پاورپوینت کامل اقطاع (قسمت دوم) ۸۰ اسلاید در PowerPoint


در حال بارگذاری
10 جولای 2025
پاورپوینت
17870
1 بازدید
۷۹,۷۰۰ تومان
خرید

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل اقطاع (قسمت دوم) ۸۰ اسلاید در PowerPoint دارای ۸۰ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل اقطاع (قسمت دوم) ۸۰ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد


بخشی از متن پاورپوینت کامل اقطاع (قسمت دوم) ۸۰ اسلاید در PowerPoint :

۸۶

دیدگاه آیت اللّه احمدی میانجی

آیت اللّه احمدی میانجی از متتبّعان چیره دست و عالمانی است که گروهی از
اسناد واگذاری زمین را در زمان رسول خدا در کتاب ارزنده مکاتیب الرسول جمع
کرده است. آن فرزانه پس از گزارش این نامه ها به تحلیل آن ها پرداخته و
نکته های زیر را یادآور شده است:

یک. نامه ها و اسناد واگذاری زمین و غیر زمین فراوان است و همه آن ها به
دست ما نرسیده، در پاره ای از موارد اصل سند واگذاری نقل شده و در گروهی از
واگذاری ها مسئله واگذاری روشن است، ولی متن نامه ای که در این باره نوشته
شده، مفقود شده و در بعضی از موارد اصل مطالب هم به ما نرسیده است.

دو. گرچه بی تردید پیامبر خدا ـ صلی اللّه علیه و آله ـ در موارد متعدد اقطاع
داشته است اما بعضی از مواردی که مورخان و محدثان آورده اند بعید است صحت
داشته باشد و از میان فقیهان و بزرگان شیعه، شیخ طوسی در کتاب مبسوط و
خلاف و جناب علامه حلی در تذکره الفقهاء از کسانی هستند که مواردی از
اقطاع های پیامبر خدا ـ صلی اللّه علیه و آله ـ را گزارش کرده اند.

سه. بی شک رسول اعظم ـ صلی اللّه علیه و آله ـ بخشش ها، هدیه ها و
صدقه های فراوانی داشته است. آن حضرت همواره به مهمانان، مسافران،
تهیدستان و ناداران و یتیمان اموال فراوانی می داد تا آن جا که بذل و بخشش او
زبانزد دوست و دشمن شده و شهره شد و خدای سبحان فرمود:

«و لا تجعل یدک مغلوله الی عنقک و لا تبسطها کل البسط فتقعد ملوما
محسورا»

به طور خلاصه، خدای متعال در این آیه به او فرمان داد که بیش از حد به
گونه ای که دستش بسته شود، انفاق نکند.

اما بی تردید این اقطاع ها از اموال شخصی آن حضرت نبوده است، چه آن که
آن حضرت این اندازه زمین نداشته است. بنابراین، جای این سؤال است که این
زمین ها و اموالی که واگذار شده از کجا به دست آمده است؟

در پاسخ به این پرسش باید گفت: خدای متعال اموالی را برای رسول خدا و
امت اسلامی قرار داده است که در موضوعاتی از قبیل اقطاع ها می توانند از آن ها
استفاده کنند؛ این اموال عبارت است از انفال، فَی ء، غنایم.

تعریف «زمین موات»

زمین موات عبارت است از زمینی که به دلیل نمکزار بودن، بیشه زار بودن، غلبه
علف های هرز، جریان آب و خاک و شن بر آن و یا قابلیت نداشتن زمین برای
آبیاری متروک است و از آن استفاده نمی شود و کسی نیست که آن را آباد کند؛ چه
این زمین اصلاً متروک باشد و چه به دلیل آن که مالکانش آن را رها کرده اند، بایر
شده باشد.

پیامبر خدا و ائمه ـ علیهم السلام ـ به طور خاص و یا عام، می توانند آن را به
کسانی واگذار کنند تا آن را احیا کنند و از آن بهره برند.

روایات متعددی در این باره از شیعه و سنی نقل شده و فقیهان شیعه و سنی
در فقه اسلامی در این باره به طور گسترده مطالبی آورده اند.

