پاورپوینت کامل زیارت عارفانه ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل زیارت عارفانه ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint دارای ۱۲۰ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل زیارت عارفانه ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن پاورپوینت کامل زیارت عارفانه ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint :

۱۹۴

زیارت، حضوری عارفانه و مشتاقانه در بارگاه پاکان جهان و تشرّف به حرمهای مقدّس و
نورانی آنان است.

زیارت، سفری پر از شور و شوق و سرشار از اخلاص و عشق، به سوی حرم معصومان و
برگزیدگان الهی است.

زیارت، اعلام تولاّ و تبرّای دائمی شیعیان و اظهار مودّت و دوستی واقعی ولایت
مداران است.

زیارت، حضور آگاهانه، عالمانه و خردورزانه در حرم عالمترین عالمان و دانشمندترین
دانشمندان گیتی است.

زیارت، برقراری ارتباط درونی با حجتهای الهی و فراهم کردن اتصال معنوی و قلبی با
اولیای خداوند است.

زیارت، تمسّک به «ثقلین» پیامبر(صلی الله علیه وآله) و شفاعت خواستن از آل عبا است.

زیارت، بیعت مستمر و همیشگی با امامان معصوم و تبعیت خالصانه از خاندان وحی است.

زیارت، شرفیابی به محضر اهل بیت پیامبر(صلی الله علیه وآله) وکسب فیض و برکات معنوی
از ساحت آن بزرگواران است.

زیارت، توسّل عاشقانه به دامان آل یاسین و دعا و حاجت خواستن از واسطههای مقرّب
الهی است.

زیارت، دیداری عاشقانه و مشتاقانه از مزار اهل بیت و اظهار علاقه قلبی به آنان است.

زیارت، خلوت گزیدن و انس گرفتن با سرچشمههای رحمت و فیض الهی است.

زیارت، تکریم و تعظیم در برابر کسانی است که فانی در معبود خویش گشته و جز رضای
حضرت دوست راهی نپیمودهاند.

زیارت، هویت وجودی خویش را بازیافتن و از زلال حضور یار سیراب گشتن و شبیه امام شدن
است.

زیارت، دانشگاه انسانسازی و معنویت و مکتب خودسازی و معرفت است.

زیارت، فرصت طلایی طهارت و پاکی اخلاق و موعد توبه و پاکسازی درون است.

زیارت، دارای حکمت و فلسفههای متعددی است و اسرار و آثار گران قدری در آن وجود
دارد که اندیشه و نگارش در مورد آنها مجال گستردهای میطلبد.

تعظیم، تکریم، گرامی داشت و یاد کرد انسانهای شایسته، هنرمند، فرهیخته، فرهنگساز،
نقشآفرین، مصلح، متحول کنندگان تاریخ و… و نیز زنده نگهداشتن نام و یاد آنان پس
از مرگ، لازمه محبت، عشق و ارادت انسانها به نیکیها و کمالات است و ریشه در فطرت
و سرشت آدمی دارد.

شخصیتهای صالح با توجه به پایگاهی که در عقاید، احساسات وعواطف ملتها دارند، نام
و یادشان همواره زنده میماند و علاقهمندان به آنان برای زنده نگهداشتن یادشان تا
پای دار، پایداری میکنند و تا قطع قدم، ثابت قدم میمانند و برای نیل به کام معنا
گام به دام بلا مینهند.

ذکر مناقب و فضایل آل طاها و یاسین(علیهم السلام)، احساس شادمانی و سرور در موالید
و تألّم و اندوه در مصایب آنان، از یک سو، موجب تقرّب به خدا است; زیرا ارتباط عقلی
و عاطفی با آن ذوات نوری ـ که انسانهای کاملاند ـ مایه بهرهوری از معارف قرآن و
استفاده از سنت معصومان(علیهم السلام) میگردد و سبب تحکیم پیوند با خلیفه خدا
میشود; گذشته از آنکه بزرگداشت نام و یاد اولیای الهی نیز هست.

یکی از راههای بزرگداشت مفاخر و صاحبان کمال، زیارت آنان است کهدر حقیقت موجب بقا
و استمرار حیات علمی، هنری و معنوی آنانمیگردد. افزون بر اینکه عامل پیوند نسل
حاضر و نسلهای آینده،با نسلهای گذشته و وسیله ارتباط روحی با آنان و کمالاتشان
است.(۱)

زیارت امامان، متصل شدن به آنان و غرق شدن در انوار و معنویّات ایشان است و نیز
الهام گرفتن، درس آموختن، تحرّک و سیر در فضیلتها و تکامل و ساخته شدن است.

