پاورپوینت کامل راهنمای تدریس نیـــاز محـــور با تأکید بر دروس معارف اسلامی (قسمت اول( ۵۸ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل راهنمای تدریس نیـــاز محـــور با تأکید بر دروس معارف اسلامی (قسمت اول( ۵۸ اسلاید در PowerPoint دارای ۵۸ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل راهنمای تدریس نیـــاز محـــور با تأکید بر دروس معارف اسلامی (قسمت اول( ۵۸ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل راهنمای تدریس نیـــاز محـــور با تأکید بر دروس معارف اسلامی (قسمت اول( ۵۸ اسلاید در PowerPoint :

اشاره

معاونت آموزشی و پژوهشی استادان و دروس معارف اسلامی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه­ها، جهت ارتقای محتوای آموزشی و کارآمدی بیش از پیش استادان معارف­اسلامی، اقدام به برنامه­ریزی جدیدی برای ارتقای رشد کیفی این دروس با توجه به نیازهای دانشجویان و با هدف تقویت مشارکت حداکثری آنان در کلاس­ها کرده و «طرح آموزشی نیاز محور» را ارائه داده است.

نوشتار «راهنمای تدریس نیاز محور» به قلم دکتر سید رضا فیروزی، از مؤلفان ارجمند کتب درسی و از استادان باسابقه دروس معارف اسلامی و کارگاه­های آموزشی روش تدریس و ارزشیابی و مدیر محترم تأمین محتوای دروس معارف اسلامی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها، به رشته تحریر درآمده که ضمن تقدیر و تشکر از ایشان، مشروح آن در چند شماره تقدیم استادان و مدرسان گرامی گروه های معارف اسلامی دانشگاه های کشور می شود.

دیباچه

توجـه به نیازهای فراگیران در فرایند یاددهی ـ یادگـیری، مشارکت آنان را در فعالیت های آموزشی تقویت کرده و در ایجاد ارتباط مؤثر دانشجویان با استاد و محتوای آموزشی و در نهایت یادگیری پایدار (تغییرات مطلوب رفتاری) نقش آفرین است. هر دو، یعنی توجه به نیازهای دانشجویان و نیز انجام فعالیت های مشارکتی دانشجویان در فرایند آموزش، چه در فعـالیت های حین تدریس و چه بعد از آن به یادگیری مؤثر می­انجامد. این ملاحظات علاوه بر حیطه شناختی، حیطه نگرشی (عاطفی) را نیز ارتقا می بخـشد و عاملی مهـم در ایجاد تغییرات مثبت در اندیـشه، باورها و رفتارهای دانشجویان به شمار می­رود. بنابراین، می­توان گفت موفقیت در تدریس و دست یابی به اهداف آموزشی دروس معارف اسلامی، با ملاحظه نیازهای دانشجویان در فرایند آموزش میسر است. باید به این اصل به عنوان یک مفهوم کلیدی توجه داشت که یادگیری در اختیار و کنترل یادگیرنده است، در این صورت، تا زمانی که آموزش به نیازهای فرد توجه نکند، دانشجویان تمایلی به یادگیری پیدا نخواهند کرد و در نتیجه فرایند آموزش و اهداف آن مختل شده و با توجه به اصول حاکم بر یادگیری، کم­توجهی به نیازهای دانشجویان عملاً فعالیت های آموزشی را در گرداب بی­فایدگی گرفتار می کند.

در واقع، منظور از آموزش نیازمحور مجموعه­ای از اقدامات آموزشی و تربیتی مبتنی بر نیازهای دانشجویان است. تحلیل دقیق این نیازها و ملاحظات مبنایی آن تبیین خواهد شد.