فشرده همه آن روایات و آن مباحث فقهی آن است که «همه زمین های
موات از آن خدا و رسول خدا و امام معصوم ـ علیهم السلام ـ است و هیچ کس مجاز
نیست در آن ها تصرف کند مگر آن که آنان به او اذن دهند؛ چه اذن عام، به عنوان
مثال بگویند به همه شیعیان اجازه می دهیم این زمین ها را با تصرف خود آباد
کنند و یا اذن خاص، مانند آن که به شخص خاصی زمین معینی را واگذارند، و
نامه هایی که از پیامبر خدا درباره واگذاری زمین آوردیم، از این نوع است.

تعریف «انفال»

انفال از ماده «نَفل» است به معنای غنیمت و هر چه اضافی و زاید باشد. از این رو به
نماز مستحبی که زاید بر نماز واجب است «نافله» می گویند و به غنایم جنگی که
مالی است افزون و زاید بر مال هایی که انسان به طور معمولی به دست می آورد،
«انفال» گفته می شود. انفال، آن گونه که در روایات و اقوال فقیهان آمده، عبارت
است از: زمین هایی که بدون جنگ و خونریزی از کافران گرفته می شود؛ چه آنان،
آن زمین ها را به مسلمانان هدیه دهند و چه به سبب رها کردن آن ها مسلمانان
آن ها را مالک شده باشند؛ زمین های موات، از قبیل بیابان ها، سر کوه ها، اعماق
درّه ها، ساحل دریاها و نیز غنیمت های جنگی و معادن و اموال خاصی که ویژه
حاکمان و رهبران است و در هنگام جنگ به دست رزمندگان اسلام می افتد.

مقصود از این توضیح کوتاه در این جا آن است که بخشی از این واگذاری ها از
انفال بوده است. لازم به یادآوری است درباره معنای انفال میان فقهای شیعه و
سنی اختلاف نظر است. فقهای سنی معتقدند انفال همان غنایم جنگی است.
ولی فقیهان شیعه این را درست نمی دانند و اعتقاد دارند که انفال، یعنی اموالی
که جامعه اسلامی از طریق خاص و با زحمت کم تر یا بی زحمت به دست می آورد،
که موارد آن را برشمردیم.

تعریف «فی ء»

از دیگر اموالی که در اختیار رسول خدا ـ صلی اللّه علیه و آله ـ بوده «فی ء» است.
فی ء در لغت به معنای رجوع و بازگشت است؛ در واقع آن چه از آن رسول خدا ـ
صلی اللّه علیه و آله ـ و مسلمانان بوده و اکنون در اختیار کافران و دشمنان آنان
است، باید به خود آنان باز گردد، و وقتی به دست آنان می افتد به محل اصلی اش و
آنجا که سزامند بوده، بازگشته است. از آن رو، به اموالی که دشمنان اسلام و
کافران به مسلمانان از سر صلح و سازش می دهند، «فی ء» گفته می شود.

آیت اللّه احمدی میانجی در این باره چنین نوشته است:

«پس “فی ء” عبارت است از رجوع، همان طور که مفسران و لغت پژوهان
نوشته اند، و به اموالی گفته می شود که از کافران به مسلمانان برگردانده
می شود؛ بدین خاطر که زمین و آن چه در زمین است، از آنِ خدا و رسول
او ـ صلی اللّه علیه و آله ـ است و چون رسولش ـ صلی اللّه علیه و آله ـ آن
را به مسلمانان تملیک کرده اند، در واقع سلطه کافران بر آن اموال،
سلطه ای غاصبانه و ظالمانه بوده و وقتی مسلمانان این اموال را از طریق
مسالمت آمیز و بدون جنگ و جهاد می گیرند، در واقع، به محل اصلی اش
بازگشته است. بدین سان “فی ء” هر مالی است که به دست مسلمانان رسد
بی آن که لشکرکشی کرده و بجنگند. در مقابل، غنیمت، مالی است که با
جنگ و لشکرکشی به چنگ مسلمانان می افتد.»

چهار. نکته چهارم که در واقع سه مطلب گذشته به نوعی مقدمه آن به شمار
می آید، بخشش ها، جایزه ها و اقطاع های رسول خدا ـ صلی اللّه علیه و آله ـ از
انفال، غنایم جنگی، فی ء، خمس و اموالی از این دست بوده است که به تعریف
گروهی از آن ها اشاره شد.

