پاورپوینت کامل نگاهی به کارکردهای اخلاقی و روانی ازدواج ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل نگاهی به کارکردهای اخلاقی و روانی ازدواج ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint دارای ۱۲۰ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل نگاهی به کارکردهای اخلاقی و روانی ازدواج ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل نگاهی به کارکردهای اخلاقی و روانی ازدواج ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint :

بی‌گمان آن آرامشِ پس از ازدواج از اینجا ناشی می‌شود که این دو موجود، مکمل یکدیگر و مایه شکوفایی و نشاط و پرورش یکدیگر می‌باشند؛ به طوری که هر یک بدون دیگری ناقص است، و طبیعی است که میان یک موجود و مکمل وجود او چنین جاذبه‌ نیرومندی وجود داشته باشد. از اینجا می‌توان نتیجه گرفت آنها که پشت پا به این سنت الهی می‌زنند، وجود ناقصی دارند؛ چراکه یک مرحله از تکامل آنها متوقف شده است (جمعی از نویسندگان، ۱۳۸۰: ۱۶: ۳۹۱)
علامه طباطبایی در این باره می‌فرماید:
هریک از مرد و زن از جهاز تناسل، دستگاهی دارند که این دستگاه به کار نمی‌افتد، مگر وقتی که با دستگاه طرف مقابل جمع شود، و از مجموع آن دو، مسئله توالد و تناسل صورت می‌گیرد. پس هریک از آن دو و در حدّ خود، ناقص، و محتاج به طرف دیگر است، و از مجموع آن‌ دو، واحدی تامّ و تمام درست می‌شود، و به خاطر همین نقص و احتیاج است که هر یک به سوی دیگری حرکت می‌کند، و چون بدان رسید، آرامش و سکونت می‌یابد؛ چون هر ناقصی مشتاق کمال است و هر محتاجی مایل به برطرف کردن حاجت و فقر خویش است. (طباطبایی، ۱۳۶۶: ۱۶: ۲۶۳)
به تعبیر زیبای مولوی:

میل اندر مرد و زن، حق زان نهاد

تا بقا یابد جهان زین اتحاد ج

بهرِ آن میل است در ماده به نر جج

تا بُود تکمیلِ کار همدگر ج

(مولوی، ۱۳۷۸: ۵۳۴)
۹. تجلّی یافتن مودّت و رحمت خداوند
خداوند جلوه‌های بی‌شماری دارد و تا با این جلوه‌ها تجلّی نکند، انسان‌ها قادر به دیدن، درک و چشیدن آنها نیستند. برای مثال، اگر خداوند به شکل ستارگان، کوه، دریا و مانند اینها بر ما تجلّی نمی‌کرد، ما هرگز قادر به دیدن و درک و فهم این جلوه‌ها نبودیم. اساساً یکی از الطاف پروردگار این است که جلوه‌های غیبی خود را، بروز و ظهور داده، به صورت محسوس ارائه می‌دهد، تا بندگان قادر به درک آنها باشند. از این رهگذر، یکی از جلوه‌های خداوند، که بر بندگان تجلی نموده، «مودّت» و «رحمت»است؛ جلوه‌هایی که ازدواج، زمینه‌ساز آن و موجب تجلّی آن می‌شود. خداوند به تجلّی این جلوه در اثر ازدواج، این‌گونه اشاره می‌فرماید: «وَمِنْ آیَاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَکُمْ مِنْ أَنفُسِکُمْ أَزْوَاجًا لِتَسْکُنُوا إِلَیْهَا وَجَعَلَ بَیْنَکُمْ مَوَدَّهً وَرَحْمَهً؛ و از نشانه‌های او اینکه از [نوع] خودتان همسرانی برای شما آفرید تا بدان آرام گیرید و میان‌تان دوستی و رحمت نهاد». (روم: ۲۱)
علامه طباطبایی در این باره می‌نویسد:
کلمه «مودّت تقریباً به معنای محبتی است که اثرش در مقام عمل ظاهر باشد. در نتیجه نسبت مودّت به محبّت، نسبت خضوع است به خشوع؛ چون خضوع نیز آن خشوعی را گویند که در مقام عمل هم اثرش آشکار شود. اما رحمت به معنای نوعی تأثیر نفسانی است، که از مشاهده محرومیتِ انسان محرومی که کمالی را ندارد، و یا نیازمندِ رفع نقصان خود است، در دل پدید می‌آید، و شخص را وادارمی‌کند که او را از محرومیت نجات داده، نقیصه‌اش را رفع کند. یکی از روشن‌ترین جلوه‌گاه و موارد تجلّیِ مودّت و رحمت، جامعه کوچک خانواده است؛ چون زن و شوهر در محبت و مودّت ملازم یکدیگرند، و این ‌دو با هم و مخصوصاً زن، به فرزندان کوچک‌تر رحم می‌کنند؛ چون در آنها ضعف و عجز مشاهده می‌کنند و می‌بینند که طفل صغیرشان نمی‌تواند حوایج ضروری زندگی خود را تأمین کند، محبت و مودّت وادارشان می‌کند به اینکه در حفظ و حراست و تغذیه و لباس و تربیت او بکوشند، و اگر این رحمت نبود، نسل به کلّی منقطع می‌شد و هرگز نوع بشر دوام نمی‌یافت». (طباطبایی، ۱۳۶۶: ۱۶: ۲۶۳ و ۲۶۴)
به تعبیر شهید مطهری:
در قرآن کریم، رابطه میان زوجین را با کلمه مودّت و رحمت تعبیر می‌کند، و این نکته‌ای بسیار عالی و اشاره به جنبه انسانی و فوق حیوانی زندگی زناشویی است. اشاره به این است که عامل شهوت، تنها رابط زندگی زناشویی نیست. رابط اصلی، صفا و صمیمیت و اتحاد دو روح است و به عبارت دیگر، آنچه زوجین را به یکدیگر پیوندِ یگانگی می‌دهد، مهر و مودّت و صفا و صمیمیت است، نه شهوت که در حیوانات هم هست (مطهری، ۱۳۶۷: ۵۷ و ۵۸)
مولوی با اشاره به این نکته که مهر و مودّت و رحمت، تنها در انسان و میان زوجین دلداده تجلّی می‌کند، نه در حیوان و عالَم حیوانی سروده است:

کم بُوَدْشان رقّت و لطف و وداد ج

زانکه حیوانی است غالب بر نهاد ج

مِهر و رقّت وصفِ انسانی بُوَد ج

خشم و شهوت وصف حیوانی بوَد ج

(مولوی، ۱۳۷۸، ص۱۱۰)
۱۰. سامان بخشیدن به غریزه جنسی
پرداختن به غریزه جنسی از هر راهی جز ازدواج، می‌تواند موجب دلهره، اضطراب، اندوه و سرخوردگی شود؛ چراکه آن آسایش وجدان، آسودگی خاطر و تأییدِ عرف و شرع، که در عمل جنسیِ برآمده از کانون ازدواج است، در هیچ مصداق دیگری از عمل جنسی وجود ندارد. اینکه معمولاً‌ تجربه‌های جنسی در غیر از چارچوب ازدواج، به آرامش خاطر نمی‌انجامد، و چه‌بسا در بسیاری از وقت‌ها موجب دلهره و اضطراب می‌شود، به آن دلیل است که تنها ازدواج است که می‌تواند به غریزه جنسی سامان درستی بدهد، و شخص را از درست بودن رابطه جنسی اطمینانی ژرف ببخشد. ویل دورانت می‌نویسد:
نخستین وظیفه آداب و تقالید اجتماعی که سازنده قوانین اخلاقی هر اجتماعی است، آن است که روابط میان دو جنس مرد و زن را بر پایه‌های متین استوار سازد؛ چه، این روابط، پیوسته منشأ نزاع و تجاوز و انحطاط به شمار می‌رود. اساسی‌ترین عمل تنظیم این روابط، همان ازدواج است که می‌توان آن را به عنوان اتحاد یک جفت زن و مرد، برای بهبود و پیشرفت نسل آینده تعریف کرد. (ویل‌دورانت، ۱۳۸۵: ۱: ۴۷)
۱۱. معنویت‌زایی و رشد اخلاقی
کارکردهای ازدواج، تنها در برخوردار شدن از لذت حلال و مشروع، استمرار نسل با بچه‌دار شدن، درآمدن از تنهایی و مانند آنها خلاصه نمی‌شود، بلکه ازدواج به دلیل آنکه آتش شهوت را فرومی‌نشاند و غریزه جنسی را تعدیل می‌کند و در پی آن، ذهن و دل انسان را از فشارهای غریزه جنسی رها می‌سازد، تأثیر فراوانی در زایش و رویش معنویت خواهد داشت. در واقع، بدون ازدواج و بدون رسیدگیِ بهنگام و درست به غریزه جنسی، انسان نمی‌تواند سیر و سلوک موفقی داشته باشد؛ چنان‌که امام خمینی رحمه الله در این باره می‌فرماید:
اگر جوان‌ها با رفق و مدارا با نفس، رفتار نکنند و حظوظ طبیعت وجود خود را، به اندازه احتیاج آن از راه حلال ادا نکنند، گرفتار خطر عظیمی می‌شوند که آن را نتوان جبران کرد و آن خطر، آن است که گاه نفْس به واسطه سخت‌گیری فوق‌العاده و عنان‌گیری بی‌اندازه، عنان‌گسیخته شود و زمام اختیار را در دست بگیرد و وقتی اقتضائات طبیعتِ وجود انسان متراکم شد و آتش تیز شهوت در تحت فشار بی‌اندازه ریاضت واقع شود، ناچار شعله‌ور می‌شود و مملکت [روح و جان] را بسوزاند، و اگر خدای نخواسته، سالکی عنان‌گسیخته شود یا زاهدی بی‌اختیار شود، چنان در پرتگاه افتد که هرگز روی نجات را نبیند. پس، سالک باید چون طبیب ماهری، نبض خود را در ایام سلوک بگیرد و از روی اقتضائات احوال و