پاورپوینت کامل چهارده نشست نقد کتب درسی معارف اسلامی ۵۴ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل چهارده نشست نقد کتب درسی معارف اسلامی ۵۴ اسلاید در PowerPoint دارای ۵۴ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل چهارده نشست نقد کتب درسی معارف اسلامی ۵۴ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل چهارده نشست نقد کتب درسی معارف اسلامی ۵۴ اسلاید در PowerPoint :

۶۶

اشاره

مرکز برنامه ریزی و تدوین متون درسی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها،
بهمن و اسفندماه سال ۸۴ اقدام به برگزاری چهارده نشست علمی نقد و بررسی ۱۴ کتاب و
اثر درسی منتشر شده خود با حضور صاحب نظران رشته ها و گرایش های مختلف معارف
اسلامی، اساتید و مؤلفان محترم این آثار نمود که گزارشی از این نشست ها از نظر
محترم می گذرد.

مقدمه

اهمیت و ماهیت نقد

حضرت امام خمینی(ره) در کلامی می فرمایند: انسان باید از کسانی که بر او خرده
می گیرند، از آنها یاد بگیرد.[۱] و در بیان دیگری می فرمایند: … نباید ماها گمان
کنیم که هر چه می گوییم و می کنیم کسی را حق اشکال نیست، اشکال بلکه تخطئه یک هدیه
الهی، برای رشد انسان هاست.[۲] و رهبر معظم انقلاب حضرت آیت الله خامنه ای در پاسخ
نامه جمعی از دانش آموختگان حوزه علمیه قم فرمودند: نباید از آزادی ترسید و از
مناظره گریخت و نقد و نقادی را به کالای قاچاق یا امری تشریفاتی تبدیل کرد.

عرش الهی کرسی تعلیم و وحی الهی مهبط تحقیق است و قلم، لوح، سخن، بیان، کلام و
نقد، ابزار این هر دو. از عین القضاه همدانی نقل است که فرمود: «بودن را
برگزیده ایم، اما چگونه بودن را کمتر اندیشیده ایم.» و چگونه بودن مستلزم شناخت است
و یکی از مهمترین دریچه های شناخت، تفکر، تحقیق، چون و چرا و نقادی است. به درستی
اگر انسان شیرین ترین میوه نظام آفرینش و زیباترین گل بوستان خلقت است: «لقد خلقنا
الانسان فی احسن تقویم»[۳] به یقین تفکر و اندیشه ورزی مهمترین گوهر وجودی اوست.
«الذین … یتفکرون فی خلق السموات و الارض، ربنا ما خلقت هذا باطلاً»[۴] به یقین
اگر کسی نظریه خود را بر منع نقد استوار نماید و دائم بر صحت اندیشه و نگاشته خود
استدلال و توجیه آورد، نه پیشرفتی خواهد داشت و نه ابتکار و خلاقیتی.

امیر بیان علی(ع) می فرماید: «اضربوا بعض الرأی ببعض یتولد منه الصواب»[۵] و در
کلام دیگری می فرمایند: «امخضوا الرأی مخض السقاء ینتج سدید الآراء»[۶] اندیشه ها
را همچون خیگی پر از ماست که به هم می زنند تا دوغ و کره اش از هم جدا شود به هم
زنید تا رأی صواب از غیرصواب معلوم گردد. تاریخ تمدنی و فرهنگی ما با الگوگیری از
قرآن، پیامبر خاتم و ائمه اهل بیت(ع) مشحون از تجربه های کامیاب و در خور مباهات از
مناظرات علمی، عقیدتی و فرهنگی است. در تاریخ فرهنگ شیعه سه کتاب عظیم و ماندگار
«تأسیس الشیعه الکرام لعلوم الاسلام»، «الذریعه الی تصانیف الشیعه» و «النقود و
الردود» در پاسخ به یکی از نقدها و انتقادهایی که درباره پیشینه فرهنگی شیعه در
کتاب تاریخ ادبیات عرب به قلم جرجی زیدان نویسنده بزرگ و معروف فرانسوی اظهار شده
بود، نگاشته شد. جرجی زیدان مدعی شده بود که شیعیان کارنامه درخشان فرهنگی ندارند و
تأثیرشان در علوم اسلامی کم رنگ بوده است، این انتقاد را سه عالم بزرگ شیعه، با
بهترین وجه علمی به صورت مکتوب پاسخ دادند، علامه سیدحسن صدر نقش شیعیان در
پایه گذاری علوم اسلامی را بیان کرد و ثابت کرد بدون شیعه علوم اسلامی جایگاه
امروزی خود را هرگز به دست نمی آورد. علامه آقا بزرگ تهرانی، با کاویدن
کتابخانه های بزرگ اسلامی، دائرهالمعارفی سی جلدی از آثار مکتوب شیعه پدید آورد و
بیش از هزار و سیصد سال فعالیت علمی شیعیان را فهرست کرد. و علامه محمدحسین کاشف
الغطاء نیز به طور مستقیم به اصل اشکال زیدان پرداخت.

