پاورپوینت کامل حوزه امروز و میراث علمی سیدمحمدکاظم یزدی ۹۱ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل حوزه امروز و میراث علمی سیدمحمدکاظم یزدی ۹۱ اسلاید در PowerPoint دارای ۹۱ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل حوزه امروز و میراث علمی سیدمحمدکاظم یزدی ۹۱ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن پاورپوینت کامل حوزه امروز و میراث علمی سیدمحمدکاظم یزدی ۹۱ اسلاید در PowerPoint :

پیشگفتار

سید محمد کاظم طباطبایی یزدی، از نسل سادات طباطبایی بود که نسب به امام حسن مجتبی )ع( می برد.۱

او، در سال ۱۲۵۲ ه ق. در روستای کسنو، در حومه یزد، به دنیا آمد.۲ در یازده سالگی، پدر کشاورز خود را از دست داد و در یکی از مدارس نزدیک روستا، به فراگیری دانش پرداخت و در همین جا بود که قراءت و کتابت و مقدمات علوم دینی را فرا گرفت. استعداد او، به سرعت آشکار شد و در صف طلاب علوم دینی درآمد. برای ادامه تحصیل به یزد آمد و ساکن مدرسه دو منار یزد شد.۳ بخشهایی از دانش فقه و اصول را در آن جا آموخت. سپس به مشهد رفت و توانست از محضر عالمان این شهر در دانشهایی چون فقه، اصول، فلسفه، هیئت و ریاضیات بهره مند گردد. آن گاه به اصفهان رخت کشید و از مجلس درس استاد بزرگ حوزه اصفهان، شیخ محمد باقر اصفهانی و پسر او، معروف به آقا نجفی و نیز سید محمد باقر، فرزند زین العابدین خوانساری، مؤلف کتاب روضات الجنات و دیگران بهره برد.۴

توانِ علمی و استدلالی سید یزدی سبب شد از سوی آقا نجفی، به برپایی کرسی درس مکاسب شیخ انصاری انگیخته شود و سپس به دریافت اجازه نایل آید.۵ وی، به سال ۱۲۸۱ه.ق. که کم تر از ۳۰ سال داشت، رهسپار نجف شد و سالهایی چند از اواخر عمر شیخ انصاری را در آن حوزه، درک کرد. در درس فقه و اصول میرزا محمد حسن شیرازی نیز شرکت کرد۶ و از این زمان به بعد، در حوزه نجف به تدریس پرداخت که تا سال ۱۳۳۷ ه.ق. به مدت ۵۱ سال، ادامه یافت. با ورود وی به نجف، اساتید برجسته حوزه، به دو استاد منحصر شد; آخوند خراسانی و سید محمد کاظم یزدی. طلاب و فضلا، در درس هر دو شخصیت علمی شرکت می کردند و این وضعیت تا سال ۱۳۲۴ ه.ق. ادامه یافت.

بر پایی انقلاب مشروطه و بروز دیدگاه های سیاسی متفاوت وی از آخوند خراسانی در باره مشروطیت در ایران، به تدریج، در حوزه درسی سید محمدکاظم یزدی، به دلیل مخالفت با مشروطه، اثرگذاشت و شرکت فضلا در درس وی، رو به کاستی گذارد.۷ بیش تر طلاب و فضلا، در درس آخوند خراسانی شرکت می کردند. در سال ۱۳۲۹ ه.ق. آخوند خراسانی درگذشت. از این زمان، تا سال ۱۳۳۷ه.ق. که سید محمد کاظم یزدی حیات داشت، حوزه درس او بیش از گذشته رونق یافت.

خدمات و میراث علمی صاحب عروه

خدمات سید محمد کاظم یزدی در دو ساحَتِ علمی – حوزوی و سیاسی، بسیار است. در این مجال تنها خدمات ایشان در ساحَتِ علمی – حوزوی بیان می شود.

۱. کرسی تدریس

۱۱. نیم قرن تدریس در حوزه نجف

با توجه به کمال علمی سید محمدکاظم یزدی هنگام ورود به نجف، به سال ۱۲۸۱ ه.ق. و ادامه حیات پربار تا ۱۳۳۷ ه.ق. توانست بیش از نیم قرن حوزه درسی پر رونقی را دایر کند. همین دوام، تأثیر فراوانی در گسترش خدمات علمی ایشان داشته است.

۲. تربیت شاگردان بسیار از ملیتهای گوناگون

تداوم تدریس سید محمدکاظم، به تربیت شاگردان بسیار در سطوح عالی انجامیده است. این ادعا را می توان از شمار فراوانِ شاگردانی که در منابع گوناگون به نام آنان اشاره شده است، به دست آورد. در منابع گوناگون، از سیصد و چهل و سه شاگرد تربیت یافته در حوزه درسی او یاد شده است.۸ البته این آمار، شامل تمام کسانی که از تدریس او بهره برده اند، نمی شود; زیرا به طور معمول در زندگی نامه ها، تنها به افراد سرشناس اشاره می شود. اگر چه همین شمار شاگرد نیز برکت حوزه تدریس او را نشان می دهد.

