پاورپوینت کامل نگاهی به کتاب فرهنگنامه قرآنی ۵۷ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل نگاهی به کتاب فرهنگنامه قرآنی ۵۷ اسلاید در PowerPoint دارای ۵۷ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل نگاهی به کتاب فرهنگنامه قرآنی ۵۷ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل نگاهی به کتاب فرهنگنامه قرآنی ۵۷ اسلاید در PowerPoint :

۶۸

چکیده

ترجمه قرآن و نگارش مجموعه های واژه نامه ای از قرآن همگام با تفاسیر، به منظور آشنا کردن عموم مردم به متن وحی همواره مورد توجه بوده است و تاریخ آن به سده های نخستین پس از اسلام باز می گردد. یکی از آخرین و مهم ترین این تلاش ها کتاب فرهنگنامه قرآنی است. فرهنگنامه قرآنی تألیفی پنج جلدی و شامل واژگان قرآنی و معادل های فارسی آن است. این معادل ها بر اساس قرآن های ترجمه شده از قرن چهارم به بعد که در کتابخانه آستان قدس موجود است، انتخاب شده اند. معرفی این مجموعه و بررسی آن با ذکر نکاتی از فواید و مزایای آن و کاستی ها و نواقصش اساس این پژوهش قرارگرفته است.

کلید واژه ها: فرهنگنامه قرآنی، واژه نامه، ترجمه قرآن.

نگاهی به تاریخ ترجمه فرهنگنامه های فارسی

اینکه دقیقا از چه زمانی قرآن به زبان فارسی ترجمه شده مشخص نیست. در مقدمه تفسیر تاج التراجم آمده است، سلمان فارسی به امر رسول خدا به این کار اقدام کرده است. در مقابل ادعا شده است که به سبب رایج نبودن ترجمه، چنانکه در عصر سامانیان برای جواز ترجمه ناگزیر از فقهاء ماوراء النهر کتباً فتوا خواستند، به نظر نمی رسد که ترجمه قرآن به زبان های دیگر از جمله فارسی امری متداول و جاافتاده باشد. گفته شده است که ترجمه تفسیر طبری که حوالی سال ۳۵۰ ق. انجام شده، اولین ترجمه کامل قرآن به زبان فارسی است. (نک: یاحقی، فرهنگنامه قرآنی، مقدمه) فرهنگنامه یا لغتنامه هایی نیز از قرن چهارم و پنجم باقی مانده اند که نشان می دهند ترجمه به فارسی پیش از اینها رایج شده است. به این موارد می توان اشاره کرد:

• لسان التنزیل از مؤلفی مجهول که تاریخ نگارش آن دقیقا مشخص نیست و تنها با تخمین می توان آن را به قرن چهارم یا پنجم منسوب دانست. این فرهنگنامه به تصحیح دکتر مهدی محقق چاپ شده است.

• تراجم الاعاجم فرهنگ فارسی از واژه های قرآنی به کوشش مسعود قاسمی و محمود مدبری در سال ۱۳۶۶ شمسی از سوی انتشارات اطلاعات چاپ شده است. این کتاب به ترتیب آخرین سوره به اولین سوره (به استثنای سوره حمد) تنظیم شده است. مؤلف این اثر نیز ناشناس است و بین تقدم زمانی تراجم الاعاجم و لسان التنزیل اختلاف است.

• المستخلص یا جواهر القرآن؛ این لغتنامه قرآنی تالیف محمد بن محمد بن نصر بخارایی است و برخی از کلمات قرآن از سوره حمد تا ناس را به صورت گزینشی در بردارد. این کتاب با دو تحقیق جداگانه هم زمان به سال ۱۳۶۵ شمسی چاپ شده است. یکی را انتشارات دانشگاه تهران و دیگری را نشر فرهنگی رجاء منشر کرده اند.

• ترجمان القرآن شامل لغات قرآن و معانی فارسی تالیف میرسید شریف جرجانی (۷۴۰-۸۱۶ ق.) به کوشش محمد دبیرسیاقی و انتشارات اقبال است که اول بار به سال ۱۳۳۳ شمسی چاپ شده و پس از آن در سال ۱۳۶۰ تجدید چاپ شده است. این فرهنگنامه مختصر است و شامل تمام واژه های قرآنی نمی شود.