ارکان و افق نیازمحوری

به طور مختصر آنچه می­خواهد در این طرح تحقق یابد، عبارت است از:

شناسایی نیازهای دانشجویان به معنای خاص آن که در مباحث بعدی تشریح شده است.
تعیین نقاط آغاز و عزیمت استاد در مباحث درسی به منظور برقراری ارتباط مؤثر دانشجویان با دروس معارف اسلامی.
استفاده از ظرفیت­های مختلف روشی و محتوایی برای ارتقای اثربخشی دروس معارف اسلامی بیش از آموزش مفاهیم انتزاعی.
ایجاد رویکری کاربردی در یادگیری دروس معارف اسلامی و خروج از رکود حاکم بر کلاس های درسی که در غل و زنجیر مفاهیم انتزاعی و بعضاً غیرکاربردی گرفتارند.
رهایی از روش­های سخنرانی یک طرفه و خسته کننده که انگیزه های مشارکت دانشجویان را تضعیف کرده و استعدادهای دانشجویان را شکوفا نمی کند.
ایجاد فضای پویا و زنده در کلاس های درس معارف اسلامی به صورتی نظام­مند بر اساس روش­های علمی به منظور تأثیر در اندیشه و عواطف دانشجویان و برای دست­یابی به اهداف فراآموزشی (تربیت مذهبی) دروس معارف اسلامی.
توجه به نیازهای سطحی و فعلی دانشجویان و انتقال آنان از این نیازها به نیازهای واقعی زندگی.[۱]

ضرورت اجرای روش نیاز محور در دروس معارف اسلامی

بحث از ضرورت اجرای این طرح به اهداف خرد و کلان تدریس ارزش های اعتقادی و سیاسی دروس معارف اسلامی همسو با اهداف انقلاب فرهنگی نظام مقدس جمهوری اسلامی برمی­گردد؛ بنابراین، لازم است ابتدا به ضرورت دروس معارف اسلامی نیم نگاهی افکنده، سپس اختصاصاً ضرورت اجرای طرح نیاز محور را تبیین کنیم. بی­شک ملاحظات و رهنمودهای روشنگرانه مقام معظم رهبری مدظّله و ارشادات ایشان از دروس و استادان معارف اسلامی راهگشای این حرکت خواهد بود.

الف) دروس معارف؛ اهداف و بایسته ها

آموزش مبانی نظری تفکر دینی و انقلاب اسلامی از ابعاد مختلف ضرورتی انکارناپذیر است:

– متخصصان برای انجام وظایف شغلی و تخصصی خود در هر جامعه ای علاوه بر آگاهی های اختصاصی رشته تحصیلی­شان، نیازمند دانش، نگرش و مهارت لازم نسبت به ارزش های جامعه­ای هستند که در آن زندگی می­کنند. در این جهت، برخی کشورها نیز دروسی را مرتبط با ارزش های اجتماعی خود به دانشجویان ارائه می­کنند.[۲]

– یکی از مهم­ترین وظایف حاکمیت­های خدامحور رشد و گسترش حقایق آسمانی و تعالی روح و جسم انسان ها متناسب با آن آموزه­هاست. قرآن کریم ایجاد زمینه برای تعالی فرد و جامعه و اجتناب انسان ها از تعدی به حدود الهی و تحقق هدف آفرینش را وظیفه حاکمان الهی و مجموعه مدیریتی چنین نظام هایی دانسته و می­فرماید: «الَّذینَ إِنْ مَکنَّاهُمْ فِی الْأَرْضِ أَقامُوا الصَّلاهَ وَ آتَوُا الزَّکاهَ وَ أَمَرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَ نَهَوْا عَنِ الْمُنْکرِ وَ لِلَّهِ عاقِبَهُ الْأُمُورِ»[۳] قرآن کریم هدف آموزش دین را خدا ترسی و اعتراف به وحدانیت خدا اعلام کرده و فرموده است: «هذا بَلاغٌ لِلنَّاسِ وَ لِینْذَرُوا بِهِ وَ لِیعْلَمُوا أَنَّما هُوَ إِلهٌ واحِدٌ وَ لِیذَّکرَ أُولُوا الْأَلْبابِ»[۴] بنابراین، آموزش معارف دینی برای دست­یابی به اهداف آیات الهی امری انکار ناپذیر بوده و از هدف های متعالی نظام جمهوری اسلامی محسوب می­شود.

