پاورپوینت کامل چشم انداز تمدّن جهانیاسلام ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل چشم انداز تمدّن جهانیاسلام ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint دارای ۱۲۰ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل چشم انداز تمدّن جهانیاسلام ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن پاورپوینت کامل چشم انداز تمدّن جهانیاسلام ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint :

۱۲۵

جهان آینده و آینده جهان از دل نگرانیهای جامعه های بشری بوده و هست. این دل مشغولی
و نگرانی ریشه در فطرتِ جست و جو گران دارد که هماره و همه گاه می خواهد پرده ها و
حجابها را بردارد و ابهامها را بزداید و باز دارنده ها را از پیش راه کنار بزند و
روشن در جام جم فردا و فرداهای خویش را بنگرد تا بر اساس آن نگرش زندگی فردی و
اجتماعی خویش را سامان و سازمان دهد. در این نوشتار نگاهی افکنده خواهد شد به
دیدگاه ها بویژه غربیان که امروزه در این باب سخنها دارند و نظریه ها ارائه داده
اند.

آن گاه آینده جهان و جهان آینده را از دریچه نگاه ادیان الهی به تماشا بنشینیم. در
این بخش از بحث درنگی

( ۱۲۶ )

در آموزه های اسلام در باب آینده جهان خواهیم داشت و باور شیعه را که همان اسلام
زلال و بی آمیغ است در کانون توجه خواهیم داشت که یاوری بس ژرف همه سویه امید آفرین
روشن تاریکی زدا درباره آینده جهان و جهان آینده دارد.

در این بحث با ارائه دور نمایی کلی از ساختار تمدّن جهانی اسلام پاره ای از
امتیازها و برتریهای آن را در سنجش با دیگر تمدّنها بر می شماریم.

دیدگاه هایی که از سوی صاحب نظران غربی مجال طرح یافته اند و ما به آنها دسترسی
پیدا کرده ایم گاه خوشبینانه اند و گاه بدبینانه که از باب نمونه به چند مورد اشاره
می کنیم:

دیدگاه موج سومی

آلوین تا فلر و همسرش هایدی تافلر در آثار خود: شو ک آینده۱ جابه جایی قدرت۲ به سوی
تمدّن جدید۳ بر این باورند که: انسان امروز تا کنون دو موج بزرگ را پشت سر نهاده و
در آستانه موج سوم است:

موج نخست: دوران کشاورزی بود که هزاران سال به درازا کشید و انسانها در آن دوران
رهای از هر شکل و ماهیتی می زیستند و زندگی خویش را با همان ابزار آغازین و طبیعی
به پیش می بردند و زندگی طبیعی را در دامن پر مهر طبیعت سپری می کردند و از بسیاری
از دشواریها تشویش خاطرهای انسان امروز به دور بودند.

موج دوم دوران طلوع تمدّن صنعتی بود که زندگی مردمان را دستخوش دگرگونیهای ژرف ساخت
و با رویکرد صنعتی و اقتصادی اندیشه های فلسفی سیاسی و علوم اجتماعی شکل گرفت
قراردادهای اجتماعی جایگزین تقدیر گرایی و مشیت الهی شد و پدیده لیبرالیسم و سپس
سکولاریسم رو به گسترش نهاد و همه چیز با این تراز سنجیده می شد.

این موج بیش از سیصد سال پایید تا این که زمینه های مرحله سوم فراهم گردید. موج سوم
با سرعت و شتاب عرصه دار شد و خود را در گوناگون زوایای زندگی انسان امروز نمایاند.
در

( ۱۲۷ )

موج سوم همه چیز بر محوره ِ دانایی به پیش می رود و توانایی در گرو علم و دانایی
است. بزرگ راههای اطلاعاتی و آگاهی زیر ساخت اصلی اقتصاد موج سوم خواهد بود. و
ایده: بزرگ تر بهتر است به کنار می رود و از نو مهندسی کردن به جای آن می نشیند و
این به باور تافلر تنها راه نجاتِ تمدّن غرب است:

(موج سومی که توصیف کردیم می تواند آمریکا را به سوی آینده ای بهتر و متمدّن تر و
معقولانه تر و دموکراتیک تر پیش ببرد.)۴

به نظر تافلر تمدّن صنعتی در حال جان کندن است و درد زایمان تمدّنی جدید و نوین را
از سر می گذراند.۵ توت گینگریچ در مقدمه خود بر کتاب تافلرها می نویسد:

(آلوین و هایدی کلیدی را در اختیار ما گذاشتند تا به واسطه آن به هم ریختگی فعلی را
در چارچوب مثبت و آینده ای پویا و پرهیجان ببینیم.)۶

در نظریه تافلرها دانایی اصل اصیل و زیربنایی است. این اصل بلند در زمینه های
گوناگون سیاسی و اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی حرف اول را می زند و جهان آینده نیز در
پرتو آن شکل می گیرد و تمدّن می آفریند. آن دست از کشورهایی که به این واقعیت
تاریخی تن دهند سوار بر موج خواهند شد و آینده خود و فرزندان خویش را خواهند ساخت و
آنانی که این واقعیت را در نیابند در کام تنوره طوفان تاریخ فرو خواهند غلتید.۷

