پاورپوینت کامل ایین نامه ترجمه، تنگنا نمی آورَد; گفتگو با محمد مرادی، مسئول گروه ترجمه در پژوهشکده علوم و معارف حدیث ۶۲ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل ایین نامه ترجمه، تنگنا نمی آورَد; گفتگو با محمد مرادی، مسئول گروه ترجمه در پژوهشکده علوم و معارف حدیث ۶۲ اسلاید در PowerPoint دارای ۶۲ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل ایین نامه ترجمه، تنگنا نمی آورَد; گفتگو با محمد مرادی، مسئول گروه ترجمه در پژوهشکده علوم و معارف حدیث ۶۲ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل ایین نامه ترجمه، تنگنا نمی آورَد; گفتگو با محمد مرادی، مسئول گروه ترجمه در پژوهشکده علوم و معارف حدیث ۶۲ اسلاید در PowerPoint :

۱۱

محدث: به عنوان اولین سؤال می خواستم بپرسم در کار ترجمه متون دینی در این گروه، با
توجه به این که رویکردهای مختلفی نسبت به کار ترجمه متون دینی وجود دارد، شما کدام
معیار را انتخاب کرده اید و به چه شیوه ای آثار این جا به زبان های مختلف ترجمه
می شود؟

مرادی: بسم اللّه الرحمن الرحیم. سپاس گزار هستم از این که اظهار لطفی کردید و
تصمیم گرفتید که خوانندگانتان را با کارهای گروه ترجمه پژوهشکده علوم و معارف حدیث
بیشتر آشنا کنید. درباره رویکردهای ترجمه یا روش های ترجمه، گفته شده است که چندین
نوع ترجمه وجود دارد یا ممکن است که ترجمه به چند شکل، صورت بگیرد؛ مثل ترجمه لفظ
به لفظ، ترجمه لغوی، ترجمه آزاد، ترجمه پویا و امثال اینها.

به نظر من، در گذشته ، بیشتر ترجمه لفظ به لفظ و گاهی ترجمه لغوی بوده است. ترجمه
لفظ به لفظ یعنی این که مترجم تلاش می کند که واژه ها و تعابیر زبان مبدأ در یک متن
را، عیناً به زبان مقصد برگرداند. این تلاش، گاهی ترجمه را بسیار ناخوانا و گاهی
ناگویا می کند؛ زیرا مترجم فقط تلاش کرده که واژه ها را یک به یک به زبان دوم
برگرداند. گاهی هم مترجمانی تلاش کرده اند ترجمه را به شیوه لغوی انجام بدهند ـ که
نوعی از ترجمه لفظ به لفظ است ـ و در آن، ساختار ادبی را هم منعکس بکنند؛ مثلاً اگر
در جایی، جمله حالیه آمده یا یک کلمه به صورت حال آمده، یا یک کلمه به صورت تمییز
آمده، یک جا فعل، ماضی است و یک جا، مضارع، ساختار، اسمی یا فعلی است و … همه این
ساختار ادبی، به زبان دوم منتقل شود.

محدث: تقریباً گَرته برداری

مرادی: بله، کاملاً درست است. این هم نوعی از ترجمه است که بسیار دشوار هست ولی، به
خاطر رعایت آن نکات ادبی که در زبان مبدأ هست، ترجمه، ناگویا و مجمل انجام می گیرد.
در این نوع ترجمه ها، مترجمان، با اصل وفاداری به متن، اقدام به ترجمه می کردند.

ولی به دلیل رویکرد به انتقال دقیق و مطلوب مراد نویسنده، ترجمه ای بعدها به تدریج
شکل گرفت، که از آن به ترجمه آزاد یاد می شود که مترجمان، در این نوع ترجمه هم، دو
گونه عمل کردند: در یک روش، مترجمان وفادار به متن هستند، ولی به ساختار متن، چندان
توجه ندارند؛ وقتی شروع به ترجمه می کنند، تلاششان این است که با وفاداری به متن،
مفهوم و مراد و منظور نویسنده را به گونه ای به زبان دوم منتقل بکنند، اما اگر کسی
دقت بکند، می بیند که لفظی افتاده و یا جملات، پس و پیش شده است. با دقت در این نوع
ترجمه ها، مشخص می شود که دقیقاً واژه هایی که در متن آمده، منعکس نشده و ساختار
نیز رعایت نشده است. مترجم، متن را خوانده و تصور کرده که فلان متن، فلان معنا و
منظور را دارد. در عین حال، این روش، نوعی وفاداری به مراد نویسنده هست. در روش
دوم، وفاداری به متن هم نیست؛ چشم انداز دوری از متن یا تفسیر خیلی مفصل و مبسوطی
از متن، به نام ترجمه ارایه می شود؛ برای نمونه شاید بتوان ترجمه های ذبیح الله
منصوری را از این نوع دانست که گاهی کتابی هفده ـ هجده صفحه ای را به دویست ـ سیصد
صفحه تبدیل می کند و چه بسا خواننده هم خیلی از آن ترجمه لذت می برد. منصوری، ذهن
بسیار فعالی داشت و برای خودش آن مطلبی را که گوینده در پی القای آن بود،
می پروراند.