نکته درخور توجه این که در حوزه درسی ایشان، شاگردانی از ملیتهای گوناگون تربیت یافته اند. در یک نگاه کلی، شش ملیت: ایرانی، عراقی، هندی، آفریقایی، لبنانی و حجازی جذابیت جالبی را به این حوزه درسی بخشیده است. این ترکیب و گردهمایی ملّیتها، از غنای کیفی حوزه علمیه نجف در آن روزگار و نیز از آسانی و روانی ارتباطها، پیوندها و پیوستگیها با جهان اسلام خبر می دهد.

البته، بیش تر شاگردان; یعنی بیش از دو سوم شرکت کنندگان در حوزه درسی سید محمد کاظم، ایرانیان بودند. اگر چه افزون بر بارگاه امام علی)ع( عواملی مانند پیشینه پردامنه حوزه نجف و نیز حضور عالمان و مراجع ایرانی، بر جاذبه این حوزه می افزود، امّا موقعیت علمی بالای سید محمدکاظم یزدی در این حوزه، از آغاز ورود، بازتاب گسترده ای در میان ایرانیان داشته است و همین امر، سبب شد در حوزه درس ایشان، شاگردان پرشماری حضور یابند.

حضور شاگردانی از کشورهای عرب زبان، مانند: عراق، جبل عامل و حجاز، بیان گر پرجاذبگی و پرکششی و غنای حوزه درسی سید محمد کاظم، حتی در میان عرب زبانان است. بی گمان موفقیت او در چیرگی بر تکلم عربی نیز، حوزه درسی او را برای این گروه از شاگردان جذاب می نمود.

۳. پراکندگی جاذبه حوزه علمی نجف در شهرهای ایران

نگاهی آماری به زادگاه شاگردانی که در حوزه درسی سید محمد کاظم یزدی بهره علمی برده اند و به مرتبه درخوری از دانش دین دست یافته اند، میزان پراکندگی جذابیت حوزه نجف در روزگار مرجعیت ایشان در شهرهای ایران را روشن می کند. این نگاه نشان می دهد که در آن بازه زمانی، شاگردانی از پنجاه و شش شهر ایران در حوزه نجف مشغول تحصیل بوده اند.۹ گوناگونی شهری تربیت شدگان حوزه درسی سید محمد کاظم یزدی، می تواند زمینه پژوهشهای تازه درباره موضوعات زیر را فراهم سازد:

الف. علل و عوامل پراکندگی جذابیت حوزه در میان مردم ایران، در اواخر سده ۱۳ و اوایل سده ۱۴ ه.ق.

ب. بررسی خدمات دانش پژوهان حوزه درسی سید محمد کاظم یزدی در شهرهای ایران.

ج. تدوین تاریخ اجتماعی حوزه های شیعه در پرتو خدمات حوزویان ایرانی.

۲. تألیف متن فقه اجتهادی – کاربردی

رسم فقیهان از گذشته های دور آن بوده که در حوزه درسی خود، نگارشهای مهم پیشینیان را متن و محور تدریس قرار دهند و در هر مبحث، دیدگاه و نظر خود را ارائه کنند. آن گاه که به آراء و دیدگاه های جدید دست می یافتند، در صدد تدوین متنی جدید برمی آمدند و این گونه، زمینه پدیداری متون درسی تازه فراهم می گردید.

تاریخِ نگارشهای فقیهان شیعه، ما را با کتابهایی که همواره متن و محور تدریس بوده اند، آشنا می کند; کتابهایی مانند: نهایه شیخ طوسی، شرایع الاسلام محقق حلّی، روضه البهیه شهید ثانی، جواهر الکلام محمد حسن نجفی، مکاسب شیخ انصاری و عروه الوثقی سید محمد کاظم یزدی. از ویژگیهای مهم تمامی این آثار، طرح و سخن به میان آوردن از آراء و دیدگاه هایی بود با ارزش و غنای بالای علمی. همین سبب شده است که هر یک از آنها، در دوره زمانی خاص، بر کتاب و یا بر کتابهای مطرح و مهم پیش از خود، که متن درسی نیز بودند، غالب آید و بر جای آنها بنشیند.

در این میان، ابتکار سید محمدکاظم یزدی در نگارش کتاب عروه الوثقی درخور توجه است که از دو ویژگی مهم برخوردار بود: نخست ارزش علمی، که محور تدریس و شرح و تعلیقه و… شد و دیگر ارزش کاربردی، که مورد استفاده متدینان قرار گرفت و متنی درخور برای آشنایی آنان با فتاوای مراجع بود.

