پاورپوینت کامل مأخذشناسی توصیفی زنان و خانواده ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل مأخذشناسی توصیفی زنان و خانواده ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint دارای ۱۲۰ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل مأخذشناسی توصیفی زنان و خانواده ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن پاورپوینت کامل مأخذشناسی توصیفی زنان و خانواده ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint :

مقدمه

یکی از امور مهم و مربوط به پژوهشگران و علاقه مندان مسائل خانواده و رسانه، آشنا شدن آنان با منابع اطلاعاتی نشریافته در این عرصه است. با چنین رویکردی، افق دید پژوهشگران گسترده تر، و نیز دامنه اطلاعات و دانش آنان عمیق تر می شود و در نهایت به غنای تحقیقات و پژوهش های آتی خواهد انجامید. ازاین رو، به روال شماره های پیشین این نشریه، در این شماره نیز تعدادی از کتاب های معتبر و کاربردی در موضوعات یادشده، به تفصیل معرفی و بررسی شده است.

۱. چراغی کوتیانی، اسماعیل، خانواده، اسلام و فمینیسم: تبیین رویکرد اسلام و فمینیسم به کارکردهای خانواده، قم، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، ‎، ۲۸۸ صفحه.

خانواده را می توان سنگ بنای تشکل های بزرگ تر اجتماعی دانست؛ زیرا انسان ها شناخت جهان و پدیده های آن را در خانواده آغاز می کنند. خانواده نخستین مرکز آموزشی و به مثابه اولین مدرسه و دانشگاه است؛ دیدگاه ها درباره خدا، هستی و انسان در آنجا پدید می آید؛ طرز فکرها، عادات، آداب و رسوم، آرمان ها، عقاید، فسلفه حیات، برداشت های ذهنی از نیک و بد، همه و همه در خانواده سرچشمه دارد. اسلام نیز با تأکید بر ساز و کارهای خانواده، رشد معنوی و روانی جامعه بشری را مرهون نظام سالم خانواده می داند. اگر خانواده ها سالم و متعالی و استوار باشند، می توان به داشتن جامعه ای سالم و متعالی و استوار، امیدوار بود.

هر اندازه جوامع، فرایند صنعتی شدن را بیشتر سپری کرده باشند، بیشتر دچار بحران خانواده خواهند شد؛ زیرا جهان صنعتی شده، وضعیتی برای این جوامع پیش می آورد که خانواده ابتدا موقعیت حداقلی پیدا می کند و سپس به تدریج با بحران معناداری روبه رو می شود. اما نقطه عطف بحران خانواده در دنیای امروز، از دست رفتن ارزش های ذاتی خانواده است.

خانواده در جوامع غیرصنعتی مسئولیت هایی چندگانه داشته است. مراقبت از نوزادان، تربیت فرزندان و نگهداری از آنها، و خدمت به سالمندان، از جمله مسئولیت های خانواده بود و زن در جایگاه مادر خانواده، مسئولیت همه این امور را به دوش می کشید.

اما با صنعتی شدن جوامع و پیدایش الگوی جدید تقسیم کار، بسیاری از این وظایف به نهادهای صنعتی، خدماتی، بهداشتی و آموزشی که مستقل از خانواده عمل می کنند، سپرده شده است. با بحرانی شدن موقعیت خانواده در جهان امروز، بیشترین زیان متوجه زنان است؛ زیرا پیش تر، حتی در خانوده هایی که زن منزلتی نداشت، در عمل به مثابه مادر خانواده نقش محوری داشت، اما با دچار شدن خانواده به بحران، در دنیای مدرن، چنین نقشی از زنان گرفته شده است.

جنبش فمینیسم، پی آمد انقلاب صنعتی و نظام سرمایه داری است. این جنبش با پذیرش اصول و بنیان های فکری سرمایه داری، کوشید تعریفی تازه از خانواده و کارکردهای آن عرضه کند. کوشش فمینیسم این بود که با حضور زنان در عرصه های اجتماعی، منزلت و جایگاهی برای آنان پدید آورد؛ اما با نادیده گرفتن واقعیت های جامعه و بدون توجه به تفاوت های فرهنگی و بسترسازی، به ابزار بهره مندی هرچه بیشتر نظام سرمایه داری تبدیل شد.

