پاورپوینت کامل تأملی در واپسین سخنان حضرت علی علیه السلام ۸۹ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل تأملی در واپسین سخنان حضرت علی علیه السلام ۸۹ اسلاید در PowerPoint دارای ۸۹ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل تأملی در واپسین سخنان حضرت علی علیه السلام ۸۹ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل تأملی در واپسین سخنان حضرت علی علیه السلام ۸۹ اسلاید در PowerPoint :

اشاره

معمولاً واپسین سخنان بزرگان می تواند بهترین و مهم ترین سخنان باشد؛ چرا که شخص در شرایطی این سخنان را بر زبان جاری می کند که ساعت های پایانی عمر خود را می گذراند و همه فرصت ها را رو به پایان می بیند، و برای سخن گفتن، وقت و فرصت را چندان کافی نمی بیند، و امیدی به استمرار و تکرار فرصت ها برای سخن گفتن از روی دلخواه نمی بیند. ازاین رو سعی می کند تنها سخنان مهم و اثرگذار را بر زبان جاری کند، و فقط از موضوعاتی یاد کند که در اولویت قرار دارند. سخنان حضرت علی علیه السلام در واپسین لحظه های عمر ایشان ـ که در نامه ۴۷ نهج البلاغه آمده است ـ این گونه است. در آن از موضوعاتی یاد شده است که مهم، اثرگذار و گره گشا بوده، در اولویت، نسبت به بسیاری از موضوعات دیگر قرار دارد. «این نامه که در حقیقت یکی از وصایای جامع و پر محتوای امام علی علیه السلام است، هنگامی نوشته شد که آن حضرت در بستر شهادت افتاده بود، و آن را خطاب به فرزندانش حسن و حسین علیهما السلام و بلکه همه شیعیان نوشت، و حاوی چند بخش مهم است:

در بخش اول، امام آنها را به تقوا و بی اعتنایی به زرق و برق دنیا و طرفداری از حق و حمایت از مظلوم در برابر ظالم سفارش می کند.

در بخش دوم ـ که در آن می فرماید: مخاطب من تمام فرزندان و خانواده و همه کسانی است که این نامه من تا دامنه قیامت به آنها می رسد ـ بار دیگر به تقوا توصیه می کند و سپس به نظم در همه کار و اصلاح در میان مردم فرامی خواند.

در بخش سوم، انگشت روی چند مسئله بسیار مهم می گذارد و به کفالت اَیتام و حفظ حقوق همسایگان و عمل به قرآن و اهتمام به امر نماز و حج و جهاد با مال و جان و زبان و ارتباط با یکدیگر و ترک جدایی ها و امر به معروف و نهی از منکر فرامی خواند.

در آخرین بخش، به فرزندان عبدالمطلب تأکید می کند که بعد از شهادت من، خون مسلمانان را نریزید و به بهانه این شهادت، از این و آن انتقام نگیرید. سپس توصیه می کند که «پس از کشتن ابن ملجم بدن او را مثله نکنید و به خاک بسپارید». (مکارم شیرازی، ۱۳۹۰: ج ۱۰: ۲۵۵ و ۲۵۶)

آنچه در این نوشتار می آید، اشاره ای است به برخی از بخش های این نامه.

۱. تقوا مداری

نخستین عبارت واپسین سخنان حضرت علی علیه السلام توصیه به پرهیزکاری است. دعوت به تقوا دو بار در این نامه آمده است: یکی با این عبارت که: «اُوصیکما بتقوی الله؛ شما را به تقوا و پرهیزکاری سفارش می کنم» و دیگری با این عبارت: «اوصیکما وَ جَمیعَ وَلدی وَ اَهْلی وَ مَنْ بَلغَهُ کتابی بِتقوی الله؛ شما دو نفر (حسن و حسین) و همه فرزندان و خاندانم و کسانی را که این وصیت نامه ام به آنها می رسد به تقوای الهی توصیه می کنم.» در واقع این تکرار، خود بیانگر اهمیت فوق العاده تقوا در زندگی انسان هاست و آن حضرت با تکرار آن، درصدد به تصویر کشیدن والایی جایگاه آن است. «تقوا یعنی احساس مسئولیت درونی در برابر فرمان های الهی که خمیر مایه تمام برنامه های انبیا و اولیاست و بدون آن، کسی نمی تواند از وسوسه های شیطان و هوای نفس رهایی یابد. کلیدِ درِ بهشت، تقواست و مرکب راهوار برای قرب الهی، پرهیزکاری است». (همان: ۲۵۸)

اباذر غفاری از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله آورده است که فرمود:

