پاورپوینت کامل نراقی در جنگ ایران و روس ۱۱۷ اسلاید در PowerPoint


در حال بارگذاری
10 جولای 2025
پاورپوینت
17870
1 بازدید
۷۹,۷۰۰ تومان
خرید

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل نراقی در جنگ ایران و روس ۱۱۷ اسلاید در PowerPoint دارای ۱۱۷ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل نراقی در جنگ ایران و روس ۱۱۷ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد


بخشی از متن پاورپوینت کامل نراقی در جنگ ایران و روس ۱۱۷ اسلاید در PowerPoint :

۳۸۴

ملا احمد نراقی به سال ۱۱۸۵ هـ.ق.در نراق کاشان دیده به هستی گشود. و در زادگاه
خویش در نزد پدر به فراگیری دانش پرداخت.۱

به سال ۱۲۰۵ در ۲۰ سالگی به همراه پدر راهی نجف شد و در آن جا به محضر کاشف الغطاء
و وحید بهبهانی راه یافت و از دانش آن دو بهره برد.۲

نراقی به سال ۱۲۱۱ پس از گزاردن حج به زادگاه خود به کاشان بازگشت.۳ در این سال بود
که محمد خان قاجار مُرد و فتح علی شاه بر اریکه پادشاهی تکیه زد.۴

دوران جوانی نراقی در روزگار فتنه و بلا سپری شد. مردم در ناامنی به سر می بردند
کران تا به کران ایران را بلا و مصیبت و ابرهای سیاه فتنه در بر گرفته بود. انسانها
از حقوق خویش محروم

( ۳۸۵ )

بودند. کسی نبود که مردم برای دادخواهی به نزد او روند و از ستمی که بر آنان رفته
بود به او شکوه برند. انسانهای بسیاری در این روزگار تباهی و سیاهی به گرداب بلا
افتادند و نابود شدند. در این روزهای سیاه بود که جدّ نراقی که مأمور دولت بود در
درگیری کشته شد.۵

پس از این روزگار شوم و مرگ محمد خان قاجار فتح علی شاه با این شعار روی کار آمد که
ایران را از ناامنی برهاند و امنیت را در جای جای کشور برقرار سازد و دست رهزنان
چپاولگران داعیه داران قدرت و اوباشان وابسته به آنان را از جان و مال مردم قطع کند
و جلوی تاخت و تازها را بگیرد و انسانهای بی پناه و ناتوان را از زیر دست و پای
چپاولگران برهاند و… در این راه گامهایی برداشت و به کامیابیهایی نیز دست یافت.

در کنار این تلاشها گامهایی در راه عمران و آبادانی کشور برداشت; مسجدها و مدرسه
هایی را بنا کرد; به بازسازی مدرسه و مسجدهایی همت گماشت; مزارها و مقبره های شریف
امامان و امام زادگان را بازسازی کرد و پاره ای از آنها را افزون بر بازسازی به صحن
و سرای آنها افزود.

در کاشان که ملا احمد نراقی چشم و چراغ بود پس از زلزله به تلاش ویژه برخاست. به
سال ۱۲۲۵ در آن شهر مدرسه ای بنیان گذارد و تولیت و موقوفه های آن را به عهده ملا
احمد نراقی نهاد.

اینها سبب شد نراقی گامهایی در تأیید وی و حکومت قاجار بردارد و حتی کتابهایی را به
سفارش وی بنگارد و یا آرم کشور را برابر نقلی طراحی کند و….۶

گویا این پیوند با فراز و نشیبهایی تا جنگ دوم ایران و روس پاییده است. امّا پس از
شروع جنگ دوم و شرکت نراقی در عرصه کارزارو نزدیک شدن به شاه کارگزاران و فرماندهان
و زیر نظر گرفتن رفتار آنان بویژه پس از پیروزیها و گامهای بلند و مبارک نخستین
مرحله نبرد یعنی در گاه محاصره قلعه شوشی و فتح نکردن آن و عقب نشینی و فرار از پیش
برنامه ریزی شده پی برد حکومت درباریان و عباس میرزا

( ۳۸۶ )

هدفها و نقشه های دیگری در سر دارند غیر از آن چه او و همگنانش و علمای بزرگ در پی
آنند و رسیدن به آن را آروز مندند.

