پاورپوینت کامل آیا فاطمه زهرا(س) در روضه دفن شده است؟! ۱۱۲ اسلاید در PowerPoint


در حال بارگذاری
10 جولای 2025
پاورپوینت
17870
2 بازدید
۷۹,۷۰۰ تومان
خرید

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل آیا فاطمه زهرا(س) در روضه دفن شده است؟! ۱۱۲ اسلاید در PowerPoint دارای ۱۱۲ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل آیا فاطمه زهرا(س) در روضه دفن شده است؟! ۱۱۲ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد


بخشی از متن پاورپوینت کامل آیا فاطمه زهرا(س) در روضه دفن شده است؟! ۱۱۲ اسلاید در PowerPoint :

۹۶

در فصلنامه وزین «میقات حج» سلسله مقالاتی با عنوان «تاریخ حرم ائمه
بقیع علیهم السلام » آوردیم و در شماره هفتم درباره محلّ قبر حضرت زهرا، که آیا در
داخل بیت خویش قرار گرفته و یا در بقیع، بحث نمودیم و اینک این مقاله
می تواند به صورت مکمّل همان بحث و یا به عنوان یک مبحث مستقلّ
مطرح شود:

نتیجه بحث پیشین این شد که: احتمال وجود قبر شریف حضرت زهرا علیهاالسلام در بقیع، که
در کتب تاریخ عنوان شده، احتمالی است ضعیف و برگرفته از اقوال و منابع گروهی از مورّخان
و علمای اهل سنّت. و در روایات شیعه و از دیدگاه علمای بزرگ ما، دلیل صریح و روشنی که
مؤیّد این احتمال باشد وجود ندارد و آنچه در روایات اهل بیت علیهم السلام بر آن تأکید شده و محدّثان
و شخصیتهای علمی گذشته ما بر آن تأکید دارند، این است که پیکر آن بانوی عظیم الشأن، در
داخل بیت شریفش به خاک سپرده شده است.

حال باید دید اوّلاً دفن شدن آن حضرت در روضه مطهره، که گاهی به عنوان احتمال
سوم مطرح شده، در چه حدّی از قوّت و استحکام برخوردار است؟ و ثانیا منظور از «روضه»
چیست و حدود آن کدام است؟

تذکر این نکته نیز لازم است که بیان ضعف احتمال وجود قبر شریف آن حضرت در
محلّی، به هیچ وجه دلیل نفی ثواب زیارت و استحباب عرض ارادت نسبت به آن بانوی عزیز
در آن محل نیست؛ زیرا استحباب زیارت معصومین علیهم السلام از هر نقطه، دور یا نزدیک، مسلّم و
ثابت است، به ویژه که این زیارت در روضه مطهّر و در کنار قبر رسول خدا صلی الله علیه و آله و یا در بقیع، یا
در کنار قبور ائمه هدی باشد و حد اقل فایده و نتیجه ای که بر تأیید و تقویت یک احتمال
مترتّب است ـ افزون بر جنبه علمی و روشن شدن یک موضوع حساس تاریخی مذهبی ـ
حصول یک نوع اطمینان و جلب توجّه زائران آن بانوی بزرگوار است که اعتماد و ظنّ به وجود
قبر شریف در یک محلّ، هر چه بیشتر و قوی تر باشد توجه باطنی و حضور قلب به هنگام
زیارت در آن مکان نیز بیشتر و افزون تر می شود و نعم المطلوب!

روضه مطهّره و فضیلت آن

آنچه به عنوان «روضه» مطرح است، آن بخش از مسجد النبی است که در میان منبر و
خانه یا خانه های پیامبر صلی الله علیه و آله قرار گرفته است.

اصطلاح «روضه» و نامگذاری این مکان مقدس بدین اسم، برگرفته از گفتار رسول خدا
و از متن حدیثهایی است که از آن بزرگوار نقل گردیده است.

