پاورپوینت کامل نگرشی بر احکام خمس از نگاه تسنّن و تشیّع ۴۵ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل نگرشی بر احکام خمس از نگاه تسنّن و تشیّع ۴۵ اسلاید در PowerPoint دارای ۴۵ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل نگرشی بر احکام خمس از نگاه تسنّن و تشیّع ۴۵ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل نگرشی بر احکام خمس از نگاه تسنّن و تشیّع ۴۵ اسلاید در PowerPoint :

۶۹

خمس در اسلام، جای گاه بلندی دارد و از فرایض مالی مسلمانان محسوب می گردد.
همان طور که گفتیم، فقهای اهل سنّت، خمس را فقط در غنایم جنگی و گنج و معادن، واجب
می دانند، لیکن از نظر فقهای شیعه، خمس بر هفت چیز واجب است.

در این جا ابتدا به مشترکات شیعه و سنّی می پردازیم و سپس به مختصات شیعه اشاره
می کنیم، اما قبل از آن به نکاتی اشاره می نماییم.

اهل سنّت مانند ما شیعیان، در مواردی به وجوب خمس در غیر غنایم جنگی معتقدند، لیکن
در این مسئله میان مذاهب چهارگانه حنفی، مالکی، حنبلی و شافعی، تفاوت نظر وجود
دارد. حنفی ها به جز غنیمت جنگی، در «معدن و رِکاز» نیز خمس را واجب می دانند،
منتها می گویند: معادن سه قسم است و یک قسم آن، خمس دارد. در گنج نیز خمس واجب
می باشد و مصرف آن دو مانند غنیمت جنگی است. مالکی ها می گویند: در گنج و معدن طلا
و نقره، خمس واجب است و مصرف آنها را مانند غنایم جنگی می دانند. شافعی ها و حنابله
می گویند: در رِکاز یا گنج، خمس واجب است.

«ابویوسف قاضی» می نویسد: آن چه که از معدن نصیب آدمی می شود، خمس آن واجب است. اگر
کسی گنجی پیدا کرد، خواه طلا باشد یا نقره یا چیزهای دیگر، خمس بر آن نیز واجب
می شود. البته چهار پنجم آن گنج برای کسی است که پیدا کرده و یک پنجم آن را باید
خمس بدهد و این به منزله غنیمت است… و آن چه از دریا خارج می شود (غوّاصی) در این
موارد هم خمس واجب می باشد.(۱)

مشترکات شیعه و سنّی در موارد خمس

۱ – غنایم جنگی

غنایم جنگی، اموالی است که به دست سپاهیان اسلام در جنگ ها به تصرّف در می آید؛ از
زمین های دایر و بایر گرفته تا ساختمان های مسکونی و اسلحه و ابزارهای جنگی. خمس
این نوع اموال فعلاً منتفی است، زیرا جنگی در کار نیست.

۲ – معادن

مقصود از معدن، کلیه چیزهایی است که در عرف عقلا به آن معدن می گویند؛ مانند: معادن
طلا، نقره، سرب، آهن، مس، نفت، گاز، زغال سنگ، گوگرد، فیروزه، نمک، عقیق و زاج.(۲)

البته خمس معادن به دو شرط واجب است: نخست این که، قیمت استخراج شده از معدن به ۱۵
مثقال طلای مسکوک برسد و شرط دیگر آن که، پس از محاسبه و حذف مخارجِ عملیاتِ
استخراج باشد. در صورتی که پس از منها کردن مخارجِ استخراج چیزی باقی بماند و ارزش
آن به حدود ۱۵ مثقال طلا برسد، پرداخت خمس آن واجب می شود.

ولی معادن گچ و سنگ و گل سرشور جزء معادنی که خمس دارد محسوب نمی شود، بلکه جزء
منافع کسب و کار به شمار می آید. بنابر این اگر از مخارج سالیانه اضافه آمد، خمس به
آن تعلّق می گیرد وگرنه خمس ندارد.

۳ – گنج یا دفینه

مقصود از گنج، اموالی است که در زیر زمین یا کوه و دریا، میان دیوار و درخت و یا
زمین پنهان کرده باشند و در عرف عقلا به آن گنج بگویند. در روایات اهل سنّت در این
زمینه احادیثی رسیده است که به برخی از آنها اشاره می کنیم:

۱ – از ابوهریره نقل شده که پیغمبر (ص) فرمود: در «رکاز»، خمس است. یکی از حاضران
پرسید: منظور از رکاز چیست؟ فرمود: معادن طلا و نقره است که خداوند از روز نخست
آفریده است.(۳)

«رکاز» در لغت به معنای هرگونه مالی است که در زمین، متمرکز یا پنهان شده باشد و به
همین دلیل به تمام معدن ها «رکاز» گفته می شود. هم چنین است گنج ها و اموال
نهفته ای که پیشینیان به دلایلی در زیر زمین یا کوه ها پنهان کرده اند؛ به اینها هم
«رکاز» می گویند.