زیارت پیشوایان دینی، نوعی بهره برداری بزرگ از وجود آنان، بعد از مرگ و شهادت است
که: یعنی آنان حتی پس از رفتن به زیر خاک، از قبر خویش فرمان عدالت، تقوا و مبارزه
با ستمکاران را میدهند. بیجهت نیست که خلفای جور، مردم را از زیارت
اباعبدالله(علیه السلام) منع کردند و به حرم آن حضرت در کربلا آب میبستند; زیرا
زائران آن حضرت در سر قبر وی، پیمان مبارزه با ستمگران را میبستند و میگفتند:
مانند تو با کافران و ظالمان خواهیم جنگید.

امامان(علیهم السلام) که بعد از واقعه کربلا میخواستند، قیام آن حضرت و عزاداری را
به صورت مکتبی در آورند، شیعیان خویش را به زیارت آن حضرت تشویق میکردند.

تا جایی که امام باقر(علیه السلام) به محمدبن مسلم میفرماید:

«مُرُوا شِیعَتَنَا بِزِیَارَهِ قَبْرِ الْحُسَیْنِ(علیه السلام) فَإِنَّ
إِتْیَانَهُ مُفْتَرَضٌ عَلَی کُلِّ مُؤْمِن یُقِرُّ لِلْحُسَیْنِ بِالاِْمَامَهِ
مِنَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ».(۲)

«شیعیان ما را امر کنید به زیارت قبر حسین(علیه السلام); زیرا زیارت او بر هر کس
که به امامت او عقیده دارد، واجب است.»

علاّمه مجلسی در بحارالأنوار پس از نقل روایاتی چند، میفرماید: ظاهراً بیشتر اخبار
این باب و بسیاری از اخبار ابواب آینده، وجوب زیارت آن حضرت را میرساند; بلکه آن
را اعظم و آکد فرایض میشمارد، بعید نیست که بگوییم: زیارت آن حضرت در

۱ ـ ادب فنای مقرّبان (شرح زیارت جامعه کبیره)، ج ۱، ص ۱۷ و ۲۱

۲. وسائلالشیعه، ج۱۴، ص۴۴۳

مدت عمر، یک دفعه واجب است در صورت قدرت، مرحوم پدرم ـ نوّرالله ضریحه ـ نیز این
نظر را داشت.(۱)

اهمیت و ضرورت زیارت به حدی است که در روایات از آن به عنوان عهدی الهی و فریضهای
ضروری نام برده شده است. امام رضا(علیه السلام) نیز فرموده است:

«إِنَّ لِکُلِّ إِمَام عَهْداً فِیعُنُقِ أَوْلِیَائِهِ وَ شِیعَتِهِ وَ إِنَّ مِنْ
تَمَامِ الْوَفَاءِ بِالْعَهْدِ وَ حُسْنِ الاَْدَاءِ زِیَارَهَ قُبُورِهِمْ».(۲)

«هر امامی به گردن دوستان و شیعیان خود، عهدی دارد که با زیارت قبور آنان، وفای به
این عهد کامل میگردد و به خوبی گزارده میشود.»

امام صادق(علیه السلام) نیز در روایتی دستور میدهد که:

«ائْتُوا قَبْرَ الْحُسَیْنِ(علیه السلام) کُلَّ سَنَه مَرَّهً».(۳)

«سالی یک بار، به زیارت قبر حسین(علیه السلام) بروید.»

امام ابی جعفرثانی(علیه السلام) میفرماید:

«شیعیان ما را امر کنید که به زیارت قبر حضرت حسینبن علی(علیه السلام) بروند ;
زیرا زیارت آن حضرت، بر هر مؤمنی که اقرار به امامتش از جانب خداوند ـعزّوجلـ
دارد، فرض و واجب است».(۴)

البته فقهای شیعه و سنی با استناد به توصیهها و تأکیدات فراوانی که درباره زیارت
شده است، فتوا به استحباب زیارت دادهاند.(۵) نامور امامیه، مرحوم محقق حلّی گفته
است: «بر حجگزار مستحب مؤکّد است که به زیارت پیامبر(صلی الله علیه وآله)
بشتابد».(۶)

ابن قدامه، عالم بزرگ اهل سنت، میگوید:

«زیارت قبرپیامبر(صلی الله علیه وآله) مستحب است; زیرا از خود آن حضرت روایت شده
است: کسی که حج بگزارد و قبر مرا بعد از وفاتم زیارت کند، همانند آن است که در
حیاتم مرا زیارت کرده باشد».(۷)

ابن هبیر نیز میگوید: «پیشوایان چهارگانه اهل سنت بر استحباب زیارت پیغمبر(صلی
الله علیه وآله)اتفاق کردهاند».(۸)

۱. بحارالأنوار، ج ۹۸، ص ۱۰; به نقل از خاندان وحی، ص۴۰۲

۲. الکافی، ج۴، ص۵۶۷; بحارالأنوار، ج ۱۰۰، ص ۱۱۶

۳. وسائلالشیعه، ج۱۴، ص۵۳۲

۴. کاملالزیارات، ص ۳۹۵

۵. شرح زیارت جامعه کبیره، ج ۱، ص ۳۱

۶. شرایع الاسلام، ج ۱، ص ۲۷۸

۷. المغنی و الشرح الکبیر، ج ۳، ص ۵۸۸

۸. الغدیر، ج ۵، ص ۱۱۰

با این حال زیارت باید در راه خدا و به قصد تقرّب به او و اولیای او باشد و زائر در
صدد اجرای دستورها و فرمانهای الهی باشد.

امام علی(علیه السلام) میفرماید:

«زُر فیاللّهِ أَهلَ طاعَتِهِ وَ خُذْ الهِدایَهَ مِنْ أَهْلِ وِلایَتِهِ».(۱)

«برای خدا به دیدن اهل طاعت او بروید و هدایت را از اهل ولایت او بگیرید.»

همچنین میفرماید: «برای خدا زیارت کنید و برای خدا همنشینی نمایید. از دشمنان خدا
ببرید و با دوستان او پیوند برقرار سازید».(۲)

آثار و برکات زیارت

زیارت، هم به عنوان توسّل به درگاه ائمه(علیهم السلام) و شفاعت این پیشوایان از ما
نزد خداوند است و هم نوعی دعا; یعنی سخن گفتن با خداوند، اما بهطوری غیر مستقیم و
با واسطه. همانطور که در هنگام دعا و نیایش خالصانه، روح انسان صفا یافته و درهای
رحمت الهی به روی او گشوده میشود; زیارت نیز باب معرفت الهی است; در هنگام زیارت
احساس میکند در فضای باز ملکوتی قرار گرفته است و در آسمان رحمت الهی، پرواز
میکند و فیضهای ربّانی از هر طرف به سوی او جاری است.(۳)

زیارت در نظر شیعه، عبادتی است دارای ابعاد بسیار: انسان را در مسیر الله حرکت
میدهد و توجه او را به ذات اقدسش بسیار میکند. او را همرنگ وپیرو معصومان
میکند، روح و روانش را از زنگار گناهان و آلودگیها پاک و خلوص و پاکی را جانشین
آن میسازد و نیز در جهت کارهای اجتماعی، سیاسی و فرهنگی او را راهنمایی میکند و
از همه مهمتر راه و روش چگونه زیستن را به او میآموزد.

زائر در پرتو فیض شفیع، امام و ولی خدا قرار میگیرد، راز دل بر میگشاید و اندوه
دل سبک میکند.

چه مخاطبی امینتر و شایستهتر و فریادرسی مطمئنتر از امام که عقدههای گره خورده
درونی ما را بشنود و میشنود که زائرش را چنان سبکبال و سبکبار، راهی

۱. غرر الحکم، ح ۱، ص ۵۴۹۱

۲. بحارالأنوار، ج ۷۷، ص ۱۹۲

۳. شرح زیارت جامعه (بااختران تابناک ولایت)، ص ۸

دیارش میکند.

زنگار دل را از زنگ زندگی پر غوغا، به آب جان بخش عطوفتش میشوییم، با کوهی از غم
به سویش میرویم، با نشاطی معنوی و سبکبال، در هوای عنایت و شفاعتش به پرواز در
میآییم.

زیارت، حالت خضوع و فروتنی را در انسان پرورش میدهد و زیارتهای وارده، انسان را
با مفاهیم و معارف غنی اسلام، آشنا میسازد.

زیارت در خلوتگه دل و در حضور امام، شوق انابت و شور توبه، برای زائر به وجود
میآورد.

در حالت دعا ـ که دعا بخشی از زیارت است ـ انسان احساس آرامش و آسایش روحی میکند
که خوشبختی به معنای واقعی کلمه، جز آرامش دل نیست.