اما این که ما در گروه ترجمه، در پی کدام یک از روش های یاد شده هستیم، ایین نامه
دقیقی هم تدوین نکرده ایم که به مترجمانمان بگوییم شما حتماً باید فلان روش را
اعمال کنید. مهم برای ما این است که آنچه در متن آمده، به گونه ای دقیق به زبان دوم
منعکس بشود که در عین وفاداری به متن اصلی، خارج از چارچوبی که در متن مبدأ هست،
قدم برنداریم. به همین دلیل است که هم سعی می کنیم مترجم را با وسواس انتخاب بکنیم
و به او توصیه هایی بکنیم، هم بعد از این که ترجمه انجام شد، با وسواس و دقت بیشتری
آن را مقابله و بررسی کنیم. از این رو، کسان دیگری را که توانمندتر از مترجم و یا
حد اقل در ردیف او هستند، ترجمه مترجم را کنترل می کنند تا مطمئن شوند که ترجمه،
درست اعمال شده است. به تعبیر دقیق تر، ما به آن سبکِ ترجمه آزاد با وفاداری به متن
عمل می کنیم. اما این که این روش، تا چه اندازه در چارچوب و دقیق صورت می گیرد را
نمی توانم با یک مشخصه روشنی خدمتتان بگویم؛ دلیلش هم این است که مترجمان ما زیاد
هستند و غالبشان هم برای خودشان سبکی دارند. تلاش می کنیم سبک مترجمان، حفظ بشود و
خیلی در ترجمه آنها دست نبریم؛ ولی حتماً باید آن چیزی را که در متن نخستین (حدیث)
آمده است به نحوی، با دقت و درستی و وسواس، به زبان دوم منتقل شده باشد.

محدث: جناب آقای مرادی! اولویت بندی زبانی برای ترجمه آثار در این گروه، بر چه
اساسی اتفاق می افتد؟ ایا نیاز سنجی خاصی وجود داشته و دارد و یا این که بر اساس
معیارهای دیگری، این زبان ها انتخاب می شوند؟

مرادی: ملاک اول ما در انتخاب زبان ترجمه، خوانندگان ما هستند؛ یعنی بر اساس
نیازهایی که در جاهای مختلف دنیا هست، اقدام می کنیم. شاید یک نیاز سنجی علمی صورت
نگرفته باشد، ولی بر اساس اطلاعات عمومی و یا اطلاعات خاصی که از منطقه ای داریم،
زبان ترجمه را انتخاب می کنیم. گاهی مترجمان گروه، کتابی را پیش نهاد می دهند، وقتی
به تصویب رسید سفارش ترجمه می دهیم؛ بنا بر این، از نظر زبانی اولویت اولمان، زبان
فارسی است؛ چون کتاب های ما به عربی تدوین می شود، خوانندگان فارسی زبان ما در
اولویت اول هستند. بعد به نسبت جمعیت مسلمان های دنیا، خواننده داریم؛ مثل اردو
زبان ها، ترک زبان ها و زبان های لاتین که اولویت هم با زبان انگلیسی است؛ به دلیل
زبان بین المللی بودن و زبان علمی بودن و این که در خیلی از جاهای دنیا، مسلمان ها
هم به این زبان حرف می زنند. هنوز شاید متأسفانه ما این برنامه را برای غیر
مسلمان ها در چارچوب های کلان کاری مان در نظر نگرفته ایم که اگر غیر مسلمان ها در
دنیا، یک کتاب خاصی را مثلاً بر اساس احادیث ما نیاز دارند، تدوین یا ترجمه بکنیم و
برایشان بفرستیم. عمدتاً نگاه ما به خواننده های مسلمان است. فکر می کنیم کجا
مسلمان ها هستند، آنها را رصد می کنیم و برایشان کتاب ترجمه بکنیم، آن هم بر اساس
نیازها و اولویت هایی که مورد نیازشان هست، در منطقه ای مثلاً نیاز به مباحث کلامی
هست، تلاش می کنیم که کارهای کلامی را ترجمه بکنیم، در مناطقی، فکر می کنیم مباحث
اخلاقی مورد نیاز باشد یا از طریق کانال هایی اطلاعاتی را به دست بیاوریم که کتاب
را هم بر اساس اولویت زبانی و هم بر اساس نیازهای مردم مناطق مختلف ترجمه بکنیم.
امیدوار هستیم که در اینده نه چندان دور، برنامه ای هم برای غیر مسلمان ها داشته
باشیم و آنها را هم تحت پوشش مطالبی قرار بدهیم که در اختیار داریم و از آنها
استفاده می کنیم و فکر می کنیم به کار غیر مسلمان ها هم می اید.

