پاورپوینت کامل تحلیل بطون قرآن ۵۵ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل تحلیل بطون قرآن ۵۵ اسلاید در PowerPoint دارای ۵۵ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل تحلیل بطون قرآن ۵۵ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل تحلیل بطون قرآن ۵۵ اسلاید در PowerPoint :

درآمد

ضرورت هادی بودن قرآن، آن را قابل فهم برای بشر ساخته است؛ بدین جهت یکی از وظایف پیامبر(ص) و معصومان(ع)، «تفسیر» و «تبیین» وحی می باشد.[۱] ابدی بودن دین اسلام و برنامه مدون آن؛ یعنی قرآن کریم[۲]، ضرورت فهم روشمند آن را دو چندان می کند.

علاوه بر دلالت قرآن بر معانی ظاهری وجود ساحت ها یا معانی باطنی قرآن از نظر ثبوتی امری ممکن است، بدون آنکه امتناع عقلی یا قبح عقلایی داشته باشد؛ زیرا اگر گوینده ای از کلام خود دو معنا قصد کند، یکی بر مبنای قواعد عربی و اصول عقلایی محاوره با دلالت آشکار و معنایی دیگر بر مبنای رمز و رازی ویژه با دلالت پنهان به نحوی که تنها برخی از خواص ـ که از راز و رمز آن با خبرند ـ آن را بفهمند، کاری ممکن و معقول است و برهان عقلی بر استحاله این کار وجود ندارد و عقلا نیز آن را قبیح و ناپسند نمی دانند[۳]

از نظر اثباتی ادلّه متعددی بر وجود معانی باطنی قرآن دلالت دارد؛ از جمله: ادلّه قرآنی مانند آیه ۳۹ سوره نحل و آیه ۱۱۱ سوره یوسف؛ و نیز ادلّه روایی فراوانی که در مصادر شیعی و اهل سنت بر وجود بطن دلالت دارند؛ که به برخی از آنها در ادامه اشاره خواهد شد.

در مجموع سه رویکرد برجسته در تبین بطون قرآن در بین عالمان شیعه وجود دارد؛ که عبارتند از: رویکرد اجتهادی ـ عقلی، رویکرد عرفانی ـ شهودی و رویکرد اجتهادی ـ نقلی.

در این مجال به تحلیل مسئله بطون قرآن از منظر رویکرد اجتهادی ـ عقلی، می پردازیم.

رویکرد اجتهادی ـ عقلی

رویکرد عقلانی، رویکردی باسابقه در تفسیر قرآن است؛ مانند کاربرد عقل نظری در مقام تأویل بخشیدن به ظواهر آیات؛ که در تفسیر شیعه و معتزله به طور پررنگ نمایان می گردد. پژوهشگران عرصه مطالعات قرآنی، ادلّه فراوانی در اثبات کارکرد عقل و شیوه های عقلایی ذکر کرده اند و اعتبار بخشی آن را منوط به پیروی از الگوی شیوه محاوره رایج عرفی در مقام تخاطب یا همان سیره عقلاء در مقام تفهیم و تفاهم، دانسته اند.[۴]

در میان روش های گوناگون تفسیر عقل گرایانه، «تفسیر قرآن به قرآن» به مثابه یکی از روش ها بلکه در رتبه نخست روش های تفسیری است. در این رویکرد متن قرآن و راهنمایی های آن در رفع ابهام و اجمال و قیود و خصوصیات آیات، نخستین منبع تفسیر تلقی شده و سایر منابع در رتبه پس از آن قرار می گیرند. برخی از مفسران این شیوه را شیوه تفسیری اهل بیت(ع) و تنها روش استوار تفسیر می دانند.[۵]

تقریر علامه طباطبایی(ره)