وی آن گاه از کتاب اموال ابو عبید نمونه ای نقل می کند که رسول خدا ـ صلی
اللّه علیه و آله ـ زمینی را به یکی از انصار واگذار کرد تا آن را احیا کند. آن مرد
انصاری آن را آباد کرده و در آن درخت خرما کاشت و آن را به رسول خدا هدیه
کرد. رسول خدا ـ صلی اللّه علیه و آله ـ همان زمین را به زبیر واگذار کرد.

تحلیلی بر اقطاع های رسول خدا صلی الله علیه و آله

به دلیل اهمیت اقطاع های رسول خدا ـ صلی اللّه علیه و آله ـ متن بیش از ۳۰ سند
واگذاری فرا روی خوانندگان ارجمند نهاده شد؛ بررسی و تحلیل این اسناد
نشان گر نکته های مهمی است که به گروهی از آن ها اشاره می شود.

یک: انواع منابع طبیعی واگذار شده

همان طور که در متن این نامه ها آمده است، انواع منابع و منافع آن ها واگذار شده
است؛ در بسیاری از این اسناد، زمین واگذار شده است. زمین های واگذار شده نیز
در پاره ای از موارد بسیار بزرگ و یا متوسط و یا به طور نسبی کوچک است. این
زمین ها گاه کوهستانی، گاه دره، گاه دشت و گاه هموار است؛ بدین سان انواع
زمین ها در میان آن ها به چشم می خورد.

افزون بر زمین ها، گاه آب و یا حق آبیاری از سوی رسول خدا ـ صلی اللّه علیه
و آله ـ اقطاع شده و آب ها اعم از چاه ها و چشمه ها و یا آب های رودخانه بوده است.

در پاره ای از موارد به صراحت، مرتع ها واگذار شده است. مراتع اقطاع شده،
گاه به صورت تملیک و گاه به صورت قرق بوده است؛ یعنی بر طبق اسناد، رسول
خدا ـ صلی اللّه علیه و آله ـ مرتعی را به آنان داده تا گوسفندان خود را در آن ها
بچرانند و در واقع علوفه آن مراتع را به آنان تملیک کرده است و گاه عنوان قرق
قرار دادن در این واگذاری ها آمده است.

در بعضی از این نامه ها واژه هایی به کار رفته که به احتمال زیاد درّه ها و
زمین های کوهستانی اقطاع شده، حالت جنگلی داشته است؛ یعنی رسول خدا ـ
صلی اللّه علیه و آله ـ این زمین ها را با درختان جنگلی اش را به آنان واگذاشته
است.

در برخی از این واگذاری ها حیوانات و دام ها نیز واگذار شده است. بخشی از
این اسناد بیان گر آن است که رسول خدا ـ صلی اللّه علیه و آله ـ یک یا چند روستا
را واگذار کرده است؛ ظاهرا مقصود از آن، زمین ها، آب ها و مرتع ها و درختان و
چهارپایان وحشی همه آن روستا بوده است؛ صد البته همان طور که خواهد آمد
این روستاها مالک شخصی نداشته است.

در بعضی از این نامه ها تأکید شده که همه آن چه در فلان محدوده است
واگذار می شود.

بر طبق نکته اول، جنگل ها و مرتع ها و منابع طبیعی از اموالی بوده است که
رسول خدا ـ صلی اللّه علیه و آله ـ آن ها را برای اهداف خاص و در زمان های معینی
به شخص، اشخاص و یا مردم یک قبیله واگذار کرده است.

دو: انواع واگذاری ها

همان طور که اشاره شد، بی شک آن حضرت انواع منابع طبیعی را واگذار کرده
است، اما پرسش این است که این واگذاری ها از چه نوعی بود؟ مطلق بود و بدون
هیچ شرطی یا مشروط؟ بررسی اسناد گذشته نشان می دهد که در پاره ای از موارد
رسول خدا ـ صلی اللّه علیه و آله ـ زمین ها و یا دیگر منابع طبیعی را به طور مطلق
و بی هیچ شرطی و در پاره ای از موارد به طور مشروط واگذار کرده است.