«من آیه ای از قرآن شریف نشان دارم که اگر همه انسان ها دست به دامان آن زنند، موجب حلِّ مشکلات آنها و رفع تنگناهای آنان خواهد شد، و آن آیه این است: «وَ مَن یتَّقِ اللَّهَ یجْعَل لَّهُو مَخْرَجًا وَ یرْزُقْهُ مِنْ حَیثُ لاَ یحْتَسِبُ؛ هرکس تقوای الهی پیشه کند، [خدا] برای او راه بیرون شدن [از تنگناها و گرفتاری ها را] قرار می دهد و از جایی که حسابش نمی کند به او روزی می رساند». (طبرسی، ۱۳۸۰: ج ۱۴: ۱۰۲۷)

گفتنی است تقوا دارای مراتبی است. برخی به سبب ترس از عذاب دوزخ تقوا پیشه می کنند، و بعضی به علت حیا از خداوند و اینکه چون او را حاضر و ناظر بر رفتار خود می دانند، از گناه پرهیز می کنند. بهترین نوع تقوا و والاترین مرتبه پرهیزکاری همان است که شخص به سبب حیا از خداوند تقوا پیشه کند. سعدی در این باره می نویسد:

«بدانکه تقوا بر دو نوع است: تقوای صالحان و تقوای عارفان. تقوای صالحان، از اندیشه در روز قیامت است: «وَلْتَنظُرْ نَفْسٌ مَّا قَدَّمَتْ لِغَدٍ.» و تقوای عارفان، از حیاء رب العالمین است: «وَ اتَّقُواْ اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ خَبِیرُم بِمَا تَعْمَلُونَ.» وقتی که صالحان را شیطان، عملی ناپسندیده در نظر بیاراید، و نفسْ میل آن کند، از روز قیامت و حساب که عرصه اولین و آخرین است اندیشه کند. پس، از ننگ چنین موقف بترسند، و دست از گناهان بدارند. این تقوای صالحان است. اما تقوای عارفان آن که اگر ـ عیاذبالله ـ گوشه خاطر ایشان به عملی ناکردنی التفات کند، نه به خاطر ترس از عذاب روز قیامت، که در آن حالشان از خدای عزوجل، شرم اید که واقف و مطّلع است از اعمال، و روا نباشد در نظر بزرگان، افعال قبیح و زشت». (سعدی، ۱۳۷۵: ۸۲۶، ۸۲۷)

۲. رویگردانی از جاذبه های دنیا به رغم رویکرد دنیا به شخص

یکی از بخش های وصیت نامه حضرت علی علیه السلام، توصیه به پرهیز از دنیا و جاذبه های آن و پرهیز از تأسف خوردن از چیزهایی از امور دنیوی است که شخص آن را از دست داده است. آن حضرت در این باره می فرماید:

«اُوصیکما اَلّا تَبْغیا الدُّنیا وَ اِنْ بَغَتْکما، وَ لا تَأسَفا عَلی شَیءٍ مِنْها زُوِی عَنْکما؛ شما را سفارش می کنم که در پی زرق و برق دنیا نباشید، هرچند دنیا به سراغ شما بیاید، و بر آنچه از دنیا از دست می دهید تأسف نخورید».

چنان که می دانیم بسیاری از فتنه ها، جنگ ها، مقام پرستی ها، هوس رانی ها، حق گریزی ها و باطل گرایی ها برای دنیا و دست یابی به جاذبه های رنگارنگ و فریبنده آن است. در واقع، کسانی به ناهنجاری های یادشده دست می یازند که تحت تأثیر جاذبه های زودگذر دنیا قرار گرفته، شوق چشیدن مزه این جاذبه ها را در سر دارند. این در حالی است که اگر دل از تعلقات و وابستگی ها نسبت به دنیا رها باشد و شخص دنیا و جاذبه های آن را وانهاده باشد، از تمام آفت ها و ناهنجاری های یادشده ایمن خواهد بود. از همین نکته اهمیت بالای این بخش از سخن حضرت علی علیه السلام که در آن، فرزندان و همه پیروانش را به ترک دلبستگی به دنیا و وانهادن جاذبه های فریبنده آن فرامی خواند، آشکار می شود. اما آن حضرت، در راستای توصیه به ترک دنیا، از تأسف خوردن بر از دست دادن دنیا نیز بازداشته است.

