پاورپوینت کامل نگاهی به منابع حدیث شناسی ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل نگاهی به منابع حدیث شناسی ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint دارای ۱۲۰ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل نگاهی به منابع حدیث شناسی ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن پاورپوینت کامل نگاهی به منابع حدیث شناسی ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint :

درادامه تحقیق و تعلیق مقاله سودمند و مفید مرحوم میرزا طاهر تنکابنی اینک بخشی از مقاله وی درارتباط با[ علم حدیث و درایه] می آیدامااز آن روی که آثار معرفی شده بخش بسیاراندکی ازاین تالیفات را شامل می شود سعی شده است ضمن توضیح و تشریح موارد متن در تتمیم و تکمیل آن آثاری از شیعه و سنی را معرفی کنیم بدان امید که مفید واقع شود.

[حوزه]

پاورپوینت کامل نگاهی به منابع حدیث شناسی ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint

واما کتب احوال حدیث و خبر ۱

که آن را علم درایه ۲ خوانند آن هم کثیر و زیاداست ۳ و ما بذکر آنها که متداول بین طلاب واهل تحصیل است اکتفا می نمائیم.

اول:[ رساله بدایه فی علم الدرایه]: از تصانیف حضرت فقیه کبیر و عالم جلیل وحید شیخ زین الدین به علی بن احمد بن محمد بن علی بن جمال الدین بن تقی بن صالح بن اشراف جبعی عاملی شامی معروف به شهیدثانی ۵ که در سال ۶ ۹۶۶ بجرم تشیع در قسطنطنیه بقتل رسیده و این رساله در طهران بطبع رسیده است.

دوم:[ وجیزه] ۷: از مصنفات حضرت شیخ معظم خاتم المجتهدین بهاءالدین محمد بن حسین بن عبدالمصد معروف به شیخ بهائی ۷ قدس سره. و نام مبارکش مکرر دراین رساله ذکر شده. این رساله در طهران بطبع رسیده.

سوم:[ رواشح المساویه]: ۸از مصنفات حضرت فقیه اعظم و فیلسوف معظم امیرالحکماء والعلماء علی الاطلاق امیر محمد باقر داماد ۹[ قدس روحه]. چون خواست شرح براصول کافی بنویسد در شرح دیباچه و مقدمه کتاب مزبوراحوال واحکام خبر و حدیث را علی التفصیل مرقوم داشته و آنرا موسوم به رواشح السماویه فرموده. این کتاب در طهران بطبع رسیده است.

چهارم:[ نزهه النظرفی شرح نخبه الفکر] ۱۰: متن و شرح هر دواز مصنفات حافظ شهاب الدین احمد بن علی بن حجر عسقلانی ۱۱است که در سال ۸۵۲ وفات کرده. این کتاب در کلکته هند بطبع رسیده واز قراری که در کشف الظنون مسطوراست براین کتاب شروح و حواشی زیاد نوشتند ۱۲ و بعضی از آن را بنظم در آوردند ۱۳ ولیکن در بلاد ما مشهور و متداول نیست.

پنجم:[ الفیه]: ۱۴ جلال الدین عبدالرحمن بن ابی بکر سیوطی ۱۵ که ۱۱.۹ هجری وفات کرده که دراین ازمنه اخیره محیی الدین محمدابن عبدالحمید که از مدرسین جامع از هر بوده بر آن شرح نوشته. خود الفیه مزبوره مکرر و بااین شرح هم درمصر بطبع رسیده. ولیکن الفیه عراقی ۱۶ که سیوطی در مقدمه الفیه خود بدان اشاره کرده و گفت:

[فائقه الفیه العراقیفی الجمع والایجاز واتساق].

و صاحب کشف الظنون آنرا منسوب به شیخ زین الدین عبدالرحیم ابن حسین العراقی ۱۷ دانسته و شروح و تعالیق بر آن را شماره کرده دراین بلاد مشهور و متداول نیست.