ویژگیهای کاربردی عروه الوثقی

درباره ویژگی و ارزش علمی و محتوایی کتاب عروه الوثقی، باید در گفتمانی فقهی از آن سخن گفت. ما در این جا به بعضی ویژگیهای کاربردی آن اشاره می کنیم:

۱. انتخاب نام کتاب »العروه الوثقی فی ما یعمّ بهِ البلوی« درخور دقت است; ترکیبی از واژگان قرآنی – عروه الوثقی -که عموم متدینان با آن انس ذهنی دارند و تعبیر: »فی ما یعمّ بهِ البلوی«، که هم بار معنایی شامل و فراگیر دارد و هم به مسائل کاربردی و مبتلا به، برای دینداران اشاره می کند.

۲. در این کتاب، به بابهای کاربردی فقه در زندگی روزمره متدینان به خوبی توجه شده است. مؤلف به تبیین احکام در مسائل عبادی، اقتصادی و حقوقی می پردازد. پس از بیان احکام عبادی، موضوعات اقتصادی مورد نیاز آن روزگاران در قالب کتابهای: اجاره، مضاربه، مزارعه، مساقات، ضمان و حواله را می آورد و درپایان، مسائل حقوقی مهمی، همچون نکاح و وصیت را به بوته بررسی می نهد.۱۰

این ترتیب، هم نشان دهنده حجم ابواب احکام فقه فردی شیعه است، که هشت باب را تشکیل می دهد و هم حکایت از حجم احکام اجتماعی دارد، که در پنج باب تنظیم شده است، و نیز فضای ذهنی سید محمد کاظم یزدی از اسلام و ضوابط و قوانین و اجزای تشکیل دهنده آن را آشکار می کند.

۳. تبدیلِ کلانِ موضوعات فقهی به قالب مسائل خُرد، مورد ابتلا و پرکاربرد از دیگر ابتکارهای سیدمحمد کاظم یزدی در این کتاب است. این روش، افزون بر روشن تر شدن حد و مرزِ هر یک از موضوعات فقهی، زمینه فهم و بیان احکام را بهتر فراهم می آورد. دیگر آن که سبب می شود تا مسائل جای گرفته در هر موضوع، قابل شمارش باشد و حجم و جایگاه هر یک در منظومه یک متن فقهی روشن گردد. در عروه الوثقی، شمار این مسائل به سه هزار و دویست و شصت رسیده است.۱۱

۴. گردآوری آرای فقیهان دریک متن فقهی، ویژگی منحصر به فرد این کتاب است. تا پیش از سیدمحمد کاظم یزدی، آرای فقیهان از راهِ شرحها و حاشیه های گوناگونی که بر متون فقهی نوشته می شد، قابل دریافت بود; امّا پس از تألیف عروه الوثقی به خاطر استواری و جامعیت در طرح مسائل، این امکان فراهم آمد تا فقیهان همین متن را مبنی قرار دهند و رأی خود را در حاشیه آن ثبت کنند. و درست به دلیل خُرد و کوتاه بودن مسائل، حاشیه ها نیز کوتاه نوشته می شد و بدین ترتیب، متن فقهی بدیعی در دسترس قرار گرفت که با مراجعه به آن، همزمان، آراء و فتاوای فقهی گوناگون، به دست می آمد. در حقیقت، متن عروه، زمینه گردآوری آرای فقیهان را در یک کتاب فراهم کرد. این ویژگی، به نوبه خود، دو کار را بر حوزویان آسان و زودیاب نمود:

۱۴. مقایسه آراء و فتاوای مراجع و اشراف یافتن بر احکام اختلافی و اتفاقی در بابهای گوناگون فقهی و تشخیص مسائل اجماعی.

۲۴. توانایی بر پاسخ گویی احکام، برابر تقلید هر یک از مراجع و نیز دستیابی به راه های آسان تر به منظور هموارسازی راه برای متدینان در هنگام دشواری فتوای یک فقیه، از طریق مراجعه به فتوای دیگر مراجع.

۵. کوتاه نویسی و بجا نویسی در طرح و بیان مسائل، از نکته های کلیدی در این کتاب است. این سبک نگارش، افزون بر آن که این کتاب را در کانون توجه و اقبال همگان قرار داد و آن را پرکاربرد کرد، به کوتاه نویسی و بجا نویسی دیگر مجتهدان، که می خواستند برآن حاشیه بنویسند، کمک فراوانی رساند.

