پاورپوینت کامل جامه های شریف; حجره، منبر، مقام ابراهیم و… ۷۶ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل جامه های شریف; حجره، منبر، مقام ابراهیم و… ۷۶ اسلاید در PowerPoint دارای ۷۶ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل جامه های شریف; حجره، منبر، مقام ابراهیم و… ۷۶ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل جامه های شریف; حجره، منبر، مقام ابراهیم و… ۷۶ اسلاید در PowerPoint :

۷۳

الف ـ جامه حجره و منبر نبوی:

جامه حجره نبوی شریف همانند جامه درونی کعبه، همه ساله تجدید نمی شد، بلکه
هرگاه دچار فرسودگی و خرابی می گردید، آن را با جامه نوین دیگری جایگزین می کردند، این
جامه، برخلاف جامه بیرونی کعبه، تحت تأثیر عوامل آب و هوایی نبوده و فرسوده نمی شد. و
از عوامل یادشده مصون بود.

قلقشندی می گوید: حسین بن ابی الهیجاء داماد مرد نیکوکار «طلائع بن زریک» وزیر
خلیفه العاضد فاطمی (۵۵۵ ـ ۵۶۷ ه . ق .) که آخرین شخص از خلفای فاطمیان در مصر بود،
برای نخستین بار حجره نبوی شریف را جامه پوشانید.

«حسین بن ابی الهیجاء» جامه ای به رنگ سفید، که روی آن با نقش و نگارها و
کمربندهایی از ابریشم زرد و سرخ آذین گردیده بود، تهیه کرد. این جامه با سوره یاسین به طور
کامل تزیین شده بود. در آن هنگام «المستضی ء بأمراللّه » خلافت را در دست داشت.

هنگامی که جامه یاد شده به مدینه منوّره رسید، «قاسم بن مهنا» امیر مدینه در آن
هنگام از قرار دادن آن در حجره نبوی امتناع کرد و اجازه خلیفه عباسی «المستضی ء بأمراللّه »
را در این باره ضروری دانست. اینجا بود که «حسین بن ابی الهیجاء» فرستاده ای را به بغداد
گسیل نمود تا در این باره از خلیفه اذن بگیرد. سرانجام خلیفه اجازه داد و جامه مزبور حدود دو
سال در حجره نبوی شریف آویزان گردید.

از آن پس، خلیفه عباسی، «المستضی ء» جامه ای از ابریشم بنفش را که گلدوزی و نقش
و نگار و کمربندهای سفید نوشته شده داشت و بر کمربند آن نامهای: «ابوبکر»، «عمر»،
«عثمان» و «علی»نوشته شده بود،ارسال داشت همچنین بر قسمتی از کمربند جامه یادشده، نام
خلیفه «المستضی ء بأمراللّه » دیده می شد. بنابراین، جامه «حسین بن ابی الهیجاء» را از حجره
برداشتند و به سوی محل دفن (حضرت)امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب علیه السلام در کوفه(۱)
فرستادند و جامه خلیفه، جایگزین آن، در حجره نبوی شریف گردید.

به هنگام خلافت «الناصر لدین اللّه » عباسی (۵۷۳ ـ ۶۲۲ ه . ق .) جامه دیگری برای
حجره نبوی شریف از ابریشم سیاه بافته شد و آن را بر روی جامه پیشین؛ یعنی جامه
«المستضی ء بأمراللّه » قرار دادند. تا این که پس از آن وقتی مادر خلیفه «الناصر لدین اللّه » حج
گزارد، جامه دیگری همانند جامه فرزندش را بر روی دو جامه پیشین در حجره نبوی
آویخت.(۲) «ابن جبیر» در سفرنامه اش، به هنگام زیارت مدینه منوره، در محرم سال ۵۸۰ ه .
آن جامه ها را بر حجره نبوی شریف دیده و به هنگام توصیف حجره نبوی و روضه مبارکه
این چنین می گوید:

«از بالای ضریح تا حد دیوار مرمرین جامه هایی لاجوردی رنگ آویخته اند که بر آنها
ستاره های هشت پر و چهارپر سپیدِ نگین دوزی شده وجود دارد و درون نگین ها دایره هایی
است که پیرامون آنها را نقطه هایی سپید در بر گرفته و منظره ای بسیار زیبا و دلنشین را
به وجود آورده است. در بخش زبرین این جامه ها نیز کمربندی مایل به سفید قرار دارد…».(۳)

خلیفه «الناصر لدین اللّه » عباسی تنها به ارسال جامه حجره نبوی شریف اکتفا نکرده،
بلکه صدقاتی را برای فقرا و نیازمندان مدینه منوره در هرسال بدین شهر می فرستاد و نیز
مقدار فراوانی از پارچه های پنبه ای را برای کفن نمودنِ درگذشتگان از فقرا ارسال می کرد که
در میان آنان تقسیم می شد. این مطلب، افزون بر قندیل ها و شمع ها و انواع گوناگون از بخور
و عطرهایی که همه ساله جهت مسجد نبوی شریف به این سو گسیل می داشت.

قلقشندی می گوید: «… ناصر لدین اللّه عباسی همه ساله مقدار چهارهزار دینار صدقه
و هزار و پانصد ذراع پارچه کتانی برای تکفین فقرای درگذشته، به مدینه ارسال می نمود، این
جدا از هزینه های ساختمان مسجد بود که از آن جمله می توان قندیل ها و روغن چراغ و شمع
و نَدّ(۴) و غالیه(۵) مرکب و عود برای تبخیر در مسجد را نام برد…».(۶)

خلفای بنی العباس از این پس همواره جامه هایی را برای حجره نبوی شریف
می فرستادند. همچنانکه آنان هرسال جامه ای از ابریشم سیاه را که به آن پرچمی مزیّن
به طلا بود برای منبر نبوی شریف نیز می فرستادند «هنگامی که جامه ها در نزد آنان فراوان
گردید. از آنها برای پرده درهای حرم استفاده کردند… این مطلب تا دوران انقراض خلافت در
بغداد ادامه داشت که از آن پس سرزمین مصر همچنانکه عهده دار جامه کعبه بود، مسؤولیت
این امر را نیز به عهده گرفت…».(۷)

سلاطین مصر به دوران ممالیک، جامه حجره نبوی شریف و منبر نبوی را همچنان
می فرستادند لیکن این کار به صورت منظم انجام نمی شد، تا این که دوران سلطنت «ملک
صالح اسماعیل» فرزند «سلطان ناصر محمد بن قلاوون» (۷۴۳ ـ ۷۴۶ ه . ق .) فرارسید که
نامبرده برخی دهکده های مصری را وقف کرد تا درآمد آنها صرف تهیه جامه بیرونی کعبه
مشرفه گردد. از آن پس این جامه در سال یک بار و جامه حجره نبوی و منبر نبوی هر پنج
سال یک بار بافته می شد و ارسال می گردید.(۸)

سلاطین مصری بعد از آن، سالی یک بار جامه بیرونی کعبه را ارسال می داشتند. آنان
افزون بر این، به هنگام رسیدن بر سلطنت جامه دیگری به رنگ سرخ، ویژه درون کعبه
و جامه ای نیز به رنگ سبز برای حجره نبوی شریف ارسال می کردند. بر هریک از سه جامه
یادشده جمله «لا اله الاّاللّه ، محمد رسول اللّه » در درون حرف دال هایی که در کنار یکدیگر قرار
داده شده بود، نوشته می شد. همچنین در حاشیه و کناره های آن دال، آیات مناسب دیگر و نام
یاران و اصحاب رسول خدا صلی الله علیه و آله نقش بسته بود.(۹)

در دوران عثمانی، سلاطین آل عثمان به همان شیوه دوران ممالیک عمل کردند
به طوری که «سلطان سلیم اوّل»، به هنگام اقامتش در مصر، پس از دستیابی به حکومت،
عنایت ویژه ای را نسبت به تهیه جامه کعبه مشرفه و جامه حجره نبوی شریف و جامه مقام
ابراهیم خلیل علیه السلام کرد و تزیین و آذین بندی آن را به درجه والایی رسانید.(۱۰)