واز جمله مختصراتی که دراین موضوع نوشتند و بطبع رسیده ولی در ضمن مجامع و کتب دیگر بطبع رسیده چون منظومه ابن فرح شهاب الدین اشبیلی و منظومه بیقونی و منظومه صبان که هر سه در نهایت اختصار و ایجاز می باشند و در ضمن کتابی که آن را[ مجموع المتون] نام نهاده اند و متون علوم متداوله را که در نهایت اختصار می باشند در آن جمع کرده اند در مصر بطبع رسیده است.

*****

آنچه تا بدینجا آمد متن مقاله مرحوم میرزا طاهر تنکابنی بود در این بخش. اینک بعنوان تتمیم و تکمیل مقاله برخی از تحقیقات محققان را در[ علم الحدیث] و[ درایه الحدیث] معرفی می کنیم بدان امید که برای دانش پژوهان و خوانندگان جستجوگر مجله مفیدافتد:

[منتقی الجمان فی الاحادیث الصحاح والحسان]: حسن ابن زین الدین – [صاحب

معالم]. کتابی است گرانمایه در فقه اسلامی براساس روایات[ صحیح و حسن]. مولف بزرگوار آن در آغاز کتاب بخشی دارد (ج ۱.۴۴۷) در [درایه الحدیث] شامل دوازده بحث در مسائل این فن. درابتدا به دوازده بحث در مسائل این فن. درابتدا به تبیین و تعریف دقیقی از [صحیح حسن موثق ضعیف] پرداخته و سپس در فایده دوم تزکیه راوی را بحث نموده واینکه شهادت یک عادل در تزکیه راوی کافی است یا نه؟ و در فایده سوم چگونگی ذکراسنادی که در کتابهای[ مشایخ ثلاثه] آمده است و همچنین بحثهای مفید و سودمند دیگر.

از[ منتقی الجمان] نسخه های خطی بسیاری موجوداست ۱۸ و سالهای پیش نیز درایران در دو جلد و با تحقیق و تصحیح مرحوم آیه الله خادمی و شیخ مرتضی اردکانی چاپ شده بود واینکه محقق خیبر آقای علی اکبر غفاری مشغول تحقیق تعلیق و نشر آن هستند که جلداول آن توسط دفتر انتشارات اسلامی منتشر شده است و جلد دوم در حال انتشاراست.

منابع شرح حال مولف منتقی الجمان را پیشتر نگاشته ایم. ۱۹

وصول الاخبارالی اصول الاخبار:این کتاب یکی از آثارارزشمند و نوشته های پربار و سودمند فرهنگ اسلامی است. مرحوم میرزا عبدالله افندی می گوید: وصول الاخبار کتابی است نیکو مفصل سرشاراز مطلب پرفایده در دانش درایه. مولف در آغاز کتاب دلائل امامت را به تفصیل ذکر کرده است. … واو در میان عالمان ما دومین کسی است که در دانش[ درایه] کتاب نوشته است. ۲۰

کتاب پس از مقدمه مولف بااحادیثی در فضیلت حدیث ادامه می یابد و پس از آن ضمن بحثهائی به فضائل ائمه و مسائل مربوط به لزوم رجوع به ائمه مطرح می شود و پس از آن توضیحی است کوتاه از[ مجامع پنجگانه حدیثی]. و بالاخره تقسیمات اصطلاحات و بحثهای دیگرعلم الدرایه.

وصول الاخیار ترتیبی نیکو و محتوائی سرشاراز تحقیقات دارد و متخصصان فن این اثر را دانسته اند. وصول الاخیار به سال ۱۳۰۶ به همت میرزا حسین کجوری و تصحیح محمد مهدی موسوی جزائری منتشر شده بود.

واخیرا با تحقیق و تعلیق و تصحیح آقای عبداللطیف حسینی کوه کمری منتشر شده است.

محقق بجز مقدمه سودمندی در شرح حال مولف و شناسائی کتاب تمام احادیث متن را به منابع ارجاع داده واختلاف نسخه ها را یادآوری کرده و گاه توضیحاتی برای روشن شدن متن افزوده است.