در فضیلت روضه مطهر، حدیثهای متعددی از طریق اهل سنت و شیعه و در منابع
حدیثی هر دو گروه از پیامبر صلی الله علیه و آله نقل شده است. همچنین در بیان ائمه علیهم السلام و در گفتار علما و
دانشمندان(۱) بر عبادت و دعا در این نقطه از مسجد تأکید و سفارش شده است:

حدیثی است از پیامبر خدا صلی الله علیه و آله که فرمود:

«ما بَینَ بیتی وَمِنْبَری روضهٌ مِنْ ریاضِ الجنّه وَمِنْبَری عَلی حَوْضی»(۲)

«فاصله بیت و منبر من باغی است از باغهای بهشت و منبر من در بالای حوض من قرار گرفته
است»

و در حدیث دیگر آمده است:

«وَمِنبَری علی تُرْعه مِنْ تُرَعِ الجنّه»

«منبر من در کنار دری از درهای بهشت قرار گرفته است.»

در روایت دیگر، امام صادق علیه السلام به معاویه بن عمّار فرمود: «در کنار منبر بایست و حمد و
ثنای خدا را به جای آور و حاجت خود را بخواه؛ زیرا پیامبر صلی الله علیه و آله فرموده: «بین منبری و بیتی
روضه مِنْ ریاض الجنّه».(۳)

علما و دانشمندان در توضیح مفهوم این حدیث شریف و در بیان تشبیه این مکان
مقدس به «روضه ای از ریاض جنت» وجوه مختلفی ذکر کرده اند که نقل آنها خارج از موضوع
است ولی به طور اجمال آنچه در مفهوم این حدیث به نظر می رسد این است که روضه و این
بخش از مسجد النبی در نزول رحمت الهی و استجابت دعای مؤمنان و نیل بندگان به
سعادت معنوی و اخروی، همانند روضه ای است از ریاض جنت. آری این مکان مقدس از نظر
فضیلت و شرافت در حدّی است که از تصوّر، خارج و فکر ما از درک حقیقت آن عاجز و قاصر
است؛ زیرا با مقایسه این حدیث شریف با حدیث دیگر درباره مسجد رسول خدا صلی الله علیه و آله که فرمود:
«صلاه فی مسجدی هذا خیرٌ من ألفِ صلاه فیما سواه من المساجد الاّ المسجد الحرام»(۴)

یا «صلاه فی مسجدی هذا تعدل بعشره آلاف صلاه»(۵) می توان به آن افق اعلا که
روضه مطهر قرار دارد تماشا کرد و به اهمّیت و فضیلت عبادت در این مکان شریف و ارزش و
ثواب دعا ونیایش در این نقطه از مسجد پی برد که اگر نماز خواندن در جای جای مسجد النبی
بهتر از هزار نماز در همه مساجد، حتی مسجد الاقصی بجز مسجد الحرام، و یا یک نماز در آن
معادل است با ده هزار نماز در سایر مکانها و بقاع، طبعا پاداش عبادت و نماز در «روضه» که
به وسیله شخص رسول خدا صلی الله علیه و آله معرفی شده است، به مراتب افزون تر خواهد بود و چنین
ثواب و پاداش، که قطره ای است از اقیانوس بیکران فضل و رحمت الهی، می تواند نیل به
بهشت برین و رسیدن به مرتبه اعلای غفران الهی و صعود به درجاتی از قلّه رضوان
خداوندی گردد؛ «وَرِضوانٌ من اللّه أکبر». به هر حال همه این مواهب و کرامتها از روضه
مطهّر سرچشمه گرفته است.

حدود روضه:

چون درباره روضه مطهره، افزون بر حدیث گذشته، احادیث متعدد دیگر با الفاظ و متون
مختلف نقل گردیده است و ظاهرا در مضمون این احادیث تضاد و تنافی وجود ندارد و در
نتیجه می تواند صدور این احادیث در زمانهای مختلف و گویای مصداقی از روضه و بیانگر
بخشی از ابعاد آن باشد، لذا در میان محدثان و مدینه شناسان اهل سنت از قرنهای اول اسلام،
در حدودِ روضه، نظریات گونه گون وجود داشته است، و در مقابل این نظریات، ائمه علیهم السلام نیز
حدود روضه رامشخص و برای پیروان خویش معرفی نموده اند. بنابر این بر خلاف علمای
اهل سنّت، در میان علمای شیعه تعدّد نظر و اختلاف رأی در این زمینه وجود ندارد؛ (اهلُ
البیتِ أدری بما فِیهِ!).