اروپا محوری و امریکا مرکزی و چیرگی بر فرهنگهای پیرامونی و فراهم کردن روند جهانی
شدن درونمایه این دیدگاه است.البته این دیدگاه و داوری نسبت به آینده جهان نه مبنای
فلسفی دارد و نه مبنای جامعه شناختی; بلکه از یک نقطه شروع می کند و با ارائه مثال
و نمونه به نقطه دیگر می رود و بر این اساس می کوشد تا آینده بشر را با نظریه موج
سوم و محور بودن (دانایی) آینده ای روشن جلوه دهد.

( ۱۲۸ )

رویارویی تمدّنه

ساموئل هانتینگتون در ترسیم وتصویر جهان آینده و آینده جهان و تمدّنهای بشری نگاه و
داوری دیگری دارد که بازتابهای گسترده و گوناگونی را در پی داشته است. در باوروی
رشته های گُسل میان تمدّنها به عنوان نقطه های بروز بحران و خونریزی جانشین مرزهای
سیاسی و ایدئولوژیک دوران جنگ سرد خواهد شد ۸ و هیچ تمدّن فراگیر و جهانشمول در
دنیا پا نخواهد گرفت.

او تمدّنهای زنده را هفت تمدّن می داند:عربی کنفسیوسی ژاپنی اسلامی هندو ارتدکس
آمریکای لاتین و به احتمال آفریقا و در فرجام به این نتیجه می رسد که تمدّن اسلامی
و کنفسیوس در کنار هم رویاروی با تمدّن غربی و مسیحی خواهند بود و دومی بر اولی
پیروز خواهد گردید!۹

(مشکل رهبری جهان از نظر سیاسی در قرن آینده در دست آمریکا و اروپا خواهد بود
واحتمالاً مرکز قدرت از آمریکا به فدراسیون اروپا منتقل خواهد شد. پس از آنها ژاپن
و چین و روسیه سرمایه گذاری خواهند داشت.پس اگر قرن آینده قرن آمریکا نباشد به
احتمال زیاد قرن اروپا خواهد بود.)۱۰

وی وجوه ناسازگاری میان تمدّنها را نه تنها واقعی که اساسی و بنیادی می داند و با
شش مقدمه نظریه رویارویی و برخورد تمدّنها را ارائه می دهد و ثابت می کند.۱۱

بر این نظریه نقد کنندگان وخرده گیران از زاویه های گوناگون سیاسی فرهنگی و اجتماعی
و… نقد وارد ساخته اند که ما در این نوشته درصدد بررسی آنها نیستیم و تنها چند نکته
را یادآور می شویم:

۱. این نظریه نظریه ای زیرکانه و قیّم مآبانه است و با مسأله نظام نوین جهانی پیوند
تنگاتنگ دارد. هدف نهایی آن این است که ساختاری هرمی از جهان ارائه دهد که در رأس
آن هرم آمریکا قرار داشته باشد. این نظریه پرداز از

( ۱۲۹ )

دریچه فرهنگ آمریکایی به دنیا می نگرد; از این روی نگاه وی به دیگر فرهنگهای
پیرامونی نگاهی کینه ورزانه و دشمنانه است.

۲. در این دیدگاه تنها خطری که برای آمریکا انگاشته شده خطر ایدئولوژیکی است و از
طرح مسأله رقابت اقتصادی پرهیز شده و حال آن که امروز ژاپن درون آمریکا را فتح کرده
و رقیبی جدی و رقیبی اثرگذار بر سیاست و اقتصاد آمریکاست.

۳. در این نگاه تمدّن غرب یک پارچه انگاشته شده و حال آن که واگرایی و شکاف در
کشورهای غربی امری غیر درخور انکار است.

۴. تقسیم بندی که دراین دیدگاه از تمدّن با مفهوم نژادی و دینی در نظر گرفته شده با
فرهنگهای دیگر بویژه با تمدّن اسلامی که بر فرهنگ و ارزشهای دینی تکیه دارد فاصله
فراوانی دارد.۱۲

پایان تاریخ و لیبرال دموکراسی

فرجام تاریخ و واپسین انسان ۱۳ نام نوشته ای است که فرانسیس فوکویاما نظریه پرداز
ژاپنی الأصل مقیم آمریکا نگاشته و نظریه خود را در آن مطرح کرده است. به عقیده وی
در جهان آینده نه فاشیسم و نه کمونیسم هیچ یک جایی نخواهند داشت و تنها لیبرال
دموکراسی است که بر هماوردان ایدئولوژیک خود چیرگی می یابد و ممکن است نقطه پایان
تاریخ و آخرین شکل حکومت بشری نیز باشد:

(آیا در پایان قرن بیستم سخن گفتن دوباره از نوعی تاریخ منسجم و جهت دار بشری که در
نهایت بخش اعظم بشریت را به دموکراسی لیبرال رهنمون خواهد ساخت معنایی دارد یا نه؟