مولف آن: عزالدین حسین ابن عبدالصمد عاملی پدر شیخ بهائی از

عالمان بزرگ و دانشمندان و فقیهان و محدثان بزرگ اسلامی است که به سال ۹۱۸ بدنیا آمد و در سال ۹۸۴از جهان رخت بربست. شیخ حر عاملی می فرماید:او عالمی ماهر محققی دقیق متبحر جامع ادیب نویسنده و شاعری بلند مرتبه و والا منزلت و بسیار موثق بود. مرحوم مدرس تبریزی می نویسد:ازاکابر و ثقات علمای طرازاول امامیه و عالمی است فقیه اصولی محدث رجالی حکیم متکلم محقق مدقق ریاضی مفسر ادیب متبحر منشی شاعر ماهر در تواریخ و سیر وامثال نوادر و لغات مشکله باخبر. بالجمله حاوی فروع واصول جامع معقول و منقول. این عالم بزرگوار در موضوعات مختلف اسلامی آثار بزرگ وارجمندی به جای گذاشته است. ۲۱

الفوائدالرجالیه: این کتاب که گاه با عنوان[ رجال سید بحرالعلوم] شناخته می شود کتابی است ارجمند و سرشاراز تحقیقات رجالی و شرح حال نگاری. دراین کتاب ابتداءرجال برخی از خاندانها شناسائی شده اند مثلا[ آل ابی رافع] یا بنوالحرالجعفی و پس از آن شناسائی رجال حدیث و فقهاء و محدثین آغاز شده و درارتباط با برخی از آنان پژوهش بی ارجمند بحث پیش رفته است از جمله در شرح حال نجاشی و کتاب وی. در پایان کتاب. بخشی دارد با عنوان:[ الفوائد الرجالیه] با ۳۳ عنوان در مباحث مربوط به حدیث شناسی که شامل مباحثی است سودمند با تحقیقی شایسته. این کتاب در چهار جلد با تصحیح و تحقیق و پانوشتهای بسیار مفصل و سودمند علامه محقق رجالی توانمند مرحوم سیدصادق بحرالعلوم و سید حسین بحرالعلوم بچاپ رسیده است

محققان مقدمه ارزشمندی پیرامون زندگانی آیه الله بحرالعلوم نگاشته اند که شامل: ویئگیهای اخلاقی علمی عرفانی موقعیت اجتماعی مناظرات علمی استادان شاگردان نشستهای ادبی آن مرحوم. و نیز گزارشی اجمالی از خاندان بحرالعلوم و شخصیتهای علمی آن و شرح اجمالی از رجال این خاندان می گردد. پانوشتها واین مقدمه طولانی و سودمند برارج عظمت کتاب افزوده و آن را پربارتر نموده است مجلدات چهارگانه کتاب همراه است با فهرست اعلام منابع و فهرست مطالب متن و حواشی.

مولف آن فقیه بزرگوار نادره دهر مرحوم آیه الله بحرالعلوم است که منابع شرح وی را پیشتر آورده ایم. ۲۲

رجال الخالقانی: محقق بزرگ فقیه توانمند درهم شکننده همینه دروغین اخباریان مرحوم وحید بهبهانی تعلیقاتی

بر[ منهج المقال] میرزا محمداسترآبادی نگاشت و در سرآغاز آن مسائل و مطالبی مربوط به حدیث شناسی را آورد با عنوان:[ الفوائدالخمس الرجالیه] و در آن نیاز به دانش رجال شناسی واصطلاحات متداول در حدیث شناسی و درایه امارات وثاقت راوی و تبیین اصطلاحات خودش در تعلیقات را بحث و بررسی کرد. تعلیقات وحید بهبهانی بر[ رجال کبیر]استرآبادی بویژه [فوائد پنجگانه] آن پس از وی بعنوان مرجع و منبعی برای پژوهش دراین زمینه تلقی شد.ازاین روی بر آن حواشی و تعلیقات زیادی نگاشته شد ۲۳از میان این شرحها و حاشیه ها شرح محقق عالیقدر فقیه و رجالی پراطلاع شیخ علی خاقانی نجفی ازاهمیت ویژه ای برخورداراست. وی قبل از شروع در شرح و تفصیل متن[ الفوائد] ضمن ۶. عنوان مسائل و مباحث مهمی از قبیل عدالت اعتبار قانون رجالی اصحاب اجماع شناخت فرقه ها و نحله های منحرف را مطرح کرده و پیرامون آنها بگونه ای تحقیقی و مفصل بحث کرده است آنگاه شرح متن را شروع کرده است بگونه ای تحلیلی با نقد و بررسی آراء علامه وحید بهبهانی. و راستی به شایستگی از عهده بر آمده است.