– هر انسان فرهیخته­ای ـ صرف نظر از رشته اختصاصی ـ در زندگی خود به آگاهی­ها و مهارت­هایی نیازمند است که بتواند باورها و عقاید خود را با تعقل و مبتنی بر معرفت سازماندهی کند و در مقابل توطئه­های دشمنان دین و مذهب توان ایستادگی داشته باشد و در صورت لزوم از کیان اعتقادات خود و خانواده­اش دفاع نماید. خدای متعال انسان ها را در مقابل نظام اعتقادی و اخلاقی خانواده مسئول می داند، چنان­که فرموده: «یا أَیهَا الَّذینَ آمَنُوا قُوا أَنْفُسَکمْ وَ أَهْلیکمْ ناراً وَقُودُهَا النَّاسُ وَ الْحِجارَهُ عَلَیها مَلائِکهٌ غِلاظٌ شِدادٌ لا یعْصُونَ اللَّهَ ما أَمَرَهُمْ وَ یفْعَلُونَ ما یؤْمَرُونَ»[۵] بی شک انجام چنین وظیفه­ای بدون آگاهی­های نظامند به دست نمی­آید، ایجاد و بالندگی چنین ساختاری یکی از مهم­ترین وظایف نظام های خدا محور است و بازوی توانای این کار در دانشگاه­ها گروه های معارف اسلامی است.

مقام معظم رهبری نیز در بیانات روشنگرانه خود در مورد مؤلفان کتاب های معارف اسلامی، مدرسان و محتوای آموزشی این دروس نکات ارزشمندی را ایراد فرموده­اند:

آنچه که به نظر بنده در درجه اول اهمیت قرار دارد، فکر و دل مخاطبان شماست؛ اولاً فکر، ثانیاً دل. فکر به معنای این است که بایستی بنیه اعتقادی این جوان را تقویت کنید. جوان در معرض تحویل و تحول است، در معرض تغییر است. مؤثرات، امروز حجم خیلی زیادی در دنیا دارد. بنیه فکری جوان را باید جوری تقویت کنید که نه فقط متأثر از عوامل سلبی و معارض و معاند نشود، بلکه بتواند بر روی محیط خود اثر هم بگذارد؛ باید بتواند نورافشانی کند، محیط خودش را با مبانی و معارف اسلامی آشنا کند، در این راه پیش قدم باشد، نیروی پیشرو باشد. از لحاظ فکری بایست یک چنین حالتی پیدا کند.[۶]

مسئولیت خطیر گروه­های معارف اسلامی در دانشگاه­ها اصلاح نظام معرفتی، تقویت بنیه­ فکری و ارتقای نگرش دینی و ایمانی جوانان فرهیخته دانشگاهی است، اما چنین رسالت مهمی بدون همکاری همه­جانبه عوامل آموزشی و تربیتی جامعه، خصوصاً نهـاد­های فرهنگی و تربیتی دانشگاه میسر نیست. این مهم با اصلاح و ارتقای مستمر کیفیت محتوای آموزشی دروس معارف اسلامی، افزایش کارامدی محتوایی و روشی مدرسان معارف اسلامی و توجه جدی به نیازهای دانشجویان در این دروس بر اساس یک برنامه جامع راهبردی تا حدود قابل توجهی تحقق­پذیر است:

اول: اصلاح نظام معرفتی

ایجاد یک نظام معرفتی متقن متناسب با زبان روز، فکر و ادبیات دانشجویی که در محتوای آموزشی متبلور می­شود، میسر خواهد بود. مقام معظم رهبری می فرمایند:

باید کلاس معارف بگذارید؛ معارف متقن با زبان روز، متناسب با فکر دانشجو، متناسب با ادبیات دانشجو بایستی ارائه بدهید؛ این ها کارهای لازم و اجتناب ناپذیری است. به لسان قوم حرف زدن، یک مصداقش اینجاست. با زبان دانشجو باید حرف زد. با ادبیاتی که برای دانشجو قابل فهم است، باید حرف زد. ای بسا ادبیاتی است که در یک محیطی کارساز است، کارآمد است، اما در محیط دیگری کارآمد نیست.[۷]

دوم: نفوذ در قلب و دل دانشجویان

عدم کفایت بنیه علمی و نظری در رشد و تعالی انسان از صدر اسلام تاکنون مورد توجه رهبران دینی و فرهیختگان اجتماعی بوده است. لزوم توجه به کارکردهای ایمانی افراد در سایه یافتن حالت خشوع و تسلیم در مقابل فرمان پروردگار امری فراتر و البته مهم­تر