پاورپوینت کامل موضوع پژوهش (۱) جای گاه و فعالیت های علمی امام باقر (ع) در یک نگاه ۶۴ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل موضوع پژوهش (۱) جای گاه و فعالیت های علمی امام باقر (ع) در یک نگاه ۶۴ اسلاید در PowerPoint دارای ۶۴ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل موضوع پژوهش (۱) جای گاه و فعالیت های علمی امام باقر (ع) در یک نگاه ۶۴ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل موضوع پژوهش (۱) جای گاه و فعالیت های علمی امام باقر (ع) در یک نگاه ۶۴ اسلاید در PowerPoint :

۸

همان طور که در شماره های قبل اشاره شد، امامان معصوم (علیهم السلام) پرچم دار و
الگوی همه خوبی ها هستند، ولی برخی از ویژگی های آنان به حسب شرایط زمان و مکان،
برجسته تر است و در واقع نقطه عطف زندگی ایشان محسوب می شود.

از ویژگی های بارز و مهم زندگی امام باقر (ع)، بُعد علمی و کلمات حکیمانه وی است که
بر همین اساس، به باقر العلوم (شکافنده علوم) ملقّب شده است.

آن چه ارائه می شود، نگاهی گذرا به فعالیت های علمی آن امام بزرگوار است و تفصیل آن
بر عهده پژوهش گران ارجمند گذاشته می شود.

امام باقر (ع) در سال ۵۷ هجری در شهر «مدینه» چشم به جهان گشود. او هنگام وفات پدرش
امام زین العابدین (ع) ۳۹ سال داشت. وی در سال ۱۱۴ هجری در شهر مدینه در گذشت و در
قبرستان معروف بقیع، کنار قبر پدر و جد بزرگوارش، به خاک سپرده شد. دوران امامت آن
حضرت هجده سال بود.

۱ – بنیان گذاری نهضت علمی

امام باقر (ع)، در علم، زهد، عظمت و فضیلت، سرآمد همه بزرگان بنی هاشم بود، به طوری
که دوست و دشمن، مقام والای علمی و اخلاقی او را تأیید و تصدیق می کردند. از آن
حضرت به قدری روایات و احادیث در زمینه احکام اسلامی، تفسیر، تاریخ اسلام و انواع
دیگر علوم به یادگار مانده است که تا آن زمان از هیچ یک از فرزندان امام حسن و امام
حسین (علیهما السلام)، این مقدار حدیث و روایت به جا نمانده بود.(۱)

رجال و شخصیت های بزرگ علمی آن عصر و نیز عده ای از یاران پیامبر (ص) که هنوز در
حال حیات بودند، از محضر آن حضرت استفاده می کردند. «جابر بن یزید جعفی» و «کیسان
سجستانی» (از تابعین) و فقهایی مانند: «ابن مبارک»، «زهری»، «اوزاعی»، «ابوحنیفه»،
«مالک»، «شافعی»، «زیاد بن منذر نهدی» از آثار علمی او بهره مند شده، سخنان آن حضرت
را بی واسطه و گاه با چند واسطه، نقل نموده اند.

کتاب ها و مؤلّفات دانشمندان و مورّخان اهل تسنّن مانند: طبری، بلاذری، سلامی، خطیب
بغدادی، ابونعیم اصفهانی، و کتاب هایی مانند: موطأ مالک، سنن ابی داود، مسند
ابی حنیفه، مسند مروزی، تفسیر زمخشری و ده ها کتاب دیگر، از سخنان پر مغز پیشوای
پنجم است و همه جا جمله: «قال محمد بن علی» و یا «قال محمد الباقر» به چشم
می خورد.(۲) کتاب های شیعه نیز در زمینه های مختلف، سرشار از سخنان حکیمانه و
احادیث روشن گرانه حضرت باقر (ع) است.

امام (ع) با برقراری حوزه های درسی و مباحثات و گفتمان های علمی و اعتقادی، با
کج اندیشی ها مبارزه کرد و تمام ابواب فقهی و اعتقادی را از دیدگاه اسلام ناب،
بررسی نمود و به پرورش دانشمندان و فرهیختگان و جنبش بزرگ علمی همت گماشت؛ به
گونه ای که دانشمندی چون «جابر بن یزید جعفی» هرگاه می خواست سخنی در باب علم به
میان آورد – با آن توشه ای که از دانش داشت – می گفت: « میراث دار دانش پیامبران،
محمد بن علی (ع) برایم این گونه گفت»(۳) و به دلیل ناچیز دیدن موقعیت علمی خود در
برابر جای گاه امام، از خود نظری به میان نمی آورد.

