پاورپوینت کامل خانواده، در مسیرِ شدن ۶۴ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل خانواده، در مسیرِ شدن ۶۴ اسلاید در PowerPoint دارای ۶۴ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل خانواده، در مسیرِ شدن ۶۴ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل خانواده، در مسیرِ شدن ۶۴ اسلاید در PowerPoint :

۷۰

خانواده، اوّلین و کوچک ترین نهادی است که افراد در آن، ارتباط با
دیگران را تجربه می کنند و علاوه بر آغاز ارتباط با اعضای دیگر
خانواده، چگونگی ارتباط با دیگر افراد اجتماع را نیز فرا می گیرند.
همان گونه که در خانواده، بنیان های اساسی شخصیت انسان ها
شکل می گیرد، نوع تعامل آنان با دیگران در آینده هم در همین جا
مشخص خواهد شد. این که انسان ها در آینده، شخصیتی متعادل و
آرام داشته باشند یا شخصیتی ناآرام و پرخاشگر، با دیگر افراد جامعه
ارتباط موفقی داشته باشند و یا ناموفق، همه و همه در محیط
آغازین ارتباط (یعنی خانواده)، ظهور و بروز خواهد یافت. البته
عوامل مهم دیگری چون: وضعیت وراثت و محیط های طبیعی نیز
در این شکلگیریِ نوع شخصیتی افراد دخیل هستند؛ امّا نقش
خانواده در این میان، برجسته تر است.

با توجه به این مقدمه، در این نوشتار، در پی آن هستیم تا خانواده
و تحوّلات آن را در گذر تاریخ بررسی کنیم. در این گفتار به مباحثی
چون: انواع خانواده، کارکرد نهاد خانواده در گذشته و حال، و تحولاتی
که بر ساختار و کارکرد خانواده تأثیر داشته اند، در حد گنجایش این
نوشتار، می پردازیم.

تعریف خانواده

درباره تعریف خانواده، مطالب زیادی بیان شده است و هر
اندیشمندی در تعریف خانواده بر بعدی از ابعاد خانواده که از نگاه
خودش مهم تر بوده، تأکید کرده است. شاید این تعریفی که ما بیان
می کنیم به نوعی در بردارنده همه آن تعریف ها باشد: «خانواده، از
گروهی از آدم ها تشکیل می شود که از راه خون، زناشویی و یا
فرزند پذیری با یکدیگر ارتباط می یابند و طیّ یک دوره زمانی
نامشخص با هم زندگی می کنند».۱

ذکر این نکته لازم است که تصویر قالبیِ ما از خانواده، این است
که این نهاد از یک شوهر و یک زن و فرزندان آنها تشکیل شده
است؛ امّا این تصوّر، دقیق نیست؛ زیرا ساختار خانواده در طول تاریخ
و در فرهنگ های مختلف، صورت های متفاوتی پذیرفته است.

انواع خانواده

از جهات مختلف می توان تقسیم بدنی های متفاوتی از خانواده
ارائه کرد که ما به برخی از این دسته بندی ها اشاره می کنیم.

۱. خانواده گسترده و خانواده هسته ای

خانواده را از جهت حجم و جمعیت آن به خانواده گسترده و خانواده
هسته ای تقسیم می کنند. خانواده گسترده، خانواده ای است که در
آن، حدّاقل دو نسل و یا بیشتر در کنار هم زندگی می کنند. این
خانواده، مبتنی است بر رابطه خونی تعداد گسترده ای از افراد از جمله
والدین، فرزندان، پدربزرگ ها، مادربزرگ ها، عمه ها، دایی ها و … امّا
خانواده هسته ای، به یک واحد خانوادگی اطلاق می شود که در آن،
پدر و مادر و فرزندانشان با هم زندگی می کنند۲.

خانواده گسترده، نماد یک جامعه سنّتی و شکل غالبِ خانواده در
آن جوامع است، در حالی که خانواده هسته ای، نماد جوامع جدید و
صنعتی است.

