پاورپوینت کامل سوشیانس ;موعودگرایی در آئین زرتشت؛ در دیدار با موبد پدرام سروش پور(قسمت دوم;پایانی) ۷۱ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل سوشیانس ;موعودگرایی در آئین زرتشت؛ در دیدار با موبد پدرام سروش پور(قسمت دوم;پایانی) ۷۱ اسلاید در PowerPoint دارای ۷۱ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل سوشیانس ;موعودگرایی در آئین زرتشت؛ در دیدار با موبد پدرام سروش پور(قسمت دوم;پایانی) ۷۱ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل سوشیانس ;موعودگرایی در آئین زرتشت؛ در دیدار با موبد پدرام سروش پور(قسمت دوم;پایانی) ۷۱ اسلاید در PowerPoint :

۵

اشاره

در شماره پیشین، اولین بخش از گفتگوی معارف با موبد سروش پور با موضوع موعود گرایی در آئین زرتشت و با عنوان «سوشیانس» تقدیم خوانندگان ارجمند نشریه شد. موبد سروش پور که برداشت های ایرانیان را از حقیقت ادیان در دل این فرهنگ کهن، بسیار نزدیک به هم می دانست، در ابتدا باب سخن را با یادآوری این گرایش فرهنگی، باز کرد و در ادامه ضمن برشمردن منابع آئین اشو زرتشت و جایگاه هر کدام، به تفاوت پایگاه «گاتها» و «اوستا» اشاره نمود و از اعتقادات خود درباره مفهوم موعود، مصداق موعود، شخصیت حقیقی و مقام مینوی سوشیانس و مصادیق سه گانه آن و نیز قرائت اوستا از دوره دوازده هزار ساله اساطیری، برایمان گفت.

اینک دومین و واپسین قسمت گفتگوی معارف با موبد سروش پور در باب موعودگرایی در آئین زرتشت، تقدیم شما گرامیان می شود.

معارف

جناب موبد سروش پور! در مبحث موعودگرایی در اسلام و به ویژه در مذهب تشیع، ما قائل به ظهورهایی تمهیدی هستیم که در واقع هر کدام به نوعی زمینه ساز و یا موانع ظهور نهایی منجی خواهند بود؛ یعنی خروج های مقدماتی انسان های خیر و نیز انسان های شر؛ مانند خروج انسان بزرگی به نام سید حسنی که بر اساس منابع ما، قیام او در ذیل قیام حضرت مهدی(عج) و به عنوان مقدمه ای بر آن امر مهم صورت می گیرد. در مقابل نیز خروج های منفی و شری هم به وقوع خواهد پیوست؛ مانند خروج سفیانی و دجّال که سعی بر ایجاد موانع در راه تحقق ظهور منجی موعود دارند.

با این مقدمه و با توجه به دیدگاه شما درباره جایگاه صرفاً مینوی نه شخصی سوشیانس، آیا با هیچ قرائتی در آئین زرتشت شاهد چنین خروج ها و ظهورهایی نخواهیم بود؟

در دین زرتشت به این صورت نیست. همان طور که شما نیز اشاره کردید، در اول بحث به این نتیجه رسیدیم که سوشیانس از دیدگاه گاتهایی، یک جایگاه مینوی است. جایگاه مینوی هم نسبی است. کسی که به اوج آن جایگاه می رسد، سوشیانس است، ولی هر کسی می تواند به مراتبی از این جایگاه سوشیانس دست یابد. پس به عبارتی تک تک انسان ها می توانند سوشیانس یا سودرسان باشند؛ چون در دین زرتشت برای تمام انسان ها ارزش قائلیم به «همازوری» با تمام نیکان جهان توصیه شده ایم. وقتی که در اوستا می خوانیم: «همازور بیم» یعنی با هم همزور و همبسته باشیم (کمک کار یگدیگر باشیم)؛ «همازور هما اشو بیم» یعنی با تمام اشوان (راستان) جهان همبسته باشیم؛ «همازور همانیکه بیم» یعنی با همه نیکان جهان همبسته باشیم.

پس از دیدگاه اندیشه زرتشتی، تک تک انسان ها باید تلاش کنند تا برای جهان و جهانیان سودرسان باشند. با این نوع تفکر، تلاش تمامی انسان ها در جهت پیشرفت جهان، زمینه ساز ظهور سوشیانس خواهد بود تا شرایطی فراهم آید که بشریت بتواند پذیرای آموزش های نهایی سوشیانس گردد.

بالطبع کسانی هم هستند که در مقابل نیکان و راستکرداران قرار گرفته و با ناآگاه کردن مردم، «آشموغی» (بدعت های ناراست)، دروغ، خشم و کینه، آز و نابودی، در مقابل تکامل و پیشرفت بشریت قرار می گیرند. ایشان همان کسانی هستند که شما از آنها به عنوان موانع ظهور اسم می برید. در دین زرتشت اینگونه که چنین افرادی بیایند و بازگردند دیده نشده؛ اگرچه بعضی از ایشان به صورت نماد قرار گرفته اند، از جمله «ضحاک» نماد اهریمن خویی و «پشوتن» و «بهرام ورجاوند» که نمادی از آزادیخواهی و نجات دهندگی نیکان و اشوان می باشند.