هنگامی که «سلطان سلیمان قانونی» به خلافت رسید، به آگاهی او رساندند که درآمد
وقفی که از سوی ملک صالح اسماعیل برای تهیه جامه کعبه قرار داده شده، کافی نیست و او
دستور داد که از محل خزانه سلطنتی در مصر، هفت دهکده دیگر مصری خریداری شود و به
وقف پیشین افزوده گردد. بنابراین، از آن پس تعداد دهکده های وقف شده به ده(۱۱) رسید که
این مطلب در سال ۹۴۷ ه . ق . اتفاق افتاد.

نامبرده درآمد این وقف ها را برای تهیه و ساخت جامه بیرونی کعبه در هر سال قرار داد
و اضافه عایدات را نیز برای ساختن جامه درونی کعبه و جامه حجره نبوی شریف و منبر نبوی
و دیگر جامه ها در هر پانزده سال یک بار اختصاص داد.

اضافه بر آن ـ همچنانکه پیش از این در مورد سلاطین مصری اشاره شد ـ هریک از
سلاطین عثمانی به هنگام جلوس بر کرسی خلافت، جامه ویژه ای برای درون کعبه و نیز
جامه ای برای حجره نبوی شریف ارسال می داشتند. این روش همچنان ادامه داشت تا این که
عثمانیان از ارسال این دو جامه خودداری نمودند.

ب ـ جامه مقام ابراهیم خلیل علیه السلام

جامه مقام ابراهیم علیه السلام (۱۲) و آغاز پیدایش آن و قرار گرفتنش بر مقام، که ترجیحاً نخستین
جامه ای که بر مقام قرار گرفت به دوران ممالیک برمی گردد؛ زیرا مقام تا قرن ششم هجری در
جایگاه اصلی خود، در کنار چاه زمزم به صورت دائمی قرار نداشت.

این جابه جایی مقام از جایگاه اصلی خود، دوبار اتفاق افتاد:

نخست: در ایام فتنه قرامطه بود که در ذی الحجّه سال ۳۱۷ ه . ق . به مکه واقع شد
و ـ به هنگام مراجعتشان ـ حجرالأسود را به همراه خود به کشورشان حمل کردند. و قصد
داشتند که مقام ابراهیم علیه السلام را نیز به همراه خویش ببرند اما پرده داران کعبه و متولیان آن،
مقـام را در یکـی از شعـب های مکه پنهـان کردند و پس از فروخـوابیدن فتنه و مراجعت
قرامطـه به کشور خویش، مجدداً آن را به مسجـد بازآوردند و در جایگـاه اصلی و معـروف خود
قـرار دادنـد.

جابه جایی دوّم، در قرن ششم
هجری رخ داد. در این دوران، مقام را از
جایگاه اصلی خویش در کنار چاه زمزم برداشتند و آن را در نخستین پلّه ورودی به بام بیت اللّه ،
در درون کعبه قرار دادند. هنگامی که آن را از درون کعبه خارج می ساختند، در جایگاه اصلی
خویش قرار می گرفت.(۱۳)

«ابن جبیر» جهانگرد مشهور، به سال ۵۷۹ ه . ق . ـ هنگام توصیف درون کعبه مشرفه ـ
در این باره چنین شرح می دهد:

«مقام ابراهیم علیه السلام ، برای محافظت در اتاقی واقع در رکن عراقی از درون کعبه قرار دارد و
جایگاه اصلی آن، در خارج از کعبه، در جایگاهی است که بر آن گنبدی از چوب برپا گردیده
و مردم در پس آن به نماز می ایستند. همچنین علاوه بر آن، دارای گنبدی از آهن بوده که چون
موسم حج بیاید و مردم انبوه شوند، گنبد آهنین را جایگزین گنبد چوبین می سازند.»