ایّام سلوک با نفس رفتار کند، و در ایام شعله‌ور بودن شهوت که غرور جوانی است، طبیعت را به کلّی از خطوطش بازندارد و با طُرق مشروعه، آتش شهوت را فرونشاند؛ که فرونشاندن شهوت به طریق امراللهی [و از راه ازدواج] سالک را در سلوک او به طور کامل مدد کند. پس نکاح و ازدواج کند که از سنن بزرگ الهی است که علاوه بر آنکه مبدأ بقای نوع انسان است، در سلوک راه آخرت نیز تأثیری بسزا دارد. (امام خمینی رحمه الله ، ۱۳۷۳: ۲۵ و ۲۶)
محمد غزالی در این باره می‌نویسد:
از فوائد ازدواج، آرامش نفس و مأنوس ساختن آن با هم‌نشینی [به نام همسر] و دیدار با اوست، تا دل آرامش‌یافته، برای عبادت نیرومند شود؛ زیرا نفْس افسرده است و از حق، به خاطر مخالفت با طبع آن، گریزان است. بنابراین، اگر به طور مداوم آن را مجبور به ترک چیزی کنند که مخالف طبع آن است، سرکشی و امتناع خواهد کرد. اما اگر بعضی اوقات به وسیله لذت‌ها آرامش یابد، نیرومند و بانشاط خواهد شد، و شایسته است که نفوس پرهیزگاران به وسیله امور مباح آسایش یابند. (نک: غزالی، ۱۳۵۱: ۲: ۶۲، با اندکی تغییر؛ نیز: نک: غزالی، ۱۳۷۲: ۱: ۲۸۸و ۲۸۹)
مولانا نیز ازدواج را برای سالکان، سبب پیدایش احوال معنوی در سلوک دانسته است. (مولوی، ۱۳۷۸: ۲۶۷)
بر اساس حدیثی از امام موسی بن جعفر علیه السلام ، ساعت‌هایی که شخص آن را در لذت حلال و مباح می‌گذراند، وی را در امر عبادت و ارتباط با پروردگار کمک خواهد کرد. آن حضرت در این باره فرمود:
بکوشید وقت شما چهار قسمت باشد: قسمتی برای مناجات با خدا، قسمتی برای کار زندگی، بخشی برای معاشرت با برادران و اشخاص مورد اعتماد که شما را از عیب‌هاتان آگاه سازند و از دل با شما خالص و یک‌رو باشند، و قسمتی نیز برای لذت‌های حلال خویش خلوت کنید، و با این قسمت حلال از زندگی، برای سه قسمت دیگر، نیرو بیابید. (حرّانی، ۱۳۸۳: ۷۴۸)
۱۲. حفظ دین
یکی از کارکردها و آثار ازدواج، حفظ دین است. از آنجا که با ازدواج، راه بر بسیاری از وسوسه‌های شیطانی بسته می‌شود، دینداری آسان می‌گردد و شخص می‌تواند دین خود را از دستبرد بسیاری از وسوسه‌ها نگه دارد. غزالی در این باره می‌نویسد:
از فایده‌های نکاح این است که دین خویش را در حصار کند (حفظ کند)، و شهوت را که ابزار شیطان است از خویشتن باز کند… و هر که ازدواج نکند، غالب آن است که چشم‌ را از نظر [به نامحرم] و دل را از وسوسه، نگاه نتواند داشت؛ اگرچه دامن خود را نگه دارد. (غزالی، ۱۳۷۲: ۱: ۲۸۸)
رسول خدا صلی الله علیه و آله در حدیثی فرمود: «مَنْ تَزَوَّجَ أَحْرَزَ نِصْفَ دینِهِ؛ هرکس ازدواج کند، نیمی از دین خود را حفظ کرده است». (حرّ عاملی، ۱۴۱۶ق: ‌۲۰: ۱۷)
شهریار می‌گوید:

رسول گفت که آیین من بُوَد تزویج ج

کسی که منکر آیین من شد، از من نیست

تو نصف خانه ایمان به زن کُنی محصور

حصارِ نیم دگر کن که بیم دشمن نیست

(شهریار، ۱۳۸۵، ج۲، ص۱۰۶۶۹)
۱۳. مضاعف شدن ثواب عبادت
از کارکردهای معنوی ازدواج، چندبرابر شدن پاداش عبادت است. بر اساس سخنان معصومان علیهم السلام عبادت شخص متأهل با شخص عَزَب و مجرد، برابر نیست و خداوند عبادت‌های شخص متأهل را چند برابر بیش از عبادت شخص عزب، قرار می‌دهد. در حدیثی از امام صادق علیه السلام در این باره می‌خوانیم: «رکعتان یُصَلّیهما المتزوّج أَفْضَلُ مِنْ سبعین رکعه یصلّیها أَعْزب؛ دو رکعت نماز شخص متأهل بهتر است از هفتاد رکعت نماز شخص عزب». (حرّعاملی، ۱۴۱۶ق: ۲۰: ۱۸) رسول خدا صلی الله علیه و آله هم فرمود: «رکعتان یُصَلّیهما المتزوّج أَفْضَلُ مِنْ رُجِلٍ عزب یقوم لیله و یصوم نهاره؛ دو رکعت نماز شخص ازدواج کرده، بهتر است از شخص عزبی که شب‌ها تا صبح عبادت می‌کند و روزها روزه می‌دارد». (همان: ۱۹)
شاید دلیل چند برابر شدن ثواب عبادت شخص متأهل، امتیازی باشد که خداوند برای او در برابر شخص عَزَب و مجرد قائل است، یا به این دلیل باشد که به طور طبیعی، ذهن و قلب شخص متأهل ـ به دلیل آرامشی که با ازدواج به دست می‌آورد ـ تمرکز بیشتری هنگام عبادت دارد و در نتیجه، همین تمرکز و حضور قلب است که عبادت او در مقایسه با شخص عَزَب از کیفیّتِ بیشتری برخوردار می‌شود.
۱۴. برخوردار شدن از برکات مادّی و معنوی فرزنددار شدن
ازدواج با به همراه داشتن فرزند برای زوجین، برکت‌های فراوانی به آنها می‌رساند. «فرزندان منبع فواید بسیاری هستند. بیشتر والدین، محرّک و شادی را به عنوان یک مزیت از کودک خود دریافت می‌کنند. کودکان و والدین با هم می‌خندند و متأهلانِ دارای فرزند، از متأهلان بدون فرزند شادترند. دلبستگی و عشق والدین و فرزندان با لذت بزرگی همراه است. حتی اگر تولد فرزند، سطح کلّی شادی را افزایش ندهد، بچه‌ها موجب غنا و ارزشمند شدن هر چه بیشتر زندگی می‌شوند. تجربه پدر یا مادرشدن، عزّت نفس را افزایش می‌دهد و موجب توسعه «خودِ» انسان می‌شود؛ به گونه‌ای که شخص، فرزندانش را بخشی از خود احساس می‌کند. مادران و کودکان با صحبت کردن، صمیمیت لذّت‌بخشی را تجربه می‌کنند». (سالاری‌فر و دیگران، ۱۳۸۹: ۳۰۰ و ۳۰۱). محمد غزالی در این باره می‌نویسد:
فرزند، هدف اصلی ازدواج است و نکاح به همان منظور مقرر شده و مقصود از آن، بقای نسل و خالی نماندن جهان از جنس آدمی است. شهوت، به عنوان یک انگیزه آفریده شده و لطفی است از جانب خدا برای سوق دادن انسان به فراهم آوردن فرزند، و حکمت الهی چنین اقتضا کرد که با وجود بی‌نیازی، به منظور اظهار قدرت، اسباب و مسبباتی را تنظیم فرماید و از طریق فرزند، از چهار جهت به خدا نزدیک شود، به حدّی که کسی مایل نباشد بدون ازدواج، خدا را ملاقات کند. آن چهار جهت عبارت‌اند از:
۱. موافقت لطف الهی با کوشش در به دست آوردن فرزند برای بقای نسل انسان؛
۲. طلب محبت رسول خدا صلی الله علیه و آله در افزودن به افراد مورد مباهات آن حضرت؛
۳. تبرّک جستن به دعای فرزند صالح پس از خود؛
۴. شفاعت‌طلبی به وسیله مرگ فرزند خردسال، اگر پیش از انسان بمیرد.
اما مورد اول، از همه موارد ظریف‌تر و به دور از درک و فهم عموم مردم است و در نزد اهل بیتش که در عجایب آفرینش پروردگار و قلمرو و حکمتش ژرف می‌نگرند، از همه آن موارد، شایسته‌تر و مهم‌تر است. هر کس از عجایب آفرینش آگاه باشد و به راز خلقت زمین و آسمان‌ها توجه کند، می‌فهمد که خداوند سبحان اراده فرموده تا نسل آدمی باقی بماند، و وسایلی را برای این منظور مرتب کرده است. پس هر کس از ازدواج رو برتابد، از هدف الهی رو برتافته و وسایلی را که او فراهم فرموده، معطّل کرده است. بنابراین شایسته عذاب الهی است… .
مورد دوم، تلاش و کوشش در جلب محبّت و خشنودی پیامبر خداست، با افزودن کسانی (فرزندانی) که پیامبر صلی الله علیه و آله به آنها [به عنوان بخشی از امت خویش] مباهات می‌کند.
مورد سوم، آن است که پس از آدمی، فرزند صالحی باقی بماند تا دعاگوی او باشد.
مورد چهارم، اینکه اگر فرزند در خردسالی پیش از پدر بمیرد، شفیع او در روز قیامت خواهد بود؛ چنان‌که در حدیثی از رسول خدا صلی الله علیه و آله آمده است که: «همانا طفل، والدینش را به سمت بهشت می‌کشاند».
در روایتی دیگر از آن حضرت آمده است: «کودکان در عرصه قیامت، موقعی که خلایق برای حساب جمع می‌شوند، برانگیخته می‌شوند. آن‌گاه به فرشتگان خطاب می‌رسد این کودکان را به بهشت ببرید، اما آنها بر درِ بهشت می‌ایستند. به آنان گفته می‌شود: خوش آمدید ای فرزندان مسلمانان! وارد بهشت شوید، برای شما حسابی نیست. آنها در جواب می‌گویند: پدران و مادران ما کجایند؟ خازنان بهشت می‌گویند: پدران و مادران‌تان مثل شما نیستند؛ زیرا آنان گنهکار و بدکارند؛ باید محاسبه و مؤاخذه شوند. با شنیدن این سخن، کودکان فریاد برمی‌آورند و بر درِ بهشت ناله سر می‌دهند. خدای سبحان که به حال ایشان داناتر است می‌گوید: این فریاد چیست؟ عرض می‌کنند: پروردگارا! کودکان مسلمانان می‌گویند ما وارد بهشت نمی‌شویم، مگر با پدران و مادران‌مان. آن‌گاه خداوند متعال می‌فرماید: میان جمعیت بروید و دست والدین آنها را بگیرید و با کودکان‌شان وارد بهشت نمایید» (نک: فیض کاشانی، [بی‌تا]: ۳: ۵۸ ـ ۶۲).

