پاورپوینت کامل مقدمه ای بر آثار تربیتی و روان شناختی انتظار× ۸۴ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل مقدمه ای بر آثار تربیتی و روان شناختی انتظار× ۸۴ اسلاید در PowerPoint دارای ۸۴ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل مقدمه ای بر آثار تربیتی و روان شناختی انتظار× ۸۴ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن پاورپوینت کامل مقدمه ای بر آثار تربیتی و روان شناختی انتظار× ۸۴ اسلاید در PowerPoint :

۲۲

اشاره:

انتظار در مکتب اسلام، تنها یک رویکرد عاطفی نیست; بلکه رویکردهای معرفتی، اجتماعی، اخلاقی و فردی را نیز شامل می شود .
از این روی می توان، انتظار را همچون منشوری دانست که دارای تجلیات گوناگونی است .

در رویکرد معرفتی به مسئله انتظار، می توان آثار تربیتی و روان شناختی این پدیده را با نگاهی جدید، مورد بررسی قرار داد; البته
در اینجا، تربیت به معنای گسترده آن مورد نظر است که شامل مقوله های اخلاقی نیز می شود و در بعد روان شناختی نیز، آثار
کارکردی آن بیشتر مورد تاکید قرار می گیرد .

در نوشتار حاضر، به عناوینی مانند گسترش امیدهای واقعی، پویایی معطوف به هدف، استقرار وحدت و همبستگی، مراقبت
دایمی و سلامت اخلاقی جامعه پرداخته ایم .

یادکرد این نکته لازم است که این نوشتار تنها پیش درآمدی بر این مبحث است و امیدواریم که در آینده بتوانیم به صورتی
گسترده تر و عمیق تر و فراتر از یک مقاله بدان بپردازیم .

۱ . گسترش امیدهای واقعی

امید، محرک انسان برای رویارویی با آینده است . برخی آن را انگیزه و برخی دیگر، آن را نیاز آدمی می دانند; به عقیده مزلو (۱) ،
یکی از روانشناسان مکتب کمال:

انگیزه آدمی، نیازهای مشترک و فطری است که در سلسله مراتبی از نیرومندترین تا ضعیف ترین نیاز، قرار می گیرد . (۲)

برای توضیح مطلب می توان گفت که آدمی، پیوسته و در پی انجام هرکاری، به دنبال غایت و مقصودی مشخص بوده و قبل از اقدام
به آن نیز، نیازمند انگیزه ای برای آغاز عمل است .

بر این اساس، انسان برای تداوم زندگی و تحمل دشواریهای آن، نیازمند انگیزه ای نیرومند است که در پدیده «امید به آینده » تجلی
می یابد; آینده ای که به مراتب، عالی تر، زیباتر و بهتر از امروز باشد; این مسئله، به ویژه برای جوانان، دارای اهمیت بیشتری است;
زیرا آنان در پرتو «امید به فردایی بهتر» می توانند به نیروی فراوان خود و شور و نشاط بی پایان شان جهت و معنا بخشند .

البته این مقوله در میان مکاتب دینی و غیر دینی، دارای جایگاه، منزلت و تفسیرهای گوناگونی است; اعتقاد پیروان ادیان به
امدادهای غیبی و عنایات عام و خاص الهی، به گونه ای منطقی، متضمن پیامدهایی همچون امید به آینده و به تعبیری دیگر، فرج
بعد از شدت می شود . در حالی که در مکاتب مادی و بینشهای سکولاریستی جایی برای «امدادهای غیبی » وجود ندارد . حتی در
میان پیروان ادیان، نیز این مسئله، دارای جلوه های گوناگونی است . از جمله در چند سال پیش، پاپ، رهبر کاتولیکهای جهان، در
اولین کتابی که از او با عنوان عبور از آستانه امید منتشر گردید، به صراحت، ناامیدی خود را از وضعیت اخلاقی و اعتقادی عصر
حاضر به ویژه جوانان، اظهار نمود . در اظهارات پاپ، نشانه هایی از امید به آینده به چشم نمی خورد . حتی در میان برخی
اندیشمندان و متفکران غربی نیز بعضا مسئله «امید» همچون پدیده ای دور از دسترس و بیهوده تلقی می شود . به عنوان مثال،
برتراند راسل (۳) در گفتاری با عنوان «جهان پر تلاطم » می نویسد:

من در لحظه تاریک (ژوئیه ۱۹۶۱) به نوشتن مشغولم و نمی دانم نژاد بشر آنقدر دوام می کند که نوشته من منتشر یا در صورت
انتشار، قرائت شود یا نه . (۴)

در مقابل این رویکرد یاس آور و منفی به آینده که در بیشتر مکاتب موجود مشاهده می شود، اندیشه ها و رویکردهای امیدوارانه و
مثبت گرایی نیز وجود دارد که از مهم ترین آنها می توان به اعتقاد مذهب شیعه در زمینه انتظار امام عصر (ع) اشاره نمود که نه تنها
انتظار فرج آن حضرت، پدیده ای معنادار، منطقی و معقول است، بلکه چنین انتظاری، در زمره بزرگترین گشایشها، تلقی می شود (۵)
. برای توضیح مطلب، اشاره می کنیم که امیدها دوگونه اند: امیدهای واهی و امیدهای واقعی . امیدهای واهی، بیشتر شامل نوعی
ایده آلها، آرمانها و آرزوهای گمشده است که انسان با حاضر کردن آنها در ذهن و درون خویش، به نوعی آرامش خاطر دست می یابد
که در صورت تداوم و تقویت آنها، خود به خود زمینه جدا شدن از مسائل و رویدادهای واقعی زندگی و در نتیجه احساس بیگانگی
با واقعیات، برای شخص فراهم می گردد .

در مباحث روانشناسی تربیتی، این نوع مواجهه با مسائل، رفتارهای دفاعی نام دارد . از ویژگیهای اینگونه رفتارها، این است که در
کوتاه مدت، به شخص، آرامش و امنیت می بخشد ولی در دراز مدت، موجب ناسازگاری با اطرافیان و دنیای خارج می شود .

امیدهای واقعی نقطه مقابل امیدهای واهی است; امیدهایی که دارای پایه و اساسی منطقی و استوارند و ریشه در اعتقادات و
باورهای دینی و ارزشهای مبتنی بر وحی الهی دارند و مانند اینها به ظهور حضرت مهدی (ع) و شرایطی که آن حضرت با
کومت خویش فراهم می آورند که در اینجا به دو نمونه از این شرایط اشاره می کنیم:

امام حسن مجتبی (ع) از پدر بزرگوارشان نقل می فرمایند:

در دولت مهدی (ع)، درندگان، سازش می کنند; زمین، نباتات خود را خارج می کند; آسمان، برکاتش را فرو می فرستد; گنجهای
نهفته در دل زمین برای او آشکار می شود و بین مشرق و مغرب را مالک می شود و خوشا به حال کسی که آن روزگار مسعود را
درک کند و دستوراتش را با گوش جان بشنود . (۶)

از امام باقر (ع) نیز روایت شده است که فرمودند:

هنگامی که قائم ما (ع) قیام کند، دست شریفش را بر سر بندگان گذارد و خردهای آنها را گرد آورد و رشدهای آنها را کامل گرداند .
(۷)

از این دو عبارت چنین برداشت می شود که انتظار امام عصر (ع)، موجب گسترش و توسعه امیدهای واقعی در شیعیان و پیروان
آن حضرت می شود; امیدهایی که منتظرانش، هرگز در حقیقت و اصالت آنها، تردیدی به خود راه نمی دهند; زیرا چنین امیدهایی
از متن باورهای دین، رویش کرده و برخاسته از اعتقاد اصیل و استوار شیعه است .

حال، چنانچه از بعد روانشناختی به مسئله بنگریم، نقش امید را در سلامت روانی، تعیین کننده و محوری خواهیم یافت .

