پاورپوینت کامل قربانی در حج تمتع ۱۰۳ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل قربانی در حج تمتع ۱۰۳ اسلاید در PowerPoint دارای ۱۰۳ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل قربانی در حج تمتع ۱۰۳ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن پاورپوینت کامل قربانی در حج تمتع ۱۰۳ اسلاید در PowerPoint :

۴۲

(مکان پاورپوینت کامل قربانی در حج تمتع ۱۰۳ اسلاید در PowerPoint و مصرف آن)

یعقوبعلی برجی

قربانی، محل و مصرف آن

اصل «وجوب ذبح قربانی در حج
تمتع» از مسائل مسلّم در فقه شیعه و مورد
اتّفاق همه فقیهان است. قرآن کریم و نیز
روایات متعدد، به صراحت بر وجوب آن
دلالت دارد.

خدای متعال می فرماید:

«فَمَن تمتَّع بالعُمرهِ إلی الحَجِّ
فما استَیسَرَ مِنَ الهَدی»(۱)

لازم به گفتن است که ما در این مقال
در پی اثبات اصل «وجوب قربانی» نیستیم
بلکه بر آنیم که با استفاده از منابع معتبر
دینی، درباره «مکان و کیفیت مصرف آن»
مطالبی را تقدیم کنیم.

مکان قربانی

فقیهانی چند، تنها به ذکر «منا» به
عنوان مکان ذبح اکتفا کرده و در این باره که
«آیا در غیر منا نیز می توان ذبح کرد یا نه»
سخنی نگفته اند. مرحوم شیخ صدوق در
اعمال منا می نویسد:

«ثُمَّ امْضِ إلی منی… ثمَّ اشترِ
هدیکَ…»(۲)

شیخ مفید می نویسد:

«فإذا طَلَتِ الشَّمّ فَلیفضِ مِنها
إلی مِنی… ثمَّ یشتری هدیه…»(۳)

ابوالصلاح حلبی می نویسد:

«ثمَّ یرجع إلی منی فیشتری
هدیا لمتعته إن کان متمتّعا»(۴)

گروهی دیگر از فقیهان تصریح
کرده اند که ذبح واجب برای حج تمتع، در
غیر منا جایز نیست و اولین فقیهی که به
این مطلب تصریح نموده مرحوم شیخ
طوسی است، آن فرزانه جاوید چنین فرموده
است:

«الهدی واجب علی المتمتّع
بالعُمره إلی الحجّ… ولا یجوز أن
یذبحَ الهدی الواجب فی الحجّ
إلاّ بمنی»(۵)

پس از مرحوم شیخ، ابن ادریس ـ
رحمه اللّه ـ به این مطلب تصریح کرده،
می نویسد:

«ولا یجوزُ أن یذبح الهدی
الواجب إلاّ بمنی یومَ النحرِ أو
بعده، فإن ذبح بمکّه أو بغیر منی
لم یجزه»(۶)

ادلّه وجوب ذبح در منا:

مهمترین دلیل وجوب ذبح در منا،
روایات رسیده از پیامبر ـ ص ـ و امامان
معصوم ـ علیهم السلام ـ است. لازم است
ابتدا روایات را نقل کرده و از نظر سند
و دلالت مورد دقت قرار دهیم و آنها را
جمع بندی نماییم.

روایات رسیده در این موضوع را به
چند دسته می توان تقسیم نمود:

۱ ـ روایاتی که دلالت دارد بر وجوب
ذبح بر حاجی و زائری که حجّ تمتع انجام
می دهد، و از محل ذبح سخنی به میان
نیاورده است؛ مانند روایت زراره بن اعین:

«عن زراره بن اعین، عن أبی
جعفر ـ ع ـ فی المتمتّع، قال
علیه الهدی»؛(۷)

زراره از امام باقر ـ ع ـ در مورد
متمتّع می پرسد، حضرت
می فرماید: «بر او لازم است قربانی
کند.»

۲ ـ دسته دیگر روایاتی است که به
صراحت دلالت می کند بر وجوب ذبح در منا
و عدم کفایت ذبح در غیر منا؛ مانند روایات
ذیل:

الف: عن ابراهیم الکرخی عن
أبی عبداللّه ـ ع ـ فی رجلٍ قدم
بهدیه مکه فی العشر فقال: «إن
کانَ هدیا واجبا فلا ینحره إلاّ
بمنی»؛(۸)

ابراهیم کرخی از امام صادق ـ ع ـ
در مورد کسی که هدی (قربانی) را
در دهه اوّل ذیحجّه به مکه آورده
سؤال می کند، حضرت پاسخ
می فرماید: «اگر هدی، هدی واجب
است جز در منا حق ندارد قربانی
کند.»