کتاب[ رجال خاقانی] و در پایان آن متن[ الفوائد] با تحقیق و تعلیق علامه سیدصادق بحرالعلوم و با مقدمه ای مفصل و سودمند پیرامون زندگانی و ثار مولف به قلم نوه مولف. اخیرا توسط انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی بطورافست چاپ و منتشر شده است.

مولف آن: فقیه محقق رجالی پژوهشگر شیخ علی خاقانی نجفی حدود سال ۱۲۵۵ در نجف بدنیا آمد. مقدمات علوم رااز پدر دانشمندش آموخت و برای تکمیل تحصیلات خود در محضر درس شیخ انصاری میرزای شیرازی و دیگراستادان و محققان حوزه نجف حضور یافت. و با سختکوشی واستواری درابعاد مختلف دانشهای اسلامی به جایگاهی بلند رسید.

مرحوم شیخ آقا بزرگ دراین باره می فرمایند: وی از دانشمندان بزرگ و فقهای جلیل القدری است که در فقه اصول حدیث رجال و دیگر علوم معقول و منقول جایگاهی رفیع و منزلتی بلند یافت. او به ورع تقوی زهد و روی گردانی از مظاهر دنیا شناخته می شد و با تمام وجود متوجه خداوند بود… من مدتی طولانی در محضرش بودم و به خانه اش آمد و شد داشتم. ..از سیر و سلوک او شگفت زده می شدم که مردی بود در گفتار و کردار صریح در راه حق گوئی و حق گستری – گر چه علیه خودش از سرزنش ملامتگران هراسی بدل راه نمی داد. ۲۴ شیخ آقا بزرگ درادامه گفتار وی را بسیار ستوده و درابعاد گوناگون او را مردی کارآمد و بزرگوار دانسته است. مرحوم خاقانی درابعاد مختلف

فرهنگ اسلامی آثارارجمندی به جای نهاد و بالاخره عصر روز دوشنبه ۲۶ رجب سال ۱۳۳۴ جهان را بدرود گفت. ۲۵

سماءالمقال فی تحقیق علم الرجال: [ سماءالمقال] در دو جلد نگارش یافته که شامل مباحث مهم در[ علم الرجال] است. علامه کلباسی که بگفته فرزندش این اثر را در طول ۳۰ سال به رشته تحریر کشیده راستی را در تمامت مباحث ن سنگ تمام گذاشته است. وی دراین کتاب از[ اصول اربعه رجال و دیگر منابع رجالی کهن] به تفصیل و تحقیق سخن گفته و داوریهای گوناگون پیرامون اصول رجالی را به دایره ریخته و با نقد و تحلیل حق را بر کرسی نشانده است. آنگاه بحث را به مشترکات و مشتبهات شانده و با پژوهشی شایسته ابعاد بحث را کاویده و آنگاه بحث اصاحاب اجماع است واقسام حدیث تعریف اصطلاحات رجالی و تحقیق پیرامون آنها. کتاب سماءالمقال از آثار کم مانند دانش رجال است. که در دو جلد با مقدمه ای از فرزند مولف در شرح حال وی به سال ۱۲۷۲ چاپ شده است. این کتاب با محتوی عالی و تحقیقات ارزشمندی که دارد شایسته چاپی نوین تحقیقی و زیباست که امیداست انجام شود. در پایان این معرفی گونه اجمالی بجاست سخن علامه صدر را درباره کتاب بیاوریم وی در مقدمه ای که بر آن نگاشته چنین فرموده است:

با ژرف اندیشی و تعمق دراین کتاب براستی آن را در موضوع خود بی نظیر و در میان همگنانش یگانه یافتم. کتابی که تحقیقاتش همانند ستاره گان درخشنده و ژرفنگریهایش چنان ماه تابان و بیانات بسنده آن همانند آفتاب نمایان و مشعشع است. باری این کتاب در میان کتابهای رجالی جایگاهی بلند دارد ۲۶

مولف آن: فقیه دانشمند رجالی محقق میرزاابوالهدی کلباسی از شخصیت های برجسته و عالمان پراطلاع قرن چهاردهم هجری است وی دراصفهان بدنیا آمد و در همانجا تحصیل را در محضر پر فیض پدر بزرگوارش آغاز کرد و پس از رحلت پدر با نجف هجرت نموده تحصیل راادمه داده واز محضر استادان و عالمان آن حوزه پر فیض بهره ور گردیده و در علم و عمل به جایگاه بلندی دست یافت.

در میان علوم اسلامی به رجال اهمیت ویژه ای قائل بود این فن شریف را درس می داد و در تمامت دوران تعلیم و تدریس از تحقیق و ژرف کاوی پیرامون آن باز نایستاد. مرحوم صدر که خودازاساتید مسلم واز متخصصان کم ماننداین فن به شمار می آید در ضمن اجازه ای که برای وی مرقوم داشته است نوشته اند:[…و هو من افضل علماءالدرایه و فقهاء الاحکام والهدایه]…. مرحوم

ابوالهدی در[ علم الحدیث و علم الدرایه] و مسائل مربوط به این دو فن آثار گرانقدری بجای نهاد و بالاخره در.۲۷ ربیع الثانی ۱۳۵۶ رخت از جهان بربست. ۲۷

[علم الحدیث] و[ درایه الحدیث] در میان مطبوعات فارسی برخی از نویسندگان و محققان در دانش حدیث شناسی آثاری پدید آورده اند که کتاب مذکوراز آن میان دارای ارزش ویژه ای است. مولف این دو کتاب را که در چاپ جدید در یک مجلد تجلید شده است بعنوان متن درسی دانشگاه تدوین نموده و پس از آن با بازنگری واضافات برای استفاده عموم منتشر کرده است. در[ علم الحدیث] ازاهمیت حدیث تعریف[ علم الحدیث] چگونگی تدوین حدیث متون حدیثی از شیعه و سنی انواع حدیث و مولفات در زمینه آنها و دیگر مسائل مربوط به تحقیق و تتبع شایسته سخن گفته است. و در[ درایه الحدیث] تاریخ تدوین[ درایه] تعریف آن و مسائل و موضوعات مربوط به دقت و براساس متون کهن بررسی و نقد و عرضه شده است بهرحال این دو کتاب نیزاز مجموعه های بسیار سودمند و پرباری است که در زبان فارسی جای خالی چنین اثری تحقیقی روان و سلیسی را پر کرده است.

آنچه تا بدین جا آوردیم، معرفی اجمالی از برخی از آثار محققان و عالمان و رجالیان شیعی در موضوع یاد شده بود، آثار ارزشمند، تحقیقی، و پر ثمر دیگری در این زمینه است که، ضیق مجال را، از آوردن آنها خودداری میشود. و اینک در تتمیم و تکمیل این کار به برخی از منابع (علم الحدیث و درایه الحدیث) اهل سنت اشاره میکنیم بدان امید که مفید افتد:

[ المحدث الفاصل بین الراوی والواعی] این کتاب اولین مجموعه ایست که در دانش درایه تدوین یافته است. [المحدث] با تبیی جایگاه حدیث و روایان آن در فرهنگ اسلامی می آغازد و با فضیلت دانش آموزی و حدیث شناسی ادام همی یابد. و در فصلهای دیگر ویژگیهای دانشجو آداب دانش اندوزی شایستگیها و بایستگیهایش. و بالاخره مسائل مربوط به مصطلح الحدیث آمده است. کتاب سرشاراست از آثار نبوی واقوال متفکران اسلامی. المحدث از آن رو که دراین فن اولین اثراست دارای نواقص و کاستیهائی است که پس از وی محدث بزرگ و محقق سختکوش و پراطلاع حاکم نیشابوری [ مهرفه علوم الحدیث] را نگاشت و با ترتیبی نوین و افزودن اطلاعات و مباحثی دیگر کار را مهرمزی را به کمال نزدیک ساخت.

