پاورپوینت کامل روند رو به رشد تحول در فقه، از آغاز غیبت تاکنون ۵۷ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل روند رو به رشد تحول در فقه، از آغاز غیبت تاکنون ۵۷ اسلاید در PowerPoint دارای ۵۷ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل روند رو به رشد تحول در فقه، از آغاز غیبت تاکنون ۵۷ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل روند رو به رشد تحول در فقه، از آغاز غیبت تاکنون ۵۷ اسلاید در PowerPoint :

حجت الاسلام والمسلمین محمدحسن فاضل گلپایگانی استاد سطوح عالی حوزه، در گفت وگو با سرویس علمی- فرهنگی مرکز خبر حوزه، روند رو به رشد تحول در فقه از زمان ائمه اطهار علیهم السلام و نیز رسالت های علمی فقها و اندیشمندان امروز حوزه را با نگاه به کتاب «عروت الوثقی» آیت اللّه العظمی سیدمحمدکاظم یزدی قدس سره تشریح کرد. آن چه می خوانید، حاصل این گفت وگوست.

درباره شکل گیری و بالندگی فقه در عصر ائمه اطهار، علیهم السلام توضیحاتی بیان فرمایید.

مردم در عصر حضرات معصومین علیهم السلام و مخصوصاً پیامبر اکرم صلی اللّه علیه وآله وسلم، فقه را از طریق قول، سیره و امضای ایشان می گرفتند؛ لذا راه فراگیری فقه، روایاتی بودند که مستقیماً از زبان معصوم شنیده می شدند. پیامبر اکرم صلی اللّه علیه وآله وسلم از جانب خداوند، بخشی از فقه را با آیات الاحکام ارائه دادند، که در این مرحله دیگر نیازی به طی شدن راه های استنباط فقهی نبود. بعد از ارتحال پیامبر صلی اللّه علیه وآله وسلم، امامان معصوم علیهم السلام از حضرت علی علیه السلام تا امام عصر عجل اللّه تعالی فرجه الشریف، هر کدام در عصر خود، بیان کننده احکام و مفسر کلمات پیامبر صلی اللّه علیه وآله وسلم بودند و هم چنین سنت و فروع دینی مورد نیاز مردم را بیان می کردند؛ با ذکر این نکته که زمینه بسیاری از فروع دینی در عصر پیامبر صلی اللّه علیه وآله وسلم پیش نیامده بود، در زمان امام محمدباقر و امام جعفرصادق علیهما السلام، زمینه بیان احکام پیش آمد و شرایط ایجاب می کرد، شاگردانی پرورش یابند؛ بر این اساس سی هزار حدیث توسط شاگردان و ارادتمندان خاندان عصمت و طهارت، حفظ و ضبط شد؛ مخصوصاً حوزه علمیه ۴۰۰۰ نفری که امام صادق علیه السلام در عصر خود بنیان نهادند، باعث شد جمع کثیری از این افراد به عنوان فقهای آشنا به احکام حلال و حرام الهی، احادیث را از لسان مبارک امام صادق علیه السلام بگیرند و به مردم انتقال دهند. بسیاری از شاگردان حضرت، اهل قلم و صاحب کتاب بودند و از این طریق، متون فقهی شیعه را تولید کرده و ارائه دادند. این دوره از فقه، دوره ای بود که مردم، احکام فقهی را به صورت مستقیم از حضرات معصومین علیهم السلام می گرفتند و تنها مشکل جدی این بود که بعضی مواقع ارتباط مردم با حضرات معصومین علیهم السلام به خاطر حکومت های جور، مختل می شد. در این دوره، به طور معمول فقها و علما دنبال استنباط احکام شرعی نمی رفتند و اگر جایی هم نیاز بود، ائمه علیهم السلام این امر را متکفل می شدند و این موضوع غالباً در جایی بود که مردم به خاطر زمان و شرایط خاص، نمی توانستند خودشان مستقیم از اهل بیت علیهم السلام احکام فقهی را به دست آورند.

