پاورپوینت کامل عقل و نقل، کاشف اراده الهی ۴۰ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل عقل و نقل، کاشف اراده الهی ۴۰ اسلاید در PowerPoint دارای ۴۰ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل عقل و نقل، کاشف اراده الهی ۴۰ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل عقل و نقل، کاشف اراده الهی ۴۰ اسلاید در PowerPoint :

دین مجموعه ای از عقاید، اخلاق، احکام فقهی و قوانین حقوقی است که در دو بخش هستی شناسی و معرفت شناسی بررسی می شود. هستی شناسی دین، یعنی اینکه چه اعتقادی، چه اخلاقی، چه قانونی، جزو دین است. یگانه منبع هستی شناسی دین، اراده و علم ازلی خداوند است، ولاغیر. به زبان ساده، دین فقط با علم و اراده خدا وجود می یابد و هست می شود و هیچ چیز دیگری در بخش هستی شناسی دین دخالت ندارد. بنابراین، عقل مانند دیگر امور در هستی شناسی دین، هیچ حکمی ندارد؛ زیرا این بخش مخصوص خداست، اما معرفت شناسی دین، یعنی بشر از چه راهی به محتوای دین خدا علم پیدا کند و بفهمد چه عقیده یا قانونی جزو دین است؟ خدای سبحان دین خود را به وسیله وحی به انبیا(ع) و از انبیا به مردم منتقل می کند. پس از وحی، نقل معتبر (قرآن و سنت) و عقل برهانی، دو منبع اساسی۱ دسترسی به محتوای دین الهی اند. نقل و عقل، دو راه کاشف اراده الهی و حجت۲ خدایند.

بنابراین، تصور تقابل عقل با دین نارواست؛ یعنی نمی توان گفت: «فلان مطلب عقلی است یا دینی.» عقل جزو دین است، نه جدای از آن. عقل در برابر نقل و سمع است، نه در برابر شرع. عقل و نقل، همتای یکدیگر و کاشف اراده الهی اند. منظور از همتایی عقل و نقل، همتایی عقل و وحی نیست. به عبارتی، باید میان وحی و نقل تفکیک قایل شد. علم خدا، منبع هستی شناسی است و وحی منبع معرفت شناسی، راه کشف وحی، عقل و نقل است. الفاظ قرآن، مانند حقیقت قرآن وحی است، ولی فهم انسان های غیر معصوم از قرآن وحی نیست، بلکه نقل است. اینکه گفته می شود عقل در برابر نقل است، نه در برابر دین و یا عقل همتای نقل است، به معنای همتایی عقل با وحی نیست؛ «بلکه علوم نقلی؛ نظیر تفسیر و فقه در برابر علوم عقلی؛ نظیر فلسفه و عرفان نظری قرار می گیرند و اساساً سخن گفتن از نسبت وحی و فلسفه یا وحی و عرفان نظری، به کلی نارواست؛ زیرا هیچ دانشمند عادی دسترسی به عین وحی ندارد. وحی، سلطان علوم است و صاحبان علوم عقلی و نقلی، (حکیمان و فقیهان) را به حریم آن راهی نیست. علوم عقلی و نقلی، هر دو همراه با اشتباهات و خطاهایی هستند، حال آنکه در ساحت وحی الهی خطا راه ندارد. هیچ کس معاذالله نباید تصور کند که عقل در مقابل وحی است».۳

برخی برای دسترسی و عمل به وحی، عقل و نقل را به کار می گیرند. «إِنّ فی ذلِک لَذِکری لِمَنْ کانَ لَهُ قَلْبٌ أَوْ أَلْقَی السّمْعَ وَ هُوَ شَهیدٌ»،۴ و برخی از هر دو بی بهره اند. «لَوْ کنّا نَسْمَعُ أَوْ نَعْقِلُ ما کنّا فی أَصْحابِ السّعیرِ»۵ و گروهی نیز فقط یکی از آن دو را دارند.

۱. کشف و شهود نیز راه سوم است. نک: تسنیم، ج۱۲، ص۶۴۱.

۲. البته عقل و نقل هر دو شرایطی برای حجّیت نیاز دارند و در صورت داشتن آن شرایط حجّت خواهند بود.

۳. عبدالله جوادی آملی، منزلت عقل در هندسه معرفت دینی، ص۳۴.

۴. نک: ق: ۳۷. در حدیث امام کاظم۷ با هشام، امام قلب را به عقل تفسیر نمودند.

۵. نک: ملک: ۱۰.

