پاورپوینت کامل مصاحبه ; مروری بر فعالیتهای کتابخانه ایت الله مرعشی نجفی ۹۵ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل مصاحبه ; مروری بر فعالیتهای کتابخانه ایت الله مرعشی نجفی ۹۵ اسلاید در PowerPoint دارای ۹۵ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل مصاحبه ; مروری بر فعالیتهای کتابخانه ایت الله مرعشی نجفی ۹۵ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل مصاحبه ; مروری بر فعالیتهای کتابخانه ایت الله مرعشی نجفی ۹۵ اسلاید در PowerPoint :

۲

اشاره

حجت الاسلام والمسلمین دکتر سید محمود مرعشی نجفی ، فرزند ارشد آیت الله مرعشی نجفی
در سال ۱۳۲۰ در بیت فقاهت و مرجعیت در شهر مقدس قم به دنیا آمد. وی پس از طی دوره
دبستان و دبیرستان در قم ، به تحصیل علوم حوزوی پرداخت مقدمات و سطح را نزد
استادان برجسته ای چون آیت الله فاضل لنکرانی ، آیت الله سید مهدی لاجوردی ،
آیت الله شیخ ابوطالب تجلیل تبریزی ، آیت الله محمد صادق نصیری سرابی ، آیت الله
محمد تقی ستوده و حجت الاسلام والمسلمین حاج سید احمد ورامینی آموخت و سپس در درس
خارج فقه پدرش آیت الله مرعشی نجفی شرکت کرد که تا پایان عمر ایشان ادامه یافت .
حجت الاسلام مرعشی در کنار تحصیل علوم دینی ، به دلیل علاقه وافر به علم رجال ،
انساب ، کتاب شناسی و نسخه شناسی ، به مطالعه کتب و رسایل قدما و متأخران در این
رشته ها پرداخت و در این راه از رهنمودها و تجربیات والد خویش استفاده فراوان برد و
به تدریج صاحب نظر گردید. وی از بسیای از استادان و مشایخ اجازاتی دریافت نموده
است . حجت الاسلام والمسلمین مرعشی از آموختن علوم جدید نیز غافل نماند و تحصیل در
رشته جامعه شناسی را نخست در دانشگاه تهران و سپس در دانشگاه لندن ادامه داد و در
سال ۱۹۸۵ میلادی موفق به اخذ دکترای جامعه شناسی از دانشگاه لندن گردید. دکتر مرعشی
در کنار پدر، سهم عمده ای در تأسیس و توسعه کتابخانه بزرگ آیت الله مرعشی نجفی در
قم داشته است . کوشش های وی در زمینه کتاب شناسی ، فهرست نویسی و جمع آوری نسخ خطی
و چاپ آنها، لوح تقدیر کتاب شناس برجسته کشور را در سال ۱۳۷۴ نصیب وی نمود.
فرهنگستان علوم آذربایجان نیز در سال ۱۳۶۹ طی مراسمی به پاس قدردانی از مقام علمی و
کوشش های وی ، دکترای افتخاری آن مرکز را به وی اعطا کرد.

فعالیت وی پس از انقلاب عمدتاً متمرکز در توسعه و تکمیل کتابخانه و نیز خدمت به
والد گرامی خویش بوده است . از دکتر مرعشی ۱۲ اثر مستقل تألیفی و ده ها مقاله علمی
و گزارس سفر و سخنرانی چاپ و منتشر شده است . وی هم اکنون ، غیر از تولیت کتابخانه
و ریاست واحدهای تحقیقاتی تابعه آن ، عضو سازمان جهانی کتابخانه ها و عضو افتخاری
فرهنگستان علوم آذربایجان است .

لطفاً تاریخچهء مختصری از شکل گیری کتابخانه بزرگ مرحوم آیت الله مرعشی
نجفی (ره ) و گنجینهء جهانی مخطوطات اسلامی بیان بفرمایید.