بهرحال این کتاب برای اولین بار به سال. ۱۳۹۱ براساس چهار نسخه بوسیله محمد عجاج خطیب تصحیح شده و باافزایش پانوشتهای سودمند و پر فایده ای منتشر شده است.

محقق کتاب در ضمن مقدمه مفصل و تحقیقی خود پیرامون مولف عصر وی استادان و آثاراو کتاب و جایگاه آن دراین فن سخن گفته و در پانوشتها به شرح حال استادان رامهرمزی پرداخته واحادیث را به منابع ارجاع داده و تاثیر کتاب را بر مولفان بعدی نشان داده است. افزون براینها لغات اصطلاحات را شرح کرده و موارداختلاف را بدقت نشان داده است. و در نهایت کتاب را با فهرست منابع مراجع نامهای استادان مولف اعلام احادیث اشعار امثال و. .. به پایان برده است. محقق این کتاب در تحقیق تعلیق و عرضه شایسته کتاب رنج گرائی را متحمل شده است و کوشیده تا کتابی منقح و پرثمر عرضه کند.او با پانوشتها و تلاشهای خودارزش کتاب را دو چندان نموده است. بجا و شایسته است که کسانی که دست به تحقیق کتابی می زنندازاین نمونه های عالی درس بگیرند و آثار گرانسنگ عالمان سلف را که محصول یک عمر تلاش آن بزرگواران است تباه نسازند. بگذریم. .. که این رشته سر دراز دارد.

مولف آن: قاضی ابومحمد حسن بن عبدالرحمان بن خلاد رامهرمزی محدث شاعر و نویسنده ای پرتوان و نیک نگار بوده است. ابی ندیم او را به حسن تالیف و زیبائی تصنیف ستوده است. وی برای فرا گرفتن دانش و جمع آوری حدیث محضر بیش از دویست تن از محدثان و مشایخ را درک نموده واز آنها حدیث فرا گرفت. رامهرمزی مردی پرکار و در نگارش توانمند بوده است آثار مختلفی از خود بجای نهاده که گویا بجز کتاب:[ المحدث]… کتاب دیگری از وی نشر نیافته است. مرحوم سید محسن امین در کتاب گرانقدراعیان الشیعه شرح حال تفصیلی وی را آورده واز برخی آثار و روابط وی شیعه بودن او را استظهار کرده است. رامهرمزی به سال. ۳۶۰ جهان را بدرود گفت. ۲۸

[ الکفایه فی علم الروایه] پس از رامهرمزی و حاکم نیشابوری خطیب بغدادی وارد میدان نگارش در دانش درایه و حدیث شناسی شد و با تالیف[ الکفایه] و[ الجامع] این دانش را به کمال رساند. مولفان و محققان پس از وی ازای ندواثر بهره برده و تحقیقات و تالیفاتشان را بر پایه کتابها و پژوهشهای وی استوار ساخته اند. خطیب بغدادی در این کتاب از جایگاه سنت در فرهنگ اسلامی تقسیم خبر و حدیث اصطلاحات محدثان در

احادیث آغاز کرده و باابحاث گوناگون مربوط به این فن بحث راادامه داده است. او در[ الکفایه] از قوانین این علم و در[ الجامع] از آداب راوی سامع و مسائل مربوط به آن آنسان گسترده و تحقیقی بحث کرده که عالمی پر اطلاع چون ابن جحر سخن ابن نقطه را تصدیق کرد که گفته بود:[ حدثان بعداز خطیب بر سر خوان دانش و کتابهای خطیب نشسته اند].