فرهنگنامه نویسی از واژگان قرآن به زبان فارسی هنوز امری رایج است که از بین مجموعه های کوچک و بزرگ به این موارد می توان اشاره کرد:

• نثر طوبی یا دائره المعارف لغات قرآن مجید تالیف ابوالحسن شعرانی در دو جلد.

• قاموس القرآن علی اکبر قرشی بنانی در هفت جلد که از مفیدترین فرهنگهای قرآنی است.

• فرهنگ لغات قرآن خطی آستان قدس رضوی شماره چهار با ترجمه فارسی کهن به کوشش دکتر احمد علی رجایی بخارایی که موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی تهران آن را به سال ۱۳۶۳ شمسی چاپ کرده است.

• فرهنگ ترجمه و قصه های قرآن مبتنی بر تفسیر ابوبکر عتیق نیشابوری تحقیق دکتر محمد جاوید صباغیان چاپ انتشارات آستان قدس رضوی در سال ۱۳۶۸ شمسی.

• المعجم فی فقه اللغه القرآن و سرّ بلاغته با نظارت استاد واعظ زاده که زیر نظر آستان قدس در حال چاپ و نشر است و برخی از مجلدات آن به عرصه نشر رسیده است. هر چند این لغتنامه تفسیر گونه و مفصل است.

• شرح و تفسیر لغات قرآن بر مبنای تفسیر نمونه اثر جعفر شریعتمداری که در چهار جلد منتشر شده است.

• فرهنگ آماری کلمات قرآن اثر دکتر محمود روحانی در سه جلد که به صورت الفبایی تنظیم شده است.

فرهنگنامه قرآنی

این فرهنگنامه که شامل برابرهای فارسی قرآن بر اساس ۱۴۲ نسخه کهن خطی از قرآنهای ترجمه دار کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی است، با تنظیم گروه فرهنگ و ادب بنیاد پژوهشهای اسلامی و نظارت دکتر جعفر یاحقی به انجام رسیده است. اولین جلد این مجلد پنج جلدی در تیر ماه سال ۱۳۷۲ شمسی و آخرین آن به سال ۱۳۷۶ از سوی انتشارات آستان قدس رضوی در شهر مشهد به چاپ رسیده است. جلد اول از حرف «آ» تا «ب»، جلد دوم از «ت» تا «ش»، جلد سوم از «ص» تا «م»، جلد چهارم از «ن» تا «ی» و جلد پنجم نیز به صورت فهرست واژه یاب فارسی تنظیم شده است. تاریخ این ۱۴۲ نسخه خطی مربوط به سده های چهارم تا سیزدهم هجری است. آغاز این فعالیت علمی به سال ها قبل برمی گردد؛ دکتر رجایی بخارایی در سال ۱۳۴۸ که در آن ایام در رأس امور فرهنگی آستان بود، مدیریت و سرپرستی گروهی که خود برای فیش برداری و تحقیق انتخاب کرده بود را به عهده گرفت و دکتر یاحقی نیز در آن زمان از دانشجویان و اعضای گروه فیش بردار بودند. این فعالیت علمی به سرانجام مطلوب نرسید و تنها تا سال ۱۳۵۲ ادامه یافت؛ اما به چاپ نرسید تا آنکه پس از سال ها دکتر یاحقی در مسیر استاد گام برداشت.