و به راستی باید گفت: «زیارت، ارتباط با خدا، ولیّ خدا و روحیه شهادتطلبی و جهاد
در راه خدا را در انسان بالا میبرد.

زیارت، وسیله آشنایی با سنتها، گویشها، فرهنگها و شیوههای زندگی مردم مناطق
مختلف است و عامل گسترش اطلاعات و توسعه ارتباطات و تجربه اندوزی است…».(۱)

میتوان آثار و برکات زیر را برای «زیارت امامان معصوم(علیهم السلام)» برشمرد:

۱. بهرهمند شدن از فضای معنوی حرمهای شریف که محلّ تردّد فرشتگان، ارواح انبیا و
اولیا و محلّ تردّد و تعلق ویژه روح بلند زیارت شونده است و دعا کردن در آنجا در
مظان استجابت دعا میباشد.

۲. گسترش فرهنگ توحیدی و ولایت اهل بیت عصمت و طهارت در میان راهها و شهرها و
مسیر مشاهد مشرّفه.

۳. ارتباط ملتها و ملیتهای مختلف و آگاهی از مشکلات، مشقّات و امکانات یکدیگر و
عمل به توصیههای کلی قرآن بر سیر در اقطار زمین و تماشای فرجام مجرمان.

۴. حرمهای شریف امامان معصوم(علیهم السلام) در طول تاریخ مراکز علم، تبلیغ
وترویج

۱. زیارت و آداب آن، ص۳

دین، مبدأ قیامها و نهضتها، محل پیمان بستن و هم قسم شدنبرای انقلابهای
رهاییبخش، جنبشهای انتقامآمیز و… بودهاست.(۱)

۵. بهطور کلی میتوان گفت که زیارت، باعث نزدیکی زائران به معنویات، نیکیها و
فضایل اخلاقی و دوری از کژیها و ناراستیها میشود و بهترین موقعیت برای توبه و
آمرزش خواهی است.

۶. زیارت، ارتباطی قلبی مستمر با اولیاءالله و اعلام تولاّ و محبت جاودانه خود
نسبت به آنان است و این باعث تقویت روحیه ولایت مداری است.

۷. بسیاری از کسانی که مشکلات و گرفتاریهای مختلف (مریض، فقر، بدهی و…) دارند،
در موقع زیارت و توسل جستن به اهل بیت(علیهم السلام)، شاهد برطرف شدن مشکلات خود
میشوند.

آداب زیارت

الف: آداب عمومی زیارت

زیارت خاندان نبوی(صلی الله علیه وآله)، باید همراه با آداب و شروط خاص آن باشد تا
زائر برمعنویت و قداست عمل خود بیفزاید; از ثوابها و پاداشهای بیشتری بهرهمند
شود; احترام اهلبیت را هر چه بیشتر رعایت کند، زیارت و دعای او مقبول درگاه الهی
شود; خواستهها و دعاهای او بیشتر در مظان استجابت باشد. یک سری از این آداب، عمومی
بوده و بهتر و سزاوار است که همه زائران آن را رعایت کنند.

«محمد بن مسلم به امام باقر(علیه السلام) عرض کرد: اگر به زیارت پدر شما برویم، حج
کردهایم؟ فرمود: آری. پرسیدم: پس آنچه بر حاجی لازم است، بر ما نیز لازم است؟
فرمود: چه چیز؟ عرض کردم: چیزهایی که برای حاجی لازم است، فرمود: لازم است:

ـ با همسفرت خوش رفتار باشی;

ـ کمتر حرف بزنی، مگر در خیر و خوبیها;

ـ یاد خدا بسیار کنی;

ـ جامهات پاک باشد;

۱. ادب فنای مقربان (شرح زیارت جامعه کبیره)، ج ۱، ص ۲۵ و ۲۶

ـ پیش از رسیدن به حائر غسل کنی;

ـ خاشع باشی و نماز زیاد بخوانی و بر محمد و آل محمد بسیار صلوات بفرستی;

ـ از برداشتن آنچه مال تو نیست، خودداری کنی;

ـ چشمت را ]از حرام[ فروبندی;

ـ اگر دیدی یکی از برادران همسفرت، توشهاش تمام شده و از سفر بازمانده، لازم است
به او رسیدگی و کمک مالی کنی;

ـ لازم است تقیه را ـ که قوام و استحکام دین تو به آن است ـ رعایت کنی و از منهیات
و ستیزه و جرّ و بحث و قسم خوردن زیاد و جدال و بحث دوری کنی.