الجامع گویا هنوز بچاپ نرسیده است اما[ الکفایه] ابتداء در حیدرآباد به سال ۱۳۵۷ هجری با تصحیح و تحقیق چاپ شده است با موخره ای در شرح حال آثار و مشایخ خطیب بغدادی و پس از آن در مصر با مقدمه ای پیرامون سنت لزوم عمل به آن مسائل دیگر و نیز شرح حال مولف با مراجعه و تحقیق دو تن از محققان مصری. ولی بااندک تحقیق معلوم می شود که چاپ مصر بجز همین مقدمه و تجدید چاپ جیز شایسته ای افزون بر چاپ حیدرآباد ندارد.

مولف آن: احمد بن علی معروف به[ خطیب بغدادی] محدث مورخ ادیب حافظ فقیه واز نویسندگان و پژوهشگران پرکار و سختکوش فرهنگ اسلامی است که به سال ۳۹۲ از مادر بزاد و در سال ۴۶۳ رخت از جهان بر بست. مرحوم مدرس تبریزی می نویسد:از مشاهیر حفاظ و فقهاء می باشد که دراکثر علوم متداوله دستی توانا داشت در فقه و حدیث و نحو و لغت و مانند آن تالیفات منیفه بسیاری دارد که زیاده بر شصت بوده بلکه بنوشته بعضی در حدود صد کتاب می باشد.

ابن خلکان می گوید: خطیب از دانشمندان متبحراست که اگر بجز[ تاریخ بغداد] که نشانگراطلاعات عظیم اوست کتابی نمی داشت درارائه عظمت وی بسنده بود ۲۹ او نزدی به صد کتاب دارد و شایستگی و برتری وی مشهورتراز آن است که به وصف آید. خطیب بغدادی درابعاد مختلف فرهنگی اسلامی دست به تالیف زده است و در حدیث شناسی موضوعی نیست که در آن کتابی نپرداخته باشد ۳۰.

[تدریب الراوی فی شرح تقریب النواوی ]: نووی کتاب[ علوم الحدیث] ابن صلاح را مختصر کرد و[ التقریب والتیسیر لمعرفه سنن البشیر النذیر] نامید. پس از وی سیوطی براین مختصر شرحی مفصل روان و پربار نگاشت و[ تدریب الراوی فی شرح تقریب النواوی] نام نهاد. سیوطی در هر موضوعی که نووی بدان اشاره ای دارد به تفصیل سخن گفته و کتاب راازاطلاعات سودمند و مطالب مفید آکنده واثری شایان توجه و ارزشمند عرضه کرده است.

در ضمن فصول کتاب از نگارندگان

علم الحدیث درایه صحاح سته و مولفان مسندنگاری واولین مسند سخن به میان آمده است. سیوطی در بسیاری از موضوعات ضمن تبیین و تشریح موضوع آثار نوشته شده در آن را معرفی می کند مثلا فصل. ۵۲ در شناخت القاب محدفثین و روایان و نوشته ها دراین زمینه و. .. سیوطی در مباحث مختلف کتاب به نقل اقوال و بررسی آراء پرداخته وازاین رهگذر کتاب جامعی ساخته است.[ تدریب الراوی] در دو جلد به سال. ۱۳۹۲ به تحقیق تصحیح و تعلیق عبدالوهاب عبداللطیف انتشار یافته است. محقق در ضمن مقدمه مفصل و سودمند خود سیر تدوین و تالیف پیرامون درایه و گزارشی از آثار علمی دراین زمینه را مطرح ساخته و پس از آن به شرح حال سیوطی پرداخته و جنبه های مختلف علمی او را تحلیل کرده و به برخی از خرده گیران آثار سیوطی به تفصیل پاسخ گفته است. و بالاخره گزارشی است از آثار سیوطی و شرح حالی نووی و معرفی نسخه ها.

در پانوشتها برخی ازاصطلاحات مبهم را توضیح داده اسماء والقاب را به دقت ضبط کرده و برخی از رجال را به اجمال معرفی کرده است. چاپ [تدریب الراوی] منفح تعلیقات و مطالب افزوده شده محقق شایان توجه و قابل تقدیراست.

منابع شرح حال مولف[ تدریب الراوی] سیوطی را پیشتر آور