پاورپوینت کامل موقعیت جغرافیایی غدیر خم ۷۶ اسلاید در PowerPoint
توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد
پاورپوینت کامل موقعیت جغرافیایی غدیر خم ۷۶ اسلاید در PowerPoint دارای ۷۶ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است
شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.
لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.
توجه : در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل موقعیت جغرافیایی غدیر خم ۷۶ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
بخشی از متن پاورپوینت کامل موقعیت جغرافیایی غدیر خم ۷۶ اسلاید در PowerPoint :
۱۱۲
بکری اندلسی جغرافی دان (متوفّای ۴۸۷ هجری، در معجم ما استعجم، جلد۱،
صفحه ۴۹۲) به گفته سکونی استناد کرده که: «مَوضِع غدیر خم یقال له الخرّار».
وادی «الخرّار» که امروزه به «الظهر» شهرت دارد، در امتداد «وادی الخانق» است.
پس، از خود پرسیدم چگونه می توان موقعیت جُحفه را در این وادی شناخت؟ تا
براساس چنین موقعیّتی، مکان تاریخیِ غدیر خم را پیدا کرد؟!
مدّت ها به پژوهش پرداختم و در عبارات متناقض و نامفهوم سرگردان شدم، هرچه
بیشتر می رفتم از زبان علمیِ جغرافیا دور می شدم و در واژه های راویان و سیاق عبارات
مورّخان به دور می افتادم.
هیچ محقّقی را نیافتم که در پژوهش های خود در باره سخنان پیامبر در غدیر خم،
با دید جغرافیایی، این واقعه تاریخیِ اسلام را بررسی کرده باشد. راهی نداشتم جز آن که
خود بار سفر بر دوش کشم، بیابان های حجاز را طی کنم تا تاریخ را در مکانش بخوانم…
راهی نداشتم جز آن که در منطقه جغرافیایی رابُغ فرود آیم و در پیِ منزلگاه غدیر، این
سوی و آن سوی بگردم و بجویم، ببینم و بخوانم تا با دل، جای پای پیامبر را بیابم و بر
آن بوسه زنم.
چون در عرض جغرافیایی ۴۷ . /۲۲ و طول ۵۸ ./۰۳۸ بیابان های رابغ را
طی کردم تا به سوی میقات جحفه در عرض ۴۲ ./ ۰۲۲ و طول ۸ ./ ۰۳۹ جغرافیایی
ره سپارم. نخستین پرسشی
که به ذهنم رسید، این بود که: آیا
مکان فعلیِ میقات در همان مکانی است که در تاریخ به جُحفه شهرت دارد؟ اگر آری
است، دلیل آن چیست؟ و اگر نیست، فاصله میان آن دو مکان چقدر است؟
برای رسیدن به پاسخ، مسجدِ میقات جُحفه را به سوی شمال شرقی طی کردم تا بر
تلّی که در برقاء القطیعا قرار داشت رفته، به مشاهده بیابان های اطراف پردازم. وقتی
بر فراز این تلّ نیمه سنگی رسیدم و به اطراف نگریستم، در شمال غربی، آثار بنای
تاریخی عظیمی را دیدم که در میان رمل ها فرو رفته بود.
در آن لحظه، هم بنا را بقایای قصری دیدم و هم شبیه قلعه ای مرتفع که دقیقا در
آغاز وادی الحلق قرار دارد و هر بیننده ای را در شکوه خاموش خود مبهوت می سازد.
موقعیت چنین بنایی را حدّ میان حرّه شرقی که آن را «ابوبره» می گویند و
حرّه جنوبی که به «العزوریه» شهرت داشت، دیدم. دقیقا در مسیری که به الخرّار می رود.
چون خواستم موقعیت جغرافیایی این حصن یا به گفته مردمِ آن حوالی، قصر عُلیا
را مشخص کنم، به نزدیک ترین مقیاس ها در عرض جغرافیایی ۴۴ . / ۲۲ و طول ۷ ./
۳۹ رسیدم. دقیقا ۱۶ کیلومتریِ شهر رابغ، در کنار بحر احمر و ۹ کیلومتریِ شرق جاده
ساحلیِ مدینه، جده و مکه.