• بسم الله الرحمن الرحیم . هستهء اولیهء این کتابخانه در زمانی که مرحوم آیت الله
مرعشی نجفی در نجف بودند چون زادگاهشان نیز در نجف است در حین تحصیل و تدریس شکل
می گیرد از سهم الارث پدرشان و جدشان کتاب هایی به ایشان می رسد. منظور ما از
کتاب ها، بیشتر مخطوطات است ولی انگیزه ای که در ایشان تشدید می شود برای گردآوری
نسخه های خطی چیز دیگری بود. ایشان می فرمودند: روزی در حال عبور از قیصریه نجف ،
عده ای از اهل علم را دیدم که در محلی تجمع کرده اند. فکر کردم آنجا برنامه ای
است . من هم رفتم جلو، دیدم کسی با چوب ایستاده و کتاب هایی را به حراج گذاشته
است . (علما در آن زمان زیاد بودند، کسی که فوت می کرد بازماندگانش می آمدند آنجا
کتاب ها را می فروختند.) یک مقدار که ایستادم دیدم بیشتر این ذخایر اسلامی و شیعی
را شخصی به نام کاظم با پول زیادی می خرد. تقریباً اکثر آنها را می خرید. سؤال
کردم این شخص کیست؟ گفتند: او نمایندهء کنسول انگلیس در بغداد است . (چون در آن
زمان ، یعنی ۷۰__۸۰ سال پیش ، عراق جزء مستعمرات انگلیس بوده .) ایشان فرمودند: به
فکر افتادم ما مسلمان و شیعه هستیم و اینها مسیحی و کافرند منظورشان از خریداری و
جمع آوری کتاب ها چیست؟ شاید اغراضی پشت این قضیه باشد و آن از دو حال خارج نیست :
یا قصد از بین بردن آنها را دارند و یا می خواهند منابع دست اول شیعی را که در
اختیار برخی از علما بوده جمع آوری کنند تا ما به آنها دسترسی نداشته باشیم نظیر
کتاب مدینه العلم شیخ صدوق که ایشان در حدیث نوشته و بسیار مفصل بوده . اگر این
کتاب الان در دسترس ما بود شاید نیازی به دیگر کتب اربعه شیعه نبود ناسخ کتب اربعه
شیعه می شد. ولی قریب ۴۰۰__۵۰۰ سال است که دیگر رد پایی از آن در دست نیست . مرحوم
ابوی تا آخر عمرشان خیلی زحمت کشیدند که این کتاب را به دست بیاورند به کسی که به
خارج می رفت مأموریت می داد بروند در کتابخانه های مختلف بگردند تا ببیند چنین
کتابی هست یا نه . مکاتبات زیادی انجام شد، از افراد بسیاری که می آمدند سؤال
می کردیم ، اما حتی یک برگ از این کتاب هم پیدا نشد. چه شده که کتاب های دیگر
شیعی ، کتب فقهی ، مثل نهایه شیخ طوسی ، از هزار سال پیش نسخه های متعددش موجود
است ، نهج البلاغه هست ولی این کتاب نیست؟ از این رو،انگیزه در ایشان برای مقابله
با این هجمهء فرهنگی تشدید می شود. فرمودند: من چون یک طلبهء جزء بودم امکانات مالی
هم نداشتم ، یک وعدهء غذای ظهر را حذف کردم و شب ها بعد از بحث و درس در یک کارگاه
برنج کوبی مشغول به کار شدم و نماز و روزهء استیجاری بجا آوردم و دستمزد حاصل از آن
را صرف خرید این ذخایر نمودم . حجم کتاب ها تا سال ۱۳۴۲ ق که ایشان به ایران آمدند
چندان زیاد نبود. از نسخه های خطی تعداد معدودی توانسته بودند خریداری کنند. حتی یک
روز بر سر خرید یک نسخهء خطی با کاظم دلال درگیر می شوند و به خاطر همین ، ایشان را
یک شب در نجف به زندان می اندازند که با وساطت مراجع آن زمان آزاد می شوند. ایشان
در سال ۱۳۴۲ ق به قصد زیارت حرم امام رضا(ع) و دیدار اقوامشان در تهران ، به ایران
می آیند و بنا داشتند بعد از دو سه ماه مجداً به نجف بازگردند. پس از دیدن اقوام در
تهران ، به قم می آیند و به دیدار مرحوم آیت الله حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی که
حوزه را تازه تأسیس کرده بودند می روند. مرحوم حاج شیخ تأکید می کنند که شما باید
برای تدریس اینجا بمانید چون حوزه نیاز به استاد دارد. ایشان همچنین فرموده بودند
من به ادارهء فرهنگ می نویسم که جواز مدرسی شما را بدهند تا بتوانید تدریس کنید. در
آن زمان سه وزارتخانهء فرهنگ ، اوقاف و صنایع مستطرفه در هم ادغام بودند و وزیر آن
علی اصغر حکمت بود. اکنون این ورقهء جواز موجود می باشد که در آن آمده است : به
موجب نوشتهء حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی ، آقای سید شهاب الدین مرعشی نجفی مجاز
است از لباس روحانیت استفاده کند و به عنوان مدرس رسمی در حوزهء قم به تدریس اشتغال
داشته باشد. این مسئله مربوط به سال ۱۳۰۸ می باشد یعنی نزدیک ۷۸ سال پیش ، که عکس
ایشان هم هست . ایشان بالاخره تصمیم می گیرند بمانند. ایشان حق بزرگی نسبت به حوزه
دارند خودشان می گفتند روزی ۱۰ درس می دادم ، از صبح تا شب . رضا خان که دید حوزه
رو به گسترش است ، تصمیم گرفت حوزه را از هم بپاشد. گفتند: ما امتحان می گذاریم ،
هر کس قبول شد جواز می دهیم . رفتند چند نفر از اساتید دانشگاه را که سابقهء حوزوی
داشتند جمع کردند و گفتند سخت ترین سؤالات را طرح کنید که طلاب نتوانند پاسخ دهند.
مرحوم آقای حائری با اصرار زیاد گفته بودند در جلسه طرح سؤالات باید یکی از مدرسین
حوزه هم باشد که مرحوم ابوی را معرفی کرده بودند. ایشان می گفتند: آنها می آمدند
آنجا جمع می شدند، روز قبل از امتحان سؤالات مطرح می شد، من آنها را به حافظه
می سپردم و شب سؤالات را به طلبه هایی که می خواستند فردا امتحان بدهند منتقل
می کردم تا این موضوعات را مطالعه کنند. از این طریق ایشان نگذاشتند تشتت پیش
بیاید. خود ایشان می فرمودند: بعد از امتحان می گفتند اینها چقدر وارد هستند و درس
خوانده اند. ایشان برای حوزه از این کارها زیاد کردند. بجز فقه و اصول و ادبیات ،
مدتی درس اخلاق می دادند و مدتی هم درس تفسیر.