منابع

امام خمینی رحمه الله . ۱۳۷۳. آداب الصلوه. تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی رحمه الله . چاپ چهارم.
جمعی از نویسندگان. ۱۳۸۰. تفسیر نمونه. زیر نظر: آیت‌الله مکارم شیرازی. تهران: دارالکتب الاسلامیّه. چاپ نوزدهم.
جمعی از نویسندگان. ۱۳۹۱. زن و خانواده در افق وحی. قم: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم.بوستان کتاب. چاپ اول.
حرّ عاملی، ۱۴۱۶ه‍ .ق. وسائل‌الشیعه. قم: مؤسسه آل البیت علیهم السلام لإحیا التراث. چاپ سوم
حرّ عاملی، ۱۴۱۶ه‍ .ق. وسائل‌الشیعه. قم: مؤسسه آل‌البیت علیهم السلام لإحیاء التراث، چاپ سوم.
حرّانی، ابومحمد حسن بن علی بن حسین بن شعبه. ۱۳۸۳. تحف‌العقول عن آل الرسول. ترجمه، صادق حسن‌زاده. قم: آل علی. چاپ سوم.
سالاری‌فرد، محمدرضا و دیگران. ۱۳۸۹. بهداشت روانی با نگرش به منابع اسلامی. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت)، مرکز تحقیق و توسعه علوم انسانی. چاپ اول.
سلیگمن، مارتین. ۱۳۹۱. شادمانی درونی(روان‌شناسی مثبت‌گرا در خدمت خشنودی پایدار). ترجمه: مصطفی تبریزی و دیگران. تهران: دانژه. چاپ دوم.
شفیعی، سید محمد. [بی‌تا]. سرچشمه‌های آرامش در روان‌شناسی اسلامی. قم: فرهنگ آفتاب. چاپ اول.
شهریار، محمدحسین. ۱۳۸۵. دیوان. تهران: زرّین. چاپ بیست و هفتم.
طباطبایی، سید محمدحسین. ۱۳۶۶. تفسیر المیزان. ترجمه: سید محمدباقر موسوی همدانی. تهران: بنیاد علمی و فرهنگی علامه طباطبایی. چاپ دوم.
غزالی، محمد. ۱۳۷۲. کیمیای سعادت. تصحیح: احمد آرام. تهران: گنجینه. چاپ پنجم.
غزالی، محمد. ۱۳۸۴. احیاء علوم‌الدین. ترجمه: مؤیدالدین محمد خوارزمی. به کوشش: حسین خدیوجم. تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی. چاپ پنجم.
فیض کاشانی، محسن. [بی‌تا]. المحجه البیضاء فی تهذیب الاحیاء. تصحیح و تعلیق: علی‌اکبر غفاری. قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم. چاپ دوم.
مطهری، مرتضی. ۱۳۶۷. جاذبه و دافعه علی علیه السلام . تهران، صدرا. چاپ هفتم.
مطهری، مرتضی. ۱۳۷۴. تعلیم و تربیت در اسلام. تهران، صدرا. چاپ بیست و ششم.
مولوی، جلال‌الدین محمد. ۱۳۷۸. فیه ما فیه. تهران: انتشارات عطار و انتظارات فردوس. تصحیح: بدیع‌الزمان فروزانفر. چاپ اول.
مولوی، جلال‌الدین محمد. ۱۳۷۸. مثنوی معنوی. تهران: پژوهش. چاپ پنجم.
ویل دورانت. ۱۳۸۵. تاریخ تمدن. ترجمه: احمد آرام و دیگران. تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی. ۱۳۸۵.
ویل دورانت. ۱۳۸۵. لذات فلسفه. ترجمه: عباس زریاب. تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی. چاپ هجدهم.