رواج رویکردهای فمینیستی درباره خانواده و کارکردهای آن در سطح جهان و ایران، و بازتاب و توسعه توجه به این رویکردها در نهادهای علمی و اجتماعی کشور با چشم اندازهای مثبت و منفی، ایجاب می کند که در زمینه تحلیل این رویکردها در مقایسه با آموزه های دینی، تلاش هایی صورت گیرد و نتایج آن به جامعه علمی عرضه شود. هدف از بررسی و تحقیق در این موضوع، از یک سو شناخت رویکرد دین اسلام و جریان فمینیسم به نهاد خانواده و کارکردهای آن، و از سوی دیگر، مقایسه این دو دیدگاه با یکدیگر است.

هدف دیگری را که در این کتاب می توان پی گرفت، بازنگری در شناخت های رایج از نگرش دینی به خانواده است؛ بدین معنا که شاید برخی تصور کنند آگاهی های آنان درباره خانواده و کارکردهای آن، دقیقاً همان است که رویکرد دینی بیان کرده است. این کتاب به خوانندگان کمک می کند تا به بازنگری در این گونه شناخت های خود همت گمارند. بدین منظور، مؤلف کتاب پس از تبیین کلیات موضوع در فصل اول، مباحثی چون جریان شناسی فمینیسم و مبانی آن در نگرش به خانواده، اصول اسلام در نگرش به خانواده، کارکردهای خانواده در رویکردهای فمینیستی، و کارکردهای خانواده در رویکرد اسلام را در فصل های بعدی بررسی کرده است.

۲. شفیعی سروستانی، ابراهیم، رسانه ملی و تغییر سیاست جمعیتی؛ مسئله شناسی، راهبردها و سیاست ها (مجموعه گفت وگو)، قم، مرکز پژوهش های اسلامی صدا و سیما، ‎، ۱۹۷ صفحه.

با مطرح شدن موضوع ضرورت تغییر سیاست جمعیتی نظام جمهوری اسلامی ایران و اعلام خطر برخی از کارشناسان در زمینه کاهش شدید جمعیت کشور، از اوایل سال ۱۳۹۱ موضوع تدوین راهبردها و اقدامات ملی مربوط به ارتقای نرخ باروری و جلوگیری از کاهش آن، متناسب با آموزه های اسلامی و اقتضائات راهبردی کشور، در دستور کار شورای عالی انقلاب فرهنگی قرار گرفت و در نهایت در تاریخ ۲/۳/۹۱ این راهبردها به تصویب رسید.

در این مصوبه، به فرهنگ سازی برای دست یابی به جمعیت مطلوب و اصلاح بینش و نگرش مسئولان و مردم درباره پی آمدهای منفی کاهش باروری، توجه ویژه ای شده است. بر همین اساس، در بند ۱ ماده ۳ این مصوبه، «تهیه طرح جامع تولید و اجرای انواع برنامه های آموزشی، پژوهشی، اطلاع رسانی، نمایشی، تبلیغی و غیره در رسانه های جمعی، به ویژه صدا و سیما و شبکه های استانی آن، با هدف گفتمان سازی و ترویج فواید فرزندآوری و تبیین آثار منفی کاهش نرخ باروری، با رعایت شرایط و مقتضیات راهبردی»، یکی از اقدام های ملی متناسب با راهبردهای ارتقای نرخ باروری و جلوگیری از کاهش آن، برشمرده شد.

با توجه به این مصوبه، رسانه ملی باید راهبردها، سیاست ها و برنامه های خود را برای تغییر گفتمان موجود در زمینه فرزندآوری، به روشنی تدوین، و بر اساس برنامه ای دقیق و حساب شده، گفتمانی جدید را در جامعه حاکم کند؛ گفتمانی که در نهایت، به عبور از مرحله بحرانی کاهش جمعیت و افزایش آن تا رسیدن به حد مطلوب بینجامد. از آنجا که تغییر سیاست جمعیتی نظام جمهوری اسلامی و حرکت از سیاست محدود کردن موالید به سمت سیاست افزایش موالید، نیازمند تغییر گفتمان و فرهنگ سازی گسترده است، یکی از مهم ترین سازمان هایی که در این تغییر گفتمان و فرهنگ سازی نقش دارد، سازمان صدا و سیماست. سازمان صدا و سیما باید با در پیش گرفتن راهبردهای مشخص و سیاست های روشن و همچنین تولید برنامه های اثرگذار، در طولانی مدت، گفتمان کنونی را تغییر دهد و زمینه را برای ایجاد گفتمان جدید فراهم آورد. بر این اساس، مؤلف اثر کوشیده است راهبردها، سیاست ها و برنامه های رسانه ملی در زمینه افزایش جمعیت را با بهره گیری از روش تحلیل کیفی و مصاحبه با کارشناسان حوزه های گوناگون دین پژوهی، زن و خانواده، جامعه شناسی، رسانه و ارتباطات، در دستور کار خود قرار دهد.