وقتی یک جامعه، شروع به از دست دادن الگوی کشاورزی و
پذیرش الگوی صنعتی می کند، کارکردها و اقتدار خانواده، همراه آن
دگرگون می شوند. شاید مهم ترین پیامد گذر از یک جامعه سنّتی
روستایی به یک خانواده صنعتی شهری، جانشینی خانواده هسته ای
کنونی به جای خویشاوندی گسترده پیشین باشد. با تغییر شکل
خانواده از صورت یک واحد تولیدی به یک واحد تقریباً مصرفی
صِرف، دیگر ضرورتی باقی نمی ماند که تعداد گسترده ای اقوام و
خویشان به صورت دسته جمعی در کنار هم زندگی کنند. در این
شرایط، جمعیت اضافی خانواده،نه تنها چیزی را تولید نمی کند و
گرهی از اقتصاد خانواده باز نمی کند، بلکه بار خاطر خانواده محسوب
می شود. در یک اجتماع شهری، خانواده ای که فرزندان زیادی را باید
تأمین کند، دشواری های اقتصادی بیشتری نسبت به خانواده ای که
فرزندان کمتری دارد، متحمل خواهد شد.

در این جا یک سؤال مهم رخ می نمایاند که: به راستی چرا بنیان
خانواده گسترده سست گردید و کم کم فرو پاشید و بر ویرانه های آن،
الگویی جدید به نام خانواده هسته ای بنا گردید؟ برای پاسخ گفتن به
این سؤال، به چند نکته باید اشاره شود.

۱-۱. نیاز به تحرک جغرافیایی: وقتی جامعه از شکل سنتی خود
تغییر چهره دهد و به یک جامعه صنعتی تبدیل شود، افراد، دیگر در
کسب منزلت، به خانواده خود چشم نمی دوزند، بلکه با انتخاب و
تلاش خود، منزلت اجتماعی را کسب می کنند و این، نیازمند تحرک
جغرافیایی است. یک دانشجو و یا یک افسر، گاه لازم می شود که
برای یک مدت بسیاری طولانی ای از شهر خود سفر کند و این به
معنای جدایی از خانواده گسترده و تشکیل یک خانواده هسته ای
است.

۲-۱. برآورده شدن نیازها از طرف گروه های رسمی: روشن است
که یکی از دلائل مهم وابستگی به خانواده گسترده، برآورده شدن
برخی از نیازهای اساسی از سوی اعضای دیگر خانواده است؛ امّا در
جامعه صنعتی، بسیاری از نیازهایی که در گذشته در خانواده گسترده
برطرف می شد، از طریق گروه های رسمی برآورده می شود. به عنوان
مثال، در جامعه سنّتی، خانواده گسترده، کارکرد حمایت زیستی را
برعهده داشت. اگر کسی مریض می شد، این خانواده بود که تمام
هزینه های آن را برعهده می گرفت؛ امّا امروزه این نیاز را بیمه های
درمانی و تأمین اجتماعی برعهده گرفته اند. در جامعه صنعتی، دیگر
فرد، نیاز به بودن در خانواده گسترده را احساس نمی کند.

۳-۱. کسب منزلت اجتماعی: منزلت، به پایگاه اجتماعی یک فرد
در یک گروه، در مقایسه با گروه های دیگر اطلاق می شود. منزلت بر
دو گونه است: انتسابی و اکتسابی. منزلت انتسابی را فرد از بدو تولد
به دست می آورد و بیشتر مبتنی بر زمینه خانوادگی، ثروت، دین و …
است. از این رو این نوع منزلت، بر اصل و نسب خانوادگی فرد، مبتنی
است و نه بر شایستگی های فردی اش؛ امّا منزلت اکتسابی، یک
پایگاه اجتماعی است که فرد به خاطر سختکوشی و لیاقتی که از
خود به خرج می دهد، به دست می آورد۳. در گذشته، منزلت و پایگاه
اجتماعی هر فرد را خانواده او تعیین می کردند. فرزند یک کشاورز،
به کشاورزی می پرداخت و اساساً برای انجام دادن کار کشاورزی،
اجتماعی می شد؛ امّا در یک جامعه صنعتی، افراد با آزادی های
بیشتری منزلت خود را تعیین می کنند.