از این روی دیدگاه وی درباره حکومت قاجار دگرگون شد و این دگرگونی در تلاشها و
حرکتهای سیاسی و حتی علمی وی اثر گذاشت و بازتاب یافت:

۱. در کتاب خمس مستند الشیعه می نویسد درباره غنیمت به شرح در کتاب جهاد بحث خواهیم
کرد.۷ امّا در مستند اثری از کتاب جهاد نیست.

۲. در اثر دیگر وی: الرسائل و المسائل با این که دارای عنوان:(کتاب الجهاد و الدفاع
و احکام اهل الذمه) است تنها به یک پرسش پاسخ داده شده و آن درباره روایی و ناروایی
بلندتر بودن منزلهای اهل کتاب از منزلهای مسلمانان.۸

این نشان می دهد که نراقی برای جلوگیری از استفاده نادرست و ناروای حکومت و
درباریان بحث جهاد را در کتاب مستند نگنجانده یا در کل به این بحث نپرداخته و چه
بسا در نظر داشته پس از جنگ از این مقوله سخن به میان آورد که خیانت درباریان و
شکست ایران در جنگ او را از نگارش کتاب جهاد بازداشته است. تایید بر این سخن تاریخ
به پایان رسیدن نگارش کتاب حج مستند است: جمعه ۱۶ رجب ۱۲۴۱.۹

به طور طبیعی کتاب جهاد می باید پس از این تاریخ نگارش شود که نشده است.

از این روی و با توجه به تاریخ آخرین عائده: ربیع الثانی ۱۲۴۵ که یازده روز پیش از
فوت اوست شماری گمان کرده اند پرداختن نراقی به ولایت فقیه پس از جنگ بوده و
بازتابی در برابر شکست ایران از روس و جدایی نراقی از حکومت گران قاجار.

به نظر ما این سخن نمی تواند درست باشد; زیرا:

۱. درست است که آخرین عائده عوائدالایام را در دوم ربیع الثانی ۱۲۴۵ یازده روز پیش
از فوت نگاشته است ۱۰ ولی این دلیل نمی شود که بحث ولایت فقیه یعنی عائده ۵۴ پس از
جنگ به

( ۳۸۷ )

نگارش در آمده باشد. چون عوائدالایام (دستاورد روزها) همان گونه که از نام آن
پیداست یادداشتهایی روزانه است و هر یادداشتی که به پایان می رسیده به کتاب عوائد
می افزوده است و این یادداشت برداریها و به گفته نراقی: دستاورد روزها تا واپسین
روزهای زندگی به ترتیب ادامه داشته است.

در نوشته ای که از او به تاریخ ۱۲۲۸ به جای مانده از عوائد الایام در ردیف نگارشهای
خود نام برده است.۱۱

۲. نراقی کتاب خمس مستند را در جمادی الثانی ۱۲۳۷ به پایان رسانده و در گاه بحث از
ولایت فقیه در عوائد به این کتاب ارجاع داده است.۱۳

۳. نگارش کتاب صوم مستند الشیعه در روز سه شنبه ۱۴ رجب ۱۲۳۹ به پایان رسیده است.۱۴
در این اثر در گاه بحث از رؤیت هلال درباره قلمرو اختیار ولی فقیه سخن می گوید;
امّا در این که ولی فقیه دارای همان حوزه و قلمرو اختیار معصوم باشد در گمان افتاده
ولی در کتاب عوائد این گمان از بین رفته و تمامی اختیارات حکومتی معصوم را برای
فقیه روا دانسته است.

۴. فرزند نراقی تاریخ نگارش عائده ۵۰ عوائد را ۲۶ رمضان ۱۲۳۹ دانسته ۱۵ که سه عائده
پیش از عائده ولایت فقیه(۵۴) است. بنابراین شاید بتوان گفت: ولایت فقیه عائده ۵۴ به
سال ۳۹ یا ۴۰ نگارش یافته است.