شاگردان ائمه اطهار علیهم السلام، از چه جایگاه علمی برخوردار بودند؟

در زمان معصومین علیهم السلام شاگردان آن بزرگواران به دو دسته تقسیم می شدند؛ گروهی احکام فقهی را از لسان ائمه علیهم السلام می گرفتند و همان احکام را به مردم منتقل می کردند، و گروهی دیگر این زمینه را داشتند که با کلیات ارائه شده توسط ائمه علیهم السلام، احکام جزئیات را به دست آورند؛ حتی ائمه اطهار علیهم السلام بعضی از افرادی که توانایی استنباط احکام داشتند را به مردم معرفی می کردند و مردم بدون این که به حضور امام برسند، احکام فقهی خود را از افراد مورد تأیید امام علیه السلام می آموختند.

بعد از دوره ائمه اطهار علیهم السلام فقه، از چه شرایطی برخوردار بود و فقها چگونه به تبیین احکام دینی می پرداختند؟

در دوره غیبت صغرای امام زمان عجل اللّه تعالی فرجه الشریف که ۶۹ سال طول کشید، باز هم راه ارتباط باز بود و شیعیان از طریق نواب اربعه، مسایل خود را از امام عصر عجل اللّه تعالی فرجه الشریف می پرسیدند و یا نیاز های خود را به صورت مکتوب از طریق نواب اربعه به ایشان عرضه و جواب های لازم را دریافت می کردند، و همانند دوره نخست بود؛ اما بعد از عصر حضور و آغاز غیبت صغری، ادوار فقهی از نظر کیفیت ارائه احکام، به چند بخش تقسیم می شود که شامل: دوره اقدمین، متقدمین، متأخرین، متأخر متأخرین و معاصرین می باشد. دوره اقدمین، دوره ای بسیط بود؛ به این معنا که استنباط گسترده احکام با فروع مختلف، احساس نمی شد و متون روایات، نیاز جامعه را برطرف می کرد؛ مثلاً وقتی فتاوای ابن بابویه را با روایت می سنجیم، می بینیم متن روایت، در فتوا قرار گرفته است. در دوره دوم، چون دسترسی به امامان معصوم علیهم السلام، چه باواسطه و یا بی واسطه وجود نداشت، لذا استنباط احکام فقهی در این دوره، بیشتر خودنمایی کرد.

ابن جنید بغدادی، اولین کسی بود که در دوره اقدمین، به استنباط احکام فقهی پرداخت. اگر چه امروز از وی فتاوای زیادی در دست نیست، اما فتاوای پراکنده ابن جنید در کتب فقهی دیگران به صورت پراکنده آورده شده است. فقهای شیعه در این دوره، دو کتاب از کتاب های اصول روایی مانند: «من لایحضره الفقیه» شیخ صدوق و «فروع کافی» شیخ کلینی را در اختیار داشتند و با این دو کتاب، اجتهاد و استنباط می کردند، چرا که در این دوره استنباط احکام شرعی، کاملاً احساس می شد. اولین کتابی که توانست فروع احکام را به خوبی ارائه دهد، «فروع کافی» بود. این کتاب کمک شایانی به فقه امامیه نمود و منبع خوبی برای فقها به حساب می آمد؛ لذا چون در دوره اقدمین، روایات فراوانی در اختیار فقها قرار داشت، استنباط به صورت بسیط و ساده انجام می شد و بسیاری از اوقات متن روایات در رساله های عملیه قرار می گرفت.