ابن جبیر ادامه می دهد: «در ماه رجب سال ۵۷۹ ه . ق . هنگامی که امیر مکه «مکثربن عیسی»
عمره رجبیه گزارد، مقام را برای او از درون کعبه خارج ساختند و
در جایگاه اصلی اش قرار دادند تا نامبرده در پسِ آن، نماز به جای آورد. سپس گنبد چوبین
مقام از روی آن برداشته شد که امیر، سنگ مقام را استلام کند. در این هنگام گنبد برای بار
دیگر بر روی آن بازگردانیده شد».

«… هنگامی که (مکثربن عیسی) از طواف فارغ گردید، در کنار ملتزم نماز بپاداشت. سپس
به سوی مقام آمد و در پشت آن نماز گزارد.

در حالی که مقام را برای وی از کعبه خارج کرده و در زیر گنبد چوبین خود قرار داده بودند تا
نامبرده در پس آن نماز بپا دارد. هنگامی که نماز او به پایان رسید، گنبد را از روی مقام
برگرفتند و امیر با دستان خویش آن را استلام کرد و سپس به صورت خود کشید آنگاه گنبد بار
دیگر بر روی آن قرار داده شد….»(۱۴)

طبق این مطالب دانسته می شود
که مقام ابراهیم تا اواخر قرن ششم هجری، در جایگاه خود ثابت نبوده
است. آنان سنگ مقام را از بیم دزدی و یا
رسیدن آسیب، به درون کعبه منتقل می کرده اند.

نگارنده در هیچ یک از نوشته های تاریخ نگاران درباره مقام ابراهیم علیه السلام اشاره ای به زمان
دائمیِ قرار گرفتن آن در جایگاه اصلی خویش و این که در چه زمانی برای نخستین بار جامه بر
آن آویخته اند، برخورد نکرده ام. نخستین اشاره ای که به جامه مقام ابراهیم خلیل علیه السلام شده،
همان مطلبی است که قلقشندی (متوفای سال ۸۲۱ ه . ق .) ـ پس از توصیف جامه کعبه
مشرفه درعصرخویش و برداشته شدن جامه قدیمی آن و قرار داده شدن جامه نوین بر آن ـ یاد
کرده است. او در این باره می گوید:

«… و مقام با جامه ای همانند جامه کعبه پوشانیده می شود…».(۱۵)

با این اشاره دانسته می شود که در دوران قلقشندی، مقام دارای جامه و پوشش بوده
است. لیکن این گفته، آغازِ جامه کردنِ مقام ابراهیم خلیل علیه السلام را برای ما روشن نمی سازد.
بنابراین، از آنچه که گذشت، می توان نتیجه گرفت و با اطمینان گفت که جامه مقام در دوران
ممالیک پدید آمده است.

اما عثمانیان، باید گفت که آنان اهمیت ویژه ای به جامه بیرونی کعبه
مشرفه و نیز جامه درونی آن و پرده ها
و تمامی جامه های دیگر، مانند جامه
حجره نبوی شریف و منبر نبوی همچنین به جامه مقام ابراهیم خلیل علیه السلام ، از خود نشان
می دادند. به طوری که (سلطان) سلیم اول ـ همچنان که بدان اشاره کردیم ـ به هنگام اقامت
خویش در مصر، به ساخته شدن جامه کعبه و جامه حجره نبوی
شریف و جامه مقام ابراهیم خلیل علیه السلام
اهتمام ورزید تا بدانجا که در تزیین جامه های یادشده، به صورت غیر معمول، آنچنان نمود که
در زیبایی و جمال بی نظیر گردید.(۱۶)

ارسال جامه مقام در سرتاسر دوران عثمانی و در عصر جدید ـ که در آینده از آن سخن
خواهیم گفت ـ همچنان ادامه یافـت تا این که در سال ۱۳۵۹ ه . ق . مصر از ارسـال آن
خودداری کـرد؛ زیرا نزد آنان آشکـار گردید که این جامه بر مقـام ابراهیم خلیـل علیه السلام قرار داده
نمـی شود.

به نظر می رسد که جامه مقام، همه ساله، به همراه جامه بیرونی کعبه ارسال می شده
است. گواه ما بر این سخن، بر دو پایه استوار است:

اول: وقف گسترده ای که از سوی «سلطان