شیوه تنظیم: این فرهنگنامه به شیوه الفبایی و صرف نظر از ریشه و ماده واژه، تنظیم شده است. به جز معادل فارسی، بخشی از آیه مورد نظر و شماره قرآن مترجم ذکر می شود. این شماره ها بر اساس جدول اجمالی اول کتاب و به ترتیب تاریخی از قرن چهارم تا سیزدهم منظم شده اند. در مواردی نیز اعداد و شماره هایی دیگر بالای معادل فارسی قرار می گیرد که نشان از توضیحی دارد که در پاورقی بدان اشاره شده است. در مقدمه، چگونگی انتخاب واژه ها اینگونه توضیح داده می شود که ملاک «فارسی سره و عاری از جزیی عربی بودن» است. و هدف از این دستاورد علمی را نشان دادن «توانایی زبان فارسی در برگرداندن مفاهیم قرآنی» حتی در قرآنهای کهن و اهتمام گذشتگان در این راه بوده که در معادل یابی ها «اگر هم از واژه های عربی استفاده کرده اند تنها برای ترکیب سازی است و این ترکیب های فارسی- عربی نهایت تا ۳ یا ۴ درصد بوده است»

بر اساس توضیح مقدمه، مبنای تفکیک واژه های قرآنی (مدخلها) در این فرهنگنامه کتاب «المعجم الاحصایی لالفاظ القرآن الکریم» تالیف دکتر محمود روحانی بوده است.

افزون بر آن ترجمه ای که در متن قرآن خطی بیان شده ملاک است، یعنی، اگر «کنتم تعلمون» به «بوده اید که می دانستید» ترجمه شده، این ترجمه ذیل هر دو کلمه «کنتم» و «تعلمون» جداگانه می آید و اگر به «می دانستید» به تنهایی ترجمه شده، ذیل «کنتم» ثبت شده است.

بازتاب نشر: از بدو نشر و انتشار جلد اول این مجموعه، اهل قلم و دین پژوهان و مترجمان به بررسی و معرفی آن در مقالات و نشریات دست زدند. به اختصار به مواردی که تا سال های نخستین پس از چاپ کتاب منتشر شدند، اشاره می شود.

– شش ماه بعد از چاپ جلد اول در بخش کتابشناخت مجله مشکوه شماره ۴۱ دی ماه ۷۲ به صورت کوتاه و اجمالی این اثر معرفی می شود.

– بهاء الدین خرمشاهی در شماره اول نشریه بینات به عنوان منتقد هفت تا هشت ترجمه صورت گرفته از قرآن، از به مرحله چاپ رسیدن چنین مجموعه و معادل یابی هایی برای زبان فارسی اظهار شادی می کند.

– در آینه پژوهش شماره ۲۲ سال ۷۲ نیز معرفی دیگری به قلم عبدالمحمد نبوی ارائه می شود که مترجمان را به مراجعه بدان برای گزینش و دستیابی به برابرهای فارسی دعوت می کند.

– در آینه پژوهش شماره ۲۶ سال ۱۳۷۳ علی اصغر ارشاد سرابی معرفی و نقد و بررسی کاملی از این مجموعه در مقاله ای با نام «گشت و گذار در گلگشت دیرینه سال فرهنگنامه قرآنی» ارائه می دهد که مبنای نقد و بررسی های این پژوهش نیز قرار گرفت.

بررسی

الف) فواید و مزای

۱. مهم ترین و بهترین ویژگی این مجموعه دستیابی به ترجمه های کهن فارسی است. این دسترسی و توجه از دو جهت حائز اهمیت است.

اول آنکه از واژهای کهن و اصیل زبان فارسی می توان در ترجمه ها سود برد. به طور مثال در آیه فَلَوْلا إِذَا بَلَغَتِ الْحُلْقُومَ (واقعه:۸۳) «حلقوم» در حقیقت قسمتی از حلق و گلو است؛ اما این دقت جزیی در معنا و ترجمه واژه اغلب در ترجمه ها رعایت نشده و به طور کلی آن را همان حلق و گلو برابر گرفتند. (برای مثال فولادوند نیز این چنین ترجمه کرده است) با مراجعه به این فرهنگنامه می توان دریافت که در قرآن های ترجمه شده تا سده هفتم (تا قرآن شماره ۴۸) به این ظرافت توجه شده است و معادل هایی از قبیل «نای گلو، چنبر گلو، گلوگاه، خشکنای گلو و میان گلوها» ذکر شده اند که همگی این واژگان دست مترجم را باز می گذارد تا ترجمه ای روان و فارسی و در عین حال دقیق از متن عربی ق