بزرگان دوره اقدمین، یعنی شیخ صدوق، کلینی، ابن جنید، ابن عقیل، عمانی و شیخ مفید رحمت اللّه علیهم، اساتید علمای دوره متقدمین هستند و آن چه از معارف فقهی آموخته بودند، به شاگردان خود منتقل می کردند؛ در نتیجه هر چه جلوتر می آییم، نظام ادوار فقهی، کامل تر از دوره قبل می شود، چون فقهای هر دوره، هم نتیجه زحمات اساتید قبلی را به همراه داشتند و هم مطالب فقهی تازه ای، به آن می افزودند و در اختیار دیگر فقها قرار می دادند. شیخ مفید رحمت اللّه علیه با تألیف کتاب: المقنعه، سید مرتضی رحمت اللّه علیه با تألیف کتاب «ناصریات و الانتصار» و شیخ طوسی رحمت اللّه علیه با تألیف سه کتاب: «خلاف، مبسوط و بیان» به صورت تفصیلی به مباحث فقهی پرداختند. شیخ طوسی رحمت اللّه علیه در کتاب «خلاف» خود نشان داده که، به احکام فقهی مذاهب چهارگانه اهل سنت نیز آشنا بوده است. با این که فقهای شیعه، توان لازم برای استنباط احکام را داشته اند، اما تبحر شیخ طوسی رحمت اللّه علیه در فقه و دیگر مباحث، باعث شد فقهای بعد از او، به خاطر احترام به اندیشه فقهی و اتحاد فقهای شیعه، نزدیک به دویست سال، در احکام فقهی اجتهاد نکرده و به آرای شیخ عمل نمایند.

ابن ادریس حلی رحمت اللّه علیه چه جایگاهی در تحول فقه امامیه دارد؟

ابن ادریس حلی، در دوره متقدمین می زیست. او دویست سال پس از عصر شیخ طوسی رحمت اللّه علیه، تحول بزرگی در حوزه علمیه شیعه به وجود آورد و دوباره اجتهاد و استنباط را پایه ریزی نمود. شاید اگر این اجتهاد نکردن ادامه پیدا می کرد، ممکن بود فقه، پویایی خود را از دست داده و راکد می گردید؛ آن گاه فقه امامیه نیز گرفتار ایستایی فقه اهل سنت شده و ثابت می ماند. ابن ادریس به این مسئله پی برد که شرایط اقتضا می کند، فقها نظرات مخالف را بیان کنند؛ وی اجتهاد را از مقام ثبوت به اثبات رسانید، تا راه تحول فقه امامیه گشوده شود.

بعد از ابن ادریس، شاهد چه تحولات و خیزش هایی در مورد فقه هستیم؟

مرحوم محقق، صاحب شرایع الاسلام، مرز بین متقدمین و متأخرین می باشد؛ دوره قبل از او را دوره متقدمین می نامند و بعد از او، دوره متأخرین آغاز می شود. فقهای بسیاری در این دوره و عصر زندگی می کردند و حوزه های علمیه زیادی تشکیل شد. علمای این دوره تألیفات فراوانی از خود به یادگار گذاشتند. بعد از این دوره، زمان متأخر متأخرین آغاز می شود، که علمایی چون: صاحب جواهر، شیخ اعظم انصاری، شیخ محمد حسن شیرازی و سید محمد کاظم یزدی رحمت اللّه علیه در این عصر زندگی می کردند.

لطفاً درباره شخصیت علمی عالم بزرگ، سید محمدکاظم یزدی (ره)، توضیح دهید.

سید محمد کاظم یزدی، مدتی در شهر یزد به فراگیری علوم دینی مشغول بود. سپس با مشورت اساتید خود عازم حوزه علمیه خراسان شد و مدتی در این شهر، تحصیل نمود. در ادامه به اصفهان رهسپار شد و از اساتید آن سامان نیز بهره ها برد. این عالم گران قدر در چهارمین مرحله به نجف اشرف هجرت نمود. در زمان هجرت مرحوم سید یزدی به نجف، شیخ انصاری رحمت اللّه علیه از دنیا رحلت کرد و میرزا محمد حسن شیرازی رحمت اللّه علیه نیز جهت تشکیل حوزه علمیه سامرا، به آن شهر مهاجرت نموده بود. مرحوم سید یزدی، با قدرت تحقیق و تتبع خود توانست، نقش بزرگی در رشد و بالندگی فقه داشته باشد. ایشان از