دوآن شولتس (۸) می نویسد:

سلامت روانی، پیش نگر است، نه پس نگر، دورنما، چیزی است که شخص امیدوار است بشود نه آنچه پیش تر روی داده است و
دگرگونی پذیر نیست . (۹)

او می افزاید:

من، نگاهی را که به آینده می نگرد و بر هدفها، آمال و رؤیاهای درازمدت تمرکز می یابد، خوشایند می یابم . البته پیش بینی و
برنامه ریزی و تلاش برای آینده، از ماندن در رویدادهای گذشته، سالم تر به نظر می رسد . (۱۰)

کانت، طرح مسئله امید را از ویژگیهای هوشمندی آدمی تلقی می کند و می نویسد:

برای هر کس که متنبه و هوشیار باشد و در کار دنیا و حال خود بنگرد، سه سؤال پیش می آید:

نخست، چه می توانم بدانم؟

دوم اینکه، چه باید بکنم؟

سوم اینکه، چه امید و انتظاری می توانم داشته باشم؟ (۱۱)

آلپورت، (۱۲) یکی از صاحب نظران علم شخصیت معتقد است:

[اشخاص برخوردار از سلامت روان] فعالانه در پی هدفها و امیدها و رؤیاهای خویشتند، و رهنمون زندگی شان، معناجویی و ایثار و
حسن تعهد است . تعقیب هدف، هیچ گاه پایان نمی پذیرد . اگر هدفی را باید کنار گذاشت، باید بیدرنگ انگیزه نوینی آفرید . افراد
سالم به آینده می اندیشند و در آینده زندگی می کنند . (۱۳)

رویکرد «آینده گرا» با ویژگی «سلامت روان » از نسبت معقول و منطقی برخوردار است .

چنین نسبتی را در بیان ویکتور فرانکل (۱۴) به روشنی می یابیم:

شخصیتهای سالم، ویژگیهای دیگری هم دارند; به آینده می نگرند و به هدفها و وظایف آتی توجه می کنند . در واقع به چنین
هدفهایی نیاز دارند . این ویژگی انسان است که تنها با نگرش به آینده می تواند زندگی کند . (۱۵)

او در ادامه نظریاتش می افزاید:

بدون اعتقاد به آینده، «محمل معنوی » زندگی از میان می رود و روح و جسم به سرعت محکوم به فنا می گردد . باید برای ادامه
زندگی دلیلی داشت; در راه هدفی آتی کوشید، وگرنه زندگی معنای خود را از دست می دهد . (۱۶)

به نظر «فرانکل » ، اعتقاد به آینده، هم عامل معنا داشتن زندگی و هم عامل تداوم و استمرار آن است . چنین تعبیری، یک نقطه
اوج در میان نظریات روانشناسان در این زمینه است .

انتظار در مکتب شیعه، علاوه بر اینکه، نوعی امید به آینده است، چشم به راه یک رویداد بزرگ و تحول عمیق، بودن است; چرا که
طی شدن فاصله میان غیبت و ظهور یک پدیده عادی نیست; بلکه حادثه ای به وسعت همه تاریخ بشر است . برای تجسم عظمت
آن، اشاره به این نکته کافی است که امام مهدی (ع)، تبلور همه آرمانها و آرزوهای محقق نشده انسان در طول قرون و اعصار
گذشته تا کنون است .

بر این اساس، فردای ظهور، فردایی است روشن تر و بهتر از امروز; زیرا همه اختلافها و خصومتها که ناشی از محدودیت اندیشه و
نارسایی عقل بشر است، از میان برمی خیزد و در پرتو شکوفایی خرد، جای خود را به عطوفت، رحمت و مناسبات صمیمانه
می بخشد .

با تکیه بر این مبانی، دیگر، افسردگی در میان پیروان مکتب انتظار جایی ندارد . در غیر این صورت آدمی، دلیلی برای بهتر بودن
فردا ندارد; بنابراین بیشتر در معرض افسردگی و ناامیدی قرار می گیرد . اهمیت این مطلب، زمانی روشن تر می شود که بدانیم
افسردگی، به عنوان بیماری قرن، شایع ترین و دشوارترین اختلالی است که انسان معاصر با آن مواجه بوده و به شدت از عوارض آن
رنج برده است; چرا که رشته های امید خود را بریده و گسیخته می بیند .

۲ . پویایی معطوف به هدف

زندگی، زمانی با معنا است که جوهر حرکت در آن باشد و به تعبیر دیگر، انسانی که پویا و فعال و پر تحرک است، معنایی برای
بودن خویشتن می یابد; زیرا می تواند خود را از سطح رکود و روزمرگی، به مرحله پویایی برساند .

وقتی فرد، به وضعیت موجود راضی نیست و در صدد تحقق شرایط بهتری تلاش می کند، به این معنا است که خود نیز نقشی در
آن ایفا می کند و تماشاگر نیست; بلکه ایفاگر وظیفه ای خاص است .