اگر از میان بیش از ۲۰ معنای گفته شده برای نقد و نقادی، داوری نکته سنجانه
بدون غفلت از نقاط قوت و مثبت را برگزینیم، هم از کمند نقد آنان که معتقدند:
انتقاد، قدرت مردم ناتوان است یا آنان که معتقدند: منتقدان خواجه های حرم سرایند که
از روند تولید مثل باخبرند اما خود توان باروری را ندارند رهیده ایم و هم از سخن
بسیار بلند صادق آل محمد(ع) که از منتقد به احب اخوان (بهترین برادران) و از نقد به
هدیه تعبیر نمودند دور نیفتاده ایم. و چه فاصله زیادی بین سخن معصوم و غیرمعصوم!

پرداختن به اینکه چه رویکردهایی به نقد و نقادی وجود دارد، روش نقد و عناصری که
لازم است در نقد و نقادی مورد توجه قرار گیرد اخلاق نقد و نقادی چگونه است و … از
حوصله این بحث خارج است و امیدواریم در شمارگان بعدی نشریه معارف نکاتی را مورد
توجه قرار دهیم.

مرکز تدوین و برنامه ریزی درسی نهاد بعد از تصویب و ابلاغ سرفصل های جدید و
افزایش عناوین سرفصل ها به ۱۶ عنوان در ۳۲ واحد، مرحله اول فعالیت متمرکز بر نگارش
یک متن برای هر یک از این عناوین نمود چهارده کتاب آن آماده و به دانشگاه ها عرضه
شد، مرحله دوم فعالیت ارزیابی متون و ارتقاء سطح آنها بود. با آنکه هر یک از
کتاب ها قبل از چاپ از فیلتر ارزیاب های مرکز که همه از شخصیت های فرهیخته و
صاحب نظرند گذشته و برخی اشکالات آنها مرتفع شده بود با این حال برگزاری جلسات جدی
نقد کتاب که گاهی یک جلسه آن از صبح تا شب به طول می انجامید نشان داد که مسئولیت
دست اندرکاران این دروس بیش از پیش خطیر است.

اما مجموعه فعالیت ها در مرحله دوم یعنی نظرسنجی و ارزیابی را می توان در چهار
سطح زیر خلاصه کرد:

۱. نظرسنجی دانشجویی از دانشجویانی که واحد درسی مربوط به این دروس را گرفته و این
کتاب ها منبع درسی شان بود؛

۲. نظرسنجی از اساتید و مدرسان این کتاب ها؛

۳. نظرسنجی از صاحب نظران و متخصصان این حوزه ها؛

۴. نظرسنجی از آن دسته از اساتید دانشگاهی که متخصص در حوزه دروس معارف نیستند اما
دیگر دروس را ارائه می کنند و یا صاحب نظرانی که مایلند درباره دروس معارف اظهارنظر
نمایند.