جایگاه عقل در دین

اگر برهان عقلی همتای دلیل نقلی است، جایگاه برهان عقلی نسبت به دلیل نقلی چگونه است؟ جایگاه عقل پیش از نقل است یا پس از آن یا همراه نقل است؟ در برخی امور، جایگاه عقل پیش از ادله نقلی است؛ مانند اصول دین که ابتدا انسان با دلیل عقلی توحید و… را می پذیرد، سپس به سخن دین گوش فرا می دهد. در برخی امور، برهان عقلی همراه دلیل نقلی است. در محدوده دین، ادّله نقلی و عقلی مؤید و همتای یکدیگرند و در پاره ای امور برهان عقلی پس از دلیل نقل است. مثلاً در موردی که نقل معتبر نباشد و دلیل عقلی نیز کارساز نباشد، در اینجا حکم به «برائت عقلی» می شود.

مطلب عمده این است که نقش عقل در شریعت چیست؟ آیا عقل، مصباح شریعت است یا مفتاح شریعت است یا میزان شریعت؟ گروهی معتقدند عقل فقط پیش از نقل و تا رساندن انسان به دین معتبر است؛ یعنی عقل را کلیدی برای ورود به شریعت می پندارند. عقل استدلال می کند که توحید، نبوت، معاد و… حق است و انسان را به دین، یعنی کتاب و سنت می رساند. چون انسان را به دین رساند، مانند کلیدی که در را باز کرده است، دیگر کارایی ندارد و از آن به بعد، انسان باید حرف دین را گوش کند. مهم ترین اشکال این نظریه این است که منبع معرفت شناسی دینی را از دست داده و مخصصات لبّی آیات و روایات را نادیده انگاشته اند. گروهی نیز عقل را میزان شریعت می دانند و وحی را با عقل محدود می سنجند، یعنی مطالبی از دین را که عقل می فهمید می پذیرند، ولی اگر مطلبی از دین را عقل نفهمید، آن را انکار می کنند. «کلَّما جاءَهُمْ رَسُولٌ بِما لا تَهْوی أَنْفُسُهُمْ فَریقًا کذَّبُوا وَ فَریقًا یقْتُلُونَ.»۱ اشکال این دیدگاه این است که از محدودیت فهم عقل غافلند، خود عقل معترف است که بسیاری از مسائل را نمی فهمد. برخی مسائل دینی را عقل کاملاً می فهمد و برای آن برهان اقامه می کند؛ ولی مطلبی در دین خلاف عقل وجود ندارد. برخی آموزه های دینی، فراتر از عقل است، ولی مخالف عقل نیست. در نهایت، عقل نسبت به آن ساکت است، ولی آن را انکار نمی کند. بنابراین، عقل میزان شریعت نیست.

سخن حق آن است که نسبت به اصل شریعت، مصباح و چراغ است؛ یعنی منبع معرفت شناسی دین است و انسان با عقل می تواند اراده الهی را کشف کند. عقل چراغی است که راه دین را نشان می دهد. عقل به تنهایی صراط و دین نیست، بلکه فقط نسبت به دین روشنگری دارد و دین را برای انسان نمایان می کند. البته عقل نسبت به برخی امور مانند اصول دین میزان است، یعنی تا عقل استدلال نکند، نمی توان به حرف دین گوش کرد۲ و نسبت به برخی مطالب هم در حکم کلید است. مثلاً نسبت به جزییات احکام نمی تواند سخنی بگوید. ازاین رو، به انسان می گوید در این موارد، فقط باید به سخن نقل گوش کرد.

۱. نک: مائده: ۷۰.

۲. در این دیدگاه وحی با عقل سنجیده نمی شود تا اگر مطلبی را نفهمید آن را انکار کند.

منابع

قرآن کریم.

نهج البلاغه.

جعفریان، رسول، حیات فکری سیاسی امامان شیعه(ع)، قم، چاپ هشتم، ۱۳۸۴.

جوادی آملی، عبدالله، ادب فنای مقربان (جلد ۲)، قم، ۱۳۸۸.

ــــــــــــــــــ، انتظار بشر از دین، قم، ۱۳۸۹

ــــــــــــــــــ، تسنیم، قم.

ــــــــــــــــــ، توحید در قرآن، قم، ۱۳۸۳

ــــــــــــــــــ، حکمت نظری و عملی در نهج البلاغه، قم، ۱۳۸۹.

ــــــــــــــــــ، دین شناسی، قم، ۱۳۸۷.

ــــــــــــــــــ، شریعت در آیینه معرفت، قم،