دوآن شولتس، در توصیف چنین حالتی می نویسد:

چیزی که به زندگی شور و هیجان می بخشد تعقیب است نه تسخیر، راه است نه مقصد، تلاش است نه کامیابی . (۱۷)

پویایی از دو منظر قابل بررسی است; نخست اینکه انسان پویا به نفی هرگونه بی تفاوتی برمی خیزد و همین امر، زمینه ساز نوآوری،
خلاقیت و جست وجوی همیشگی امور بدیع است و تاثیر آن نیز رضایت نسبی آدمی از خویشتن و زندگی است; زیرا بخشی از آثار
وجودی خویش را شاهد بوده و آنها را باور دارد . دیگر اینکه هرگونه تحرک و پویایی نیز دارای چنین آثاری نخواهد بود; زیرا
رکت بدون هدف، عقیم و داشتن هدف بدون حرکت نیز بی معنا است . از این روی پویایی معطوف به هدف، موردنظر است; زیرا
شامل هر دو مؤلفه است .

بنابراین، براساس این مقدمات می توان گفت که انتظار امام عصر (ع)، در منتظرانش، شامل هر دو مؤلفه «پویایی » و «معطوف به
هدف بودن » است; زیرا منتظر به جامعه ای می اندیشد که تمامی وعده های انبیا و اولیا در آن به وقوع خواهد پیوست و از این روی
تلاش می کند تا به میزان توانایی و درک مسئولیت خویش، در ساختن چنین جامعه ای سهیم باشد . از سوی دیگر، او می داند که
برای چه تلاش می کند; انگیزه ای آشکار، منطقی، معقول و قابل دفاع دارد; بنابراین تمامی تلاشهای او، معطوف به هدفی والا به
نام «انتظار ظهور» می شود و این هدفی معنادار و ارزشمند است .

تجلی اینگونه تلاشها را در فرمایش امام صادق (ع) می بینیم:

هرکس دوست دارد از یاران حضرت قائم (ع) باشد، باید در انتظار او باشد، به نیکویی و پرهیزکاری رفتار نماید; پس اگر او به این
حال، پیش از قیام او از دنیا برود، پاداش یاران مهدی را خواهد گرفت; بنابراین بکوشید و جدیت کنید و چشم به راه باشید که بر
شما گوارا باد . (۱۸)

برخی از روانشناسان مکتب کمال، نظیر «ویکتور فرانکل » ، معتقدند در وجود انسان، تواناییهایی نهفته است که جز در موقعیتهای
خاص، بروز و ظهور نمی یابند; موقعیتهایی نظیر برخورد با سختیها و تنگناها که آدمی را به پویایی و تحرک وا می دارد و همین
خودانگیزیها، عامل تحقق خویشتن و خود شکوفایی است . رویکردهای او که برگرفته از دوران سخت اسارت در بازداشتگاههای
مخوف آلمان نازی است، با زیبایی هر چه تمامتر در کتاب انسان در جست وجوی معنا به تصویر کشیده شده است . (۱۹)

حضرت علی (ع) نیز در نهج البلاغه به این مطلب اشاره دارد:

. . . و کانی بقائلکم یقول: «اذا کان هذا قوت ابن ابی طالب فقد قعد به الضعف عن قتال الاقران و منازله الشجعان » الا و ان الشجره
البریه اصلب عودا و الرواتع الخضره ارق جلودا و النابتات العذیه اقوی وقودا و ابطا خمودا . . . (۲۰)

. . . گویا می شنوم که شخصی از شما می گوید: «اگر غذای فرزند ابوطالب همین است، پس سستی او را فرا گرفته و از نبرد با
هماوردان و شجاعان بازمانده است » . آگاه باشید! درختان بیابانی، چوبشان سخت تر، و درختان کناره جویبار پوستشان نازک تر
است . درختان بیابانی که با باران سیراب می شوند آتش چوبشان شعله ورتر و پردوام تر است . . . ۱

در یک جمع بندی، آثار تربیتی انتظار پویا و معطوف به هدف، عبارتند از:

الف) به جریان افتادن نیروهای نهفته و سرمایه های راکد انسان در پرتو