پاسخی که من به آن رسیده ام به دو دلیل جداگانه پاسخی است مثبت:

ییکی از دلایل با اقتصاد ارتباط دارد و دیگری با آنچه پیکار برای شناسایی نامیده
ام.)۱۴

به اعتقاد فوکویاما دموکراسی لیبرال آرزوی یک پارچه ای است که الهام بخش سرزمینها و
فرهنگهای

( ۱۳۰ )

گوناگون جهان است. در این مُدل از حکومت و تمدّن کشورها با یکدیگر همانندی می یابند
و ناگزیر از دید و نگرش ملی در قالب یک دولت متمرکز به یک پارچگی دست می یابند.

در جامعه ای که وی ترسیم می کند شور و شوق و نبردهای ایدئولوژیکی جای خود را به
حسابگری اقتصادی و بر آوردن چشمداشتهای مصرفی خواهد داد.

شمال و جنوب بیداری جهان اسلام رشد ملی گرایی و… ناسازگاری بنیادین با لیبرالیسم
ندارند.۱۵ در واقع لیبرالیسم از آن رو بر جهان چیره می شود که در برابرش ایدئولوژی
بسیج کننده ای برای رویارویی وجود ندارد.

او در پاسخ از رخداد انفجار یازده سپتامبر در آمریکا و نظریه خویش می گوید:

(من معتقدم که در نهایت بحث من صحیح است. مدرنیته لوکوموتیو بسیار نیرومندی است که
با اتفاقاتی از این دست از خط خارج نخواهد شد….)۱۶

بر این نظریه نیز نقدهای فراوانی وارد کرده اند که پایه های آن را سست ساخته است.۱۷

از جمله مایکل ایچ لسناف در نقد این دیدگاه می نویسد:

(این ادعا… گستاخانه است. نظریه فوکویاما هم مثل نظریه هگل مبتنی بر نظری فوق
العاده : اروپا محور نسبت به تاریخ است. مثلاً تمدّن چینی… هرگز بر اصول آزادی و
برابری یا دموکراسی لیبرال نبوده است… همچنین دست کم یک ایدئولوژی غیر غربی هست که
هنوز به نظر پر از نیروی زندگی می آید و آن اسلام است. اسلام در هر شکل آن اعم از
اسلام در روند کلی اسلام رادیکال یا اسلام بنیادگرا برای من روشن نیست که آیا اسلام
یا شاخه ای از آن مدعی تجسم اصول آزادی یا برابری است یا نه؟ اما به نظر من کاملا
قابل تصور است که آنها هم می توانند مدعی چنین اصولی باشند.)۱۸

( ۱۳۱ )

فوکویاما به باور مایکل ایچ لسنا از نیروهای متراکم و انرژیهای انبوه مسلمانان در
سر تا سر جهان به آسانی گذشته و نظریه خود را با این انگاره که مسلمانان بازدارنده
ای بر سر راه به حقیقت پیوستن نظریه او نیستند مطرح کرده و نیز رشد ملی گرایی را
امری ساده وغیر درخور توجه شمرده است و حال آن که چنین نیست بلکه باید به این نکته
توجه داشت که مردم آزاد شده از بند کمونیسم به سادگی به اردوگاه امپریالیسم نخواهند
پیوست و نقطه اشتراک کمونیسم و امپریالیسم پنداری بیش نیست.

ملتها رشد و بالندگی و درک بالایی یافته اند و به آسانی در برابر قدرت غرب و
امپریالیسم زانو نخواهند زد. در این بین رام کردن مسلمانان و به بند کشیدن آنان که
گذشته بسیار درخشان و تمدّن انسانی و ارزشی داشته و خود نقش آفرین بوده اند و تمدّن
ساز کار آسانی نیست.این نشان می دهد که ویژگیهای محلی و بومی روحی و ایدئولوژیکی و
فرهنگی گوناگون را نمی توان و نباید نادیده گرفت واین که فوکویاما لیبرالیسم را
نظریه پایان تاریخ و آخرالزمان شمرده و آن را بهترین و آخرین مُدل و شیوه تمدّن و
حکومت دانسته وهم و خیالی بیش نیست و با واقعیت چندان سازگاری و همخوانی ندارد.