علامه سید محمدحسین طباطبایی(ره) این گونه به تبیین دیدگاه خود می پردازد: خدای متعال در کلام خود می فرماید: «وَاعْبُدُواْ اللّهَ وَلاَ تُشْرِکواْ بِهِ شَیئًا؛ خدا را بپرستید و هیچ چیزی را (در عبادت) شریک او قرار ندهید».[۶] ظاهر این کلام نهی از پرستش بتهاست چنانکه می فرماید: «فَاجْتَنِبُوا الرِّجْسَ مِنَ الْأَوْثَانِ؛ دوری گزینید از پلیدی ها که بت ها باشند»،[۷] ولی با تأمل و تحلیل معلوم می شود که پرستش بتها برای این ممنوع است که خضوع و فروتنی در برابر غیر خداست و بت بودن معبود نیز خصوصیتی ندارد؛ چنانکه خدای متعال اطاعت شیطان را عبادت او شمرده، می فرماید: «أَلَمْ أَعْهَدْ إِلَیکمْ یا بَنِی آدَمَ أَن لَّا تَعْبُدُوا الشَّیطَانَ؛ ای بنی آدم! آیا فرمان ندادم به شما که شیطان را مپرستید. »[۸] و با تحلیلی دیگر به عدم اطاعت از خواسته های نفس[۹] و با تحلیل دقیق تر به عدم التَفات به غیر خداوند و غافل نشدن از او[۱۰] فرمان می دهد. همین ترتیب، یعنی ظهور یک معنای ساده ابتدایی از آیه و ظهور معنای وسیع تری به دنبال آن و همچنین ظهور و پیدایش معنایی در زیر معنایی دیگر در سراسر قرآن مجید، جاری است. با تدّبر در این معانی، حدیث پیامبر اکرم(ص) که قرآن را دارای ظاهر و باطن می داند، روشن می شود که هر دو از کلام اراده شده اند جز این که این دو معنا در طول هم مرادند نه در عرض همدیگر؛ نه اراده ظاهر لفظ، اراده باطن را نهی می کند و نه اراده باطن مزاحم اراده ظاهر می باشد.[۱۱]

علامه طباطبایی(ره) علت انتخاب این دو شیوه بیانی از ناحیه خداوند متعال در قرآن را انس انسان ها با مادیات، تفاوت افهام، شمول احکام دین نسبت به همه انسان ها اعم از زن و مرد، حفظ معارف عالیه از خطر تحریف، جنبه مثل گرفتن بیانات قرآن نسبت به بطون و معارف عالیه (مقاصد حقیقی قرآن) می داند.[۱۲] ایشان سپس در تفسیر المیزان با ذکر مثال های دیگر قرآنی و روایی این نظریه را بسط می دهد و از آن دو نتیجه می گیرد:

اولاً: معانی قرآن کریم دارای مراتبی است که بر حسب اختلاف مراتب و مقامات صاحبان آن، معانی اش مختلف می شود؛

ثانیاً: ظاهر و باطن دو امر نسبی است، به این معنا که هر باطنی نسبت به ظاهر خودش باطن و نسبت به باطن خود ظاهر است. [۱۳]

ایشان با الهام از روایات معصومان(ع) قاعده «جری و تطبیق» را نه تنها در ظواهر بلکه در بطون هم جاری می داند؛ مانند انطباق آیات جهاد بر جهاد نفس، انطباق آیات منافقان بر مؤمنان فاسق و انطباق آیات منافقان و مذنبان بر مؤمنان اهل مراقبه و ذکر و حضور، به علت کوتاهی آنان در ذکر الهی.[۱۴]

در این نمونه ها صرفاً مفهوم تنزیلی و ظاهری آیات به مصادیق و افراد مطرح نیست، بلکه مراتب عمیق تری از مفهوم ظاهری آیات و سپس جری و تسری آن بر عموم مصادیق آنها در طول زمان مورد نظر است که در واقع از باب جری در مرتبه باطن و تأویل خواهد بود. [۱۵]