۳. سفیری، خدیجه، چالش های فرهنگی و اجتماعی زنان، تهران، دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی، ‎، ۱۷۹ صفحه.

بر اساس آموزه های اسلامی، زنان و مردان در آفرینش یکسان اند و از نظر دارا بودن استعداد و توانمندی ها، هیچ تمایزی با هم ندارند؛ هدف از آفرینش هر دو، عبودیت و بندگی است و بی تردید راه سعادت و خوشبختی آنان یکی است؛ در کمالات فردی و مشارکت اجتماعی، هر دو حق دارند و همچنین وظایفی بر عهده دارند. بنابراین، زنان و مردان در کنار یکدیگر باید برای کسب امتیازهای فردی و اجتماعی و مادی و معنوی بکوشند. همچنین با اهمیت دادن به حد و مرزهای انسانی و رعایت حقوق یکدیگر، جامعه سالم تر و نسلی برتر را تربیت کنند.

از سوی دیگر، امروزه مسائل زنان، به ویژه با رویکرد نابرابری جنسیتی، در تمام جوامع، مورد توجه جامعه شناسان و روان شناسان قرار گرفته است. هر جامعه ای بر اساس زمینه های فرهنگی و اجتماعی خود می تواند الگوی مناسبی برای جایگاه زنان و مردان تعریف کند. در سال های پس از انقلاب اسلامی، افراد مختلف، جامعه ایران را از این نظر بررسی کرده اند.

این افراد از وضعیت زنان ایرانی تصویرهای متضادی ارائه داده اند. برخی، شاخص های توسعه انسانی و جنسیتی وضعیت زنان را در کشور بسیار پایین می دانند و معتقدند که الگوهای توسعه جهانی بدون کم و کاست باید در جامعه ایران اجرا شود. در مقابل، دسته دیگر از پژوهشگران بر منابع غنی ایرانی، به ویژه اسلام تأکید می کنند و معتقدند که ما نیازی به مقایسه خود با کشورهای غربی نداریم. رویکرد سوم که تقریباً نکات مثبت هر دو رویکرد قبلی را دارد، معتقد است که ما نباید از قافله جهانی عقب بمانیم، بلکه باید با طرح شاخص های توسعه جنسیتی و انسانی، وضعیت زنان را ارزیابی، و سپس الگوی مناسب بر اساس فرهنگ غنی اسلامی ایرانی را طراحی کنیم.

با چنین رویکردی، مؤلف این کتاب، مقاله هایی را با موضوع ها و محورهایی همچون شاخص های فرهنگی اجتماعی و نابرابری های جنسیتی، امنیت عینی و ذهنی زنان، تقسیم کار خانگی و چالش های پیش رو، زنان و اشتغال در ایران، زنان در رسانه های سمعی و بصری، و زنان و جرم و بزهکاری، بررسی کرده است. روش بررسی در تمام مقاله ها، ابتدا توصیف وضعیت زنان در ایران، سپس بررسی نظریه ها و تحقیقات پیشین، و در پایان، طرح چالش ها در سه سطح کلان، خرد و میانه است.

۴. چیل، دیوید، نگرشی جامعه شناختی به خانواده ها در دنیای امروز، ترجمه: محمدمهدی لبیبی، با مقدمه باقر ساروخانی، تهران، نشر افکار، ۱۳۸۸، ۳۰۸ صفحه.

اولین تأثیرات محیطی که فرد دریافت می کند، از محیط خانواده است. خانواده به عنوان کوچک ترین نهاد اجتماعی، آسیب پذیرترین گروه در برابر آسیب های اجتماعی است؛ به طوری که بیشتر مشکلات و آسیب ها ابتدا در خانواده ها بروز پیدا می کند و در صورت پیشگیری نکردن و برخورد غلط با آنها، به جامعه نیز راه می یابد و در این اوضاع دشوار، دیگر نمی توان به راحتی مشکلات و آسیب ها را کنترل کرد. جامعه شناسی خانواده یکی از شاخه های اصلی جامعه شناسی است که در نیمه دوم سده نوزدهم میلادی و به دنبال تغییرات خانواده اروپایی، شکل گرفت. جامعه شناسی خانواده در طول چند دهه، توانست به سرعت نظریه ها و روش های خود را برای بررسی پدیده اجتماعی خانواده پدید آورد و تکامل بخشد.

