پاورپوینت کامل «شیعه» و «تشیع» مفهوم شناسی، ماهیت و خاستگاه ۴۲ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل «شیعه» و «تشیع» مفهوم شناسی، ماهیت و خاستگاه ۴۲ اسلاید در PowerPoint دارای ۴۲ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل «شیعه» و «تشیع» مفهوم شناسی، ماهیت و خاستگاه ۴۲ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل «شیعه» و «تشیع» مفهوم شناسی، ماهیت و خاستگاه ۴۲ اسلاید در PowerPoint :

واژه «تشیع» نیز از این ریشه و مصدر باب تفعّل و از نظر لغوی، به معنای یاری کردن و پیروی نمودن جماعتی از یک شخص خاص است. به هر تقدیر، محور واژه «شیعه» و «تشیع» گرد معانی نزدیک به هم، همچون پیروی، یاوری، هم رأیی، دوستی و اجتماع بر امری خاص می باشد. البتّه شیخ مفید با استناد به آیه «فَاسْتَغَاثَهُ الَّذِی مِن شِیعَتِهِ عَلَی الَّذِی مِنْ عَدُوِّه»(قصص: ۱۵) و با توجّه به مقابله واژه «شیعه» و «عدو»، قید «پیروی خالصانه» را در مفهوم شیعه گنجانده است

نوشتار حاضر تلاش کرده است نگاه های متفاوت به مفهوم «شیعه» و برخی اصطلاحات مرتبط با آن را گزارش کند و به تحلیل مختصری از داده های پژوهشگران در این باره بپردازد.

کاربرد لغوی «شیعه» و «تشیع»

ارباب لغت برای واژه «شیعه» معانی هم سویی همچون فرقه، حزب، گروه، امّت، پیروان، یاران، هواداران، همراهان، همکاران، دوستان، اشاعه دهندگان و تقویت کنندگان یاد کرده اند. این واژه اگرچه خود مفرد است و جمع آن «شیع» و «اشیاع» است؛ امّا بر تثنیه، جمع، مفرد و مذکّر نیز کاربرد یکسانی دارد.

واژه «تشیع» نیز از این ریشه و مصدر باب تفعّل و از نظر لغوی، به معنای یاری کردن و پیروی نمودن جماعتی از یک شخص خاص است. به هر تقدیر، محور واژه «شیعه» و «تشیع» گرد معانی نزدیک به هم، همچون پیروی، یاوری، هم رأیی، دوستی و اجتماع بر امری خاص می باشد. البتّه شیخ مفید با استناد به آیه «فَاسْتَغَاثَهُ الَّذِی مِن شِیعَتِهِ عَلَی الَّذِی مِنْ عَدُوِّه»(قصص: ۱۵) و با توجّه به مقابله واژه «شیعه» و «عدو»، قید «پیروی خالصانه» را در مفهوم شیعه گنجانده است.۱ در مقابل، ابن قیم الجوزیه، از عالمان ضدّ شیعی، بر آن است که در کاربردهای قرآنی، از این واژه و مترادف های آن غالباً معانی ناپسند اراده شده است؛ زیرا در این واژه، مفهوم «شیاع» و «اشاعه»، که ضدّ ائتلاف و اجتماع است، نهفته و بدین منظور کاربرد آن ویژه فرقه های گمراه و اختلاف افکن می باشد.۲

کاربرد تاریخی «شیعه»

اگرچه این واژه ابتدا در احادیث و محاورات، در معنای مطلق پیروان و طرفداران شخص خاص به کار می رفت و از این نظر، به کارگیری کلماتی همچون «شیعه علی»، «شیعه عثمان»، «شیعه معاویه» و «شیعه آل سفیان» مصطلح بود۳ و بنا بر نقل ابوحاتم و مفید، تنها با اضافه کردن الف و لام بدان، برای پیروان امام علی(ع) و «شیعه» به معنای اصطلاحی آن به کار می رفت،۴ با این حال، پیامد کثرت و غلبه استعمال این واژه در گذر زمان، برای دسته ای از مسلمانان موجب شد که کاربرد آن بدون قرینه ای خاص و کاربرد بدون الف و لام نیز ویژه پیروان امام علی(ع) و معتقدان به مکتب اهل بیت(ع) و در مقابل اهل سنّت اصطلاحی قرار گیرد. بعید نمی نماید که برخی از احادیث مدح آمیز پیامبر(ص) درباره یاران و همراهان امام علی(ع) و تصریح آن حضرت به واژه و اصطلاح «شیعه علی» چنین تأثیری بر جای گذاشته باشد.