پس اگر اینها را رعایت کردی، حج و عمره تو ]و زیارت[ به طور کامل انجام شده است.(۱)

آداب پیش از سفر

۱. زائر با مال حلال به زیارت برود; زیرا با لقمه حرام، نه نماز قبول میشود و نه
زیارت پذیرفته میگردد و نه دعایی مستجاب میشود.

۲. از گناهان دوری کند; چون خداوند متعال، تنها عمل افراد باتقوا و
پرهیزگار را میپذیرد.

۳. زائر هنگام سفر، از خداوند بخواهد که مشکلات سفر را بر وی آسان نماید.

۴. به هنگام ترک وطن و وداع از همسر و فرزندان، آنان را به تقوا و انجام عمل خیر
سفارش کند.

۵. هنگام تهیّه بلیت و وسیله نقلیه، مرتکب مردم آزاری، بدرفتاری، دروغگویی، حق
کشی و سوء استفاده از اموال عمومی نشود.

۶. بداند که اگر پیش از این مسلمانی را کوچک شمرده و او را نزد خود نپذیرفته است،
معصوم(علیه السلام) نیز او را نخواهد پذیرفت.

۷. تا جاییکه ممکن است، همراهان را یاری رساند و به آنان نیکی کند.

۱. بحارالأنوار، ج ۱۰۱، ص ۱۴۲; میزان الحکمه، ج ۵، ص ۲۲۸۸; کاملالزیارات، ص
۲۲۷

۸. خدمت به مردم را کوچک و ناچیز نشمارد و بداند که کمک کردن به همراهان، پاداشی
ویژه دارد.

۹. هنگام تشرف، شایسته است که لباسی پاکیزه و مرتب بپوشد و خود را خوشبو و معطر
سازد (مگر در زیارت امام حسین(علیه السلام)). مبادا بوی نامطبوع عرق تن و کثیفی
جورابها یا پاها، موجب ناراحتی و آزار دیگر زائران گردد.

۱۰. با وضو و در صورت امکان با غسل زیارت و با آرامش و وقار، وارد حرم شود و پس از
اذن دخول، با خضوع، امیدواری، حضور قلب و چشمی گریان به محضر امام مشرف گردد.

۱۱. زائر در قصد زیارت، خود را آماده وصال به دیار یار و طیران در ولای امام و
جولان در معراجگاه دل و جان کند.

۱۲. برای کسب شایستگی حضور در محضر آن بزرگان، باید خلق و خوی و منش و روش خود را
نیکو بدارد و در حد توان به نیازمندان یاری رساند.

۱۳. از صدقه دادن ـ که رفع خطر میکند ـ دریغ نورزد.

۱۴. از غیبت و بدگویی بپرهیزد.

۱۵. در ورود به حریم حرم، باید مطهر و مؤدب به درگاه رود و با عشق و علاقه به
زیارت بشتابد.

۱۶. زیارتهای معتبر و نقل شده از ائمه معصوم(علیهم السلام) (مانند زیارت
امینالله و جامعه کبیره و زیارت مخصوص ائمه(علیهم السلام)) را قرائت کند و از
خواندن زیارتنامههای مجعول بپرهیزد.

۱۷. هنگام خواندن زیارتنامه و تمام مدتی که در حرم مطهر است، مواظب باشد که صدایش
مزاحم راز و نیاز اطرافیان نشود.

۱۸. با توجه به سفارش ائمه(علیهم السلام) به
نماز اول وقت، با شنیدن اذان، زیارت را ترک کند و به صفوف نماز جماعت بپیوندد.

۱۹. در طول سفر و زیارت، کلام بیهوده و لغو و مخاصمه و مجادله را ترک کند.

۲۰. همواره به گفتن تکبیر، تحمید، تسبیح و صلوات بر محمد و آل محمد(علیهم السلام)
مبادرت ورزد.

۲۱. به صاحب قبر توجه کامل نموده و با فراغت خاطر از امور دنیوی، دعا و زیارتنامه
بخواند.

۲۲. هنگام دیدن قبر و ضریح مطهّر، تکبیر بگوید.

همچنین دهها آداب دیگر که بهتر است زائران دیار نور، آنها را رعایت کنند تا هم به
ثواب و فیض بیشتری نایل شوند و هم موجبات نزدیکی و انس بیشتر با ائمه معصوم(علیهم
السلام)را فراهم آورند.