امروز مشاهده می کنیم که ناسازگاری در روابط خانوادگی، ابعاد گسترده ای پیدا کرده است: ناسازگاری زن و شوهر، ناسازگاری والدین و فرزندان، و ناسازگاری فرزندان. این ناسازگاری ها آسیب هایی هستند که نهاد خانواده را متزلزل کرده و سبب افزایش روزافزون آمار طلاق و نیز گسست در رابطه میان والدین و فرزندان شده اند.

دنیای امروز از نظر صنعت دنیای متکاملی است، ولی در آنچه که مربوط به شکل حیات انسانی می شود، بسیار ضعیف و متزلزل است. آشفتگی روحی و تضاد فکری آنچنان گسترش یافته که افراد جامعه را در معرض بیماری های روانی و اضطراب قرار داده است؛ به گونه ای که با ضعف ایمان و انحطاط اخلاقی در دل جوامع امروزی روبه رو هستیم. عامل معنویت، روی به ضعف نهاده و حتی در امر تشکیل خانواده، گریز و یا بی توجهی هایی دیده می شود که این خود موجب پدید آمدن دشواری ها و مفاسد بسیاری است.

این کتاب، بیشتر رویکردی تطبیقی درباره خانواده دارد و به مشکلات جدیدی می پردازد که در دوران مدرن در حوزه خانواده پدید آمده است؛ از جمله: مسائل مربوط به خانواده های تک سرپرست، خشونت و بدرفتاری جنسی، مسئله سالمندی، رابطه کار و پول با حوزه فعالیت ها و مسئولیت های خانوادگی، رابطه سنت های ریشه دار در کشورهایی چون هند و ژاپن و خانواده مدرن. کتاب در مجموع، برای علاقه مندان به حوزه جامعه شناسی خانواده مفید است. آمارهای این کتاب از امریکا، آفریقا، آسیا و دیگر نقاط جهان گرفته شده و به نظر می رسد که در آن، با نگاهی واقع بینانه، مسائل عینی خانواده ها بررسی شده است.

۵. گاردنر، ویلیام، جنگ علیه خانواده، برگردان، تلخیص و تدوین: معصومه محمدی. قم، مرکز مدیریت حوزه های علمیه خواهران، دفتر مطالعات و تحقیقات زنان، ‎، ۳۷۲ صفحه.

بحران فزاینده فروپاشی خانواده، افزون بر آنکه بنیان های تمدن غرب را متزلزل کرده، به دلیل توسعه ارتباطات، دیگر جوامع را نیز تحت تأثیر قرار داده است. از سوی دیگر، جریان های غالب فکری، سیاسی و رسانه ای غرب نیز همواره در مسیر سست کردن و فروپاشی بنیان خانواده حرکت کرده اند. در این راستا، بسیاری از اندیشمندان غربی، انگشت اتهام خود را به سوی سیاست های فرهنگی و آموزشی حاکم بر نظام سرمایه داری نشانه می گیرند و ابعاد مختلف این تهاجم را به دقت به تصویر می کشند.

نویسنده این کتاب، با اشاره به وضعیت اجتماعی جهان غرب، به ویژه امریکا و کانادا، به بررسی این جنگ عظیم علیه خانواده پرداخته و با استناد به وضعیت اجتماعی جهان غرب، درصدد ریشه یابی مشکلات جامعه خود و یافتن راه حل هایی برای غلبه بر این مشکلات برآمده است. در بخش اول این کتاب، مباحثی چون دولت و رویارویی خانواده، پندارهای نادرست رایج، نظام خانوادگی سنتی و رسم دیرپای رویارویی با خانواده مطرح شده است.