اژی دبره می نویسد:

(سرمایه داری دموکراتیک صاحب بلا منازع میدان شده

( ۱۳۲ )

است ولی در اشتباه می باشد اگر فکر کند که می تواند آن را کنترل نماید و نیز با
پیروزیش تاریخ متوقف خواهد شد پیروزی انکارناپذیر سرمایه داری در حال حاضر در بطن
خویش و دراز مدت شکست سرمایه داری را پرورش خواهد داد.شکست سرمایه داری روزی فرا
خواهد رسید که وهم و پندار برخاسته از دامن آن محو شود وهم و پنداری که مارکسیسم
نیز مبلغ و منادی آن بود… آن روز چندان دور نخواهد بود که در جهان فرا صنعتی تقدمها
وارونه شود به طوری که فرهنگ برترین جایگاه را از آن خود سازد و پس از آن به ترتیب
سیاست و اقتصاد.)۱۹

بدین سان می توان نتیجه گرفت که: این سه اندیشه و سه فلسفه که درباره تمدّنها ارائه
شده; یعنی نظریه تافلر هانتینگتون و فوکویاما هر سه خصلتی واگرایانه و یکسان
انگارانه دارند و بخشهای زیادی از فرهنگها و سنتها و مذهبهای پیرامون خود را نادیده
می گیرند و به همین دلیل واقع بینانه نیستند.

البته دیدگاههای دیگری نیز وجود دارد که پاره ای خوش بینانه و امیدآفرین و پاره ای
یأس آفرین و بدبینانه اند. صاحبان دیدگاه بدبینانه به پیامبران فناو محکومیت
نامبردار شده اند.

ژان پل سارتر فرانسوی اشپنگلر آلمانی توینیی انگلیسی و سارکلین آمریکایی از این
دسته اند. گرچه این فیلسوفان درباره تمدّن کنونی غرب و آینده آن اتفاق نظر ندارند
لکن بسیاری از آنان تمدّن غربی را محکوم به فنا می دانند و بر این باورند که ممکن
است بشر راه خود را در سپیده دم تمدّن جدیدی بیابد. اشپنگلر بر این باور است که
تمدّن غربی خود به خود در اواخر قرن بیستم به پایان خود نزدیک خواهد شد.

البته در قرنهای پسین بدبینی بیش تر به صورت اعتقاد به بدی زمانه و فساد تمدّن
موجود و زایش تمدّنی جدید و نوین در آمده است.۲۰

( ۱۳۳ )

آینده جهان در نگاه ادیان الهی

در بستر تاریخ همواره انسانهایی آمده اند و آرزوی فردایی بهتر و روشن تر را نوید
داده اند. سر آمد این انسانها پیامبران الهی بوده اند که آینده جهان را به گونه ای
دلپذیر و سامان یافته و آرامش بخش ترسیم کرده اند همه ادیان الهی در این ویژگی
همخوانی دارند و با اندک اختلافی در مصداق در اصل آینده درخشان و آمدنِ مصلحی نجات
بخش هم عقیده اند.

در این نگاهِ خوش بینانه آینده تاریخ نه ابتر و ناتمام است و نه ناکام بلکه انسانها
با فطرت کمال جویی و آرمان خواهی که دارند به سمت و سوی تکامل فکری و اخلاقی و
معنوی پیش می روند ۲۱ و پیروزی از آن صلاح و پارسایی و فلاح و رستگاری است.

و صلح و عدالت و آزادی و صداقت را بر زور و مکر و استکبار واستعباد قطعی می شمارند.
و بر این باورند که بشر هر چه جلوتر برود بر بلوغ عقلی و پختگی اش افزوده می شود و
نیاز به مصلح و منجی را بیش تر و بهتر حسّ خواهد کرد.۲۲

در کتاب جوک از کتابهای هندویان آمده است:

(سرانجام دنیا به کسی برگردد که خدا را دوست دارد و از بندگان خاص او باشد و نام او
فرخنده و خجسته باشد.)۲۳

به عقیده برهماییان و بر اساس کتابِ ددانک از کتابهای مقدس آنها

(دست حق درآید و جانشین آخر (ممتاطا) ظهور کند و مشرق و مغرب عالم را بگیرد و همه
جا خلایق را هدایت کند.)۲۴

در مزامیر داوود آمده است:

(شریران منقطع خواهند گشت و اما متوکلان به خداوند وارث زمین خواهند شد.)۲۵

و در تورات به روشنی به این حقیقت اشاره شده است:

(و نهالی از تنه یسی بیرون آمده شاخه ای از ریشه هایش خواهد شکفت و روح خدا بر او
قرار خواهد گرفت. مسکینان را به

( ۱۳۴ )

عدالت داوری خواهد کرد و به مظلومان زمین به راستی حکم خواهد نمود…. جهان از معرفت
خداوند پر می گردد….)۲۶

و در انجیل می خوانیم:

(کمرهای خود را بسته و چراغهای خود را افروخته بدارید باید مانند کسی باشید که
انتظار آقای خود را می کشد… تا هر وقت آید و در را بکوبد بی درنگ برای او باز کنند.
خوشا به حال آن غلامان که آقای ایشان چون آید ایشان را بیدار یابد.)۲۷

قرآن مجید نیز به روشنی از پیروزی حق بر باطل۲۸ از وارث زمین شدن شایستگان و صالحان
۲۹ و از پیشوایی مستضعفان۳۰ خبر داده و بر آنچه در کتابهای مقدس پیشین آمده مهر
تأیید زده است:

(و لقد کتبنا فی الزّبور من بعد الذّکر انّ الأرض یرثها عبادی الصّالحون.)۳۱

در کتاب زبور [کتاب آسمانی داوود] بعد از یادها که در آن کردیم نوشتیم: بندگان صالح
من وارث زمین خواهند بود و آنان در این جهان از جهانیان میراث برند.