ب: آداب عرفانی زیارت

زیارت، تشرّف به محضر صاحبان علم، کرامت و عصمت و باریافتن به بارگاه بزرگان فضل،
تقوا و حکمت است. زائران دیار نور، باید جان و روح خود را در زلال جاری آداب و
بایستههای عرفانی و اخلاقیِ «زیارت»، شست و شو دهند و با عشق و علاقه و پاکی نفس،
حریم حرمت آن بزرگان را حفظ کنند.

زیارت حقیقی، آنگاه تحقق مییابد که با شروط خاص خود و آداب ظاهری و باطنی انجام
گیرد و زائر با آگاهی، معرفت و آمادگی کامل، گام در وادی نور نهد و به نحو شایسته،
از این فیض بیکران برخوردار گردد.

زائران جهت بهتر بهره بردن و استفاده کامل از این فرصت معنوی، باید آداب و شروط
زیارت را مورد توجه و دقت قرار دهند تا بتوانند از آن چشمههای زلال نور و حکمت،
بهره برده و دل و جان خود را صفا بخشند.

زائر میهمان و دعوت شده کریمان و مقرّبان درگاه الهی است; بنابراین باید با آمادگی
کامل و با طهارت جسم و روان و پاکی دیده و دل، در این میهمانی حاضر شود و در کمال
وقار، طمأنینه و معرفت، در خدمت میزبان قرار گیرد.

بهترین راه آشنایی و شناخت این آداب و وظایف، مطالعه و عمل به دستورالعملهای
عارفان و دانشمندان اخلاق است.

۱. توجه به اهمیت و ارزش «زیارت»

«زیارت»، در فرهنگ والای شیعه، جایگاه و اهمیت ویژهای دارد و عمق و ژرفای

معنوی آن، در بحر بیکران تفکّر و اندیشه بشری در نمیآید. این فرهنگ متعالی و
انسان ساز، در هیچ جامعه و تمدّنی به این شکل و صورت زیبا وجود ندارد.

عالم ربانی مولا احمد نراقی(رحمه الله) گوید:

«زیارت ایشان (پیامبر(صلی الله علیه وآله) و ائمه(علیهم السلام))اظهار اخلاص و
تجدید عهد ولایت است و باعث سرور ایشان و رواج امرشان و غمناکی دشمنان ایشان است و
مخفی نماند که اخبار بی حد و احادیث لا تُعَد، در فضیلت قبور مطهّر و مراقد منوّر
ایشان رسیده ]است[… حضرت پیغمبر(صلی الله علیه وآله) به امیر مومنان علی(علیه
السلام) فرمود:

«یا ابالحسن! به درستی که خدای تعالی قبر تو و فرزندان تو را، بقعههایی کرده است
از بقعههای بهشت و عرصهای از عرصههای آن و دلهای خلق و برگزیدگان بندگان خود را
مایل به آنها ساخته، تا خواری و اذیت راه را متحمل شوند و قبور شما را تعمیر کنند و
بسیار به زیارت آیند; به جهت تقرب به خدا و دوستی پیغمبر او. یا علی! این طایفه
مخصوصاند به شفاعت من و وارد میشوند بر حوض من و ایشانند زیارت کنندگان من و
همسایگان من فردای قیامت دربهشت».(۱)

با توجه به اهمیت وارزش والای «زیارت» خاندان وحی و نیز دستورات فراوان آنان به این
امر، بایسته است که از هر لحاظ به آداب و شروط عرفانی و اخلاقی زیارت پایبند و مقید
باشیم و آنها را رعایت کنیم.

مرحوم مولا محمد بیدآبادی(رحمه الله) میگوید:

«بر تو لازم است که تلاش و همت کنی که شرایط و آداب زیارت را به نحو کامل بهجای
آری و آن کس را که به زیارتش رفتهای تعظیمنمایی و حریم حرمتش را نگهداری و
زائران را مساعدت و یاری نمایی.