• مرحوم ابوی تا آخرین روزهای حیاتشان در قم می مانند و به این مجموعه اضافه
می کنند. حجم کتاب ها در منزل زیاد می شود. برخی از استادان دانشگاه روزهای جمعه
می آمدند قم برای استفاده از منابعی که اینجا بود و جای دیگر وجود نداشت ، و ناهار
هم می ماندند. بحث های علمی صورت می گرفت . مرحوم آیت الله مشکات و آقایان فروزانفر
و مرحوم جلال الدین همایی از جمله این افراد بودند. چون حجم کتاب ها زیاد می شود
تصمیم می گیرند نزدیک ۳۰۰ جلد کتاب خطی به کتابخانهء دانشکده الهیات اهدا کنند.
حدود ۴۰۰ جلد هم به کتابخانه حضرت عبدالعظیم اهدا می کنند. مقداری نیز به کتابخانهء
آستان قدس ، و اندکی هم به کتابخانهء شاه چراغ اهدا کردند. به تدریج با آغاز ساخت
یکی از مدارسی که ایشان برای طلاب اختصاص داده بودند، ۲ اتاق را برای کتابخانه
مدرسه در نظر گرفتیم و پس از ساخته شدن مدرسه ، مقداری از کتاب ها را به مدرسه
منتقل کردیم . هنوز بیش از یک ماه نگذشته بود که به خاطر استقبال زیاد
علاقه مندان ، با کمبود جا مواجه شدیم . در نتیجه ، طبقهء سوم را به کتابخانه
اختصاص دادیم که نصف آن مخزن کتاب باشد و نصف دیگر برای مطالعه . باز هجوم طلبه ها
زیاد شد. سرانجام زمین ساختمان قدیمی این کتابخانه خریداری شد و در سال ۱۳۵۳ شمسی
افتتاح گردید. به تدریج همهء کتاب هایشان را به کتابخانه تحویل دادند. بعد از چند
سال ، دیگر برای کتاب های جدید جا نبود. از این رو، به فکر توسعهء آن افتادیم .
حضرت امام (ره ) مطلع شدند که با چنین مشکلی مواجهیم . بنده را به حضور طلبیدند،
پرسیدند: مشکل چیست؟ مشکل را مطرح کردم . فرمودند: من مبلغی می دهم ، شما خانه های
اطراف را بخرید و اگر من زنده باشم می گویم دولت کمک کند چون می دانم ابوی شما
برای آثار شیعه زحمت کشیدند. یک حکمی هم دادند به نخست وزیر وقت آقای مهندس موسوی
که در آن نوشته بودند: هر آنچه این کتابخانه نیاز دارد به بهترین وجه فراهم آورید.
خانه های اطراف را خریدیم و ساختمان شرکت بیمه را چون برای دولت بود به عنوان هبهء
غیر معوض به کتابخانه دادند. نقشه های آن یک سال و نیم طول کشید که با سفرهایی به
خارج از کشور آماده و اجرا شد. ساختمان جدید هم سه سال پیش توسط رئیس جمهور وقت
آقای خاتمی افتتاح شد. این ساختمان در هفت طبقه ، ۱۶۰۰۰ متر مربع زیر بنا دارد که
با احتساب ساختمان قدیم ۲۱۰۰۰ متر مربع می شود. در ساختمان جدید پیش بینی های لازم
شده که در حملات موشکی حفاظت شود. مخزن کتب خطی چندین متر زیرزمین است . درب های
ویژه ای برای آن ساخته شده که با هیچ انفجاری تکان نمی خورد.