اسلام آینده را روشن می بیند و در چشم انداز آن تیرگی مه آلودگی و غباری نمی بیند;
از این روی به گوناگون بیانها از آینده زیبا که محرومان زمین بیرق عدالت را خواهند
برافراشت و بر اریکه قدرت خواهند نشست نوید می دهد.

نوید می دهد از روزی که عدالت دامن می گسترد نابرابریها رخت بر می بندند انسانها از
ستم رهایی می یابند. برادری صلح وصفا فضای جامعه های انسانی راعطرآگین می کند زمین
برکت و گنجینه های خود را بیرون می ریزد و آسمان باران رحمت الهی را بر دشت و دمن
می باراند. همه و همه چیز شادابی می یابند.

آری در اندیشه ناب اسلامی حق بر باطل پیروز می گردد ارزشهای اسلامی همه جا را در
عطر و بوی خوش خود فرو می برندو مدینه فاضله شکل

( ۱۳۵ )

می گیرد و آن که انسانهای پاک باز را رهبری می کند تا به این اوج برسند (مهدی) است.

این حماسه جاودانه و بزرگ انسانی رخ خواهد داد اگر از عمر دنیا یک روز باقی نمانده
باشد:

(لو لم یبق من الدّنیا الاّ یوم واحد لطوّل اللّه ذلک الیوم حتّی یخرج رجل من
ولدی.)۳۲

اگر از دنیا یک روز بیش تر نمانده باشد خدا آن روز را می گستراند و بر درازای آن می
افزاید تا مردی از فرزندان من ظهور کند.

از منظر مسلمانان بویژه شیعیان یک ساحل نجات و یک تکیه گاه استواری در آینده تاریخ
وجود دارد که دور یا نزدیک برای انسانها پیش خواهد آمد و آنان را از امواج
نابسامانیها بحرانها و چالشها به آرامش و آسایش رهنمون خواهد شد. از این حقیقت در
فرهنگ دینی با عنوانهایی چون: فرج بعد از شدت۳۴ و انتظار فرج یاد شده و انتظار فرج
از برترین عبادتها به شمار آمده است.۳۵

از آنچه بدان اشارت کردیم روشن شد: دیدگاه دین باوران و مسلمانان نسبت به فرجام
تمدّنها و تاریخ بشری دیدگاهی ویژه و جامع است. درعین آن که تز جهان وطنی را مطرح
می کند به فرهنگهای پیرامونی خود تا زمانی که در راستای همکاری و زندگی مسالمت آمیز
با مسلمانان قرار داشته باشند هیچ گونه برخوردی ندارد.و آنان که نه خود تسلیم حق می
شوند و نه به دیگران اجازه ورود به حوزه حقیقت را می دهند اتمام حجت می کند و اگر
حق را نپذیرفتند و با منطق تسلیم نشدند برخورد شدید می کند.۳۶

مهدویت نماد تمدّن جهانی اسلام

مهدویت یک فلسفه بزرگ جهانی است در این باورسخن از سراسر زمین است که به انسانهای
شایسته به ارث می رسد. سخن از (استخلاف)۳۷ در کره خاکی است.سخن از قوم سرزمین و یا
نژاد ویژه نیست. اعتقاد به جامعه مهدوی و تمدّن اسلامی باوری است فراگیر و فلسفه ای
است جهانی که

( ۱۳۶ )

همه تمدّنها و فرهنگها را زیر پوشش می گیرد.

به گفته شهید مطهری:

(یک فرد سه دوره کلی دارد: کودکی که دوره بازی است جوانی که دوره خشم و شهوت است و
دوره عاقله و مردی و پیری که دوره پختگی و استفاده از تجربیات و دوره دور بودن از
احساسات و دوره حکومت عقل است.

اجتماع بشری [نیز] سه دوره را باید طی کند: یک دور ه دوره اساطیر و افسانه ها و به
تعبیر قرآن دوره جاهلیت است.

دوره دوم دوره علم است. یعنی دوره خشم و شهوت….

[و دوره سوم] دوره ای که واقعا در آن معرفت و عدالت و صلح وانسانیت و معنویت حکومت
کند؟ چگونه می شود چنین دوره ای نیاید؟ مگر می شود خداوند این عالم را خلق کند. … و
بشر به دوره بلوغ خویش نرسیده یک مرتبه تمام بشر را زیر و رو کند؟)۳۸

عقل و خرد هر انسان خردمندی چنین داوری می کند. در راستای تکامل فردی واجتماعی باید
روزی و روزگاری باشد که استعدادهای بشری جلوه گر شود و غنچه های اندیشه ها بشکفد
مهرورزیها رشد کند و روح انسانیت و معنویت فضای زندگی را بیاکند تا در سایه اجرای
عدالت فراگیر و همه سویه فرهنگ و تمدّن بشری به اوج خود برسد. و آسایش و آرامش بر
گوناگون زوایای جامعه پرتو افکند.