نگاهی به متن احادیث:

۱ ـ «ما بینَ بیتی ومِنبَری رَوْضَهٌ مِنْ ریاضِ الجنّهِ وَمِنبَری عَلی حَوضی».(۶)

۲ ـ «ما بَینَ حُجْرَتی وَمِنْبَری رَوْضَهٌ مِنْ ریاضِ الجنّه».(۷)

۳ ـ «ما بین مِنبَری الی حُجرَتی رَوْضَهٌ مِنْ ریاضِ الجنّه».(۸)

۴ ـ «ما بینَ قبری و منبری رَوضهٌ من ریاضِ الجنّه».(۹)

۵ ـ «ما بینَ مُصَلاّی وَبَیْتی رَوْضهٌ مِنْ ریاضِ الجنّه».(۱۰)

۶ ـ «ما بینَ هذِهِ البیوتِ الی مِنبَری رَوضَهٌ مِنْ ریاضِ الجنّه».(۱۱)

احادیث فوق، بجز حدیث یک و شش، همه از منابع اهل سنّت نقل شده و در منابع
حدیثی شیعه تنها حدیث اوّل و ششم نقل گردیده است.

و در مورد حدیث پنجم میان آنان اختلاف نظر وجود دارد که آیا منظور از مصلاّ، محراب
رسول خدا است که در داخل مسجد قرار دارد یا مقصود از آن، مصلاّی عید رسول اللّه صلی الله علیه و آله
است که در بیرون مسجد و سمت غربیِ آن، به صورت میدان وسیع وجود داشت و آن حضرت
نمازهای عید را در آنجا می گزارد که بیشتر علما گویند منظور از آن، معنای دوم و مصلاّی نماز
عید است.

به هر حال بر اساس مضمون این احادیث، در میان اهل سنّت در «تعیین حدود روضه»
سه وجه یا سه نظریه به وجود آمده است:

نظرّیه اوّل:

حدود روضه در طرف شرق مسجد، از محدوده بیت رسول خدا آغاز و تا محدوده منبر
ادامه می یابد و عرض آن در طرف بیت محاذی آن و وسیعتر است و هر چه به طرف منبر
امتداد پیدا می کند، از وسعت آن کاسته می شود تا به حد منبر می رسد. بنابراین نظریه روضه
دارای مساحتی مثلثی شکل است و رأس آن منبر و قاعده آن را بیت تشکیل می دهد، این
نظریه گرچه در اوایل مورد قبول عدّه ای قرار گرفت ولی به تدریج اهمّیت خود را از دست داد،
جز در میان گروهی خاص.

نظریّه دوّم:

روضه شامل تمام مساحت مسجد النبی است که در زمان آن حضرت احداث شده است.

عمده دلیل این نظریه حدیث پنجم و ششم و استفاده از واژه های، «بیوت» و «مصلا»
است؛ زیرا بیشتر فضای مسجد در میان بیوت و منبر و همه مسجد در میان بیت و مصلاّ قرار
دارد و برای اثبات این نظریه، «خطیب» که یکی از علمای اهل سنّت است، کتابی نوشته به
نام «دلالات المسترشد علی أنّ الروضه هِیَ المسجد» ویکی دیگر از علما به نام شیخ صفی
الدین مدنی در ردّ نظریه خطیب و کتاب او کتابی تألیف کرده و پس از این دو کتاب، مورّخ
ومحقّق مدینه شناس؛ سمهودی (متوفّای ۹۱۱) کتابی تألیف کرده به نام «رفع التعرض
والانکار لبسط روضه المختار» و به طوری که خود مؤلّف می گوید: وی در این کتاب دو تألیف
قبلی را تلخیص و دو نظریه مخالف را به هم نزدیک ساخته است.(۱۲)

به طوری که از نام کتاب پیداست،
وی سرانجام نظریه خطیب و شمول
روضه به همه فضای مسجد را تأیید کرده
است.