این که معادن، تنها به طلا و نقره گفته شده، از باب بیان مصداق است، نه این که
منحصر به آن دو باشد.

۲ – از انس بن مالک نقل شده است که همراه رسول اکرم (ص) در راهی حرکت می کردیم. یکی
از دوستان ما وارد ویرانه ای شد و در آن گنجی از طلا پیدا کرد. پیامبر اکرم (ص)
دستور داد تا آن را وزن کردند؛ در حدود دویست درهم شد. فرمود: این، «رکاز» است و بر
آن خمس واجب می شود.(۴)

۳ – در کنزالعمال از پیامبر (ص) نقل شده است: «ان لکم بطون الارض و سهولها و تلاع
الاودیه و ظهورها، علی ان ترعوا نباتها و تشربوا مائها علی ان تؤدی الخمس؛(۵) داخل
زمین، دشت ها، اعماق دره ها و بیرون آن همگی در اختیار شماست، از گیاهان آن استفاده
کنید و آب آن را بنوشید و در مقابل، خمس آن را بپردازید.»

۴ – در حدیثی دیگر آمده است که گروه عبد قیس محضر رسول خدا (ص) مشرّف شدند و اظهار
داشتند: ما جز در ماه های حرام – به دلیل ترس از درگیری با مشرکان – نمی توانیم
خدمت شما برسیم. اگر اوامری دارید بفرمایید تا سعادت مند شویم. فرمود: چهار چیز
انجام دهید و چهار چیز را ترک کنید. دستور می دهم شما را به ایمان به خدا، آیا
می دانید: ایمان به خدا چیست؟ شهادت به «لا اله الا اللّه»؛ دوم، اقامه نماز؛ سوم،
ادای زکات؛ چهارم، دادن خمسِ مغنم.(۶)

بدون شک، مغنم در این حدیث به معنای لغوی آن (غنیمت جنگی) نیست، بلکه معنای حقیقی
آن مراد است؛ یعنی هرگونه کار سودمند اعم از: تجارت و کسب و کار.

۴ – حرام بودن زکات بر سادات

از مشترکات دیگر بین اهل تسنّن و تشیّع، حرام بودن زکات بر پیامبر (ص) و آلش است.
در صحیح مسلم، بابی وجود دارد به نام «تحریم زکات بر رسول خدا و آلش». در این باب،
هشت حدیث آمده است. ابوهریره می گوید: حسن بن علی (ع) خرمای صدقه را گرفت و در
دهانش گذاشت. پس رسول خدا (ص) فرمود: آن را بینداز، آیا نمی دانی که ما صدقه را
نمی خوریم؟

طبق این روایات نمی توان گفت خمس فقط شامل غنایم جنگی می شود، بلکه از نظر اهل
تسنّن باید عواید و موارد دیگر را نیز در بر بگیرد؛ چنان که در گنج و معادن طلا و
نقره گفته شد.

وانگهی، اگر غنایم جنگی به دلیل فقدان جنگ منتفی گردد و معادن طلا و نقره و گنج هم
در دسترس نباشد، ساداتِ یتیم و فقیر و در راه مانده (ابن السّبیل) از کجا باید
ارتزاق کنند، چون به اجماع سنّی و شیعه، زکات و صدقات واجب بر اهل بیت پیغمبر (ص) و
علی (ع) تحریم گردیده است؟ در این صورت، اهل سنّت باید پاسخ گوی این پرسش باشند؛
آنانی که غنیمت را در آیه خمس بر خلاف مفهوم لغوی، منحصر در غنایم جنگی دانسته اند.

برخی از مفسّران اسلامی تلویحاً خواسته اند غنیمت را از محدوده غنایم جنگی فراتر
ببرند؛ مثلاً فخر رازی در تفسیر کبیر با صراحت می گوید: غنیمت به هر چیزی اطلاق
می شود که انسان به آن دست پیدا می کند، ولی در اصطلاح شریعت، به غنایمی گفته
می شود که بر اساس قهر و غلبه به دست مجاهدان افتاده باشد.

اما در ادامه بحث، از تفسیر کشّاف نقل می کند که کلمه «ما» در «انّما غنمتم من
شی ء» موصوله است و مقصود از «من شی ء» یعنی هر سودی که حاصل می شود، حتی نخ و سوزن
را هم در بر می گیرد: «فلا بدّ من اثبات الخمس فیه و لا سبیل الی الاخلال به؛ پس
ناگزیر است که خمسِ اثبات شده در آن پرداخت شود و راهی برای اخلال و عدم پرداخت خمس
وجود ندارد، چون خبر مبتدا در جمله «فان لله خمسه» حذف شده است و ممکن است کلمه های
زیادی در آیه مقدّر باشد؛ مثل: «فانّ للّه خمسه ثابت، واج