بر حذر باش که در خواندن زیارت نامه، در این گفتهات دروغگو نباشی; آنجا که
میگویی: شهادت میدهم و اعتراف میکنم که شما جایگاه مرا ناظر هستی و به گفتههای
من واقفی و میشنوی».(۲)

عارف ربانی مرحوم ملکی تبریزی میفرماید: «بر تو است که با تمام جد و جهد خود و
آنچه در توان داری، در زیارت آن حضرت کوشش کنی; زیرا تو مبانی شناسایی آن بزرگوار و
معرفت حقوق و مراحم او را محکم ساختی و بر آن یقین کردی».(۳)

۱. معراج السعاده، ص ۷۰۳

۲. پیام حوزه، شماره ۶

۳. المراقبات، ج ۲، ص ۲۲۸

۲. معرفت و شناخت

مهمترین نکته هنگام زیارت و شرفیابی به حضور خاندان وحی، شناخت و معرفت نسبت به آن
بزرگان و مقرّبان درگاه الهی است و اینکه عالم هستی بهطور کامل در محضر آنان است و
ایشان احاطه کامل بر جمیع مسائل دارند.

سرّ اینکه توصیه کردهاند زیارت زائر با معرفت باشد، آن است که آنچه مایه کمال
زیارت میشود، معرفت و شناخت مقام و موقعیت زیارت شونده است; نه اعمالی بیروح و
همراه با غفلت (مانند بوسیدن صرف و ناآگاهانه ضریح یا در و دیوار، گردش بیهدف در
اطراف ضریح، تماشای آثار هنری، شمارش ستونها، چراغها و شمعدانهاو…)، این کارها
به سیاحت و جهانگردی شباهت بیشتری دارد تا زیارت. ثوابهای اخروی و آثار دنیوی که
در روایات آمده، بر زیارت واقعی مترتّب است; یعنی، جایی که ارتباط قلبی با زیارت
شونده، برقرار گردد و منشأ تحوّل در زائر شود; نه هر سیاحت و زیارت جسمی و صوری.

نتیجه شناخت و معرفت، زیارتی است که از سر شوق و علاقه انجام میگردد و نشاطی معنوی
و سروری درونی برای زائر به وجود میآید.

۳. اعتقاد به حیات و قدرت پیامبر(صلی الله علیه وآله) و ائمه(علیهم السلام)

عارف الهی حاج میرزا جواد ملکی تبریزی در رابطه با زیارت نبی اکرم(صلی الله علیه
وآله)مینویسد:

«چون جلالت و حق پیامبر(صلی الله علیه وآله) را شناختی و دانستی که او زنده و در
نزد پروردگار خود به زائر خویش نظر دارد و سلام آنان را میشنود و از ضمیر آنها
آگاه است، برای گناهان آنان طلب آمرزش میکند و در نیازمندیهای آنان، شفاعت
مینماید…. در این صورت او را چنان زیارت کن، همانطور که او زنده است و تو را
میبیند و با تو رو به رو است و چیزی تو را از توجه به او مشغول نمیسازد و سراسر
وجود تو، به حضرت او با

محبت و هیبت او… متوجه خواهد بود و تو از طول مناجات با او و عرض حوایج خود به آن
حضرت خسته نخواهی شد و در حرم آن حضرت با کسی تکلّم نخواهی کرد; بلکه به چیزی که تو
را از مراقبت بازدارد، نظر خواهی کرد; چون میدانی که او به حال تو دانا است و به
تو نظر دارد».(۱)

مولا محسن فیض کاشانی در رابطه با زیارت رسول گرامی(صلی الله علیه وآله) مینویسد:

«اما کیفیت زیارت آن حضرت، این است که در برابر مرقد مطهر آن جناب بایستد و آن حضرت
را هم اکنون که به صورت ظاهر از دنیا رفته است، مانند آن وقت که در قید حیات بوده،
زیارت کند و نزدیک به مرقد مطهرش نرود. چنانکه اگر در برابر شخص بزرگوار زندهای
قرار بگیرد، از نظر احترامش نزدیک او نمیرود; در برابر مرقد مقدس نبوی همین معنا
را مراعات کند و متوجه باشد که پیامبر خدا(صلی الله علیه وآله) از حضور و قیام و
زیارت او باخبر است و سلام و صلوات او به آن جناب میرسد. بنابراین، مناسب است،
صورت آن حضرت را، در خیال خود مجسم سازد و به عظمت آن جناب توجه نماید و مقام آن
حضرت را در دل خود بزرگ شمارد.

در روایت آمده است که خدای متعال میفرماید: «فرشتهای را موکل قبر آن حضرت ساختم
که هر کس از امت او، به وی عرض سلام کند، او سلام آن شخص را بدان حضرت ابلاغ کند».