بدآموزی اجباری و لزوم مراقبت از فکر و روح دانش آموزان؛ مراقبت از ارزش های اخلاقی و آموزش جنسی؛ مراقبت از جسم دانش آموزان دختر؛ اشتباه فمنیسم: زنان رویاروی خانواده؛ زنان در جنگ، جبهه نظامی، جبهه مهد کودک، جبهه خانه؛ همجنس بازی، رویاروی خانواده؛ طاعون همجنس بازان و مسائل سیاسی ایدز؛ سقط جنین یا نسل کشی نامرئی، رویاروی خانواده؛ قتل دلسوزانه، رویاروی خانوده؛ تقدیس خطاهای ما: کلیسا رویاروی خانواده؛ تبدیل باطل به حق: قوانین رویاروی خانواده، از عنوان های بخش دوم کتاب هستند. به طور کلی این کتاب، در نوزده فصل، با انتقاد از نظریه های فلسفی فراگیر، سیاست های آموزشی و اقتصادی و فرهنگی، گروه های فشار فمینیستی، سکوت یا همراهی کلیسا و…، راهکارهایی را برای کند کردن روند بحران خانواده و مهار آن پیشنهاد می کند.

۶. برناردز، جان، درآمدی به مطالعات خانواده، ترجمه: حسین قاضیان، چاپ چهارم، تهران، نشر نی، ۱۳۹۲، ۴۰۸ صفحه.

اکثر ما در خانواده به دنیا می آییم و بیشتر سال های کودکی و نوجوانی خود را خواه به اختیار و خواه به اجبار، در «خانواده» می گذرانیم. تصور رایج و همگانی از «خانواده هسته ای»، تصویر خانواده ای مرکب از زوجی جوان، تقریباً هم سن و سال، ازدواج دو جنس مخالف، با یکی دو فرزند سالم است که در خانه ای مناسب زندگی می کنند.

در چنین خانواده ای مسئولیت ها به روشنی تقسیم شده و مرد در آن نان آور، و زن در اصل، خانه دار و پرستار، و گاه آورنده درآمد با شغلی پاره وقت یا موقت است. نویسنده پس از پروراندن این مفهوم می گوید: «چیز عجیبی که درباره این تصویر وجود دارد، این است که چنین تصویری کاملاً غیر واقعی است.» چنین تصویری از خانواده، جزئیات پرمایه ای از زندگی روزمره را حذف می کند و تمام جنبه های منفی زندگی خانوادگی را کاملاً نادیده می گیرد.

خانواده هسته ای، یک نوع آرمانی یا یک سازه نظری است که از درک شهودی برگرفته شده است؛ چرا که خانواده ها از نظر فرهنگی، طبقاتی، کارکردی، سیر زندگی و… بسیار متنوع هستند. واقعاً آیا همه شوهرها نان آور خانواده اند؟ آیا همه زن ها خانه دارند؟ آیا همه اعضای خانواده، سالم و سرحال هستند؟ آیا والدین همه به هم عشق می ورزند؟ آیا همه پدر و مادرها عاشق بچه هایشان هستند؟ آیا والدین یا فرزندان، هیچ گونه انحراف اخلاقی ندارند؟ آیا همه ما باادب و عاری از خشونتیم؟ آیا خانه ها برای بچه ها و زنان جایگاه امنی است؟ آیا همه بچه ها پدر و مادر دارند؟ آیا خانواده های تک والدی وجود ندارد؟ برناردز می گوید: «با در نظر گرفتن این گوناگونی ها، خواهید دید که خانواده هسته ای جز در قالب تصویری نیرومند در اذهان مردم وجود خارجی ندارد».

کتاب درآمدی بر مطالعات خانواده، موضع همدلانه ای در قبال مطالعات فمینیستی در حوزه خانواده دارد و نویسنده با اذعان به وضعیت نامطلوب زنان در خانواده، می گوید: «آمار نشان می دهد که مردان متأهل، به دلیل ازدواج، از لحاظ سلامتی روحی و جسمی در مقایسه با مردان مجرد وضع بهتری دارند؛ حال آنکه زنان متأهل از لحاظ سلامت روحی و جسمی، نسبت به همتایان مجرد خود در وضع بدتری به سر می برند».

علاوه بر آن در کتاب، برخی از جنبه های زندگی خانوادگی، مانند پیشبرد تلاش هایی برای توصیف و تحلیل و طبقه بندی الگوهای زندگی خانوادگی، درک و پذیرش این نکته که خانواده به مثابه دغدغه ای دائمی، بیشتر مبتنی بر وحدتی طبیعی و برخاسته از تعاملات شخصی میان اعضای آن است، بررسی کرده است.