۵. نراقی در مستند الشیعه در گاه بحث از عصیر عنبی کتاب اطعمه و اشربه که نگارش آن
در جمادی الاولی سال ۱۲۴۲ به پایان رسیده به کتاب مناهج الاحکام و عوائدالایام خود
ارجاع داده است.۱۶

عائده ۵۸ عوائد به بحث از عصیر عنبی ویژه شده است.

۶. در کتاب صید و ذباحه مستند که پس از کتاب اطعمه است به مناسبت بحث تزکیه حیوان
خواننده را به آن دو کتاب ارجاع می دهد ۱۷ در حالی که عائده ۵۹ عوائدالایام درباره
(اصاله عدم تزکیه)۱۸ پس از ولایت فقیه نگاشته شده است.

( ۳۸۸ )

انگیزه نراقی از شرکت در جهاد

این که نراقی به پشتیبانی از جنگاوران و دفاع گران از مردم و سرزمین ایران در جنگ
اول و دوم روس و ایران برخاست و یا این که حکومت قاجار را مشروع نمی دانست به
پشتیبانی آن در این کار و در این برهه همت گماشت و… از دیدگاه وی در باب ولایت فقیه
سرچشمه می گیرد. زیرا او بر این باور بود که به فتوا و حکمِ مجتهد جامع الشرایط
جهاد واجب می شود و برمسلمان است که به این حکم و فتوا تن در دهد.

از باب این که هم سید مجاهد چنین حکمی داده بود و هم خود وی بر این نظر بود و شرکت
در جهاد با روس را واجب می دانست گام در این عرصه گذاشت و آنچه که وظیفه شرعی خود
می دانست انجام داد.

البته ناگفته نماند حرکت ایران در آن زمان علیه روس حرکت دفاعی بود دفاع از مردم
ستمدیده و دفاع از مرزها و سرزمین. و فقیهان همه دفاع از جان مال ناموس و ایستادگی
در برابر هر یورش غیرانسانی و نابکارانه را بسته به اجازه مجتهد نمی دانند.

نقش نراقی در جنگ اول: علمای بزرگ و صاحب فتوا و نظر با فتوا به جهاد و نگاشتن
رساله جهادیه در جنگ اول به نقش آفرینی پرداختند.امّا در این برهه از نراقی رساله
جهادیه دیده نشده و در گزارشها به جز گزارشی که سپهر ارائه می دهد نامی از رساله
جهادیه وی برده نشده است.

حال چرا و به چه انگیزه ملا احمد نراقی رساله جهادیه ننگاشته و یا اگر نگاشته نشر
نداده و در اختیار حکومت قاجار قرار نداده به بررسی نیاز دارد که ما پس از ارائه
گزارشها درباره رساله های جهادی به این مقوله می پردازیم:

در جنگ اول ایران و روس که به مدت ده سال (شوّال ۱۲۱۸ تا شوّال ۱۲۲۸) به درازا کشید
دربار ایران وقتی خود را بی پشتوانه دولتهای خارجی و در تنگنای شدید دید دست به کار
شد که از مردم یاری بخواهد تا از این تنگنا به در آید و از این راه دشوار گذر به
سلامت بگذرد.

( ۳۸۹ )

این امر یعنی گرفتن فتوا از علمای بزرگ و مجتهدان نامور از سوی فتح علی شاه دربار و
عباس میرزا به عهده قائم مقام بزرگ گذارده شد.وی حاجی ملا باقر سلماسی و صدرالدین
محمد تبریزی را برای گرفتن حکم جهاد نزد علما فرستاد.

عبدالرزاق دنبلی منشی عباس میرزا از این رویداد چنین گزارش می دهد:

(برای استفتا… از شیخ جعفر نجفی[کاشف الغطاء] و میرزا ابوالقاسم [قمی] جاپلقی و آقا
سید علی محمد[صاحب ریاض] نوراللّه مضاجعهم به عتبات روانه نمودند و نیز مکاتبات در
این خصوص به علمای اصفهان و یزد و کاشان مانند مرحوم حاجی محمد حسین امام جمعه
اصفهان و ملا علی اکبر ایجی و آخوندملا احمد کاشی [نراقی] نگاشتند و در اندک مدت
رسائل عدیده در رسید. رساله ها دراثبات جهاد و غزا و فتوا که امروز شاهنشاه و نایب
السلطنه به راستی غازی راه دین و محیی ملت سیدالمرسلین است پرداخته و در رساله شیخ
جعفر و آقا سید علی که رأس و رئیس مجتهدین بودند صراحتاً تعیین نیابت امام و وکالت
فقها درین مقام نگاشته و به دلایل واضحه تصریح نموده که امروز محاربات با جماعت
روسیه جهاد است و هر چه به قانونِ شرع شریف خراج حسابی از رعایا گرفته صرفِ این راه
شود حلال است و مباشران امور جهاد به شرط دیانت و امانت از کاتب تا سر رشته داران
نظام جدید. اندوزنده ثواب و مأجور در روز حساب و بر صغیر و کبیر واجب که به عزم
جهاد و برای تقویت دین و اعلای کلمه حق و حفظ بیضه اسلام به واجبی تهیه حرب سازند.

بالجمله بعد از ورود رسائل قائم مقام صدردولت به مطالعه آنها پرداخته عمری

( ۳۹۰ )

صرف ساخت و پس از تحقیق و تدقیق فتاوا همت بر جمع رسائل نهاد….)۱۹

در این گزارش سخنی از رساله جهادیه نراقی به میان نیامده است. شاید به یکی از سببها
و علتهای زیر باشد:

۱. درباریان و عباس میرزا از وی درخواست رساله جهادیه کرده اند; امّا او چون آنان
را شایسته نمی دانسته نخواسته نوشته ای به دست آنان بدهد و آنان هر گونه که بخواهند
از آن استفاده کنند.

۲. شاید ایشان رساله جهادیه نگاشته و به دربار نیز فرستاده امّا چون اختیارهای لازم
را مانند دیگر فقیهان به شاه نداده در بار و عباس میرزا از این که فتوا و رساله
جهادیه او را در بین مردم طرح کنند و آن را به همراه دیگر رساله ها به چاپ برسانند
و پخش کنند به خاطر پیامدهایی که داشته پرهیخته اند.

۳. شاید ملا احمد نراقی وقتی از محتوای رساله جهادیه کاشف الغطاء و صاحب ریاض آگاه
شده و دیده آن دو برابر مبنای خود به شاه به گونه گسترده ای اختیار داده و به او
اجازه داده اند که برای هزینه جنگ از مردم خراج بگیرد۲۰ و خود وی چنین فتوا و
دیدگاهی ندارد و برابر مبنایی که دارد نمی تواند به شاه چنین حوزه اختیاری گسترده
بدهد از ارائه دیدگاه خود چشم پوشیده تا نه مردم سر در گم شوند و به دشواری بیفتند
و نه حکومت در تنگنا قرار بگیرد و نه کسی از این ناسانی دیدگاه ها بهره نادرست ببرد
و آن را اختلاف بین علما بینگارد.

با این که منشی عباس میرزا در گزارش خود از همه رساله هایی که به دربار رسیده و
قائم مقام همت بر گردآوری آنها گمارده نام برده از رساله جهادی ملا احمد نام نبرده
امّا محمد تقی سپهر در گزارش خود از رساله جهادی ملا احمد نام برده و نوشته است:

(بالجمله جناب حاجی ملا احمد نراقی کاشانی که فحل فضلای ایران بود و شیخ جعفر و
آقاسید علی و میرزا ابوالقاسم و حاج میرزا محمد حسین سلطان

( ۳۹۱ )

العلماء امام جمعه اصفهان و ملا علی اکبر اصفهانی و دیگر علما و فقهای ممالک محروسه
هر یک رساله نگاشتند و خاتم گذاشتند که مجادله و مقاتله با روسیه جهاد فی سبیل الله
است و خرد و بزرگ را واجب افتاده است که برای رواج دین مبین و حفظ ثغور مسلمین
خویشتن داری نکنند و روسیان را از مداخلت در حدود ایران دفع دهند.