آیا کتاب های اولیه را که مرحوم آیت الله مرعشی نجفی در نجف جمع آوری
کردند هنوز هم موجود است؟

• بله موجود هستند. در داخل بسیاری از آنها هم یادداشتی به این مضمون نوشته اند که
این کتاب را از اول تا آخر مطالعه کردم . شاید بیش از ۱۰۰۰۰ جلد کتاب خطی و چاپی
باشد که رئوس مطالب را با قلم قرمز نوشته اند. این کتابخانه در حال حاضر به لحاظ
مجموعه نسخه های خطی اسلامی نخستین کتابخانه در کشور می باشد که تعدادی افزون بر ۷۵
هزار جلد نسخهء خطی در ۳۵ هزار عنوان در آن نگه داری می شود چون برخی کتاب ها
خودشان چندین جلد هستند در موضوعات مختلف . به غیر از این مجموعه ، کتاب های چاپی
این کتابخانه بسیار زیاد است قریب یک میلیون جلد کتاب که بعضی از آنها نسخه هایی
دارند که کمتر از نسخه های خطی نیست . مثلاً کتاب های القانون و النجاه ابو
علی سینا، تحریر اقلیدس خواجه نصیرالدین طوسی و تعداد دیگری از آثار قدما در
موضوعات مختلف که قریب ۴۰۰ سال پیش متن عربی آنها چاپ شده و در دانشگاه های اروپا
تدریس می شده چون در زمان صفویه از صنعت چاپ خبری نبود و این اهمیت این کتاب ها
را می رساند. این کتاب ها در آن زمان بیش از ۵۰ یا۱۰۰ نسخه چاپ نمی شده . این
نسخه ها در دنیا کمیاب است . اگر هم باشد، با ۴۰، ۵۰ هزار دلار هم پیدا نمی شود.
امثال این نسخه ها در اینجا هست که از نسخه های خطی چیزی کم ندارد. برخی نسخه های
خطی از ۱۲۰۰ یا ۱۳۰۰ سال پیش تا زمان معاصر موجود می باشند که قابل قیمت گذاری
نیستند. به همین دلیل ، اکنون شهرت این کتابخانه در خارج از کشور نزد پژوهشگران و
محققان مراکز علمی دنیا بیشتر از داخل ایران است چون آنها می دانند چه کتاب هایی
در اینجا هست .