«ابو اسحاق سبیعی» از دیگر فرهیختگان این دوره، آن قدر نظرات علمی امام را درست
می پنداشت که وقتی از او در مورد مسئله ای می پرسیدند، پاسخ آن را از زبان امام
بازگو می کرد و می افزود: «او دانشمندی است که هرگز کسی را بسان او [در علم
]ندیده ام».(۴)

«ابن حجر هیتمی» می نویسد: محمد باقر (ع) به اندازه ای گنج های پنهان معارف و
دانش ها را آشکار ساخته و حقایق احکام و حکمت ها و لطایف دانش ها را بیان نموده که
جز بر عناصر بی بصیرت یا بدسیرت، پوشیده نیست و از همین جاست که وی را شکافنده و
جامع علوم و برافرازنده پرچم دانش خوانده اند.(۵)

جای گاه علمی امام به گونه ای بود که پیش گویی پیامبر (ص) درباره آن حضرت به اثبات
رسید: جابربن عبدالله می گوید: روزی پیامبر اسلام (ص) به من فرمودند: بعد از من،
شخصی از خاندانم را خواهی دید که اسمش اسم من است و قیافه اش شبیه قیافه من خواهد
بود، او درهای دانش را به روی مردم خواهد گشود. هنگامی که او را درک کردی سلام مرا
به او برسان.

سال ها از این واقعه گذشت، روزی جابر از کوچه های مدینه عبور می کرد که چشمش به
حضرت باقر (ع) افتاد. وقتی دقت کرد، نشانه های گفته شده از زبان پیامبر (ص) را
عیناً در او مشاهده نمود: پرسید: اسم شما چیست؟ گفت: اسم من محمد بن علی بن الحسین
است. جابر بر پیشانی او بوسه زد و گفت: جدت پیامبر به وسیله من به تو سلام
رساند.(۶)

۲ – وضع جامعه اسلامی در عصر امام باقر (ع)

امام باقر (ع) در دوره ای امامت خویش را آغاز کرد که جامعه اسلامی در وضع فرهنگی
نابسامانی به سر می برد و گرفتار چالش های عمیق عقیدتی و درگیری های مختلف فقهی و
اعتقادی میان فرق اسلامی شده بود. فروکش کردن تنش های سیاسی پس از واقعه عاشورای
سال ۶۱ هجری، هم چنین شکست برخی احزاب سیاسی، سبب یک پارچگی حاکمیت بنی امیّه و دور
شدن بسیاری از دانشمندان از صحنه سیاسی شده بودند. در این برهه، پیدایش مکتب ها و
سبک های مختلف علمی پس از مدت ها رکود، رونق فراوانی به بازار علم بخشیده بود.

از سوی دیگر، جریان های سیاسی حاکم بر جامعه، سبب تفکیک قرآن از عترت گردیده بودند
و به شخصیت هایی همچون حسن بن علی (ع)، از سوی حکومت معاویه، فرصت نشر معارف واقعی
داده نشد. حسین بن علی (ع) نیز تحت فشار قرار گرفت و به شهادت رسید. افزون بر آن،
بنی امیّه بر جان و مال و ناموس و دین مردم مسلط شده بودند و زمینه چنان شد که فردی
چون امام زین العابدین (ع) ناچار گردید معارف حقه را در قالب دعا و نیایش اظهار
کند. علاوه بر همه اینها، خطر افکار آلوده یهود و سیطره نظریات فرقه مُرجئه، جبریه،
قدریه، غُلات و…، حیات فکری شیعه بلکه اسلام محمدی را با خطر روبه رو کرده بود.

در عصر امام باقر (ع)، زمینه فعالیت های سیاسی از بین رفته بود و قیام مسلّحانه نیز
محکوم به شکست بود و تأثیری در حفظ دین نداشت. در واقع، شرایط به گونه ای فراهم شد
که یک انقلاب علمی و فرهنگی را می طلبید؛ به عبارت دیگر حفظ اسلام و مبارزه با
افکار انحرافی و التقاطی و زیر سؤال بردن سیاست حاکمان اموی، می طلبید که
فعالیت های جدی علمی صورت گیرد. امام باقر با شناخت نیاز جامعه، به فعالیت علمی
پرداخت و با ظهور وی، گام مهم و بسزایی در حفظ اسلام و نهادینه کردن معارف آن و
تبیین مبانی شیعه، برداشته شد.