و میرزا بزرگ قائم مقام این مکاتیب را مأخوذ و مرتب کرده رساله جهادیه نام نهاد.)۲۱

از این گزارش بر می آید که محمد تقی سپهر تک تک رساله های جهادی را ندیده تنها در
جریان بوده که عباس میرزا از علماء عتبات کاشان واصفهان فتوا خواسته و آنان در پاسخ
رساله های جهادیه خود را ارسال داشته اند و قائم مقام آنها را سامان داده و رساله
جهادیه نام نهاده است.

با این ذهنیت وقتی گزارش در این باره ارائه داده ملا احمد نراقی را هم با توجه به
شناختی که از او داشته و به موضع فکری وی آشنا بوده در ردیف رساله نگاران بر شمرده
و از او نام برده است.

ییا بگوییم: گزارش محمد تقی سپهر درست است و از این که ملا احمد رساله نگاشته وبه
دربار فرستاده آگاه بوده امّا از این که رساله ملا احمد به خاطر فرقی که با دیگر
رساله ها داشته و اختیار گسترده به شاه نداده و با آنها در یک جا گرد نیامده و چاپ
نشده آگاهی نداشته; از این روی آن را در شمار دیگر رساله ها آورده است.

به هر حال به چند دلیل گزارش محمدتقی سپهر نمی تواند درست باشد:

۱. چنین رساله ای از نراقی دیده نشده نه در منبعی دیگر از آن گزارش آمده و نه خود
وی از آن در فهرست آثارش که به سال ۱۲۲۸ و ۱۲۳۶ نگاشته نام برده است.

۲. در رساله جهادیه ای که قائم مقام سامان داده رساله های چهار تن از فقهای بزرگ
چون: شیخ جعفر کاشف الغطاء سید علی طباطبایی

( ۳۹۲ )

میرزای قمی و سید مجاهد۲۲ آمده; امّا از رساله جهادیه ملا احمدنراقی خبری نیست. اما
در باب هشتم فتوای او را بر بایستگی و واجب بودن جهاد آورده است.

۳. منشی عباس میرزا در مآثر سلطانیه که پیش از سپهر کتاب خود را نگاشته(رجب ۱۲۴۱)
سخنی از رساله جهادیه ملا احمد به میان نیاورده است.

۴. از نشانه ها و قرینه ها بر می آید نراقی در زمانی که دربار و عباس میرزا از وی
درخواست رساله جهادیه کرده اند در میزان اختیارات فقیه مجتهد در تردید بوده از این
روی با مبانی او هماهنگی نداشته که رساله ای در باب جهاد و واگذاری اختیارات فقیه
به شاه و جواز دریافت خراج برای هزینه جنگ بنگارد. در گاه نگارش کتاب صوم مستند
الشیعه به سال ۱۲۳۹ بر این تردید باقی بوده است.

نراقی به سال ۱۲۲۸ وقتی پیوستهای کتاب تجارت را کامل می کند در گاه سخن از زمینهای
خراجی بر شیعیان روا می داند که بر آنها دست یازند. در این فتوا فرقی بین سلطان و
مردم نمی گذارد و برای سلطان اولویتی قائل نیست.۲۳ بنابراین نیازی به نگارش رساله
واجازه دادن به شاه که از خراج برای جنگ هزینه کند نبوده است.

امّا این که سلطان غیرشیعه از خراج بردارد و هزینه کند دیدگاه غیر از این دارد و آن
را روا نمی داند.۲۴

ییادآوری: درست است که ملا احمد دریاری حکومت برای جنگ با روس برابر مبنای خود
رساله جهادیه را ننگاشته امّا از باب دفاع از مردم ستمدیده و پاسداری از مرزها که
حکومت قاجار داعیه آن را داشته به یاری و پشتیبانی از حکومت برخاسته و به آن فتوا
داده و در برانگیزاندن مردم نقش کلیدی داشته است.