«در واقع اینکه آن حضرت می فرماید: به آنچه از دست رفت تأسف نخورید، دلیل روشنی دارد؛ زیرا تأسف بر از دست رفته ها چیزی را به انسان بازنمی گرداند، و انسان را از فعالیت های مثبت فکری نیز باز می دارد. در حکایتی آمده است که: مردی با پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله نماز خواند. هنگامی که نماز تمام شد و آن مرد عازم رفتن بود، پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله به او اشاره کرد و فرمود: این مرد از اهل بهشت است. عبدالله بن عمرو که از اصحاب حاضر در جلسه بود گفت: من به دنبال آن مرد رفتم و به او گفتم: میهمان نمی خواهی؟ گفت: آری. دیدم خیمه ای و گوسفندی و نخلی برای امرار معاش دارد. هنگام عصر از خیمه اش بیرون آمد، گوسفند را دوشید و مقداری رطب از نخل چید و پیش روی من گذاشت. با یکدیگر غذا خوردیم، و او به کار روزمره مشغول شد. من سه شبانه روز با او بودم و نه این مدت، جز انجام دادن نمازهای واجب، اعمال مستحبی همانند شب زنده داری، روزه مستحب و… از او ندیدم. به او گفتم: رسول خدا صلی الله علیه و آله درباره تو فرمود: تو اهل بهشت هستی! در حالی که من علی الظّاهر، کاری مهم و رفتاری خاص از تو ندیدم. بگو ببنیم کار مهم تو چیست؟ گفت: نزد همان کسی که این خبر را به تو داده است برو تا راز این مطلب را برای تو بگشاید. من خدمت رسول خدا صلی الله علیه و آله آمدم و ماجرا را از آن حضرت پرسیدم. رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: نزد خودش بازگرد و به او بگو تا خودش سرّ این مطلب را بگوید. نزد او آمدم و گفتم: رسول خدا صلی الله علیه و آله دستور داده است خودت به من خبر دهی. گفت: اکنون مانعی ندارد، می گویم. به نظر من دلیلش این است که اگر تمام دنیا مال من باشد و از من گرفته شود، غمگین نمی شوم و تأسف نمی خورم و اگر هم تمام دنیا را به من بدهند شادی نمی کنم، به اضافه اینکه کینه و حسد کسی در دلم نیست. عبدالله گفت: ولی به خدا سوگند من چنین نیستم. همه شب عبادت می کنم و روزها غالباً روزه دارم؛ اما اگر از مال دنیا گوسفندی به من داده شود، شاد می شم و اگر از من گرفته شود، غمگین می گردم. به همین دلیل است که خداوند تو را بر ما برتری داده است. (همان: ۲۵۹ و ۲۶۰)

۳. دشمن ستمگران و یاور مظلومان بودن

یکی از بخش های وصیت حضرت علی علیه السلام توصیه به دشمنی با ستمگران و کمک نمودن به ستمدیدگان است. آن حضرت در این باره می فرماید: «کونا لِلظّالِم خَصماً وَ لِلمظلومِ عَوْناً؛ همواره دشمن ظالم و یار و مددکار مظلوم باشید».

«ظلم به معنای خطا یا شرارت کردن، رفتار غیر عادلانه نمودن یا محروم ساختن کسی از حق است. واژه ظلم به شکل های گوناگون، ۲۸۹ بار در قرآن به کار رفته است. این استفاده وسیع، اهمیت این موضوع را در قرآن نشان می دهد. اسلام مخالف ظلم و بیداد است. در حدیثی آمده که خداوند فرمود: «ای بندگان من، من ظلم را بر خود حرام کردم. بنابراین به یکدیگر ظلم مکنید.» پیامبر صلی الله علیه و آله نیز فرمود: «ظلم، تاریکی روز قیامت است.» در ارتباط با اقدام انسان، سه نوع ظلم وجود دارد: اول، میان انسان و خدا: بر این اساس، هرکس ایمان به خدا و وحی او را رد کند، ظالم است؛ چنان که در این باره داریم: «کسانی که کفر ورزیدند و ستم کردند، خدا بر آن نیست که آنان را بیامرزد». (نساء: ۱۶۸)

دوم، میان انسان و انسان. پیامبر فرمود: این بدترین نوع ظالم است؛ زیرا خداوند کسانی را که به دیگران بیداد می کنند نمی آمرزد.