مراد ما از واژه تمدّن و فرهنگ مفهوم گسترده آنهاست.هر تمدّنی فرهنگ ویژه خود را
دارد. تمدّن و فرهنگ هم در یکدیگر اثر می گذارند هم از یکدیگر اثر می پذیرند. فرهنگ
زیر بنا و روح تمدّن است و تمدّن بسترِ دامن گستری و رشد و بالندگی فرهنگ تار و
پودشان در هم تنیده است.

تمدّن اسلامی در بر می گیرد هر آنچه را که در حوزه قلمرو تمدّن اسلام با الهام از
آموزه ها و اندیشه های اسلامی

( ۱۳۷ )

ساخته شده دامن گسترانده ژرفا گرفته لباس نو پوشیده از کهنگی به در آمده واز حالی
به حالی در آمده و دگرگونی ویژه پذیرفته چه مادی باشد مانند معماری کشاورزی و صنعت
و چه معنوی مانند: سنتها باورها اندیشه ها فلسفه ها و گوناگون دانشها.

روح تمدّن اسلامی با بعثت پیامبر اکرم(ص) بر کالبد جامعه انسانی دمیده شد و در
مدینه النبی هسته نخستین تمدّن اسلامی پی ریخته شد و کم کم نسیم آن فضاهای دیگر را
در نوردید و به سرزمینهای دیگر راه یافت و امتها و ملتهای دیگر را دگرگون کرد.

اسلام با فرهنگ و اندیشه ناب والا و شکوفان خود راه را برای هر چه شکوفا تر شدن
تمدّن اسلامی هموار کرد. تمدّن اسلامی باالهام و استفاده از فرهنگ پرمایه و والای
اسلام و بهره وری از تجربه ملتها و تمدّنهای پیشین تمدّنی بی بدیل شد و سرزمینهای
بسیاری زیر چتر خود گرفت و پرتو خود از تاریکی و جهل به در آورد و به اوج روشنایی و
دانایی رساند.

این تمدّن سترگ قرنها پایید و درخشید کم کم اختلافها ناشایستگیهای حاکمان اشرافی
گریها تجمل پرستیها دور افتادن مردمان و حاکمان از قانونها وآیینهای اسلامی پای بند
نبودن آنان به قانونهای شریعت آلودگی به گناه و ستم تن پروریها و تنبلیها خودبزرگ
بینی و… سبب شد تمدّن اسلامی از اوج به فرود آید و از سرزمینها کوچ کند و به دیگر
سرزمینهایی که پاس آن را می دارند قرار یابد و منزل گزیند.

وعده خداوند که بار دیگر پرهیزگاران و خداجویان و خداباوران حاکم بر زمین خواهند شد
و تمدّن مهدوی به گونه گسترده و همه سویه رخ خواهد نمود و بر تمام فرهنگها و
تمدّنهای زمان خود چیره خواهد شد و مدینه مهدوی به عنوان مدینه کرامت عزت برکت عدال
امنیّت غیرت اخوّت رحمت رأفت صلابت و مدینه ایده آل و دولت کریمه ۳۹ طلوع خواهد کرد
و به زمین روشنایی خواهد بخشید. امام

( ۱۳۸ )

مهدی(عج) مدینه ای را سامان خواهد داد و بنیان آن را خواهد گذاشت که وجهه (رحمه
للعالمین)۴۰ بودن آن بر همگان آشکار باشد و حوزه رسالتش (کافّهً للنّاس بشیراً و
نذیراً)۴۱ باشد.

تمدّن مهدوی تمدّن مادی و معنوی است.این دو بال زندگی با هم به پرواز در می آیند و
همیشه و همه گاه چه در اوج گیریها و چه در فرود آییها یکی کمک کار دیگری است و هیچ
یک بی نیاز از دیگری نیست. هر یک فلج شود و ازکار بیفتد دیگری را فلج می کند و از
کار می اندازد.

اگر پرسیده شود که تمدّن مهدوی در جهان امروز چگونه سر بر خواهد آورد. دنیا رو به
سوی دیگر دارد و به سوی افقهای دیگر در حرکت است. انسان امروز فکرها و سلیقه های
دیگری را می پسندد و سعادت خود را در فن آوریهای جدید و تکنولوژی هر چه پیچیده تر و
پیشرفته تر می جوید.

