پاورپوینت کامل نقد و تحلیل مرثیه در ادوار شعر فارسی ۳۵ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل نقد و تحلیل مرثیه در ادوار شعر فارسی ۳۵ اسلاید در PowerPoint دارای ۳۵ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل نقد و تحلیل مرثیه در ادوار شعر فارسی ۳۵ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل نقد و تحلیل مرثیه در ادوار شعر فارسی ۳۵ اسلاید در PowerPoint :

۲۲

اشاره

مرثیه در اوان پیدایش و گسترش شعر فارسی پابه پای مضمون های دیگر ادبی به
تقلید از شعر عربی به وجود آمد و در گذر زمان انواع گوناگونی به خود گرفت .
بررسی سیرتطور مرثیه بیانگر این مطلب است که مرثیه از نوع رسمی به نوع
مذهبی متحول شده است . به گونه ای که در چند قرن اخیر معنای خاص خود یعنی
سوگ بر سید الشهدا به کار برده می شود.

از ابتدای پیدایش شعر فارسی تا قرن هشتم هجری مرثیه غالب ، مرثیه رسمی
است که در قالب قصیده سروده می شد. اما رفته رفته و با به قدرت رسیدن
حکومت صفویه مرثیه مذهبی در قالب ترکیب بند رایج می گردد. پس از اوج گرفتن
مرثیه سرایی مذهبی دو شیوه دیگر مرثیه مذهبی یعنی نوحه و مقاتل منظوم
درقالب مثنوی ابداع گردید. در یکصد سال اخیر به علت خیزش های مردمی،
شاعران مضامین مذهبی را با مضامین اجتماعی و سیاسی تلفیق کردند و نوعی
مرثیه وطنی اجتماعی به وجود آوردند که نقش مرثیه را از حد سوگ به مرتبه
تحریک و بیداری مردم به عنوان یک وظیفه اجتماعی و سیاسی برتری بخشید.

در میان انواع مراثی ، مرثیه مذهبی از صداقت بیشتری برخوردار است و بر
شنوندگان تأثیر قوی دارد.

در تاریخ ادبیات فارسی هر یک از شاعران بر اساس اندیشه و نگرش خاص خود، به
مرثیه سرایی پرداخته اند. زبان مراثی ساده است . حتی شاعران مُغلق گو نیز در
مرثیه سرایی زبانی ساده دارند. واژگان مرثیه محدود به زنجیره واژگان عاطفی
است . در مراثی، وحدت عاطفی بسیار قوی است .

تعریف مرثیه و جایگاه آن در انواع ادبی

غالب فرهنگ های معتبر ذیل مرثیه چنین نوشته اند:

مرثیه ، رثا: در لغت گریستن بر مرده و برشمردن محاسن و محامد وی است و در
اصطلاح، شعری را که در رثای کسی ساخته باشند، مرثیه می گویند.۱

زین العابدین مؤتمن در کتاب شعر و ادب فارسی جامع ترین تعریف مرثیه را
به دست داده است. او می نویسد:

مرثیه یا رثا در اصطلاح ادب، بر اشعاری اطلاق می شود که در ماتم گذشتگان و
تعزیت یاران و بازماندگان و اظهار تأسف بر مرگ پادشاهان و بزرگان و ذکر
مصائب ائمه اطهار مخصوصاً حضرت سیدالشهد و دیگر شهدای کربلا و ذکر مناقب و
مکارم و تجلیل از مقام و منزلت شخص متوفا و بزرگ نشان دادن واقعه و تعظیم
مصیبت و دعوت ماتم زدگان به صبر و سکون و معانی دیگر از این قبیل سروده
شده باشد.۲

با توجه به این تعریف می توان چنین استنباط کرد که در جامعه ادبی ایران
مرثیه دارای دو معناست : معنای عام و معنای خاص ؛ در معنای عام، مرثیه
شعری است که شاعر به واسطه آن غم فقدان و محاسن شخص متوفا را برمی شمرد و
در معنای خاص ، شعری است که شاعر در سوگ و شهادت حضرت امام حسین و وقایع
مربوط به کربلا و ائمه معصوم سروده باشد.