سوم، ظلم میان انسان و خودش؛ چنان که خداوند در این باره می فرماید: «بر ما ستم نکردند، لیکن بر خودشان ستم می کردند». (اعراف: ۱۶۰) (اولیورلیمن، ۱۳۹۱: ۳۳۴)

با توجه به آنچه گفته شده است، حکمت بازداشتن حضرت علی علیه السلام پیروانش را از ستمگری و توصیه به ستیز با ظالم آشکار می شود؛ چنان که حکمت سفارش آن حضرت به مددکاری مظلوم نیز آشکار می شود؛ چرا که هر اندازه ظلم پلید و آفت زاست، در مقابل، کسانی که مورد ظلم قرار گرفته اند، در کانون اذیت و آزار خواهند بود. ازاین رو، هم باید با ستمگران ستیز نمود و هم به یاری ستمدیدگان برخاست. این توصیه حضرت علی علیه السلام، در واقع، تأکیدی است برطرفداری از حق. چه حقی از این بالاتر که انسان، مظلوم را در برابر ظالم یاری دهد تا مظلوم به حقش برسد و ظالم از ظلمش دست بردارد. و جالب اینکه ظالم و مظلوم در این دو جمله آن حضرت، عام است و تنها، مسلمانان را شامل نمی شود. به این ترتیب، هر مظلومی در جهان باید زیر چتر حمایت مسلمانان قرار گیرد و از ظلم هر ستمگری باید پیشگیری شود و اگر مدعیان حقوق بشر، تنها به این دو دستور عمل می کردند، به راستی دنیا گلستان می شد. این در حالی است که می بینیم آنها هر جا منافع نامشروعشان اقتضا می کند، در کنار ظالم می ایستند و بر ضد مظلوم می جنگند، هرچند در شعارها مدعی حمایت از مظلوم اند». (مکارم شیرازی، ۱۳۹۰: ج ۱۰: ۲۶۱ و ۲۶۲)

امام سجاد علیه السلام در دعای ۳۸ صحیفه سجادیه، در پیشگاه خداوند (به عنوان سرمشق عمومی) عرضه می دارد: «اللهم اِنّی اَعْتَذِرُ اِلیک مِنْ مَظْلومٍ ظُلمِ بِحَضْرَتی فَلِمَ اَنْصُرُهُ؛ خدایا من پوزش می طلبم از اینکه در حضور من به مظلومی ستم رفته باشد و من یاری اش نکرده باشم».

نکته درخور توجه درباره مسئله ظلم، بررسی آن از منظر جامعه شناسی است؛ به این معنا که هرگاه جامعه ای را ستم فراگیرد، زمینه انقلاب مردمی و فروپاشی حاکمان فراهم می آید، چنان که «ارسطو معتقد است که انقلاب ها در مملکت ها، وقتی روی می دهد که مردم در حقوق، یکسان نباشند و در تقسیم اموال و مناصب و شئونات و اجر و مزد، ظلم و جور داشته، رعاتی تناسب و استحقاق نشود و از این جهت ناراضی گردند». (فروغی، ۱۳۷۹: ۵۰)

۴. سفارش به نظم

از سفارش های مهم حضرت علی علیه السلام در واپسین لحظات عمر شریفش، توصیه به نظم است. «این نظم که حضرت علی علیه السلام در وصیت نامه خویش بدان اشاره کرده است، شامل نظم و امنیت اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و نظم در عبادات و امور مربوط به خانواده و تعلیم و تربیت می شود. می دانیم بقای عالَم هستی در سایه نظمی است که خدا برای آن مقرر کرده است. اگر در کرات و افلاک، نظمی نبود به زودی از هم متلاشی می شد و اگر دستگاه های مختلف بدن انسان بر اساس نظم خاص خود حرکت نکند انسان به زودی بیمار می شود و چشم از دنیا فرو می بندد. هر جامعه ای که فاقد نظم لازم شود منقرض می گردد و هر انسانی راه بی نظمی را پیش گیرد هرگز به جایی نمی رسد، هر چند دارای استعداد فراوان و امکانانت زیاد باشد.

به عنوان نمونه در درون خون انسان، بیش از بیست نوع فلز و شبه فلز به نسبت خاصی به هم آمیخته شده و هر کدام مأموریت خود را انجام می دهند. اگر این ترکیب کمی به هم بخورد بیماری ها شروع می شود و به همین دلیل، تمام پزشکان برای پی بردن به ریشه های اصلی بیماری، خون را در آزمایشگاه تجزیه می کنند تا ببینند در کدامین قسمت، نظم به هم خورده است.

در مسائل فلکی، گاه می بینیم منجمان، خسوف کامل را در فلان ساعت و فلان دقیقه و در فلان نقطه روی زمین از مدت ها قبل، پیش بینی می کنند و گروه فراوانی در آن لحظه و در همان نقطه برای رصد کردن خورشید در حال کسوف جمع می شوند. حال، اگر نظم دقیق، حاکم نبو