با توجه به این که مسیر «وادی مر» و «وادی الخانق» به «وادی الخرار» و از آنجا به
طرف «وادی الحلق» تغییر مسیر داده و به «وادی الغائضه» متصل می شود، وجود چنین
بنای برافراشته ای از قرون گذشته نشانگر مرکزیت کدام وادی در جحفه است؟ آیا غیر از
این است که دقیقا محلّ تجمع مردم جحفه را در تقاطع این وادی ها مشخص می کند؟
اگر چنین است پس باید محل میقات دورتر از مرکز شهرک جحفه بوده باشد.
اجازه دهید با حوصله و رعایتِ امانتِ تمام در استناد و منابع، موضوع پژوهش را
بکاویم تا بتوانیم درباره موقعیت محل غدیر خم ابهام های تاریخی را بشناسیم و
پاسخ های تاریخی را بجوییم.
بقایای بنای تاریخی با دیوارهایی به ارتفاع هشت متر و طول سی و سه متر،
مجموعا دارای ۱۰۸۹ متر مساحت است و در یک مجتمع کم سکنه ای مانند جُحفه
در قرن ۳ و ۴ نمی تواند صرفا یک دژ نظامی بوده باشد. باید قسمتی از یک حصاری به
نظر آید که اهل جحفه درآن به سر می بردند و در آن از مصریان و مغربیانِ راهیان حج و
عمره پذیرایی می شده تا تدارکات سفر آنان را از میقات جحفه تا مکه فراهم سازند.
چنین برداشتی از جغرافیای تاریخی جُحفه، مطابق است با سخن امام حربی که در
اواخر قرن سوم می زیسته و نوشته است: «جُحفه… عَلیها حِصْن و بابان، و المنازل فی
السّوق داخل الحصن» .(۱) از خود پرسیدم چرا محدوده چنین حصاری در فاصله ۴/۵
کیلومتری مسجد میقات جحفه ساخته شده است؟! به بررسی پرداختم تا به یک سند
معتبر تاریخی و جغرافیایی رسیدم و آن گفته البکری اندلسی است که نوشت: «و فی أوّل
الجُحفه مسجدالنّبی صلی الله علیه و سلم به موضع یُقال لَهُ عَزوَر».(۲)
این چه مسجدی است که به نام پیامبر ساخته شده و در مجاورت سمت شمال
شرقیِ همین محدوده حصارهای فعلیِ جحفه قرار داشته است؟
آنچه مسلّم است، دو موقعیت مهم تاریخی اسلام به جحفه اهمیت خاصی
بخشید،یکی انتخاب محلّ به عنوان میقات و دوم واقعه ای که در جریان بازگشت پیامبر از
حجّه الوداع به وقوع پیوست.
درباره این واقعه معنوی، در سیره، از میان چند مأخذ اصیل، تنها به گفته یک
تاریخ نگار بزرگ بسنده می کنیم:
ابن واضح یعقوبی می نویسد: پیامبر اسلام، «خرج لیلاً منصرفا الی المدینه، فصار
الی موضع بالقرب من الجُحفه یقال له: غدیر خم، لثمانی عشره لیله خلت من ذیالحجّه،
و قام خطیب، فَمَنْ کُنْتُ مَوْلاهُ فَعَلِیٌّ مَوْلاهُ، اَللَّهُمَّ وَالِ مَنْ وَالاهُ وَ عَادِ مَنْ عَادَاهُ…».(۳)
به اعتبار چنین واقعه تاریخی، از توقّف پیامبر و ایراد خطبه، مسجدی بنا شد که در
نظر تابعین و دیگر مسلمانانِ قرون نخستینِ اسلام، از اهمیت ویژه ای برخوردار بود.
وقتی البکری اندلسی می گوید: «… غدیر خمّ علی ثلاثه أمیال من الجحفه … و هی
الغیضه الّتی تسمّی خمّ» معلوم می گردد که محلّ غدیر دورتر از محلّ میقات (جحفه)
بوده است. اسدی هم بنا به تصریح سمهودی در «وفاء الوفا» (صفحه ۱۲۰۴)، همان
فاصله ۳ میل را نوشته اند، نباید ما را به اشتباه اندازد؛ زیرا تعیین محدوده جنوبی جُحفه
در هر قرنی تفاوت داشته است. بدین لحاظ ، اگر فاصله ۳ میل را از کانون میقات جحفه
محاسبه کنیم، حدودا محلّ بنای تاریخی، در محدوده مسجد غدیر خم بوده است؛ زیرا
وقتی فاصله میان مسجد میقات تا بقایای بنای تاریخی را اندازه گرفتند، حدود ۴۰۰۰ ـ
۵۰۰۰ متر است، با توجه به این که هر میل عربی حدود ۱۷۰۰ متر است، با نشانی امام
حربی، البکری و زمخشری و نووی تطبیق اصولی دارد.