در مرحله دوم مرکز تدوین برای هر یک از ۱۶ گرایش مربوطه ۱۰ تا ۱۵ نفر از
صاحب نظران را انتخاب و طی نامه کتبی همراه با ارسال کتاب و فرم ارزیابی از آنان
درخواست نمود تا کتاب ها را با نگاه دقیق و ریز مورد بررسی قرار داده و ضمن ارسال
نقد مکتوبشان در جلسه نقدها شرکت نمایند. و در مرحله دیگر همراه با نظرخواهی از
صاحب نظران از اساتیدی که این کتاب ها را مبنا و متن درسیشان قرار داده بودند
درخواست نمود کتاب ها را ارزیابی و در جلسات نقد شرکت نمایند.

توجه به اشکالات ساختاری، روشی، محتوایی و بینشی و پرهیز از کلی گویی هایی که
در جهت اصلاح کتاب، مفید نمی افتاد توجه دقیق، عمیق و ریز صفحه به صفحه و سطر به
سطر به اجزاء و موضوعات کتاب، منابع ارجاعی، ادعاهای به عمل آمده، دلایل، شواهد و
قرائن هر یک و … بخشی از نکات مورد توجه جلسات نقد بود.

مرکز برنامه ریزی پس از برگزاری این جلسات در حضور مؤلفان، با آنکه بسیاری از
نقدها را از قبل به صورت مکتوب دریافت کرده بود، با این حال تمام آنچه در جلسه نقد
مطرح شد را جمع بندی، تایپ و به نویسندگان ارائه نمود تا پس از بررسی کامل نقدهای
ارائه شده اشکالات وارده را اصلاح و نظرات را اعمال نمایند. بدیهی است نه همه
نقدهای ارائه شده وارد است و نه آنچه ارائه شده همه اشکالات و نقدهایی است که این
متون دارد.

برخی از اشکالات، نقدها و پیشنهادات صرف نظر از نقاط قوت و صرف نظر از اشکالات
تایپی و ویرایشی کتاب مذکور به شرح زیر است:

کتاب تفسیر موضوعی قرآن کریم

مؤلف: جمعی از نویسندگان

۱. حجم بیش از اندازه کتاب.

۲. گستردگی بیش از حد برخی فصول مانند قرآن و بهداشت روان.

۳. تکراری بودن برخی فصول نظیر خدا در قرآن، قرآن و علم، ازدواج، آیین همسرداری و
آیین مهرورزی در سایر دروس معارف.

۴. فقدان بحث نماز و تفسیر سوره حمد، توحید و اخلاص.

کتاب تفسیر قرآن کریم (آیات برگزیده)

مؤلف: حجت الاسلام محسن قرائتی

۱. عدم انطباق با معیارهای تفسیر موضوعی.

۲. آموزشی نبودن متن.

۳. مستند نبودن برخی مطالب.

۴. عدم چینش منطقی بین بخش ها.

۵. تکراری بودن بخش سوم (جهاد، میدان آزمایش و گزینش الهی) و چهارم(تجارت و …).

کتاب تفسیر موضوعی نهج البلاغه

مؤلف: استاد مصطفی دلشاد تهرانی

۱. عدم توضیح اصطلاحات و واژگان کلیدی.

۲. عدم طرح شبهات ناظر به نهج البلاغه.

۳. پراکندگی و انبوهی مطالب.

۴. ناهماهنگ بودن فصول از نظر حجم مطالب.

۵. نداشتن سؤالاتی برای پژوهش دانشجو در نهج البلاغه.

کتاب «عرفان عملی در اسلام»

مؤلف: دکتر سیدیحیی یثربی

۱. نیاز به بازنویسی اساسی بخش درآمد، فصل اول و دوم به جهت همسو نبودن با عرفان
اسلامی اصیل خصوصاً عرفان شیعی.

۲. عدم نیاز به طرح بحث های چون اعیان ثابته، تضاد اسماء، تخاصم اسماء، قوس نزول و
صعود به دلیل آنکه فوق العاده مباحث سنگینی هستند و یا دست کم عدم نیاز