میراث فقهی سید محمد کاظم یزدی

ویژگیهای تألیف عروه الوثقی، که به بعضی از آنها اشاره شد، این نکته را روشن می کندکه سیدمحمد کاظم یزدی، با این نوآوری و ابتکار در ارائه احکام و آسان سازی دسترسی به آنها، توانست پیوند و تعامل میان حوزه و مردم را شفاف تر کند و فرهنگ فقهی را در جامعه بیش از پیش گسترش دهد; زیرا بی گمان، شفافیت و آسانی و روانی دسترسی به احکام و آموزه های دینی، نقش بسزایی در اقبال دینی و توسعه دینداری ایفا می کند.

از نگارش کتاب عروه، نزدیک صد سال می گذرد و این میراث علمی، همچنان در میان حوزویان پرجاذبه است. دلیل این مدعا، تدوین ده ها رساله و توضیح المسائل بر سبک و سیاق عروه الوثقی و نگارش صدها حاشیه و شرح بر این کتاب است.

اما پژوهش گر امروز تاریخ حوزه، چنین می اندیشد که گویا تحولات پرشتاب زمان، نتوانسته است در ذهن حوزویان اندکی از جایگاه عروه الوثقی بکاهد. امّا جای این تأمل هست که آیا به راستی شکل و قالبی که این کتاب در ارائه احکام دارد برای جامعه امروز متدینان، همان کارایی پیشین را دارد یا خیر؟

نگارنده به دلایل زیر، مدعی است که اکنون این سبک و قالب با تزلزل روبه رو است و کارآمدی آن پایین آمده است:

یکم. امروز و در این روزگار دگرگونیهای شگرفی در تمامی زوایای زیست بشر روی داده است. این دگرگونیها، چنان پرشتاب بوده است که نمی توان این روزگار را با روزگار سید یزدی مقایسه کرد. بویژه در ایران، پس از پیروزی انقلاب اسلامی، شتاب بیش ترِ دگرگونیها را در ساحَتهای گوناگون زیستی می بینیم. جامعه امروز را به راحتی نمی توان با یک دهه پیش مقایسه کرد چه رسد با دوران نگارش عروه در عصر مشروطیت.

دوم. دگرگونی در ادبیات و زبان فارسی و نیز دگرگونی در نظام آموزشی و ایجاد سبکهای تازه آموزشی در میان نسلهای جدیدتر، تدوین متون درسی نو و حتی بنیان گذاری فرهنگستان زبان فارسی، ذایقه شنیداری و گویشی ایرانیان و سبک و شیوه نگارشی آنان را دستخوش تغییر کرده است.

سوم. ورود رسانه های شنیداری – دیداری جدید، نه تنها ابزار و شیوه های فراگیری را دگرگون کرده، بلکه آن را از انحصار و محدودیتهای زمان و مکان بیرون برده است. اگر در ایران، تا نزدیک شصت سال پیش، جاذبه ها و دافعه ها در مکان معین و در فضای بسته ای به تجربه در می آمد; امّا از آن تاریخ، با ورود رادیو و تلویزیون و پس از انقلاب اسلامی با ورود ابزارهای رسانه ای جدیدتر، مانند ماهواره و اینترنت، روشهای یادگیری و آموزشی، تحولی تازه تر یافت.

این دگرگونیها در جامعه ایران پیامدهای گوناگون به همراه داشته است، از جمله:

۱. ایجاد رویارویی آشکار با فرهنگ غربی: در عصر سید محمد کاظم یزدی، جامعه ایران هنوز در سرآغاز آشنایی با فرهنگ غرب بود. در فاصله صد سال گذشته، این رویارویی، در عرصه های گوناگوی سیاسی، اجتماعی و فرهنگی ادامه یافت و سبب شد جامعه شیعه ایران، مدل زندگی رویاروی و پر چالش با فرهنگ غربی را بیش تر تجربه کند. سرانجام، رواج گسترده فرهنگ غربی، که بنیادهای فرهنگ ایران اسلامی را نشانه رفته بود، به خیزش عمومی و انقلابی عمیق با هدف حفظ میراث ملی و فرهنگ اسلامی انجامید. امّا نکته مهم این است که از شدت رویارویی کاسته نشد، بلکه به دلیل ماهیت انقلاب اسلامی، حجم این رویارویی افزایش یافت.

۲. رویکرد عقل گرایانه به مسائل دینی: پس از انقلاب اسلامی و گسترش رویکردهای فکری – فرهنگی، آگاهیهای دینی مردمان ارتقاء یافت. از سوی دیگر، اقبال جوانان و تحصیل کردگان به دین و نیز راه یافتن آموزش گزاره های دینی به مراکز و محافل دانشگاهی، گفتمانهای دینی را با چون و چرا همراه کرد و نوعی خرد گرایی و فهم عقلانی، ساحَتِ فکری و حتی رفتارهای دینی را فراگرفت. در فضای مکتوب نشریات و کتابها نیز، این رویکرد پر رنگ تر دید