سومین نظریه:

اینکه روضه نه همه مسجد است و نه آن بخش مثلثی شکل، بلکه از طرف شرق، از
حجره رسول خدا صلی الله علیه و آله شروع و در همان حد و به موازات حجره تا محاذی منبر امتداد پیدا
می کند و در جنوب و شمال، از دیوار محراب پیامبر شروع و تا ستون سوم، در سمت شمال را
شامل می شود.

بنابر این قول، روضه به شکل مربّع است که در این محدوده دوازده ستون قرار دارد؛
چهار ستون ردیف هم از شرق به غرب و سه ستون از سمت قبله به شمال. و منظور از این
دوازده ستون ستونهای داخل فضای مسجد است نه ستونهایی که در داخل دیوار قبله و
محراب و یا در داخل دیوار حجره قرار گرفته اند. و این مساحت، از شرق به غرب حدود بیست
و دو متر و از قبله به سمت شمال پانزده متر و در جمع حدود سیصد و سی متر است.

در میان علمای اهل سنّت، این قول اخیر مشهورتر از دو قول پیشین است و لذا این
ستونها از دوران سلطان سلیم (متوفای ۹۲۶ ه .) و به دستور وی با نصب مرمر سفید تا وسط
آنها علامت گذاری و مشخص گردیده است و در زمان سلطان عبدالمجید (متوفای ۱۲۷۷ ه .)
که قسمتی از شمال مسجد را توسعه دادند، این علامت گذاری تجدید و در سال ۱۴۰۴ ه .
برای سومین بار ترمیم و تزیین گردید.(۱۳)

و بر همین مبنی است که ازدحام حجاج و زائران در این بخش بیش از دیگر نقاط
مسجد است و برای نماز خواندن و دعا و زیارت در این قسمت اهمّیت بیشتری می دهند.

حدود روضه از دیدگاه شیعه:

نظریه شیعه در محدوده روضه، هم در طول و هم در عرض، با اقوال اهل سنّت متفاوت
است. و طبق روایاتی که از
ائمه هدی علیهم السلام نقل شده، روضه نه همه فضای مسجد است و نه تنها آن بخش
از مسجد که در دو قول گذشته از اهل سنت نقل کردیم، بلکه محدوده روضه از
دیوار محراب در جنوب، که امروزه با نرده های فلزی مشخص است، آغاز و
در شمال، به چهارمین ستون منتهی می گردد؛ یعنی یک ستون علاوه بر آنچه اهل سنّت
می گویند و حد دوّم آن در شرق، داخل بیت پیامبر صلی الله علیه و آله و بیت فاطمه زهرا علیهاالسلام است و در سمت
غرب محاذی منبر شریف می باشد.

دلیل حدّ اوّل (از جنوب تا شمال) روایاتی است که از ائمّه علیهم السلام نقل شده، از جمله:

کلینی رحمه الله با اسناد از مرازم و او از امام صادق علیه السلام نقل می کند:

«قالَ سألتُ أبا عبدِ اللّه علیه السلام عمّا یقول الناس فی الروضه، فقال: قال رسول اللّه صلی الله علیه و آله فیما
بین بیتی ومنبری روضه من ریاض الجنّه ومنبری علی تُرعَه من ترع الجنّه فَقُلْتُ لَهُ
جُعِلتُ فِداک فما حدّ الروضه، فقال و بعدُ أربع اساتین من المنبر الی الظلال. فقلت
جعلت فداک منَ الصّحنِ فیها شیء؟ قال: لا»(۱۴)

مرازم می گوید: «از امام صادق علیه السلام پرسیدم از آنچه مردم (اهل سنّت) در روضه می گویند،
فرمود: رسول خدا صلی الله علیه و آله فرموده است فاصله بیت و منبر من باغی از باغهای بهشت است و
منبر من بر دری از درهای بهشت قرار گرفته است. عرض کردم فدایت شوم! حد روضه کدام
است؟ فرمود: فاصله چهار ستون، از منبر تا سایه بانها. عرض کردم فدایت شوم! از صحن
مسجد هم چیزی جزو روضه هست؟ فرمود: نه»

