گواه براین مدعاست . از آن حضرت نقل
شده است که فرمود:

الاسلام یعلوا ولا یعلی علیه والکفار بمنزله الموتی لا یحجبون ولا یورثون[۳۲].

اسلا م همیشه بر دیگر مکاتب وملل برتری دارد وهیچ چیزی بر اسلام برتری ندارد و
کافران ماننداموات نه مانع ارث می شوند ونه ارث می برند .از این حدیث به خوبی برمی
اید که آن حضرت هیچگاه راضی به سلطه ی کفار برمسلمانان نبودوتسلط غیرمسلمان را
برمسلمان در هیچ عرصه ی نمی پذیرفت.

۳-اصل صلح وهمزیستی مسالمت آمیز

یکی از پرسشهای اساسی در زمینه ی ر وابط خارجی اسلام این است که ایا اصل در روابط
خارجی از نگاه اسلام و سیره پیامبر برصلح است یا جنگ؟

هرچندعموم مستشرقان غربی و حتی برخی از دانشمندان مسلمان معتقدند که اصل در روابط
خارجی اسلام برجنگ است وصلح یک حالت ویژه واستثنایی دارد[۳۳] از نظر اسلام صلح
وهمزیستی مسالمت آمیز اصل وغایت حرکت اجتماع ویکی از مهمترین اهداف بعثت پیامبران
می باشد؛ زیرا ازمهمترین هدف بر انگیختن پیامبران ازجانب خداوند ، استقرار عدالت
اجتماعی است که از لازمه ی آن صلح وهمزیستی مسالمت آمیز می باشد ؛ چرا که جنگ
ودشمنی از تعدی ، برتری جویی و تمامیت خواهی انسان ناشی می شودودر شرایطی که این
غرایز تعدیل وکنتر ل شود درجامعه امنیت وهمزیستی مسالمت آمیز حکم فرما می شود [۳۴].

قرآن مجید درایات متعددهمواره مؤمنان را به صلح وآرامش فراخوانده واز دشمنی وکینه
توزی آنان رابرحذر داشته است ازجمله در سوره بقره می فرماید:

«یا ایهّاالذین آمنوا ادخلوا فی السلم کافّهولا تتبعوا خطوات الشیطان انه لکم
عدومبین[۳۵].»

ای کسانی که ایمان آورده اید! همگی به صلح وهمزیستی مسالمت آمیزدراییدواز گام های
شیطان پیروی نکنید که او برای شما دشمن آَشکار است.

افزون بر ایات قرآن و روایات، سیره و رفتار پیامبر اکرم (ص) نیز برصلح وهمزیستی
مسالمت آمیزتأ کید دارد چنان که آن حضرت برای ایجاد انگیزه در مخالفان برای مذاکره
وتوافق های اصولی وکشاندن آنان به میز مذاکره هرگز توافق های جزئی را در موردقدر
مشترک هانادیده نمی انگاشت ؛ چرا که به خوبی می دانست که دست یا فتن به تمامی هدف
ها وتوافق هادر یک مرحله خود مانع بزرگ پیشرفت مذاکرات وادامه ی روابط است ؛ ولی
دستیابی به توافق های نسبی وکم اهمیت تر می تواند آغازی بر توافق ها وحتی همکاری
های مهم تر و اصولی ترباشد[۳۶].

از نظر تاریخی ، پس از هجرت پیامبر(ص) به مدینه جنگ هایی رخ داد . پیامبر(ص) پس از
این جنگها که حدودشش سا ل به درازا کشید سیاست صلح خواهی را دنبال کرد که بارز ترین
آن صلح حد یبیه است. خداونددر سوره ی انفال مسأله صلح را این گونه بیان می دارد :
«وان جنحوا للسلم فا جنح لها وتوکل علی الله انّه هو السمیعُ العلیم وان یروید وا
ان یخدعوک فانّ حسبکَ الله هوالذی ایدک بنصره وبالمؤ منین[۳۷]» واگر تمایل به صلح
نشان دهند تو نیز از در صلح در آو بر خدا تکیه کن که اوشنوا ودانا است واگر بخواهند
تورا فریب دهند خد برای تو کافی است او همان کسی است که تو را با یاری خود ومؤ
منان تقویت کرد.

پیدا ست که در شریعت اسلام مهم ترین شیوه حل اختلافات در امور داخلی وبین المللی
دولت اسلامی ، بهره گیری از شیوه ای مسالمت آمیز است وبه لحاظ تاریخی نیز آن حضرت
درحل وفصل اختلافات از شیوه های چون مذاکره وبحث تاریخ اسلام از قبیل منشورمدینه در
آغاز هجرت ورود پیامبر به مدینه وانعقاد پیمان دفاعی با بیطرفی با قبایل مختلف
وانعقاد صلح حدیبیه ومذاکره با هیأ ت مذهبی مسیحیان نجران مؤ ید این مطلب است[۳۸].

۴-اصل التزام به پیمان ها واحترام به قرار داد ها

یکی دیگر از اصولی که مبنای رفتار پیامبر (ص) در روابط خارجی محسوب می شود، اصل
التزام به پیمان ها واحترام به قرار داد هااست. این اصل یکی از مهمترین اصول در
روابط بین الملل و یک سیا ست راهبردی وبلند مدت در روابط خارجی اسلام محسوب می شود
که درهیچ شرایطی قابل نقض نمی باشد .

