پاورپوینت کامل اراده و اختیار فرشتگان و حیوانات ۷۳ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل اراده و اختیار فرشتگان و حیوانات ۷۳ اسلاید در PowerPoint دارای ۷۳ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل اراده و اختیار فرشتگان و حیوانات ۷۳ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل اراده و اختیار فرشتگان و حیوانات ۷۳ اسلاید در PowerPoint :

در شماره ۱۵ نشریه اطلاع رسانی معارف، آذر ماه ۱۳۸۲ مطلبی تحت عنوان «گذری و نظری بر بخش توحید کتاب معارف اسلامی(۱) ویراست دوم» به قلم آقای محمدمهدی وهابی به چاپ رسیده بود؛ که در آن مقاله ایرادهایی به بخشهایی از کتاب معارف شده است. از جمله آنها ایرادی است بر تعریف حیات، در کتاب یاد شده. در این کتاب، حیات به «فعالیت ارادی و آگاهانه» تعریف شده است. منتقد محترم در نقد این تعریف می نویسد: «آیا حیوانات و مجردات از صفت حیات برخوردارند یا خیر؟ بر فرض برخورداری از حیات لازمه حیات و هستی آن ها فعالیت ارادی نیست. بنابراین لازمه هر موجودی که دارای حیات است فعالیت ارادی نیست از این روی حیات کمال وجودی است که هم موجودات دارای فعالیت ارادی و هم فاقد فعالیت ارادی از آن برخوردارند لذا لازم می آید حیات هر موجودی متناسب با آن موجود توصیف شود و البته لازمه یک مفهوم کلی از حیات آن هم با قید فعالیت ارادی که موجودات ذی حیات را در بر گیرد مشکل و دشوار است». و در پایان این قسمت خواننده را برای آگاهی بیشتر به کتاب آموزش فلسفه جلد دوم صفحه ۳۷۹ از آیت الله مصباح ارجاع داده است. گویا خواسته است نظر خود را از این طریق تأیید کند. در این نوشتار دو موضوع مورد بررسی قرار می گیرد: یکی نظر استاد مصباح یزدی در مورد تعریف حیات و ویژگی های آن و دوم این که آیا فعالیت فرشتگان و حیوانات غیر ارادی است یا خیر؟

تعریف حیات و ویژگی های آن از دیدگاه استاد مصباح

استاد مصباح در جلد دوم آموزش فلسفه درباره حیات می نویسد: «موجوداتی که مورد شناسایی انسان قرار می گیرند به دو دسته کلی جانداران و بی جانان قابل تقسیم هستند. موجودات جاندار که با شعور و حرکت ارادی شناخته می شوند، متصف به صفتی به نام حیات می گردند. و بعد از توضیح چگونگی اتصاف موجودات به صفت حیات، نکاتی را خاطر نشان کرده و می نویسد:

«یکی این که گاهی حیات و زندگی به معنای دیگری به کار می روند که شامل نباتات هم می شود ولی این معنا مشتمل بر نقص است زیرا لازمه آن رشد، نمو و تولید مثل است که از خواص مادیات می باشد و چنین معنایی در این مبحث منظور نیست. دیگر آن که هرچند حیات به معنای مورد نظر در این مبحث، ملازم با علم و اراده و قدرت است ولی این تلازم به معنای تساوی مفهومی نیست۱.»

و در خلاصه مطالب می نویسد: «حیات، عبارت از نحوه وجود موجودات و ملازم با علم و قدرت و اراده است ولی بر خلاف آن ها که از مفاهیم ذات الاضافه هستند، حیات از مفاهیم نفسیه می باشد.۲»

همان طور که ملاحظه می شود آیت الله مصباح بر خلاف نظر منتقد محترم اراده را یکی از ویژگی های حیات می داند و بر آن نیز تأکید می کند.

مطلب دومی که از ظاهر نوشته منتقد محترم به دست می آید این است که ایشان فعالیت فرشتگان و حیوانات را غیر ارادی می داند و حتی در حیات داشتن آن ها نیز شک دارد. به نظر می رسد این شبهه از اینجا ناشی شده که ایشان فرشتگان و حیوانات را موجودات غیر مختار می داند؛ از این رو تعریف حیات به فعالیت ارادی به نظر ایشان مشکل می نماید.

