پاورپوینت کامل ایران و امنیت ملی آمریکا (۱۳۲۴-۱۳۵۷) ۸۵ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل ایران و امنیت ملی آمریکا (۱۳۲۴-۱۳۵۷) ۸۵ اسلاید در PowerPoint دارای ۸۵ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل ایران و امنیت ملی آمریکا (۱۳۲۴-۱۳۵۷) ۸۵ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل ایران و امنیت ملی آمریکا (۱۳۲۴-۱۳۵۷) ۸۵ اسلاید در PowerPoint :

۹

موقعیت و اهمیت استراتژیک ایران در مقاطع مختلف تاریخی باعث طمع کشورها و قدرت های
بزرگ منطقه ای و جهانی برای نفوذ یا سلطه بر این کشور بوده است. این مقاله بر آن
است تا به تفکیک، دکترین ها و خط مشی های رؤسای جمهوری آمریکا در مورد ایران از بعد
از جنگ جهانی دوم تا پیروزی انقلاب اسلامی را معرفی نماید. به این امید که مورد
استفاده اساتید محترم به ویژه اساتید محترم درس ریشه های انقلاب اسلامی قرار گیرد.

امنیت ملی بخشی تفکیک ناپذیر از منافع ملی هر کشوری را تشکیل می دهد؛ از ین رو است
که منافع ملی به معنای «بهترین چیزها برای ملت در رابطه اش با سایر دولت ها»۱ تعریف
شده است.

ایران به دلایل مختلف در دوره های پیاپی تاریخی دارای اهمیت و موقعیت استراتژیک
بوده است؛ زمانی به دلیل قرار گرفتن در مسیر جاده ابریشم که راه ارتباطی اروپا با
مرکز و شرق آسیا بود و زمانی به علت قرار داشتن بر سر راه اروپا به شبه قاره هند که
مدت ها مورد منازعه دولت های انگلیس، روسیه و فرانسه بود و در دوره پیش از انقلاب
اسلامی، به سبب وجود ذخایر عظیم انرژی در منطقه خلیج فارس و ایران۲ و قرار گرفتن آن
در سراسر سواحل شمالی خلیج فارس و تنگه هرمز و همسایگی با اتحاد شوروی که در زمان
جنگ سرد برای صدور ایدئولوژی مارکسیستی تلاش می کرد.

پس از جنگ جهانی دوم، آمریکا با توجه به قدرت نظامی و اقتصادی خود به عنوان قدرت
برتر، جانشین اروپایی ها در بسیاری از مناطق جهان از جمله خاورمیانه و ایران شد.
موقعیت استراتژیک و منابع غنی طبیعی ایران، آمریکایی ها را به سوی خود جذب کرد و
جایگاه ویژه ای را در خط مشی ها و دکترین های امنیتی آمریکایی پیدا نمود. در این
مقاله خط مشی ها و دکترین های پنج رئیس جمهور آمریکا از پس از جنگ جهانی دوم تا
پیروزی انقلاب اسلامی (ترومن، آیزنهاور، کندی، نیکسون و کارتر) را مورد ارزیابی
قرار می دهیم.

۱. ترومن

«هاری ترومن» از حزب دموکرات آمریکا، بین سال های ۱۹۴۵ تا ۱۹۵۳ رئیس جمهور بود.
دست یابی آمریکا به بمب اتم این تصور را در آن کشور دامن زده بود که آمریکا قادر
است با داشتن این بمب همه مسائل خارجی خود را به سادگی حل کند، اما آمریکایی ها به
زودی به عدم کارآیی این عامل در شرایط پس از جنگ پی بردند. خطر احتمالی سقوط دولت
دست راستی یونان به دامن کمونیست ها، مشکلات ترکیه و خطر تسلط شوروی بر تنگه
داردانل و بیرون نرفتن روس ها از ایران، زنگ های خطر را در آمریکا به صدا درآورد.

هر چند نیروهای روسی بالاخره در سال ۱۳۲۵ ش/ ۱۹۴۶ م. خاک ایران را ترک کردند،۳ اما
خطر گسترش نفوذ کمونیسم و شوروی در کشورهای پیرامون این کشور و این دیدگاه
آمریکایی ها که شوروی مانند هیتلر در فکر سلطه بر جهان است و باید مسیرهای توسعه
طلبی او سد گردد، منجر به تدوین و اعلام دکترین ترومن در مارس ۱۹۴۷ در مجلس
نمایندگان آمریکا شد.