همچنین مؤلف اثر، به پایگاه های نظری رشته مطالعات خانواده توجه دارد و بیان می کند که مطالعات خانواده در حوزه نظری، از ایده های مدرنیستی مربوط به مطالعه خانواده هسته ای، به طرح رهیافت های نظری دیدگاه پست مدرنیستی انجامیده است. چنان که رسم دیدگاه پست مدرن است، اکنون علایق پژوهشگران این حوزه به سوی مواردی جزئی، اما تأثیرگذار در خانواده متمرکز شده است.

نویسنده یادآوری می کند که وظیفه مطالعات خانواده، موعظه درباره بد بودن یا خوب بودن طلاق، سقط جنین، ازدواج، تک والدی بودن و مانند آن نیست؛ وظیفه این رشته، بررسی و پذیرفتن واقعیت ها و درک چگونگی به حداقل رساندن درد و رنج و محنت، و به حداکثر رساندن شادی و خشنودی و عشق در زندگی خانوادگی است.

این کتاب در نهایت به ما پیشنهاد می د هد که با تقدم خانواده بر فرد، چه در زندگی اجتماعی و چه در زندگی شخصی، احتمالاً به هدف مطلوب که همان کاهش درد و رنج و افزایش رضایت و خشنودی است، دست خواهیم یافت. نویسنده بر بازتعریف نقش ها و مشارکت بیشتر دولت در ارتقای کیفیت زندگی خانوادگی تأکید می کند؛ چرا که در نهایت، جامعه است که از داشتن شهروندانی خوب نفع بسیار می برد.

این کتاب از جمله کتاب های منتشر شده در حوزه خانواده و خویشاوندی است که به منظور پایه گذاری رشته مطالعات خانواده در انگلستان نوشته شده است. از این نظر، این کتاب برای مطالعه در راستای این حوزه در نظام دانشگاهی ایران نیز که مطالعات خانواده در آن در حال رشد است، کتابی مناسب است.

کتاب، دیدگاهی مقایسه ای و بین المللی دارد و از این جهت نیز می تواند پیش روی خواننده ایرانی چشم اندازی گسترده ترسیم کند و امکان ارزیابی بهتری از ابعاد مختلف خانواده در ایران را فراهم آورد. عنوان فصل های این کتاب به ترتیب عبارت اند از: «زندگی خانوادگی»، «نظریه پردازی درباره زندگی خانوادگی»، «مطالعات خانواده»، «خانواده ها در جامعه»، «همسری»، «والدگری» و «مقدم داشتن خانواده».

۷. بهنام، جمشید، تحولات خانواده: پویایی خانواده در حوزه های فرهنگی گوناگون، ترجمه: محمدجعفر پوینده، چاپ سوم، تهران، نشر ماهی، ۱۳۹۲، ۲۱۳ صفحه.

تحول خانواده یکی از مهم ترین مسائل جهان معاصر است. از چند دهه پیش، تقریباً در همه جای جهان، چه در کشورهای صنعتی و چه در کشورهای رو به رشد، با تجزیه خانواده روبه رو بوده ایم. در جوامع جهان سوم، بر اثر مهاجرت روستاییان، شهرگستری، و تحصیلات و رهایی نسبی زنان، خانواده های گسترده زندانی در حصار سنت ها، درها را به روی واقعیت های جهان کنونی می گشایند و با وجود مقاومت ارزش های نیاکانی، راه رشد را می پیمایند.

انتقاد از خانواده، مانند همه انتقادهایی که از نهادهای اجتماعی می شود، کم و بیش ضمنی، کل جامعه را به پرسش می کشد. این انتقاد بر سه دسته است: یا ارتجاعی است و به الگوهای گذشته نظر دارد؛ یا اصلاح طلبانه و موافق تحول متعادل حال به آینده است یا انقلابی است و خواهان دگرگونی بنیادی. خانواده با انعطافی که دارد، همواره می تواند ارزش های فرهنگی و اخلاقی را انتقال دهد و از انسان در برابر تنهایی، خشونت و خطرهای دیگری که تمدن معاصر را تهدید می کنند، پشتیبانی کند. از این گذشته، خانواده، ضمن اینکه از مدرن سازی تأثیر می پذیرد، خود نیز خواهد توانست به عاملی برای رشد، تبدیل شود. تحقیقات چندجانبه و بررسی دقیق، شرط های لازم برای آگاه شدن به رفتار خانوادگی افراد و پایه ای برای هدایت سیاست های اجتماعی و فرهنگی دولت هاست.