بر اساس مضمون این روایت و امثال آنست که ابن شهراشوب نظر علمای شیعه را
چنین نقل می کند:

«وقالوا حدّ الروضه ما بین القبر والمنبر الی الأساطین الّتی تلی صحن المسجد».(۱۵)

همچنین از مضمون این روایت و روایات دیگر و نقل مدینه شناسان استفاده می شود که
مدّتی طولانی و در زمان ائمه علیهم السلام بخشی از مسجد (بیرون از مسجد اصلی) در سمت شمال و
در نزدیکی صحن، دارای سایه بانی بوده که از آن به «ظلال» و «مظلّه» تعبیر شده است.

این بود حد روضه از جنوب به سمت شمال.

و اما در سمت شرق مسجد، همانگونه که گفتیم حد روضه عبارت است از فضای داخلی
بیت رسول خدا صلی الله علیه و آله و همچنین داخل بیت فاطمه زهرا علیهاالسلام و در غرب عبارت است از محاذی
این بیوت تا موازات منبر شریف.

و در این زمینه نیز روایاتی در منابع حدیثی نقل گردیده است که متن بعضی از آنها را در
اینجا می آوریم:

۱ ـ کلینی با اسناد از جمیل بن درّاج نقل می کند که:

«سَمِعتُ أبا عبداللّه علیه السلام یقول: قال رسول اللّه صلی الله علیه و آله ما بین مِنبری وبیوتی روضهٌ من
ریاض الجنّه ومِنبَری علی تُرعه من تُرَعِ الجنّه وصلاه فی مسجدی تعدل ألف صلاه
فیما سواه من المساجد الاّ المسجد الحرام. قال جمیل قلت له بیوت النبی وبیت علی
منها؟ قال: نعم و أفضل».(۱۶)

جمیل می گوید: «از امام صادق علیه السلام شنیدم که می فرمود: فاصله منبر و خانه های من باغی است
از باغ های بهشت و منبر من در بالای دری از درهای بهشت قرار دارد و یک نماز در مسجد
من معادل هزار نماز در سایر مساجد، بجز مسجد الحرام است. جمیل می گوید: پرسیدم آیا
خانه های پیامبر صلی الله علیه و آله و خانه علی علیه السلام هم از روضه است؟! فرمود: آری، بلکه افضل اند.»

به طوری که ملاحظه می کنید در متن این روایت، مانند حدیث ششم که از منابع
اهل سنّت آوردیم، به جای «بیت»، «بیوت» به صورت جمع آمده است و در این روایت
همه خانه های پیامبر و خانه امیر مؤمنان علیه السلام که در واقع آن هم از بیوت النبی صلی الله علیه و آله است، جزو
روضه معرفی گردیده اند.

۲ ـ همچنین جمیل بن درّاج نقل می کند که:

«قلت لأبی عبداللّه علیه السلام : الصلاه فی بیت فاطمه مثل الصلاه فی الروضه»؟ قال:
وأفضل.»(۱۷)

۳ ـ از یونس بن یعقوب آمده است:

«قلت لأبی عبداللّه علیه السلام : الصلاه فی بیتِ فاطمه أفضل أو فی الروضه؟ قال: فی بیت
فاطمه»(۱۸)

«یونس بن یعقوب گوید: از امام صادق علیه السلام پرسیدم آیا نماز در خانه فاطمه برتر است و
فضیلت بیشتری دارد یا در روضه؟ فرمود: در خانه فاطمه.»

توضیح این که در سال هشتاد و هشت هجری خانه فاطمه زهرا علیهاالسلام و به فاصله کمی،
دیگر خانه های متعلّق به پیامبر اسلام، که در کنار مسجد قرار داشتند، به دستور ولید بن
عبدالملک و به مباشرت عمر بن عبدالعزیز تخریب گشته، به فضای مسجد ضمیمه گردیدند و
در زمان امام صادق علیه السلام تا سال ۶۶۸ به همان صورت باقی بودند و مانند سایر نقاط مسجد، به
هنگام عبادت و نماز مورد استفاده قرار می گرفتند تا اینکه در این سال به دستور ملک ظاهر
بیبرس بندقداری پادشاه مقتدر مصر، دور خانه پیامبر و فاطمه زهرا علیهاالسلام نرده کشیدند و بار
دیگر از مسجد جدا کردند و این سؤالها که از نماز خواندن در خانه پیامبر و فاطمه علیهماالسلام به عمل
آمده ناظر به وضعیت آن زمان است.