بر اساس این دکترین، هر زمان و هر جا که یک دولت ضد کمونیست از طرق مختلف، مانند
شوراندن یاغیان بومی، دخالت خارجی یا حتی فشار دیپلماتیک مورد تهدید قرار گیرد،
آمریکا با کمک های اقتصادی، سیاسی و مهم تر از همه نظامی از آن دولت حمایت خواهد
کرد. بدین ترتیب دکترین ترومن راه را بر هر انقلابی می بست. ترومن معتقد بود که
کمونیسم در شرایط فقر رشد می کند و روش مقابله با آن اعطای کمک های اقتصادی است. وی
توانست حمایت کنگره آمریکا را برای تصویب کمک ها به دست آورد. ۴ کنگره آمریکا بعداً
ایران را نیز به دلیل اهمیت در ردیف یونان قرار داد.

همچنین در ژوئیه ۱۹۴۷/ ۱۳۲۶ ش، جورج کنان، مسئول ستاد سیاست گذاری وزارت خارجه
آمریکا، در مجله فارین افیرز۵ با نام مستعار «ایکس» مقاله ای تحت عنوان «منشأ رفتار
شوروی» نوشت که به زودی به صورت بیانیه نیمه رسمی سیاست خارجی آمریکا درآمد و در
نهایت در سیاست سد نفوذ۶ تجلی یافت. به موجب این سیاست، به تدریج چند پیمان دفاعی
زنجیره ای از اروپا تا آسیای جنوب شرقی در اطراف شوروی ایجاد شد. ایران عضو پیمان
سنتو بود که از زمان آیزنهاور تشکیل شد و پیمان های ناتو و سیتو قرار داشت.

آمریکا در چارچوب دکترین ترومن کمک ها و وام هایی با بهره های زیاد در اختیار ایران
قرار می داد؛ از جمله یک وام ۲۵۰ میلیون دلاری در سال ۱۳۲۵ برای تشکیل سازمان
برنامه۷ و کمک ها و وام های نظامی به مبلغ ۱۷۵ میلیون دلار بین سال های ۱۳۲۵ تا
۱۳۳۰ شمسی به ایران پرداخت کرد.۸ همچنین ایران یکی از اولین کشورهایی بود که «اصل
چهار ترومن» در مورد آن اجرا شد. به موجب این اصل، که ترومن در سال ۱۹۴۹ ارائه کرد،
آمریکا به کشورهای خاصی در جهان سوم از جمله به ایران کمک های فنی و مالی می کرد؛
از این رو در ایران «کمیسیون مشترک ایران و آمریکا برای بهبود امور روستایی» تشکیل
شد. اسناد موجود نشان می دهد که آمریکا بعضی از عناصر این کمیسیون مانند شیخ
فضل الله زاهدی، که در پست معاونت و خزانه داری مشغول بود را در سال ۱۳۳۱ تحت پوشش
آموزش به آمریکا برد. او همان کسی است که در ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ دست به کودتا زد.۹

کمک های آمریکا به ایران در این زمان به منظور حفظ منافع علمی و امنیتی این کشور
بود، چرا که به تصورآمریکایی ها اگر ایران از دست آمریکا خارج می شد، راه ورود
شوروی به خلیج فارس هموار گردیده و سراسر منطقه خلیج فارس در خطر نفوذ شوروی قرار
می گرفت.

شایان ذکر است که مهم ترین عامل بازدارنده در برابر نفوذ و گسترش افکار کمونیستی در
ایران، مقاومت فرهنگی مردم ما در مقابله با این افکار بوده است نه کمک های آمریکا
به رژیم شاه. مارکسیسم که با مذهب سر ستیز دارد در کشورهایی مانند ایران با هویت
دینی عمیق، نتوانست جای پایی قوی باز کند.

۲. آیزنهاور

ژنرال «آیزنهاور» از حزب جمهوری خواه آمریکا، به دلیل شهرتی که در زمان جنگ جهانی
دوم کسب کرده بود و نیز تبلیغات مک کارتیسم مبنی بر ناتوانی ترومن برای مهار
کمونیسم که ناشی از نفوذ کمونیست ها در حزب دموکرات و وزارت خارجه و سرویس های
امنیتی تلقی می شد، در انتخابات ریاست جمهوری نوامبر ۱۹۵۲/۱۳۳۱ ش. پیروز شد.