آیا فرشتگان از اختیار بهره مندند یا خیر؟

با توجه به این که جنبه قدسی و نورانیت در فرشتگان غلبه دارد و به طوری که از بعضی مآخذ استفاده می شود فرشتگان نفس اماره ندارند و محض عقل و نورند. چنان که امام صادق(ع) با اشاره به این نکته می فرماید: «ان الله رکب فی الملائکه عقلاً بلا شهوه؛ خداوند فرشتگان را عقل محض بدون شهوت آفریده است.»۳ و در حدیث دیگر می فرماید: «ان الله عزوجل خلق الملائکه من نور؛ خداوند فرشتگان را از نور آفریده است.»۴ برخی فکر کرده اند که آنها فاقد اختیار، تکلیف و مسئولیت هستند. در حالی که این امتیازات و ویژگی ها منافاتی با تکلیف و مسئولیت و مختار بودن فرشتگان ندارد. البته بهره وری آنان از اختیار به جهت تقرب و ارتباط نزدیکی که با مقام شامخ ربوبی دارند، همواره در راه خیر و کمال می باشد. چنانچه انبیا و ائمه معصومین (ع) با وجود برخورداری از اختیار نه تنها گناه نمی کنند، حتی فکر گناه نیز به ذهن آن ها خطور نمی کند. مختار بودن فرشتگان را با سه دلیل می توان مورد پذیرش قرار داد:

دلیل اول

به قطع فرشتگان از عالم جمادات، نباتات و حیوانات (غیر از انسان های رشدیافته) والاتر و با عظمت ترند، طبق صریح قرآن این موجودات از نوعی اختیار برخوردارند. در آیه ای از قرآن چنین آمده است: «فقال لها و للأرض أئتیا طوعا اوکرها قالتا أتینا طائعین؛۵ خداوند به آسمان و زمین فرمود: بیایید [در جریان فعالیت قرار بگیرید] چه از روی اختیار و چه از روی اکراه آنها گفتند: ما با اختیار آمدیم.» این آیه دلالت دارد بر این که آسمان و زمین با میل و اراده در جریان فعالیت قرار گرفته اند. چرا که «طوع» به معنای خشنودی به اراده حق تعالی است.۶ در نتیجه نمی توان پذیرفت فرشتگانی که مقامی بسیار بالاتر از موجودات دیگر «غیر از انسان های رشد یافته» دارند، دارای اختیار و اراده نباشند.۷

دلیل دوم

امر خداوند به فرشتگان به سجده بر آدم و اطاعت آن ها و سرپیچی شیطان از امر خداوند دلیل بر اختیار داشتن فرشتگان است. زیرا امر خداوند به سجده بر آدم تکلیفی بود که بر فرشتگان متوجه شد و اگر فرشتگان هیچ گونه آگاهی و اختیار نداشتند، امر به سجده به آن ها معنا نداشت و از طرفی شیطان که به خاطر تمرد از فرمان الهی رانده شد، می توانست به خدا اعتراض کند که فرشتگان، مجبور به سجده بودند و لذا سجده کردند و اگر مراهم مجبور می کردی من هم سجده می کردم.

دلیل سوم

دلیل دیگری که می توان بر مختار بودن فرشتگان اقامه کرد آیه شریفه زیر است: «لا یعصون الله ما امرهم و یفعلون ما یومرون؛۸ هرگز خدا را در آن چه دستورشان می دهد نافرمانی نمی کنند آن چه خدا امر کرده انجام می دهند.» جمله (لا یعصون ما امرهم) ناظر به این است که فرشتگان ملتزم به تکلیف خویشند نه ملزم. و جمله (یفعلون) ناظر به این است که عمل را طبق دستور انجام می دهند. ابن ابی الحدید می نویسد: یعنی وسیله که آن ها را به خداوند نزدیکتر کند طلب می کنند.۹

البته آیه دلالت ندارد بر این که فرشتگان فقط در قیامت مکلف به تکالیف می شوند و در دنیا تکلیفی ندارند، بلکه آیه با اطلاقش شامل دنیا و آخرت می شود، یعنی ملائکه نه در دنیا عصیان دارند و نه در آخرت. البته روشن است که تکلیف فرشتگان از سنخ تکلیف معهود در اجتماع بشری نیست که از نوع اعتباری باشد. بلکه فرشتگان آفریده هایی، دارای ذوات طاهره و نوریه هستند، که اراده نمی کنند مگر آن چه را که آفریدگار آنها اراده کرده باشد و انجام نمی دهند مگر آنچه را که او مأمورشان کرده باشد.۱۰ چنانچه در آیه دیگر آمده است: «بل عباد مکرمون، لا یسبقونه بالقول و هم بأمره یعملون… و لا یشفعون الا لمن ارتضی و هم من خشیته مشفقون؛۱۱ بندگان گرامیند از او در سخن پیشی نمی گیرند و به فرمان او عمل می کنند، و آنها جز برای کسی که خدا از او خشنود است شفاعت نمی کنند و از ترس او بیمناکند.» در این آیه شریفه فرشتگان بندگان مکرّم معرفی شده اند که اکرامشان به خاطر عبودیتشان بوده نه به غیر آن و سپس کمال عبودیت آنان را از حیث آثار و صفات بیان نموده که در سخن به خدا پیشی نمی گیرند، و از نظر عمل تنها فرمان او را اجرا می کنند، یعنی «اراده و عمل فرشته تابع اراده خداست و این کمال بندگی را می رساند چون عبودیت عبد این اقتضاء را دارد که اراده و عمل خود را ملک مولا بداند.»۱۲، اهل شفاعت هستند، ولی برای کسی که بدانند خدا از او خشنود است و تنها ترس او را به دل راه می دهند. البته آنها از این نمی ترسند که گناهی انجام داده باشند، بلکه از کوتاهی در عبادت یا ترک اولی بیمناکند. چرا که «خشیت» از نظر لغت به معنای هرگونه ترس نیست، بلکه ترسی است که توأم با تعظیم و احترام باشد.۱۳