مرثیه از انواع ادبی کهن است که از دیرباز در ادبیات ملت های گوناگون
همچون اعراب و یونانیان ، در مفهوم سوگ بر عزیزان ازدست رفته و گذرا بودن
عمر به کار رفته است و از این نظر می توان گفت که مرثیه یک نوع ادبی
جهانی است که محتوای آن در ادبیات تمامی ملت های جهان مشترک است .

مرثیه ، سخنی تأثرانگیز است . از آنجا که مرثیه از دلی سوخته و جانی
اندوهگین برخاسته و با بیانی ساده و عاطفی بازگوکننده احساسات درونی و
واقعی شاعر است ، در شمار زیباترین و ماندگارترین اشعار ادبیات فارسی است .

انواع مرثیه در شعر فارسی

بر اساس توصیف و ذکر محامد و محاسن شخص متوفا در مرثیه است که مرثیه را به
انواع گوناگون تقسیم می کند. مرگ پادشاه زمان ، مرگ دوستان و آشنایان ،
مرگ همسر و فرزندان ، مرگ شخصیت های مهم مذهبی ، مرگ پهلوانان و قهرمانان
ملی ، حوادث طبیعی همچون زلزله و سیل و حمله دشمنان به وطن، همه و همه
می تواند ذهن و تخیّل شاعر را متأثر سازند و شعری که شاعر درباره هر یک بگوید
نوع مرثیه او را مشخص می کند.

تقسیم بندی مرثیه غالباً بر اساس محتوا و موضوع است . برخی از محققان آن را
به چهار قسمت تقسیم کرده اند:۳

۱. مرثیه مذهبی ۲. مرثیه درباری ۳. مرثیه شخصی ۴. مرثیه فلسفی.

و برخی به گونه ای دیگر:

۱. مرثیه در سوگ عزیزان ۲. مرثیه در مرگ مشاهیر ۳. مراثی مذهبی ۴.
مرثیه های وطنی.۴

با مطالعه در مراثی گوناگون متوجه می شویم که این تقسیم بندی ها ناقص اند و
نمی توانند گستردگی مرثیه را در قلمرو ادبیات فارسی مشخص کنند. بنابراین باید
تقسیم بندی منظم تری صورت گیرد.

به طورکلی مرثیه به دو شاخه اصلی : مذهبی و غیرمذهبی تقسیم می شود که هر
کدام به شاخه های گوناگونی منشعب می شوند.

بررسی انواع مرثیه مذهبی

۱. مرثیه عاشورایی

به اشعاری که در سوگ امام حسین و واقعه جانگداز کربلا سروده شود مرثیه
عاشورایی می گویند. در این نوع مرثیه، شاعر تنها به وقایع روز عاشورا و
شهادت امام حسین و یارانش می پردازد. عمده ترین ویژگی محتوایی این نوع
مرثیه بیان مظلومیت امام و سختی ها و مصائب کربل و گریه محور بودن آن
است . شاعر با عاطفه و احساس خود ـ که حالت شخصی دارد ـ به روایت این
حادثه به زبان شعر می پردازد. محور شعر، امام حسین و شهادت اوست . این نوع
مراثی، قالب مشخص و خاصی ندارند. از عمده ترین قالب های شعری می توان به قصیده در آغاز کار و ترکیب بند در اوج مرثیه عاشورایی، یعنی قرن سیزده
قمری اشاره کرد.

قالب های مرثیه عاشورایی معاصر به صورت مثنوی ، غزل و شعر آزاد و شعر سپید
است .

۲. نوحه

نوحه جزو اشعار غیررسمی و نوعی از مرثیه مذهبی است که با آهنگ های خاص در
مجالس سوگواری امام حسین همراه با مراسم سینه زنی خوانده می شود.

شعرهایی که برای نوحه سروده شده