البته این هم بدیهی است، هر فرهنگی در زمانی که تحت فشار و تهاجم قرار می گیرد، در راستای تحمل این سختی ها و حفظ امید در مردم به برداشتهایی از مفاهیم دینی متوسل می شود؛ از آنجمله می توان به ظهور بهرام ورجاوند، باز گشت «پشوتن بامی» جهت نجات دین و جامعه زرتشتی نام برد که به خصوص در متون متاخرتر زرتشتیان به چشم می خورد. گاهی این ظهورها با معجزاتی نیز همراهند که همانگونه که اشاره شد از مفاهیم گاتهایی فاصله دارند.

در متون پهلوی از ذوب شدن کوهها و به هم خوردن فصول و مانند آن در آخرالزمان یا بعد از «فراشگرد» یا «فرشگرد» سخن به میان می آید و حتی بعضی از محققین اشاره کرده اند که بعد از فراشگرد، زندگی در حالتی بین حالت مینوی و گیتوی خواهد بود؛ چون زندگی جاودانه است و مادی نیست. همچنین در گاهان از پایان هستی صحبت می شود. آیا باز اعتقاد دارید که این علائم کیهانی، اصالت ندارند یا اینکه قائل هستید که به هرحال چنین اتفاقاتی می افتد؟ به عبارت دیگر، آیا یک کارکرد کیهانی هم برای منجی آخر الزمان قائل هستید، یا نه ؟

همانگونه که گفتیم، اگر بخواهیم بر اساس اندیشه گاتهایی حرکت نماییم، نخست باید با شیوه بیان اشوزرتشت در گاتها کاملا آشنا شویم. اولین ویژگی گاتها این است که در کلِ آن، به غیر از دو مورد، هیچ رد پایی از احکام یا دستورالعمل دینی نمی بینید. آن دو مورد هم یکی منع قربانی کردن همراه با آزار و اذیت حیوانات است و دیگری دستور به استفاده نکردن از سلاح می باشد. به عبارت دیگر بر اساس گاتها، اشوزرتشت آمده تا تنها راه نیک و بد را نشان دهد و آنگاه همه انسانها با تکیه بر خرد خود می توانند با اختیار کامل از بین این دو راه یکی را برگزینند.

دوم اینکه پایه و بنیان گاتها روی دو اصل بنیادی اندیشه اشوزرتشت یعنی «اشا» (راستی) و «وهومن» (اندیشه نیک) شکل گرفته است. بر این اساس در آن، مفاهیم و واقعیت هایی که با اندیشه انسان قابل شناخت و درک نباشد و یا بر راستی منطبق نگردد، هرگز بیان نشده است. به همین دلیل گات ها را بایست یک کتاب الهی واقع گرا نامید؛ در عین حال که مفاهیمی را بیان نموده که پس از گذشت بیش از ۴۰۰۰ سال هنوز بدیع و در راس اندیشه های بشری قرار دارد ولی هیچ گاه از آنچه که با خرد و اندیشه انسان قابل درک نیست، سخن به میان نیامده است. مثلا از بهشت در گات ها نام برده شده و گفته است که بهشت سرای روشنی یا سرای اندیشه نیک می باشد، اما هیچ گاه توصیف فیزیکی نشده است. از رستاخیز اسم برده شده، ولی بیان نشده که چگونه چنین اتفاقاتی روی خواهد داد. چون اینچنین دیدگاهی با اصل پیام اشو زرتشت که آموزش و آگاهندن اندیشه هاست، مغایر بوده است و تنها الهامی هم که از سوی پروردگار صورت گرفته، به خود اشوزرتشت و فقط در گاتها می باشد. پس چنین برداشت ها و داستان هایی که در کتاب هایی نظیر «زند بهمن یسن»، «دینکرد» و «بندهشن» صورت گرفته و به دست ما رسیده، نمی تواند با اندیشه گاتهایی اشوزرتشت منطبق گردد.

یعنی شما می فرمایید که همه آن چیزی که در سنّت زرتشتی وجود داشته، به نوعی برداشت شخصی و فردی بوده است؟! البته این احتمال هم وجود دارد که سروده های اشو زرتشت، یا آن بخش های تعلیمی غیر از سروده های گاهان مانند هفت هات که به صورت سنتی شفاهی ادامه پیدا کرده و این مطالب را از روی آنها نوشته اند از همان منابع دست اول، یعنی از خود اشو زرتشت بوده باشند که به دست ما نرسیده است!