«بنابراین ترس آنها از خداوند، هم چون ترس انسان از یک حادثه وحشتناک نیست و هم چنین «اشفاق» آنها هم چون بیم انسان از یک موجود خطرناک نمی باشد، بلکه ترس و اشفاقشان آمیزه ای است از احترام، عنایت و توجه، معرفت و احساس مسئولیت.»۱۴

این پنج ویژگی که در این آیات برای فرشتگان بیان شده به روشنی مختار بودن آنها را اثبات می کند.

در آیه دیگر درباره فرشتگان می فرماید: «والملائکه و هم لا یستکبرون، یخافون ربهم من فوقهم و یفعلون ما یؤمرون؛ و فرشتگان و آنها برتری جویی نمی کنند، آنها از (مخالفت) پروردگارشان که حاکم بر آنهاست می ترسند و آنچه را مأموریت دارند انجام می دهند.»۱۵ در این آیه شریفه خداوند استکبار ذاتی و استکبار عملی را از فرشتگان نفی نموده است.۱۶ یعنی آنها را نوعی از مخلوقات معرفی کرده که هرگز دچار غفلت از مقام پروردگار خود نمی شوند و فراموشی و سهو بر آنان عارض نمی گردد و هیچ چیزی آنان را به خود مشغول نمی کند و جز آن چه خداوند اراده کرده اراده نمی کنند، نه این که نمی توانند اراده کنند.

خلاصه مطلب این که خداوند در قرآن، فرشتگان را به صفات متعددی توصیف فرموده که همگی بیانگر این است که آنها از نوعی اراده و اختیار و تکلیف برخوردار هستند. مخصوصاً اگر توجه کنیم توصیف فرشتگان به این صفات برای سرزنش کسانی است که از عبادت خدا سرپیچی می کنند و یا این که فرشتگان را معبود خود می دانند و آنها را می پرستند. اگر فرشتگان فاقد اختیار و اراده بودند، معنا نداشت خداوند فرمانبرداری و عبادت آنها را به رخ انسانها (مشرکان) بکشد و آنها را به خاطر سرپیچی از عبادت و فرمانبرداری خود سرزنش نماید.

آیا حیوانات از اختیار برخوردارند؟

دلیل دیگر نویسنده مقاله بر رد تعریف حیات، به «فعالیت ارادی و آگاهانه» فاقد اختیار بودن حیوانات است. متأسفانه بسیاری همانند نویسنده مقاله مذکور فکر می کنند تنها این انسان است که در میان مخلوقات از اختیار برخوردار است و لذا در تمایز انسان و حیوان اختیار انسان را یکی از وجوه تمایز می دانند. درصورتی که با مراجعه به قرآن معلوم می شود که فقط این انسان نیست که از اختیار برخوردار است بلکه بسیاری از موجودات عالم از این نعمت بزرگ بهره مندند. چنانکه در مورد فرشتگان بیان کردیم. البته روشن است که بهره مندی هر موجود از کمال با توجه به ظرفیتی است که دارد. بنابراین اگر دیگر موجودات غیر از انسان دارای اختیار بوده باشند، مسلماً آن اختیار از سنخ اختیار انسان نیست، چنانچه حیات، آگاهی، نطق، ذکر و تسبیح موجودات غیر انسانی از سنخ آنچه در انسان است نمی باشد و همچنین بدیهی است، اختیاری که انسان دارد از سنخ اختیاری که خداوند دارد نمی باشد.

دلیل اول

مطابق آیه شریفه ای که در سوره فصلت آمده است همه موجودات به عنوان زمین و آسمان در جریان پس آمدن به عرصه هستی از اختیار بهره مند می باشند. خداوند به آسمان و زمین فرمود: بیایید [در جریان فعالیت قرار بگیرید] چه از روی اختیار و چه از روی اکراه آن دو گفتند: ما با اختیار آمدیم.۱۷ از این آیه معلوم می شود که حرکات دستوری آسمان و زمین که جنبه آلی دارند منحصر به یک بعد نبوده، بلکه دو راه برای آن ها مطرح بوده است: یا قرار گرفتن اختیاری در جریان دستوری و یا قرار گرفتن اکراهی. با توجه به این که انتخاب راه درک و اختیار با عظمت تر بوده است لذا آن را انتخاب کردند.۱۸

در آیه دیگر می فرماید: «انا عرضنا الامانه علی السماوات و الارض والجبال فابین ان