جمهوری خواهان در این زمان اعلام کردند که ناامنی شدید در آمریکا و درگیری شدید این
کشور در جنگ کره نتیجه اشتباهات روزولت و ترومن درباره شوروی در کنفرانس های تهران،
یالتا و پوتسدام بوده است، زیرا آنها راه توسعه کمونیسم در دوره پس از جنگ را با از
دست دادن اروپای شرقی و خیانت به چیانکای چک (رئیس جمهور سابق چین پیش از روی کار
آمدن کمونیست ها) هموار کردند.۱۰ به نظر جمهوری خواهان، سیاست حزب دموکرات در مورد
همزیستی، به دلیل هزینه سنگین تسلیحات و کمک اقتصادی، اقتصاد ملی را نابود کرده است
و هدف شوروی این است که آمریکا با دست خود، خود را به افلاس بکشد. آنها به مردم قول
دادند که یک استراتژی دفاعی مؤثر (به منظور عقب راندن شوروی و تقویت دفاعی آمریکا)
و یک بودجه متعادل تنظیم کنند و مالیات ها را کاهش دهند. برای این کار، به نظر
آنان، بایستی جنگ کره پایان می یافت، مرز روشنی در اطراف شوروی و چین کشیده می شد –
که این کار را حکومت قبلی کرده بود، ولی باید تقویت می گردید و خاورمیانه و خاور
دور را نیز در برمی گرفت – و این مرز با قدرت بازدارندگی اتمی حفظ می گردید، به
گونه ای که هشدار داده می شد اگر شوروی و چین از آن عبور کنند با نابودی کامل روبرو
خواهند شد. جان فاستردالس، وزیر امور خارجه آیزنهاور، می گفت اگر به کمونیست های
کره اخطار می شد که در صورت حمله به کره شمالی، مسکو بمباران اتمی خواهد شد، از
حمله خودداری می کردند. وی تأکید می کرد که حکومت آیزنهاور این اشتباه را تکرار
نخواهد کرد.۱۱

«دالس» دکترین سد نفوذ ترومن را سیاست درجا زدن۱۲ خواند و گفت این سیاست، آمریکا را
آنقدر در یک موقعیت نگه می دارد که به دلیل خسته شدن انگیزه خود را برای مقابله با
توطئه های بین المللی و بحران های منطقه از دست بدهد.۱۳ وی معتقد بود هدف آمریکا
نباید همزیستی مسالمت آمیز با کمونیسم باشد، بلکه باید آن را از میان بردارد. او هر
گونه رفتار مداخله گرایانه آمریکا را مشروع می دانست.

آیزنهاور و دالس از «استراتژی تلافی گسترده» که بر مبنای آن هر کشوری که منافع و
اهداف آمریکا را در هر نقطه ای از جهان مورد تهاجم قرار می داد با هر وسیله ممکن و
هر جا که آمریکا انتخاب می کرد تنبیه می شد، پشتیبانی کردند. ۱۴ اما در خصوص
خاورمیانه «دکترین آیزنهاور» که در سال ۱۹۵۷ میلادی در کنگره آمریکا ارائه شد تأکید
داشت که آمریکا حفظ استقلال و تمامیت ارضی کشورهای خاورمیانه و خلیج فارس را برای
امنیت خود امری حیاتی می داند و حاضر است برای حفاظت از کشورهایی که مورد تجاوز
مسلحانه کمونیسم بین المللی قرار می گیرند، از نیروهای مسلح خود استفاده کند.۱۵

به طور کلی اقدامات امنیتی آیزنهاور، حجم و میزان حضور و مداخله آمریکا در نقاط
مختلف جهان افزایش یافت؛ اما تهدید به استفاده از سلاح اتمی علیه شوروی یا چین، با
توجه به اینکه روس ها نیز بعداً به آ ن دست یافتند، کارآیی خود را از دست داد. در
حالی که این کشور تا قبل از جنگ جهانی دوم هیچ گونه پیمان اتحادی با کشورهای خارج
از نیم کره غربی امضا نکرده بود و همچنین فاقد پایگاه نظامی در سایر کشورها بود،
اما تا سال ۱۹۵۹ دارای ۱۴۰۰ پایگاه در ۳۱ کشور بود.۱۶ مداخله در ویئتنام که در
تمامی دهه ۱۹۶۰ و نیمه اول دهه ۱۹۷۰ نیز به طول انجامید، کودتای ۲۸مرداد ۱۳۳۲/۱۹۵۳
در ایران، کمک به شورشیان گواتمالا (۱۹۵۴) گسیل ناوگان ششم آمریکا به مدیترانه شرقی
(سال ۱۹۵۷) برای نجات ملک حسین پادشاه اردن در مقابل شورش افسران طرفدار ناصر و کمک
ده میلیون دلاری به وی، توسل به زور و گسیل چهارده هزار نیرو به لبنان که به دنبال
کودتای ۱۹۵۸ عراق در آستانه تغییرات رادیکال قرار گرفته بود و کودتا در دمینیکن در
سال ۱۹۶۲ علیه حکومت خوآن بوش از جمله این مداخله ها هستند. ۱۷