این موقعیت برای کسی است که از دور بدان جناب سلام کند. مسلماً شخصی که قطع مراحل و
طی منازل نماید و به شوق زیارت آن حضرت حرکت کند، موقعیتش بیش از اینها خواهد
بود».(۲)

عارف ربانی، مرحوم بهاری همدانی درباره آداب زیارت خاندان وحی(علیهم
السلام)میگوید:

«باری چون قصد زیارت اولیای حقیقی ]به خصوص خاندان وحی(علیهم السلام)[ را بنماید،
اولا باید بداند که نفوس مقدسه طیبه طاهره، چون از ابدان جسمانیه مفارقت نمود و
متصل به عالم قدس و مجردات گردید، غلبه و احاطه ایشان به این عالم اقوا گردد و
تصرّفاتشان در این نشأت، بیش از سابق شود و اطلاعاتشان به زائران اتمّ و اکمل گردد.
فَرِحِینَ بِمَا آتَاهُمْ اللهُ مِنْ فَضْلِهِ….(۳)

۱. المراقبات، ج ۲، ص ۲۲۷

۲. حقایق، ص ۵۴۳

۳. «پس آنان زندهاند و در نزد پروردگارشان روزی داده میشوندو به آنچه که
خداونداز فضل خودش به آنان داده شادمانند»; (آل عمران (۳) آیه ۱۷۰).

پس نسیم الطافشان و رشحات انوار آن بزرگواران، بر زوّار و قاصدین

ایشان میرسد; خصوصاً لِلْخُلَّص مِنْ قاصَدیهِمْ ]بهخصوص کسانی که با خلوص نیت
قصد زیارت آن بزرگواران را نمودهاند[. پس خوب است زوار به قصد تجدید

عهد با آنها و اعلای کلمه ایشان و رَغماً لاَِنفِ أعْداء ]به جهت خواری و سرافکندگی
دشمنان آنان[ و قصد زیارت مؤمن خالص الایمان و به امید استشفاع از برای بخشش گناهان
ورجای وصول بر فیوضات عظیمه، رو به آن بزرگواران کند (با مراعات آن آدابی که در کتب
مزار ثبت است) و باید بداند که آنها مطلع بر حرکات و سکنات این شخص; بلکه مطلع از
خطورات قلبیه او هستند و لذا باید کمال سعی در تضرع و ذل و انکسار بنماید; خصوصاً
در حین دخول به مرقدهای شریفه ایشان و حواس خود را به تمامه و کماله جمع نماید که
تفرقه حواس و تشتّت افکار باطله، به منزله پشت کردن به

امام است».(۱)

عالم ربانی مولا محمد مهدی نرافی و مولا احمد نراقی گفتهاند:

«بدانکه نفوس قدسیه ـ خصوصاً نفوس مقدسه انبیا و ائمه(علیهم السلام) ـ هرگاه از
ابدان شریفه خود رحلت نمودند و دست از بدن برداشتند و صعود به عالم بالا کردند،
نهایت احاطه و غایت استیلا بر این عالم از برای ایشان حاصل میشود و تمامی امور این
عالم در نزد ایشان، منکشف و ظاهر میگردد و تمکّن از تصرف و تأثیر در این عالم، از
برای ایشان حاصل میشود.

پس هر که به قبور مطهّره ایشان حاضر شد، به جهت زیارت ایشان، بر او مطلع میگردند و
از احوال زائران مرقد مطهرشان، استحضار تمام دارند و سؤالات و تضرعات و توسلات
ایشان را میشنوند و نظر به رأفت و مهربانی ایشان نسبت به مخلصان، نسیم الطاف ایشان
بر آنان میوزد.

پس دامن شفاعت به میان میزنند و از خداوند طلب حوایج ایشان را میکنند و از درگاه
الهی، مسألت برآمدن مطالب و آمرزش گناهان ایشان را میکنند.

همین سرّ است در ترغیب به زیارت پیامبر(صلی الله علیه وآله) و ائمه(علیهم السلام)
علاوه بر اینکه در زیارت ایشان اظهار اخلاص و تجدید عهد ولایت است و باعث سرور
ایشان و رواج امر آنان و غمناکی دشمنان ایشان است».(۲)

۱. تذکره المتقین، ص ۷۶

۲ ـ جامع السعادات، ج ۳، ص ۳۹۸ و ۳۹۹; معراج السعاده، ص ۷۳

۴. تواضع و فروتنی در زیارت

یکی از آداب مهم زائران درگاه خاندان وحی، رعایت خشوع و خضوع در موقع زیارت و داشتن
تواضع، فروتنی و خاکساری در حر