مهدی(عج) چگونه انسان امروز را با فکرها اندیشه ها سیاستها مکتبها و گرایشهای
گوناگون در زیر یک پرچم گرد می آورد و در برابر این همه ابزار جنگی می ایستد و مرام
و مسلک نوینی را به جهانیان عرضه می دارد؟

در پاسخ به این پرسش باید به دو نکته توجه داشت:

الف. نشانه هایی وجود دارد و بیان گر این نکته است که : بشر دیر یا زود بر اساس
فطرت وحدت جوی خویش به سوی یگانگی همکاری و همدلی حرکت خواهد کرد:

(خوشبختانه امروز بحث کردن از مسأله حکومت واحد جهانی از پنجاه سال پیش آسان تر
است. امروز وقتی که صحبت از حکومت واحد جهانی می شود به گوش آن قدر سنگینی نمی کند…
چون خود دنیا قطع نظر از معارف اسلامی همین حرفها را می زند و به این طرف می رود.
تعبیر دهکده جهانی به عنوان یک بحث کاملا جدی در محافل تصمیم گیر دنیا مطرح است.
تعابیر دنیای تک قطبی و جهانی شدن…تأسیس بانک

( ۱۳۹ )

جهانی صندوق بین المللی پول تأسیس سازمان ملل شورای امنیّت پلیس بین الملل داد گاه
جهانی بین المللی و جهانی شدن اقتصاد فرهنگ و کارهای سازمانهایی مثل یونسکو و
یونیسف و بهداشت جهانی نمونه ای از این اعمال است.)۴۲

ب. بی گمان تلاشها و خیزشهای آن حضرت در راستای پیشرفت تمدّن توسعه و رشد و رقاء
فرهنگی اجتماعی اقتصادی و سیاسی خواهد بود.همان گونه که در قلمرو تمدّن آغازین
اسلامی بین ملتها قومها و امتهای گوناگون همکاری همراهی و هم فکری که لازمه پیشرفت
تمدّن واقعی بود به وجود آمد و همزیستی مسالمت آمیز بین گروه ها و قومها و ملتهای
گوناگون ممکن شد در زمان حضرت مهدی(عج) نیز چنین پدیده ای رخ خواهد داد و همدلی و
همراهی جلوه گر خواهد گردید.

البته تمدّن اسلام در آخر زمان مانند تمدّن اسلام در آغاز دنباله رو دیگر تمدّنها و
فرهنگها نخواهد بود; بلکه راه و رسم جدیدی را پی خواهد افکند با این که از همه
تجربه های بشری بهره می برد ولی چون گوهر آن از وحی سرچشمه می گیرد و هسته اصلی و
مرکزی آن را وحی و پیام الهی تشکیل می دهد و از هرگونه خرافه ای که در طول زمان بر
چهره آموزه های اسلام نشسته پاک و بری است نو جلوه خواهد کرد به گونه ای که گویا
برای نخستین بار است که چنین تمدّنی با این ویژگیها چهره می نماید و جلوه گری می
آغازد.۴۳

امام عصر(ع) روح تمدّن دینی را در کالبد تمدّنهای کنونی خواهد دمید و روند تکاملی
تمدّنها را شتاب خواهد بخشید.آن حضرت با استفاده از تمامی ابزار زندگی مدرن و
پیشرفته و با به کارگیری سالم سلاحها و تکنولوژیهای موجود در جهان چهره زندگی
انسانها را دگرگون خواهد ساخت.

البته این آرمان با ایجاد مرکزیت یگانه و مدیریت و حاکمیت واحد و توان مند و فراگیر
جهانگیر و جهانشمول خواهد

( ۱۴۰ )

شد و این حقیقتی است که بر زبان رسول گرامی اسلام(ص) جاری شده است که فرمود:

(لما عرج بی الی السماء… قال اللّه عزّوجلّ و عزّتی و جلالی لأظهرنّ بهم دینی و
لآعلیّن بهم حکمتی و لأطهرن الارض بآخرهم من اعدائی و لأمکننّه مشارق الأرض و
مغاربها و لأسخرن له الریاح و لأذلّلن له السحاب الصحاب و لأرقینّه فی الأسباب… ثم
لأدیمّن ملکه و لاداولنّ الأیام بین اولیائی الی یوم القیامه.)۴۴

در سیر و سفر آسمانی [معراج] … خداوند عزّوجلّ به من فرمود:

به عزت و جلالم سوگند! [به دست دوستان و بندگان شایسته ام] دین و آیینم را پیروز
خواهم کرد و حق را برتری و اعتلا خواهم بخشید. زمین را به دست آخرین حجت از
نابکاران و دشمنان پاک خواهم ساخت و او را بر شرق و غرب عالم چیره خواهم ساخت.
بادها و ابرها را در اختیار او خواهم گذاشت اسباب پیروزی او را فراهم خواهم ساخت…
آن گاه حاکمیت و دولت او را تا بر پایی قیامت میان دوستانم دست به دست قرار خواهم
داد.

از این بیان نورانی به چند نکته می توان دست یافت:

* جهان در انتظار مصلحی است که روزی ظهور خواهد کرد و این وعده حتمی پروردگار است.

* آن ولیّ خدا تمام زمین را از وجود تبهکاران و آلودگان پاک و پاکیزه خواهد کرد.

* حوزه حکومت و قلمرو نفوذ او شرق وغرب عالم را فرا خواهد گرفت.

* امدادهای غیبی و عوامل طبیعی به او یاری می رسانند.