پس از اطمینان از حصول این نتایج، پژوهشی بر نظریاتی که مغایر این دستاوردها
بود تعمّق کردم، پس از جمع بندی با دو نظر در خور توجه روبرو شدم:
نخست بر نظریه عرام، مبنی بر یک میلی فاصله جحفه و غدیر، تأمّلی داشتم، یافتم
که این نظریه بدان جهت که معلوم نکرده مبدأ اندازه گیری از حصن جحفه بوده یا از
محلّ میقات، نمی تواند یک نظریه مغایر با نظریه ما باشد، به خصوص آن که اگر
فاصله یک میل را از مرکز حصن جحفه در نظر آوریم، همان نتیجه ۳ میل بین محدوده
میقات تا غدیر خم به دست می آید.
نظر دیگر، احتمالی است که عاتق بن غیث بلادی، پژوهشگر مکّی دورانِ ما داده
است. او می نویسد: در اثنای بررسی موقعیت جغرافیایی جحفه، مردی را در بیابان دیده
و از او محلّ غدیر خم را پرسیده است. آن بادیه نشین: «أشار الی نخلات مطلع الشمس
فقال: هذیک الغُربه، و یقع شرق رابغ بما یقرب من ۲۶ کیلا»(۴)
اولاً: در هیچ مأخذی نیافتم که مورّخ یا سیّاح و جغرافی دان و ادیبی، غدیر خم را
در غربه دانسته باشد. آن چه ما از مسیر کاروان ها میان مکه و مدینه دانسته ایم و
بانقشه های تاریخی آن ها آشناییم، هیچ جا مسیر قوافل، شرق وادی مر نبوده است،
آن چه که وجود دارد و می توان به آن اطمینان داشت، مسیرجحفه رو به شمال از طریق
العزرویه بوده است و نه از کنار حره ذویبان و در همین مسیر، بنای مسجد غدیر محلّ
عبادت راهیان حج بوده است.
ثانیا:اگرحصن جحفه را مرکز جحفه بدانیم، محل غدیر خم به زعم عاتق بلادی، در
۸ کیلومتری؛ یعنی ۱۷ میلی شمال شرقی جحفه است و این فاصله را در هیچ مدرک
تاریخی نمی توانیم بیابیم، هر چه هست سخن از ۱ تا ۳ میل، یعنی حدّ اکثر ۲ تا ۵
کیلومتر است.
ثالثا: اگر محلّ میقات را مرکز جحفه بگیریم، فاصله غدیر خم تا میقات، ۱۴
کیلومترمی شود و این در راه های کاروانی کاروان های حجاج راه کمی نیست که
جغرافی دانان ومورّخان را به اشتباه اندازد تا بنگارند: «غدیر خم، عند جحفه…»
رابعا: چگونه می توان به گفته فردی اعتماد کرد که نشانی غدیرخم را بعد از قرن ها
به عنوان چاهی در نظر می آورد که چند نخل در اطراف آن روییده شده است! حال
آن که همه محقّقان از محل غدیر خم به عنوان بنای مسجدی به نام غدیر خم یاد کرده اند
که لا اقل ۵ قرن در معرض دید جغرافی دانان و محل عبادت راهیان مکه و مدینه بوده
است.
اکنون اجازه دهید سند تاریخیِ ذیل را مورد مطالعه قرار دهیم:
کلینی در «الفروع من الکافی»(۵) تحت عنوان «کتاب الحج»، بابی را به مسجد
غدیرخم اختصاص داده. این سند تاریخی قرن ۲/۴ را ذیل آن ثبت کرده است:
عَنْ أَبان عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام قَالَ: «یُسْتَحَبُّ الصَّلاهُ فِی مَسْجِدِ الْغَدِیرِ لاِءَنَّ
النَّبِیَّ صلی الله علیه و آله أَقَامَ فِیهِ».(۶)
و از عبدالرحمن الحجاج آورده است که گفت: «سَأَلْتُ أَبَا إِبْرَاهِیمَ علیه السلام عَنِ الصَّلاهِ
فِی مَسْجِدِ غَدِیرِ خُمٍّ بِالنَّهَارِ وَ أَنَا مُسَافِرٌ فَقَالَ صَلِّ فِیهِ فَإِنَّ فِیهِ فَضْلاً…»(۷) و ۷ قرن بعد،
سمهودی در وفاء الوفا(۸) محل غدیر خم را مسجدی به نام غدیرخم دانسته، می گوید:
«وَ أخبرنی مُخبر أنّه رأی هذا المسجد علی نحو هذه المسافه من الجحفه، و قد هدم
السیل بعضه».