لطفاً در خصوص بخش های مختلف این کتابخانه توضیحاتی بیان بفرمایید.

• اینجا بخش های ویژه ای دارد. پیش بینی های لازم را هم کرده ایم . در بخش
میکروگرافی و ریزنگاری از نسخه های خطی میکروفیلم و اسکن تهیه می شود. تصویر یا
اسکن نسخه های خطی در اختیار محققان علاقه مند قرار می گیرد که روی آن کار کنند.
بخش ترمیم و بازسازی نسخه های خطی بخش دیگری است که در آنجا تعدادی از دوستانی که
دوره های ویژه ای را طی کرده اند مشغول کارند. حتی از بعضی کشورها مثل یمن ، عراق و
کشورهای آسیای میانه افرادی به اینجا آمده اند و پس از گذراندن دوره های مخصوص ،
موفق به اخذ گواهینامه گردیده و مراجعت کرده اند. بخش دیگر، بخش قم شناسی است که
تاکنون ۸۷ جلد کتاب دربارهء قم چاپ کرده ایم . در بخش تبارشناسی هم حدود ۲۰ جلد
کتاب از آثار علمای قدیم را چاپ کرده ایم . بخش فهرست نگاری نسخه های خطی هم وجود
دارد که زیر نظر خودم فعالیت می کند. در این بخش محققان می توانند از نسخه های خطی
استفاده کنند. یکی دیگر از بخش های کتابخانه ، تالار مطالعهء عمومی و تالار مطالعهء
طلاب می باشد. چون طلاب معمولاً فرصت مطالعه بیش از یک ساعت در هر بار مراجعه را
ندارند بدون ارائه کارت می آیند و از کتاب های حوزوی استفاده می کنند.

• این کتابخانه با ۴۰۰ مرکز علمی و کتابخانه های خارج از کشور ارتباط تنگاتنگ و
مبادلهء میکروفیلم دارد. مرحوم ابوی به کتابخانه بسیار اهمیت می دادند. با اینکه
تولیت سابق آستانه مقدسه حضرت معصومه (س ) قبری را برای ایشان در داخل حرم مطهر در
۲ الی ۳ متری ضریح در زیر زمین در نظر گرفته بود چون مرحوم آیت الله مرعشی نجفی
کبوتر حرم بودند به مدت ۷۰ سال اول اذان صبح ، ظهر و مغرب در حرم اقامهء جماعت
می کردند و به پاس این خدمات چنین قبری را برای ایشان در نظر گرفته بودند ولی ایشان
در وصیت نامه شان مرقوم فرمودند: مرا در راهروی ورودی کتابخانه زیر پای افرادی که
دنبال علوم آل محمد(ص ) هستند دفن کنید. ما هم همین کار را کردیم . مهمان های
خارجی ، معمولاً به اینجا می آیند و از کتابخانه بازدید می کنند و برایشان دیدن این
مجموعه بسیار جالب است . چندی قبل خاخام های یهود (۳ نفر از آمریکا و ۲ نفر از
انگلیس ) که مهمان دولت ایران بودند ۳ ساعت وقت داشتند که از بعضی مراکز قم بازدید
کنند. اول آمدند اینجا را دیدند. در بعضی از ویترین های نسخه های خطی ، چشمشان به
نسخه هایی با خط عبری ا