محدث: یعنی به یک شکل جدیدی، خود گروه ترجمه، وارد حوزه تألیف هم بشود؟

مرادی: چون در پی این هستیم که یک بانک اطلاعات نیازهای ترجمه و مترجمان و ناشران
مناطق مختلف دنیا ایجاد بکنیم، اگر بر اساس اطلاعاتی که به دست می آوریم، احساس
بکنیم که در منطقه ای، کتاب خاصی مورد نیاز است، به بخش های مربوط، سفارش تألیف
می دهیم تا پس از تألیف، ترجمه شود و برای علاقه مندان و نیازمندان، برای نقاط
مختلف دنیا ارسال گردد.

محدث: جناب آقای مرادی! ایا ترجمه متون دینی در کشور ما دارای متولی، شامل نهادهای
دولتی یا خصوصی یا صنفی هست یا نه و در این زمینه، برای ساماندهی امور ترجمه متون
دینی، این گروه چه فعالیت و کوششی داشته است؟

مرادی: تا آنجا که من اطلاع دارم، درباره ترجمه متون دینی، متأسفانه کار سازمان
یافته یا تشکیلاتی، هنوز تأسیس نشده است. البته اخیراً خانه کتاب، یک شورای ترجمه
تشکیل داده اند که ممکن است به ترجمه متون دینی هم مرتبط باشد؛ ولی برای ترجمه متون
دینی، متأسفانه نهادی که کاری انجام داده باشد و تشکیلاتی را ایجاد بکند و
آموزش های کارگاهی داشته باشد و بتواند تأثیر مثبت و درست و دقیقی بر ترجمه متون
دینی بگذارد، به وجود نیامده است. تلاش می کنیم که این کار اتفاق بیفتد. جهت اطلاع
عرض می کنم که برای ترجمه کتاب های مقدس، تشکیلات کلیساها، ایین نامه ای را تدوین
کرده و به همه کسانی که کتاب های مقدس (عهدین) را ترجمه می کنند، ابلاغ می شود که
حتماً باید در قالب آن ایین نامه ترجمه کنند و آنها نظارت می کنند. خب به نظرم خیلی
چیز مهمی است. به هر حال کتاب مقدس است و ممکن است زبان و ادبیات خاصی داشته باشد،
نیاز به اطلاعات ویژه داشته باشد، هر کسی که زبان می داند، به معنی این نیست که
می تواند کتابی را ترجمه بکند، ممکن است یک کتاب از یک ساختار ویژه برخوردار باشد،
واقعاً اصطلاحاتی در آن کتاب به کار برده شده باشد که نیاز به تحقیقات عمیق و
کارشناسی دارد. اگر کسی بر زبانی کاملاً مسلط بشود، به معنای این نیست که حتماً
مترجم خوبی هم برای یک کتاب ویژه هست. این کار متأسفانه در بین مسلمان ها اتفاق
نیفتاده است. از ما هم بعید است که بتوانیم چنین کاری را بکنیم؛ ولی تلاش می کنیم
که به سمت و سویی برویم و حداقل، شاخصه هایی را تعیین و جریانی را برای ترجمه متون
دینی ایجاد کنیم که متون دینی در قالب شناخته شده ای ترجمه بشود و هر کسی که فکر
می کند، زبان عربی می داند به خودش اجازه ندهد که وارد حوزه ای بشود که کار در آن
حوزه به این آسانی ها هم نیست. خیلی ها زبان می دانند، ولی نوشتن بلد نیستند، با
اصطلاحات یک دانش، واقعاً آشنا نیستند و در عین حال، به خودشان جرئت می دهند که به
کار ترجمه بپردا