به شک دیگری افتادم که شاید کسانی که خطبه پیامبر را در غدیرخم روایت
کرده اند، مکان دیگری غیر از جحفه را نشان داده اند. به بررسی پرداختم، در مجموعه
چنین اسنادی، همه نظرها به غدیری است که در جحفه وجود داشته و از زمان های دور
به آن «مَهْیَعَه» می گفتند.
تأکید می کنم: جحفه یا مهیعه ای که در منابع متعدّد به آبگیرهای آن در مسیر
ارتباطی میان مکه و مصر و عراق و شام اشاره شده، در مسیر بازگشت پیامبر از مکه به
سوی مدینه قرار داشته است. برای این منظور به ذکر چند مدرک تاریخی مورد اعتماد
بسنده می کنیم:
در حدیث جابربن عبداللّه از واقعه ای که ابن عقده آن را در «حدیث الولایه»
آورده می خوانیم: «کُنّا مَعَ النَّبِیّ فی حَجّهِ الْوداع فَلَمّا رَجَعَ اِلیَ الُْجْحَفه نَزَلَ ثُمَّ خَطب
النّاس…» و به سند حذیقه بن اُسید در «الفصول المهمه» ابن الطباغ المالکی می خوانیم:
«لَمّا صَدَرَ رَسُولُ اللّه ِ مِنْ حَجَّهِ الْوَداعِ وَ لَمْ یَحُجَّ غَیرها أَقْبَل حَتّی اِذا کان بالجُحفهِ…» و در
گفته زیدبن ارقم که ابن طلحه شافعی آن را در کتاب «مطالب السئول» (ص ۱۶) ثبت
کرده، عبارت: «نَزَلَ رَسُولُ اللّه الجُحفه ثُمَّ أقْبل عَلَی النّاسِ…» را می خوانیم و… جز
تصریح راویان از صحابه پیامبر، به: اذا کان بالجحفه و ذلک یوم غدیر خم من الجحفه و له
بها مسجد معروف»… «لمّا خرج النّبیّ الی حَجّه الوَداعَ نَزل بالجحفه»…اشاره به مکانی
دیگر نیافتم و هیچ مدرکی در اسناد تاریخی سفر الهی حجه الوداع ندیدم که به جز
جحفه به خرار و یا وادی مر و یا… تصریح کرده باشد.
پس به خود گفتم: چرا باید مانند عاتق بلادی به دنبال سخن فردی ناشناخته، حدود
۱۸ میل از جحفه دور شویم؟!وآن هم به جای بررسی محدوده آثار مخروبه، بنای
مسجدی مشهور در تاریخ، دنبال چاه و چشمه غدیر در مکان ناشناخته ای به نام «الغُرُبه»
بگردیم؟!
عاتق که برای من دانشمندی دوست داشتنی است، از چنین احتمالی نامطمئن بوده
که در کتاب «معجم معالم الحجاز»(۹) اصلاً به جایگاه این غدیر در الغربه اشاره ای نکرده
و به همان اقوال قدما بسنده کرده که زمخشری گفته است: «بالجحفه، و قیل: هو علی
ثلاثه امیال من الجحفه… و قال عرام و دون الجحفه علی میل» و «قال الحازمی خمّ
واد… عند الجحفه بغدیر» (صفحه های ۱۵۶ ـ ۱۵۸) در حالی که عاتق کتاب «علی طریق
الهجره» خود را در سال ۱۳۹۳ هجری برابر ۱۹۷۳ م . بوده، چرا از چن
- همچنین لینک دانلود به ایمیل شما ارسال خواهد شد به همین دلیل ایمیل خود را به دقت وارد نمایید.
- ممکن است ایمیل ارسالی به پوشه اسپم یا Bulk ایمیل شما ارسال شده باشد.
- در صورتی که به هر دلیلی موفق به دانلود فایل مورد نظر نشدید با ما تماس بگیرید.
مهسا فایل |
سایت دانلود فایل 