در سیف الامه که به سال ۱۲۳۰ نگاشته از شاه قاجار به بزرگی یاد کرده و ازعباس میرزا
به عنوان (حامی ثغورالاسلام الغازی فی سبیل المله البیضاء) نام برده است.۲۵

( ۳۹۳ )

نقش نراقی در جنگ دوم: شاه قاجار برای برانگیزاندن جنگاوران به جنگ با روس به
سلطانیه رفت۲۶ و مدت کوتاهی پس از وی سید مجاهد و همراهان در ۴ ذیقعده و در روز
هیجدهم ذیقعده ملا احمد نراقی با گروهی از علما به سلطانیه آمدند:

(در روز هیجدهم [ذیقعده] جناب حاجی ملا احمد نراقی کاشانی که از تمامت علمای اثنی
عشریه فضیلتش بر زیادت بود به اتفاق حاجی ملا عبدالوهاب قزوینی و جماعتی دیگر از
علما و حاجی محمد پسر حاجی ملا احمد که او نیز قدوه مجتهدین بود از راه رسید.)۲۷

و یلوک نماینده دولت انگلیس گزارش کرده: نراقی و همراهانش کفن پوش وارد سلطانیه
شدند.۲۸

سعید نفیسی شرکت نراقی را در جنگ مهم ارزیابی می کند:

(وی در پایان زندگی در ۱۹ ذیقعده ۱۲۴۱ یعنی سه سال و چهار ماه و چهار روز پیش از آن
که از این جهان برود برای شرکت در این ماجرا وارد چمن سلطانیه شده است و بسیار شگفت
است که مردی با این جلالت قدر و بزرگواری در زمانی که پیداست پیر و شکسته بوده است
به این کار تن در دهد و پیداست که هنگامه ماجرا جویان و دنیاپرستان در آن زمان به
اندازه ای بالا گرفته است که چنین مرد بزرگی را هم از خانه و شهر خویش به این میدان
می کشد.)۲۹

از این فراز بر می آید که هنگامه آفرینی دنیا پرستان نراقی کهنسال را به جبهه نبرد
کشانده است. در پاسخ وی باید گفت: درباریان به هرانگیزه ای وارد کارزار شده اند
علما و مجتهدان و از جمله نراقی به قصد دفاع از مردم ستمدیده سرزمینهای اشغالی
رهاندن آنان از چنگ ستم پیشگان و واپس گرفتن سرزمینهایی بوده که روس از ایران گرفته
است. این مطلب را با دهها دلیل و نشانه می توان ثابت کرد که بخشی از آنها را در

( ۳۹۴ )

مقاله (جنگ ایران و روس و نقش علما) یادآور شدیم.

شرکت ملا احمد در نبرد خردمندانه و بر اساس معیارهایی بوده که خود داشته نه این که
دیگران او را به این کار برانگیزند و او هم بدون فکر و درنگ در پیرامون این نبرد
برانگیخته شود و خود را به سختی و دشواری فراوان به جبهه برساند.

او در این حرکت شورانگیز چنان ثابت قدم و استوار بوده و بدون هیچ گمان و تردید گام
برداشته که حتی عبدالوهاب معتمد الدوله از رجال سیاسی دربار با آن همه پافشاری که
در مخالفت با جنگ داشته و در دیدار با او دلیلهای خود را به شرح بیان کرده نتوانسته
در دل او تردید بیفکند و او را از این حرکت باز دارد.

نویسنده ایران شناس فرانسوی ژول بونو در این باره می نویسد:

(حاج ملا احمد نراقی که مرجع تقلید محسوب می شد و او را آیت اللّه می خواندند به
اتفاق علمای دیگر فتوای جهاد را صادر کردند.

ییکی دیگر از رجال دربار فتح علی شاه که با صدور فرمان جهاد مخالفت کرد میرزا
عبدالوهاب خان ملقب به معتمد الدوله بود.

او به حاجی ملا احمد نراقی گفت: چون شما مرجع تقلید هستید و در همه نفوذ کلمه دارید
از صدور فتوای جهاد خودداری کنید تا این که دیگران هم به شما تأسی کنند و از ص

  راهنمای خرید:
  • همچنین لینک دانلود به ایمیل شما ارسال خواهد شد به همین دلیل ایمیل خود را به دقت وارد نمایید.
  • ممکن است ایمیل ارسالی به پوشه اسپم یا Bulk ایمیل شما ارسال شده باشد.
  • در صورتی که به هر دلیلی موفق به دانلود فایل مورد نظر نشدید با ما تماس بگیرید.