در قرآن مجید ایات فراوان در رابطه با این اصل وجود دارد، در برخی ایات به طور مطلق
به رعایت پیمان ها اشاره شده است مانندایه ۱۷۷سوره بقره که می فرماید: «یا
ایهاالذین آمنوا اوفوا بالعقود.» ای کسانی که ایمان آورده اید به پیمان خود
وفانماییدوایه ۱سوره مائده که می فرماید: «والموفون بعهدهم اذا عاهدو ا ».وهرگاه
پیمان ببندند به آن وفاکنند .

دربعضی دیگر از ایات التزام به پیمان ها یک تکلیف ویک مسؤ لیت اعلام شده است
مانندایه ۳۴ بنی اسرائیل که می فرماید: «الذین یوفون بعهد الله ان العهد کان مسؤ
لاً». به پیمان خویش وفاکنید زیراکه از عهد پرسیده می شود. در شماری از ایات،
کسانی که نقض پیمان می نمایند بدترین جنبندگان روی زمین معرفی شده است مانندایه ۵۵
و ۵۶ سوره انفال که می فرماید: «انّ شرالدوّاب عندالله الذین کفروا فهم لا یؤمنون ؛
الذین عاهدت منهم ثم ینقضون عهدهم فی کلّ مره وهم لایتقون ».بد ترین جانوران نز د
خداکسانی هستند که کافر شدند وایمان هم نخواهندآورد کسانی که چند بار باتو عهد
بستند آن گاه عهد تورا در هرمرتبه شکستند و در حفظ آن راه تقوا نپیمودند.

ازمجموع آ یاتی که به وجوب وفای به عهد اشاره دارند چندنکته رابه خوبی می توان
استفاده کرد:

۱. اصل بقای معاهدات واعتبار آن تا انقضای مدت؛

۲. جایز نبودن خدعه وغدر با طرف مقابل؛

۳.وقتی قرار دادی بسته شد از نظر قرآن تحت هیچ شرایطی نباید آن را شکست؛

به همین دلیل اصل وفای به عهد واحترام به قرار دادها مورد اتفاق عالمان ومفسران است
وهمگان بروجوب وفای به عهد والتزام به پیمان ها وحرمت خیانت وغدر در حق مسلمان
وغیرمسلمان اذعان نموده اند[۳۹]. پیامبر اعظم (ص)در سیره ورفتار خویش به این اصل
توجه جدی داشت واهمیت فوق العاده قائل بود . افزون برآن که از پیامبر گرامی (ص) در
این رابطه احادیث متواتری نقل شده است که حضرت، مسلمانان را از لزوم پایبندی به
پیمان هاوقراردادها آگاه می سازد[۴۰]، سیره عملی پیامبر (ص) نیز به خوبی این مطلب
را تأ یید می نماید که یکی از برجسته ترین آن پایبندی حضرت به مفاد صلح حدیبه است
.هنگامی که پیمان صلح حدیبه را می نوشتند ابوجندل پسر سهیل ابن عمرو (نماینده قریش)
که از دشمن فرارکرده بود باغل وزنجیر رسید وبه پیامبر پناهنده شد ، یاران پیامبر در
پیروزی وفتح شک نداشتند؛ زیرا پیامبر در حال رؤ یا ظفر را دیده بود.چون انجام صلح
را دیدند دچار حیرت شدند ویک وضع عجیبی پیش آمد که نزدیک بوداز فرط غم واندوه هلاک
شوند چون سهیل فرزند خود رادید اورا برد وگفت : « ای محمد عهد چنین است ، فرزند خود
را گرفت که دوباره تسلیم قریش کند .ابو جندل که مسلمان شده بودفریاد زد : ای گروه
مسلمانان مرا تسلیم قریش می کنید که گمراهم نموده واز دین من مرا باز دارند ؟ این
واقعه برهیجان مردم افزود . پیامبر به ابوجندل فرمود: این را سختی وگرفتاری درراه
خدا محسوب بدار که خداوند برای تو ناتوانان فرج ونجاتی خواهد داشت زیرا ما باین
قوم عهد بسته ایم وخیانت نمیکنیم[۴۱].»

ب) ابزارسیره پیامبراعظم در روابط خارجی

برای تحقق اهداف در روابط خارجی وسیاست خارجی ، دولت ها از ابزار های گوناگونی بهره
می گیرند . استفاده ی صحیح از این تکنیک ها، در میزان موفقیت واحدهای سیاسی بسیار
مؤ ثر است ؛ تا آنجاکه در بسیاری از موارد جهت گیری هایی که دولت ها در سیاست خارجی
اتخاذ میکنند ، بر اساس استفاده از ابزار هایی چون ، دیپلماسی ومذاکره، ابزار های
اقتصادی ، فرهنگی ونظامی مورد ارز یابی قرار می گیرد[۴۲].

پیامبر اکرم (ص) نیز برای تحقق آرمان های اساسی اسلام ، در روابط خارجی خویش از
راهبرد های متعددی بهره می جست وابزار های گوناگونی را به کارمی بست که ما در ذیل
به برخی از آن اشاره می کنیم:

۱- مذاکره با سفیران ونمایند گان (ابزار سیاسی)

۲- اعزام مبلغان وارسال نامه به سران دولتها وقبایل (ابزار فرهنگی-تبلیغاتی)

۳- انعقاد پیمان ها وقرار دادهای سیاسی(ابزار