شرایطی که آن حضرت ـ بر طبق اسناد پیشین ـ آورده، عبارت است از اسلام
و ایمان؛ چنان که در برخی از این نامه ها آمده است: این مال به او داده می شود اگر
در اسلام و ایمانش صادق باشد؛ از این رو رسول خدا ـ صلی اللّه علیه و آله ـ در
موارد متعددی در نامه های خود به این نکته اشاره فرموده که بخشیدن این مال
منوط است به آن که شخص مورد نظر در اسلام و ایمان خود استوار بوده و به
راستی ادعای ایمان کرده باشد.

دومین شرطی که به طور مکرر در واگذاری زمین های موات آمده، آن که این
زمین به فلان شخص یا اشخاص و قبیله واگذار می شود به شرط آن که زمین یاد
شده را اصلاح و آباد کند؛ در برخی از این نامه ها واژه «احیاء» و در برخی به همراه
آن واژه «اصلاح» آمده است.

به هر حال، رسول خدا ـ صلی اللّه علیه و آله ـ زمین را وا می گذاشت برای این
که اصلاح و آباد شود؛ گو این که صلاح و مصلحت مسلمانان و سرزمین اسلامی در
این بود که این زمین های بایر که اطراف شهرهای اسلامی را احاطه کرده بود به
این و آن واگذارد تا آنان در پی عمران و احیای آن برآیند و در نتیجه سرزمین
اسلامی سبز و خرم و با نشاط شود.

در برخی از این اسناد آمده است که چاه های آب و زمین های فلان منطقه
واگذار می شود، اما نه به طور مطلق، بلکه آن اندازه که از مصرف مسافران و زائران
خانه خدا اضافه آید.

یکی از سودمندی های این نوع واگذاری حفاظت از منابع طبیعی و ایجاد
امنیت برای آب ها و زمین های سرسبز بود؛ چه این که در آن زمان در زمین ها و
آب هایی از این دست معقول ترین راه برای حفاظت از این منابع واگذاری آن ها به
کسانی بود که توان حفاظت از آن ها را داشته باشند.

سه: واگذاری موقت و دایم

پیش تر اشاره شد که واگذاری ها گاه موقت بوده است و گاه دایم و نیز گاه زمین ها،
مرتع ها، جنگل ها و آب ها به گونه ای داده می شده اند که شخص «مقطع الیه»
مالک آن ها می شده و حتی در بعضی از نامه ها هست که برای همیشه این زمین از
آنِ فلان شخص و نسل او خواهد بود؛ خلاصه آن که در بسیاری از این نامه ها نوع
اقطاع، ظهور در مالک شدن شخص دارد. اما در پاره ای از موارد این واگذاری یا به
طور موقت بوده و یا منافع زمین واگذار شده است؛ مثلاً رسول خدا ـ صلی اللّه علیه
و آله ـ حق چرای دام ها را در برخی از مراتع به افراد داده و یا تا مدتی برخی از
مراتع را برای فرد یا قبیله معینی قرق کرده است.

چهار: دفاع از حقوق مالکان زمین ها و منابع طبیعی

رسول خدا ـ صلی اللّه علیه و آله ـ در نامه های متعددی به طور قاطع نوشت: هیچ
کس حق ندارد درباره زمینی که به فلان شخص و یا اشخاص واگذار شده است، با
وی به منازعه برخیزد و ادعایی داشته باشد. این دفاع محکم از مالکان زمین ها در
آنان امید به آینده و امنیت را پدید می آورد؛ چه آن که آنان یقین می کردند کسی
نمی تواند این زمین ها را از آن ها بگیرد و از این رو با امید به آینده و با آرامش و در
سایه امنیت به وجود آمده، شخص، اشخاص یا قبیله به احیای زمین ها می پرداختند.

پنج: باز پس گ

  راهنمای خرید:
  • همچنین لینک دانلود به ایمیل شما ارسال خواهد شد به همین دلیل ایمیل خود را به دقت وارد نمایید.
  • ممکن است ایمیل ارسالی به پوشه اسپم یا Bulk ایمیل شما ارسال شده باشد.
  • در صورتی که به هر دلیلی موفق به دانلود فایل مورد نظر نشدید با ما تماس بگیرید.