آیا قبر فاطمه علیهاالسلام در روضه است؟!

پس از روشن شدن این مطلب که «از نظر ائمه هدی علیهم السلام روضه دارای مفهوم وسیعتر و
شامل بیت پیامبر و بیت فاطمه می باشد.» این موضع نیز روشن می شود که مسأله دفن شدن
آن بزرگوار در روضه، که به صورت یکی از احتمالات از سوی گروهی از علما مطرح گردیده،
حتی در صورت وجود دلیلی بر این موضوع، در واقع مکمّل روایاتی خواهد بود که با صراحت
دلالت دارند بر اینکه پیکر آن بانو در داخل بیت خویش به خاک سپرده شده است.

اینک بعضی از روایاتی را که در این زمینه نقل شده، می آوریم و آنگاه به احتمال دفن
شدن آن حضرت در روضه و علّت پیدایش این احتمال می پردازیم:

۱ ـ ابونصر بزنطی از حضرت رضا علیه السلام نقل می کند که: از آن حضرت درباره محلّ قبر
فاطمه علیهاالسلام پرسیدم، فرمود: «دُفِنَتْ فی بیتِها فلمّا زادت بنو أُمیّه فی المسجد صارت فی
المسجد».(۱۹)

۲ ـ بزنطی همچنین می گوید از امام رضا علیه السلام از محلّ دفن فاطمه زهرا سؤال کردم،
فرمود: شخصی این موضوع را از جعفر بن محمّد علیهماالسلام سؤال کرد که عیسی بن موسی هم در
آن مجلس حاضر بوده؟ عیسی پاسخ داد: فاطمه علیهاالسلام در بقیع دفن شده است. آن شخص بار
دیگر از امام سؤال کرد که شما چه می فرمایید؟ حضرت فرمود: عیسی به سؤال شما پاسخ داد.
بزنطی می گوید عرض کردم: أصلحک اللّه ، من با او چه کار دارم، شما نظر پدرانتان را به ما
بگویید، فرمود: «دُفِنَت فی بیتها».(۲۰)

۳ ـ سید بن طاوس رحمه الله از امام هادی علیه السلام نقل می کند که آن حضرت در جواب این سؤال
که قبر مادرتان فاطمه زهرا علیهاالسلام در داخل مدینه است یا همانطور که مردم می گویند در بقیع؟
چنین نگاشت: «هیَ مَعَ جدّی»(۲۱)

علما و محدثان بزرگ شیعه نیز با اینکه مضمون این روایات صریح و صحیح را
پذیرفته اند و دفن شدن آن حضرت در داخل بیت خویش را مورد تأکید قرار داده اند ولی دفن
شدن آن حضرت در «روضه» و یا در میان بیت و منبر را نیز به صورت احتمال مطرح
ساخته اند. چند نمونه از گفتار آنان را می آوریم:

۱ ـ محدّث بزرگ، شیخ صدوق رحمه الله (م۳۸۱) می گوید: «نقلها در محلّ قبر فاطمه علیهاالسلام
مختلف است؛ بعضی از مؤرخان می گویند: در بقیع مدفون است و بعضی دیگر معتقدند در
میان قبر و منبر؛ زیرا رسول خدا صلی الله علیه و آله فرموده است: ما بین قبری و منبری روضه من ریاض
الجنّه و بعضی م

  راهنمای خرید:
  • همچنین لینک دانلود به ایمیل شما ارسال خواهد شد به همین دلیل ایمیل خود را به دقت وارد نمایید.
  • ممکن است ایمیل ارسالی به پوشه اسپم یا Bulk ایمیل شما ارسال شده باشد.
  • در صورتی که به هر دلیلی موفق به دانلود فایل مورد نظر نشدید با ما تماس بگیرید.