دستگاه سیاست خارجی و سرویس های امنیتی دولت آمریکا در زمان آیزنهاور بسیار بیشتر
از زمان ترومن بر روی ایران تمرکز نموده و برحفظ آن در زنجیره منافع غرب تأکید
کردند. کودتا علیه دولت دکتر مصدق، ورود ایران به پیمان بغداد (سنتو)، امضای
قراردادهای نظامی میان آمریکا و ایران که ورود مستشاران نظامی آمریکایی و نفوذ آنها
در ارتش ایران را به همراه داشت و تشکیل ساواک که با کمک و همکاری سازمان سیا صورت
گرفت، همه مؤید این امر هستند.

آمریکایی ها در جریان ملی شدن صنعت نفت ابتدا برای شکستن انحصار نفتی انگلیس در
ایران از ملی شدن نفت ایران حمایت کردند، اما بعد به دلیل منافع امنیتی منطقه ای
خود و نیز اطمینان یافتن از اینکه انگلیسی ها سهم آنان از نفت ایران را خواهند داد،
در مقابل نهضت ایستادند. اعتراض آیت الله کاشانی به سیاست آمریکا در اواخر دوره
ترومن در این زمینه گویاست:

ما نمی خواهیم حکومت های خارجی در امور داخلی مان دخالت کنند… آمریکا باید پیروی
از سیاست انگلیس را کنار بگذارد. از این کار چیزی جز نفرت مردم دنیا به طور اعم و
مردم ایران به طور اخص نصیبش نخواهد شد.۱۸

دو هفته بعد از روی کار آمدن آیزنهاور، چند مقام بلند پایه آمریکایی و انگلیسی طرحی
با نام «رمز آژاکس»۱۹ که رهبری آن با «کرومیت روزولت» بود را تهیه کردند و سازمان
«سیا» و «اینتلیجنت سرویس» انگلستان برای اجرای کودتا دست به کار شدند.۲۰ بدین
ترتیب، روزولت در پانزده تیر ۱۳۳۲ با نام مستعار «جیمزاف لاکریچ» مخفیانه از مرز
عراق وارد ایران شد. در دهم مرداد نیز ژنرال «شوار تسکف» که قبلاً یک مستشار نظامی
آمریکا در ژاندرمری ایران بود، وارد تهران شد. آنها در ۲۸ مرداد با همکاری عوامل
داخلی دست به کودتا زدند. پس از کودتا، آیزنهاور پیام تبریکی به محمد رضا شاه
فرستاد و به سرعت به تقویت نظامی، سیاسی و اقتصادی دولت زاهدی پرداخت.

استراتژی نگاه نو آیزنهاور، که در نوامبر ۱۹۵۳/۱۳۳۲ ش. تدوین شد، تأکید زیادی بر
کشورهای پیرامون شوروی از جمله ایران داشت. از دیدگاه آمریکایی ها، جایگاه ایران در
خط شمالی خاورمیانه، موقعیت این کشور را برای دفاع از این منطقه و دفاع مقدم از
منطقه مدیترانه و به عنوان پایگاهی برای حمله هوایی یا زمینی به درون شوروی حیاتی
می ساخت. منابع نفت ایران و دیگر کشورهای خلیج فارس برای بازسازی اروپای غربی و
برای توانا ساختن غرب جهت دوام آوردن در یک جنگ طولانی نقش حیاتی داشتند؛ بنابراین
حکومت آیزنهاور ایران را دارای اهمیت تعیین کننده برای امنیت ملی آمریکا خواند. ۲۱

تلاش آمریکا برای سهیم شدن در نفت ایران با قرارداد هوارد پیچ و امینی ۲۲ در ۲۸
شهریور ۱۳۳۳، که بین دولت ایران و کنسرسیوم بین المللی نفت در تهران امضا شد، به
ثمر نشست. بر اساس این قرارداد، چهل درصد از سهام به شرکت های انگلیسی، چهل درصد به
شرکت های آمریکایی، چهل درصد به شرکت رویال داچ شل (هلندی-انگلیسی) و شش درصد به
شرکت نفت فرانسه داده شد. اما دولت ایران تلاش کرد این بخشش منابع ملی را یک پیروزی
و حتی گ