علامه در اثبات توسعه پذیری دلالت های قرآن تاکید می کنند که در قرآن کریم ممکن است هر جمله ای مستقل از مفادی که در کنار سایر بخش های آیه دارد، مفید معنای دیگری هم باشد: «بدان که اگر روایات ائمه(ع) را در موارد عام و خاص و مطلق و مقید قرآن، به دقت بررسی کنی، فراوان می بینی که از عام حکمی و از خاص (عام با مخصص) حکمی دیگر استفاده شده است؛ مثلاً از عام، استحباب و از خاص وجوب استنباط شده است، و همین گونه، در احکام کراهت و حرمت. این یکی از اصول کلیدی تفسیر در روایات ایشان است که رقم درخور توجهی از آنها بر محور آن است و از اینجا می توانی دو قاعده در معارف قرآنی استخراج کنی: اول: این که هر جمله به تنهایی و با هر کدام از قیدهایش از حقیقت ثابتی یا حکم ثابتی از احکام حکایت می کند؛ مانند آیه «قُلِ اللّهُ ثُمَّ ذَرْهُمْ فِی خَوْضِهِمْ یلْعَبُونَ»[۱۶] که در آن چهار معناست اول: «قُلِ اللّهُ» دوم: «قُلِ اللّهُ ثُمَّ ذَرْهُمْ» سوم: «قُلِ اللّهُ ثُمَّ ذَرْهُمْ فِی خَوْضِهِمْ» چهارم: «قُلِ اللّهُ ثُمَّ ذَرْهُمْ فِی خَوْضِهِمْ یلْعَبُونَ» و موارد مشابه ای از این قبیل می توانی استخراج کنی. دوم: هر گاه دو داستان یا دو معنا در جمله ای یا مانند آن مشترک باشند، به مرجعی واحد باز می گردند و این دوسر که زیر آن رازهایی پنهان است[۱۷]. [۱۸]

علامه طباطبایی به این نکته اشاره کرده است که پیامبراکرم(ص) می فرماید: «قرآن بطن دارد و بطنش نیز بطن دارد تا هفت بطن»[۱۹] و نیز در کلمات ائمه(ع) از باطن قرآن بسیار نامبرده شده است. همچنین، ایشان ریشه اصلی این روایات را مثلی دانسته اند که خدای متعال در سوره رعد، آیه ۱۷ می زند. خدای متعال در این آیه افاضه های آسمانی را به بارانی تشبیه فرموده که از آسمان نازل می شود و حیات زمین و اهل زمین به آن بستگی دارد. با آمدن باران، سیل به راه می افتد و مسیل های گوناگون هر کدام به اندازه ظرفیت جریان پیدا می کند. روی سیل در جریان خود با کفی پوشیده شده است، ولی زیر کف همان آب قرار دارد که حیات بخش و به حال مردم سودمند است.

چنان که این مثل اشاره می کند، ظرفیت افهام مردم در فراگرفتن این معارف آسمانی که حیات بخش درون انسان ها هستند، متفاوت است. برخی از آدمیان به زندگی مادی و جهان زودگذر اصالت می دهند. اینان با اختلاف مراتبی که دارند حداکثر آنچه که بپذیرند، این است که اعتقادات اجمالی را باور کنند و دستورهای عملی اسلام را به طور جمود اجرا می نمایند. برخی هم در اثر صفای فطرت و باطن، به ظاهر اعتقادات و عبادات بسنده نمی کنند و در معانی باطنی آنها به تفکر می پردازند.[۲۰]

معانی باطنی، به نظر علامه، معانی طولی هستند. همه معانی باطنی از کلام اراده شده اند؛ جز اینکه آن معانی در طول هم اراده شده اند، نه در عرض همدیگر؛ بدین معنا که نه اراده ظاهر لفظ باطن را نفی می کند و نه اراده باطن مزاحم اراده ظاهر می باشد.[۲۱]

نظریه «مفاهیم طولی» نظریه ای جدید نیست و پیش از علامه، برخی از مفسران، به خصوص مفسرانی که گرایش های عرفانی داشتند