به هر حال، پژوهشگران در اینکه این اصطلاح با گذشت زمان بر دیگر کاربردهای لغوی آن غالب شد و نام عمومی پیروان و شیعیان امام علی(ع) قرار گرفت، اختلاف چندانی ندارند؛ امّا هیچ یک از آنها تصویر روشنی از زمان ظهور و بروز این اصطلاح برای این دسته ارائه نکرده اند.

تعاریف گوناگون از «شیعه» به عنوان یک جماعت متمایز سیاسی، مذهبی

در اینجا، برای روشن تر شدن این موضوع، به بعضی از تعریف های گوناگون که با هدف بیان وجه تمایز شیعه از دیگر شاخه های اسلامی ارائه شده اند، اشاره می کنیم:

۱. ابوحاتم رازی، از کهن ترین فرقه نگاران، این لقب را ویژه کسانی می داند که در زمان رسول خدا(ص) با حضرت علی(ع) انس و الفتی داشتند و بر آن است که این لقب، بعداً ویژه کسانی شد که به برتری حضرت علی(ع) قائل شدند.۵

نوبختی و اشعری قمی نیز چنین عنوانی را ویژه دسته ای می دانند که در زمان پیامبر اکرم(ص) همراه و معتقد به امامت و جانشینی حضرت علی(ع) بعد از پیامبر(ص) بودند.۶

از نگاه ابوالحسن اشعری نیز «شیعه»، یعنی همراهی و پیروی از حضرت علی(ع) و برتر دانستن آن امام بر سایر اصحاب پیامبر(ص).۷

احمد امین از نویسندگان معاصر نیز تقریباً سخن اشعری را تکرار کرده و بنا بر گفته او، «تشیع» در معنای اوّلیه و ساده اش، قول به اولویت حضرت علی(ع) نسبت به سایر اصحاب است؛ البتّه وی مبنای این برتری را شایستگی ذاتی آن امام و خویشاوندی وی با پیامبر(ص) می داند.۸

شهید ثانی، جایگاه برتر آن حضرت را در باب امامت دانسته است؛ امّا از سوی دیگر، اعتقاد به امامت دیگر امامان شیعه را در تعریف آن دخیل نمی داند.۹

بنا به سخن مصطفی کامل شیبی، نویسنده معاصر، جوهر تشیع ایمان به حق، منصوص و الهی حضرت علی(ع)، در امامت و افضلیت او بر همه صحابه می باشد.۱۰

ملاحظه می شود که در ویژگی های مورد اشاره، تنها سخن از اعتقاد به «برتری و تقدّم امام علی(ع)» به میان آمده است. برخی از آنها همچون ابوحاتم، اسماعیلی مذهب و ابوالحسن اشعری و به تبع آن، احمد امین که اعتقادی به تشیع نداشتند، تنها به ذکر اعتقاد به برتری امام بر دیگر اصحاب بسنده کرده اند. برخی دیگر قول به برتری آن حضرت را در امامت نیز افزوده اند. با این همه، هیچ یک از آنها از موضوع «نصّ و وصیت» به عنوان مبنای برتری و از اعتقاد به امامت فرزندان آن حضرت، که در تعاریف بعدی آمده است، سخن به میان نیاورده اند؛

۲. در تعاریف دیگری از «شیعه»، علاوه بر اعتقاد به برتری امامت حضرت علی(ع)، تنصیص به امامت آن حضرت از سوی پیامبر(ص) به عنوان مبنای پذیرش این اعتقاد نیز ذکر شده است. برای نمونه، شیخ طوسی از عالمان نامدار شیعی، ویژگی شیعی و وجوه امتیاز آن را اعتقاد به امامت حضرت علی(ع) بر اساس اراده الهی و وصیت پیامبر(ص) دانسته است. وی با تأکید بر این ویژگی، دیدگاه شاخه «سلیمانیه» از فرقه «زیدیه» را که با وجود پذیرش برتری امام علی(ع) بر دیگر اصحاب، اعتقادی به منصوص بودن امامت آن حضرت نداشتند،۱۱ خروج از تشیع دانسته، آنان را غیر شیعی قلمداد می کند.۱۲

۳. با این حال، با تعاریف دیگری از «شیعه» روبه رو هستیم که علاوه بر ویژگی های مورد اشاره، موضوع اعتقاد به امامت اولاد آن حضرت نیز در آنها مطرح شده است:

شهرستانی «شیعه» را چنین تعریف می کند:

شیعه کسانی هستند که به گونه ای خاص پیرو علی(ع) بوده و به امامت و خلافت او بر اساس نصّ و وصیت روشن یا غیر صریح معتقدند و بر این باورند که امامت از فرزندان او خارج نمی شود و اگر خارج شده، یا به واسطه ظلم دیگران یا امتناع خود آنان، به جهت تقیه بوده است.۱۳

ابن حزم نیز