این کتاب، برگرفته از همایش های بین المللی یونسکو است که از سال ۱۹۸۸ میلادی با موضوع آینده خانواده برگزار شده و در آن، با نمایی کلی، بیشتر بر تنوع وضعیت خانواده ها در برابر چندگانگی حوزه های فرهنگی و سطوح تکامل آنها، تأکید شده است. نگارنده در فصل نخست، نسبیت انواع خانواده و نقش های آن را در حوزه های فرهنگی متفاوت و مکان های جغرافیایی مختلف مانند آفریقا، آسیا، اروپا، امریکای شمالی و خاورمیانه تشریح می کند. فصل دوم، بازتاب نگرانی هایی درباره خانواده در برخی مناطق خاص است که در بحث های همایش مطرح شده است.

مباحثی چون ازدواج و تجرد، هم خانگی بدون ازدواج، خانواده های بازترکیبی، گفتار درباره کودکان، فرزندآوری به کمک روش های پزشکی، ستیز یا هم زیستی نسل ها، گسترش سالمندی و کهنسالی، خانواده و فقر، خانواده و کاربرد فضا و مکان، در این بخش بررسی شده است.

در فصل سوم، سیر تحول خانواده، عقاید کارشناسان، و گاه گرایش های نمایندگان گروه های مختلف مردم، بیان شده است. فصل پایانی کتاب، آینده خانواده ها را مدنظر قرار داده و در آن، مسائلی مانند تحولات جمعیتی، باروری، شهرگستری، مهاجرت ها، پیشرفت های علمی، تأثیر مدرنیته، تأثیر متقابل فرهنگی و… مطرح شده است.

اقتراح: صیاغه خطابٍ فی مجال زیاده السکان

(بحضور الدکتور السید حسین شرف الدین والدکتور محمّد حسین بوریانی)

الخلاصه:

منذ بدایه عام ۱۳۹۱ه‍. ش. (۲۰۱۲م) فإنّ مسأله التضاؤل المتواصل لعدد السکان فی الجمهوریه الإسلامیهأصبح هاجساً یراود أذهان بعض المدراء والمسؤولین ممّا دعاهم إلیالتفکیر بجدٍّ لإصلاح السیاسه السکانیه، وأوّل خطوهٍ اتُّخذت علی هذا الصعید هی تدوین (استراتیجیات واجراءات وطنیه فی مجال تقلیل مدی الإخصاب والرقّی به بالتناسب مع التعالیم الإسلامیه وما تقتضیه استراتیجیات البلد) بتأریخ ۲/۳/۱۳۹۱ه‍. ش. (۲۲/۵/۲۰۱۲م).

وبعد أن اطّلع قائد الثوره الإسلامیه السید علی الخامنئی (حفظه الله) علی القلق الذی کان ینتاب الخبراء والمسؤولین فی مجال تضاؤل عدد السکان، التقی بتأریخ ۳/۵/۱۳۹۱ه‍. ش. (۲۴/۷/۲۰۱۲م) بمسؤولی الحکومه والمعنیین بالشأن وأکد علی ضروره إعاده النظر فی سیاسه تحدید النسل، ورغم مضی عامین علی هذا اللقاء لکن لحدّ الآن لم تتّخذ اجراءاتٌ جادّهٌ وأساسیهٌ لأجل تغییر السیاسه السکانیه فی البلد کما لم یتمّ ترویج الأُسس التثقیفیه لزیاده الإنجاب، وهذا الأمر یضاعف من واجب وسائل الإعلام الوطنیه فی دخول هذا المضمار بشکلٍ جادٍّ. لقد طُرح هذا الأمر بشکل اقتراحٍ راجین أن یکون مصدراً یستفید منه المدراء والمسؤولون ومنتجوا البرامج فی وسائل الإعلام الوطنیه.

تغییر رؤیه الناس وسلوکهم تجاه مسأله الإنجاب

(لقاء مع سماحه الشیخ الدکتور مسعود أذربیجانی)

الخلاصه:

إنّ وسائل الإعلام العالمیه ولا سیما التابعه للأنظمه المهیمنه، تعتمد علی ما توصّلت إلیه دراسات وبحوث علم النفس