۲. خانواده پدرسالار و خانواده مادرسالار

در خانواده، قدرت در دست چه کسی است؟ پاسخ گفتن به این
سؤال، از نوع دیگری از دسته بندی خانواده حکایت دارد که عبارت
است از: خانواده پدرسالار و خانواده مادرسالار. پیش از توضیح این
دو نوع، خوب است بدانیم که در طول تاریخ، به ندرت دیده شده
است که قدرت در خانواده به طور مساوی بین زن و شوهر، تقسیم
شده باشد. در بیشتر جوامع و در بخش بزرگی از تاریخ بشر، مرد از
قدرت زیادی برخوردار بوده است. هر چند گاهی زنان نیز از قدرت
قابل توجه بی نصیب نبوده اند. این که قدرت، بیشتر در دست مرد
باشد یا زن، تأثیر زیادی بر ساختار خانواده و ابعاد دیگر آن می گذارد.
همان گونه که در بالا نیز اشاره کردیم، خانواده از جهت ساختار
قدرت درونی، بر دو گونه است:

۱-۲. خانواده پدرسالار: به خانواده ای که پدر در آن از قدرت بالایی برخوردار باشد، خانواده پدرسالار
(patriarchal family) اطلاق می شود. پدرسالاری، مستلزم ویژگی های ذیل است:

الف – زن پس از ازدواج، به محلّ اقامت شوهر – که معمولاً همان مسکن پدر و مادر شوهر است – عزیمت
می کند (پدرْ مکانی).

ب – پدر، محور نسب است؛ یعنی افراد خانواده، خود را فرزند پدر می دانند و نسل خود را از جانب پدر، ردیابی
می کنند. (پدرْ نَسَبی).

ج – فرزندان، نام خانوادگی خود را از پدر می گیرند (پدر نامی).

د – عمده میراث یا همه آن به فرزندان ذکور منتقل می شود.

ه – پس از مرگ پدر، پسر ارشد، جانشین او می شود.

۲-۲. خانواده مادرسالار: خانواده ای را که در آن، مادر از اقتدار بیشتری بهره مند است، خانواده مادرسالار
(matriarch family) می نامند. در این نوع خانواده، برخلاف نوع پیشین، مادرْ مکانی، مادرْ نسبی، مادرْ نامی و تقدّم
دختران در ارث و جانشینی، برجسته است. بدین معنا که هر چه را که در بالا از ویژگی های پدرسالاری برشمردیم،
در مورد مادر صدق خواهد کرد.۴

البته در این که چه زمانی در تاریخ کهن بشر، پدرسالاری و یا مادرسالاری حاکم بوده است در بین اندیشمندان،
اختلاف است. برخی معتقدند پس از یک دوره هرج و مرج در ساختار خانواده، نخست، مادرسالاری حاکم شده
است و بعدها پدرسالاری ظهور کرده است. در جوامع امروزی ما، خانواده به سوی برابری نسبی اقتدار بین زن و
شوهر پیش می رود. هر چند هنوز هیچ جامعه ای را نمی توان یافت که در آن، برابری کامل وجود داشته باشد.
به عنوان نمونه، مطالعاتی که در مورد خانواده طبقه متوسط انگلستان در صورت گرفته، نشان می دهد که مردان در
مورد منابع اقتصادی خانواده، از قدرت بیشتری برخوردارند. بر حسب برخی از این مطالعات، تصمیم های بسیار
مهم (مثلاً در امور مالی) تنها توسط شوهر اتخاذ می شود. و تصمیم های مهم (مثلاً در مورد آموزش کودکان) را
غالباً هر دو می گیرند. ولی عملاً زن، هیچ یک از این دو مورد را به تنهایی تصمیم نمی گیرد. زنان معمولاً تنها
مسئولیت تصمیم هایی را برعهده دارند که هم زن و هم مرد، آن را کم اهمیت می دانند.۵

۳. خانواده کامل و خانواده ناقص (تک همسر)

در یک تقسیم بندی دیگر، خانواده را از حیث وجود و حضور پدر و مادر یا یکی از آنها به گونه خانواده کامل و
خانواده ناقص، تقسیم بندی می کنند.

خانواده کامل به خانواده ای اطلاق می شود که در آن، زن و مرد با هم و در کنار فرزندانشان زندگی می کنند؛ امّا
خانواده ناقص (single parent familry) خانواده ای است که یکی از دو همسر، بر اثر مرگ یا طلاق و یا به دلایل دیگری
در خانواده حضور ندارد و سرپرستی، تنها برعهده یکی از آنهاست. هر چند این نوع خانواده در همه جوامع و همه
دوره های تاریخی وجود داشته است، امّا میزان آن در جوامع و دوره های مختلف، متفاوت بوده است.

در نیمه دوم قرن بیستم، با افزایش سریع نرخ طلاق و گسترش روابط جنسی نامشروع در جوامع غربی، میزان
این نوع خانواده، همواره رو به رشد