* پس از پیدایش آن حاکمیت و رهبری تمدّن دینی آخرین شیوه زندگی خواهد بود و تا
پایان جهان و قیام قیامت پایدار خواهد ماند.

بنیان گذاری وادامه حکومت و تمدّن

( ۱۴۱ )

آخرین به دست بهترین بنده خدا حضرت مهدی(عج) و با کمک و یاری بندگان شایسته
پروردگار خدا پس از آن که همه نظامها و رژیمهای سیاسی جهان امتحان خودشان را داده
باشند به عنوان آخرین حکومت درتاریخ تمدّن بشر رخ می نماید و بشر تشنه عدالت و
مدیریت صالح و سالم را اداره می کند.

امام صادق(ع) درباره این دولت می فرماید:

(دولتنا آخر الدّول و لن یبقی اهل بیت لهم دوله الا ملکوا قبلنا لئلا یقولوا اذا
رأوا سیرتنا اذا ملکنا سرنا مثل سیره هؤلاء و هو قول الله عزّوجلّ:(و العاقبه
للمتقین.)۴۵

دولت و نظام ما واپسین دولت خواهد بود. همه گونه دولتها پیش از این سر کار خواهند
آمد تا نگویند اگر ما هم سر کار بودیم چنین و چنان می کردیم. واین است آن حقیقتی که
خداوند در قرآن فرموده: (عاقبت از آن پرهیزگاران است.)

پیام روشن این سخن معصوم(ع) آن است که: بشر باید تمام فرازو نشیبهای سیاسی و
اجتماعی را پشت سر بگذارد همه گونه حکومتها و دولتهای بشری و عرفی را پیش از ظهور
تجربه کند به ناکار آمدی و ناتوانایی آنها پی ببرد و ضرورت نظام توان مند و مدیریت
شایسته و فراگیر را با تمام وجود احساس کند. در آن شرایط است که دولت حضرت مهدی(عج)
به عنوان نظام رهایی بخش و رهبری کار آمد در سطح بین المللی و جهان اعلام موجودیت
می کند و پایه های تمدّن جهانی خویش را با همکاری همدلی همراهی مردمان پروا پیشه و
مددهای غیبی پی می ریزد و چهره دنیا را دگرگون می سازد.

پیامبر اکرم(ص) فرمود:

(وی [امام زمان] هنگامی قیام می کند که دنیا را هرج و مرج فرا گرفته و کشورها به
یکدیگر شبیخون می زنند نه بزرگ به کوچک رحم می کند نه نیرومند بر ناتوان مهر می
ورزد.)۴۶

و نیز امام باقر(ع) فرمود:

( ۱۴۲ )

(قائم قیام نمی کند جز در هنگامی که ترسی شدید مردم را فراگرفته بحرانها آشوبها
گرفتاریها و بیماری آنان را در برگرفته باشد کشتار وحشیانه درگیری شدید و تفرقه
دینی بین مردم محسوس شود و به گونه ای دچار رنج و افسردگی شده باشند که صبح و شام
آرزوی مرگ کنند. آری وی در ناامیدی مطلق مردم ظهور و خروج خواهد کرد!)۴۷

جوهره تمدّن حضرت مهدی(عج)

تمدّنِ جهانی اسلام به رهبری امام زمان(عج) دارای روح و جوهره ویژه ای است که دیگر
تمدّنها از آن بی بهره اند. جوهره ویژه تمدّن اسلامی آموزه های وحیانی است. آموزه
های وحیانی به تمدّن اسلامی در گذشته جلوه ویژه ای بخشیده بود و آن را از حالت مادی
صرف به در آورده بود و درهاله ای از معنویت قرار داده بود.

در تمدّن اسلامی استوار بر وحی انسان رها نیست و خدایگان ندارد و خدای او یکی است
که باید در برابر او به کرنش و نیایش بایستد.و از دایره بندگی خدا بیرون نرود:
(یعبدوننی لا یشرکون بی شیئاً.)۴۸ این تمدّن رسالت دارد که انسان را از زمین برکند
و آسمانی کند و او را با زیباییها و حقیقتهای آسمان آشنا سازد و در بستر ارزشهای
وحیانی و قرآنی دنیای بهتر و زندگی ارزش مندتری را به وی ارزانی بدارد.

آنچه در تمدّن امروز بشری کم تر به چشم می خورد خداست و بستگی به عالم معنی و پای
بندی به اخلاق و ارزشهای والا .

تار و پود تمدّن مادی سود بیش تر است و سرمایه اندوزی. سود بیش از هر راهی که ممکن
شد. سرمایه اندوزی با هر ترفندی که شد. مهرورزی دیگر دوستی عشق به خوبیها زیباییها
ارزشها پاکبازیها ایثارها و… در گردونه سودجویی و سرمایه اندوزی معنی ندارد و
خوبیها و ارزشها در این گرداب رنگ می بازند.

در تمدّن سرمایه داری ومادی

( ۱۴۳ )

مصرف زیاد اسراف و تبذیر برای به گردش در آمدن کارخانه ها و گرم ماندن تنور سرمایه
د