به هیچ وجه من چنین نظری ندارم. معتقدم حتی اسطوره ها یا همان داستان ها که در تمام کتب مقدس هم وجود دارند، معانی بسیار والا و جایگاه با ارزشی در ادیان و از جمله در دین زرتشت دارند. فقط من تاکیدم بر این موضوع می باشد که در مورد هر کدام از کتب، باید با شیوه مخصوص به آن، به تحقیق و پژوهش بپردازیم. زبان گاتها در عین حال که به صورتی فلسفی و رمزگونه است و از این لحاظ درک حقایق آن، اندیشه و تلاش زیادی را می طلبد، اما کاملا شفاف و صریح بوده و از روشنی خاصی برخوردار است؛ در حالی که زبان اوستا زبانی اسطوره ای است. اگر بتوانیم با درک جایگاه اسطوره، به داستان هایی که مفاهیم و فلسفه های بنیادی را در درون خود جای داده اند نگاه کنیم، اتفاقا بهترین راه برای درک مفاهیم گاتهایی خواهد بود. در مورد متون دیگر هم تنها این نکته قابل تامل است که آنها در زمانهای گوناگون، بر اساس شرایط زمانی و نیازهای آن دوران تحت تاثیر قرار گرفته اند. در مورد حفظ گاتها باید گفت که با توجه به جایگاهی که این بخش از اوستا به عنوان اصل و بخش الهی دین زرتشت در نزد موبدان داشته و دارد و مهمتر از همه، به دلیل هجابندی و شعر بودن آن، بسیار بعید به نظر می رسد بخش هایی از آن حذف یا به آن اضافه گردیده باشد.

با توجه به چشم انتظاری ادیان الهی به آمدن منجی نهایی، مبحث «انتظار» با شدت و ضعف هایی دارای جایگاهی ویژه در این آئین هاست. در دین اسلام و به ویژه تشیع، انتظار به عنوان یک فرهنگ محرک و مولد و موثر در آمده است؛ یعنی تأثیرات مثبت اجتماعی، سیاسی، فرهنگی بر زندگی و زمانه آنها دارد، چنانکه این تأثیرات بر فرد و جامعه آنها، مشهود و به وضوح قابل رویت است.

اصولاً آیا مؤمنان زرتشتی منتظر وقوع حادثه ای عظیم به نام ظهور هستند؟ انتظار از چه جایگاه و ارزشی در آئین زرتشت برخوردار است؛ آیا به عنوان یک فرهنگ در بین آنها مطرح است؟ آیا در عصر انتظار، زرتشتیان موظف به فراهم کردن شرایط ظهور می باشند و در این رابطه ادعیه ای در جهت تسریع در امر ظهور سوشیانس دارند یا خیر؟

لازم است این را هم بگویم، که ما همه ایرانی ها در دل فرهنگ مشترکمان، در طول تاریخ، همواره از یکدیگر یاری گرفته ایم. اتفاقاً نکته ای را که در یکی از نوشته های استاد مطهری بررسی می کردم، همین مبحث انتظار بود. ایشان سؤال زیبایی را مطرح کرده بودند، مبنی بر اینکه اگر انتظار یک نوع عمل نکردن و کار نکردن باشد، پس چه طور می شود برای ظهور کسی که قرار است جهان را نجات دهد، ما نباید کاری بکنیم؟ ایشان پاسخ بسیار زیبایی داده بودند که من از آن استفاده کردم و دیدم دقیقاً با آن مفاهیمی که ما هم به آن اعتقاد داریم، انطباق دارد؛ و آن این بود که انتظار به معنای امید، بسیار پربارتر و قشنگ تر است. یعنی انسان ها هیچ وقت نباید امیدشان را از دست بدهند؛ چون امید باعث حرکت می شود. ما آمدیم که حرکت کنیم. حرکت، پیشرفت می آورد؛ پیشرفت، جهان را به سمت آن جهان آرمانی که خواست همه پیامبران است، حرکت می دهد.

جهان پیشرفته یعنی فراهم آوردن زمینه ظهور سوشیانس. بالاخره شرایطی هم پیش می آید که بدی ها در مقابل خوبی ها قدرت می گیرند، انسان های نیک تحت فشار قرار می گیرند؛ در همه ادیان، در دوره هایی چنین شرایطی وجود داشته است. پس این امید را باید زنده کرد. امید به اینکه بالاخره نیکی پیروز می شود؛ بالاخره جهان پر از نیکی می شود و بالاخره سوشیانس جلوه پیدا می کند و جهان تازه یا جهان آرمانی شکل خواهد گرفت. بالطبع در این زمان ها، نیایش ها و مراسمات مذهبی هم جهت همازوری (همبستگی) و امید جامعه انجام می شده که قابل ارج گذاشتن است؛ مثلاً در دوره های آغازین ورود اسلام به ایران، به وسیله آن کسانی که حتی به خود اسلام هم بسیار ضربه زدند، زرتشتیان ایران تحت فشار زیادی بودند. آن کسانی که به نام بنی امیه و بنی عباس، بر این سرزمینها حکومت می کردند، بیشترین ضربه را به ما و اسلام زدند. در چنین شرایطی رویکرد جامعه به سمت دعا، نیایش و آرمان خواهی نجات دهنده، بیش از هر زمانی سمت و سو می گیرد. ولی چیزی که برای ما مهم است، تکامل و جایگاهی است