اشاره

یکی از توصیه‌های مهم دین مقدس اسلام، ازدواج و تشکیل خانواده است. حکمت‌ها و مصلحت‌های نهفته در ازدواج تا آنجاست که ده‌ها آیه و صدها روایت درباره اهمیت و فضیلت ازدواج، کارکردهای ازدواج، توصیه‌های اخلاقی به زن و مرد در سه مرحله پیش از عقد، هنگام عقد و پس از عقد، بازگویی وظایف متقابلِ هر کدام از زواجین در برابر یکدیگر، هشدار درباره عواملِ زمینه‌ساز طلاق و… به دست ما رسیده است. معصومان علیهم السلام آشکارا پیروان مجّردِ خود را به ازدواج فراخواندند؛ چنان­که در حدیثی از امیرمؤمنان علیه السلام می‌خوانیم: «تَزَوَّجُوا فَإِنَّ رسولَ الله صلی الله علیه و آله قال: مَنْ أَحَبَّ أنْ یَتَّبِعَ سُنَّتی فَإِنَّ مِنْ سُنَّتی التَّزْویج؛ ازدواج کنید؛ زیرا رسول خدا علیه السلام فرمود: هرکه دوست دارد از سنت من پیروی کند، پس بداند که یکی از سنت‌های من ازدواج است» (حر عاملی، ۱۴۱۶ق: ج ۲۰: ص‌۱۷).
در حدیثی دیگر از رسول خدا صلی الله علیه و آله پس از دستور به ازدواج، با این نکته‌ شگفت روبه‌رو می‌شویم که ازدواج، به دلیل اینکه عامل ازدیاد نسل مسلمانان است، موجب افتخار رسول خدا صلی الله علیه و آله خواهد بود؛ حتی اگر در میان این آمار، بچه‌های سقط شده نیز باشند: «تَناکَحُوا تَناسَلُوا تَکْثِرُوا فَإِنّی أُباهی بِکُمُ الْأُمَمَ یَوْمَ الْقِیامَهِ وَ لَوْ بِالسِّقْط؛ ازدواج کنید و نسل خویش را فراوانی بخشید؛ چراکه من در روز قیامت به شما افتخار می‌کنم؛ گرچه به بچه سقط شده باشد». (همان: ۴۳)
امروزه در جهان بیش از ۹۵ درصد مردم در برهه