۳ – فعالیت های علمی

۱ – ۳ – تربیت شاگردان

یکی از فعالیت های علمی امام، تربیت شاگردان برجسته و فرهیخته بود و این بدان دلیل
بود که در زمان آن حضرت، در اثر برخورد فرهنگ و معارف اسلامی با فلسفه و آرای روم و
یونان، یک نهضت علمی و فرهنگی به وجود آمده و شبهات و اشکالات متعددی رواج یافته
بود. لذا امام باقر (ع)، دانشمندان برجسته ای را در رشته هایی چون: فقه، حدیث،
تفسیر و دیگر شاخه های علوم اسلامی تربیت کرد که هر یک وزنه ای در دانش به شمار
می رفتند. این افراد بالغ بر ۴۶۲ نفر بودند(۷) که برجسته ترین آنها عبارت بودند از:

۱ – زراره بن اعین

او از بزرگ ترین راویان احادیث اهل بیت (علیهم السلام) است که بسیار مورد اطمینان
بوده و بارها از زبان آن بزرگواران ستایش شده است. وی پس از امام باقر (ع) توانست
محضر امام صادق (ع) را نیز درک کند و در زمان امامت آن حضرت نیز از بهترین ها به
شمار می آمد. امام صادق (ع) روزی به او فرمود: «ای زراره، نامت در ردیف نام های
بهشتیان است».(۸) و نیز می فرمود: «خدای رحمت کند زراره بن اعین را که اگر او و
تلاش های او نبود، احادیث و سخنان پدرم از بین می رفت.»(۹)

۲ – محمد بن مسلم ثقفی

او نیز از بزرگان و راویان احادیث ائمه (ع) بود و احادیث بسیاری از امام باقر (ع)
روایت کرده است که در کتاب های معتبر حدیثی یافت می شود.(۱۰) درباره او نیز
ستایش های گوناگونی از امام باقر و امام صادق (علیهما السلام) وجود دارد.

«عبدالله بن ابی یعفور» می گوید: «نزد امام صادق (ع) رفتم و گفتم: ما نمی توانیم هر
ساعت شما را ملاقات کنیم و امکان دسترسی به شما برایمان وجود ندارد و گاه برخی از
من پرسش هایی می کنند که پاسخ همه آنها را نمی دانم، امام فرمود: چرا سراغ محمد بن
مسلم ثقفی نمی روید؟ همانا او احادیث بسیاری از پدرم شنیده و فردی مطمئن و محترم
نزد او بوده است».(۱۱) امام باقر (ع) درباره اش می فرمود: «در شیعیان ما کسی
فقیه تر از محمد بن مسلم نیست.»(۱۲)

وی در مدت عمر خویش، سی هزار حدیث از امام باقر (ع) و شانزده هزار حدیث از امام
صادق (ع) شنید و آنها را روایت کرد(۱۳) که قسمتی از آنها به دست ما رسیده است.

۳ – ابوبصیر؛ لیث بن البَختَریّ مرادی

ابوبصیر نیز از نزدیکان و شاگردان امام باقر (ع) و امام صادق (ع) بود و سخنان
بسیاری را از آن دو بزرگوار گزارش کرد. وی کتابی نگاشت که بسیاری از دانشمندان آن
را تأیید و از آن روایت کردند.(۱۴) «شعیب عقرقونی» می گوید: «از امام صادق (ع)
پرسیدم: اگر درباره مسئله ای سؤال داشتیم به چه کسی مراجعه کنیم؟ فرمود: به
ابابصیر.»(۱۵)

۴ – بُرید بن معاویه عجلی

وی نیز از بزرگان روزگار خویش و فقیهی برجسته بود و نزد امام باقر(ع) جای گاهی ویژه
داشت. او نیز دارای کتابی بود که برخی از دانشمندان، از آن روایت کرده اند.(۱۶)

امام صادق (ع) می فرماید: «هیچ کس به اندازه زراره، ابوبصیر، محمد بن مسلم و بُرید
بن معاویه، یاد ما را زنده نگاه نداشت و احادیث پدرم را احیا نکرد. اگر اینها
نبودند کسی تعالیم دین و مکتب پیامبر (ص) را گسترش نمی داد. اینان پاسداران دین و
امینان پدرم بودند که بر پاسداری از حلال خدا و حرام او کمر بستند. آنان هم در دنیا
به ما نزدیک بودند و هم در آخرت با ما هستند.»(۱۷)

۲ – ۳ – مناظره و گفت وگو

یکی از راه های گسترش معارف اسلامی که امام باقر (ع) به خوبی از آن بهره گرفت،
مناظره و گفت وگو بود؛ روشی که در عصر آن حضرت رواج داشت وابزاری مهم برای انتقال
فرهنگ شمرده می شد. امام باقر