این روایت از نظر سند مشکل دارد
و ابراهیم کرخی توثیق نشده است.

ب: عن مسمع عن أبی عبداللّه ـ
ع ـ قال: «مِنی کُلُّهُ مَنحر…»؛(۹)

مسمع از امام صادق ـ ع ـ نقل
می کند که آن حضرت فرمود:
«همه جای منا قربانگاه است…»

در سند این روایت لؤلؤی واقع شده
که وی تضعیف گردیده است.

ج: عن عبدالأعلی قال: قال
أبوعبداللّه ـ ع ـ : «لا هَدی إلاّ
مِنَ الإبلِ ولا ذبح إلاّ بمنی»؛(۱۰)

این عبدالأعلی مردّد است بین
«عبدالأعلی بن اعین بجلی» که توثیق
شده،«عبدالأعلی بن اعین» آل سام که
تضعیف گردیده است. بنابراین روایت از
اعتبار می افتد.

د: عن منصور بن حازم، عن أبی
عبداللّه ـ ع ـ فی رجل یضلّ
هدیه فوجده رجل آخر فینحره،
فقال: «إن کان نحره بمنی فقد
أجزأ عن صاحبه الذی ضلّ عنه
وإن کان نحره فی غیر منی لم
یجز عن صاحبه».(۱۱)

این روایت از نظر سند صحیح است.

۳ ـ دسته سوم روایاتی است که
دلالت دارد بر این که قربانی کردن در مکه
نیز جایز است؛ مانند:

عن معاویه بن عمار، قال: قلت
لأبی عبداللّه ـ ع ـ : «إنّ أهلَ
مکه أنکروا علیک أنّک ذبحت
هدیک فی منزلک بمکّه، فقال:
إنّ مکّه کلّها منحر».(۱۲)

این روایت از نظر سند مشکلی ندارد.

۴ ـ دسته چهارم آیه قرآن و روایتی در
تفسیر آن است که دلالت دارد منا مکان
ذبح است امّا از بیان این که در غیر منا ذبح
جایز است یا نه، ساکت است.

خدای متعال می فرماید:

«اتمّوا الحجّ والعمره للّه ِ فإن
أُحصرتم فما استیسر من
الهدی ولا تحلقوا رؤوسکم حتّی
یبلغَ الهَدیَ مَحِلّه».(۱۳)

از آیه اجمالاً فهمیده می شود که برای
قربانی محل خاصی است امّا آن محل کجا
است، آیه بر آن اشاره نکرده، و در روایت
معتبری «محل» به «منا» تفسیر شده است:

عن زرعه قال: «سألته عن رجل
أحصر فی الحجّ، قال: فلیبعث
بهدیه إذا کانَ معَ اصحابه
ومحلّه أن یبلغ الهدی محلّه
ومحلّه منی یوم النحر إذا کان
فی الحجّ»(۱۴)

اگر از آیه به ضمیمه روایت فهمیده
شود که محل ذبح «منا» است و در غیر منا
ذبح صحیح نیست، این دسته به دسته دوم
از اخبار ملحق خواهد بود و دسته مستقلی
محسوب نمی گردد.

جمع بندی روایات:

روایات دسته اوّل که از محلّ ذبح
سخن به میان نیاورده و دسته چهارم، با
گروههای دیگر هیچگونه تنافی ندارد، مهم
جمع میان روایات دسته دوّم و چهارم با
دسته سوّم است. دسته دوّم و چهارم دلالت
می کنند که ذبح در خارج از منا کفایت
نمی کند و دسته سوّم دلالت دارند بر کفایت
ذبح هدی (قربانی) در مکه که لازمه اش
جواز ذبح در خارج منا است.

باید دید چگونه میان این دو دسته از
روایات می توان جمع کرد.

برای جمع بندی این دو گروه از
روایات، شیوه های مختلف پیش گرفته شد.
جهت دست یافتن به راه حل صحیح لازم
است این شیوه ها را با معیارهای فنی محک
زده و سره را از نا سره جدا سازیم. و اینک
به طرح و رسیدگی این راه حل ها
می پردازیم:

۱ ـ راه حل پیشنهادی شیخ طوسی

مرحوم شیخ طوسی بعد از نقل روایت
معاویه بن عمار، در مقام جمع بندی
می نویسد:

«فلیس فی هذا الخبر أنّه ذبح
هدیهُ الواجب ویحتمل أن یکون
هدیه کان تطوّعا وذلک جائز
ذبحه بمکّه بدلاله الخبر الأوّل
والحکم بالخبر الأوّل أولی لأنّه
مفصّل وهذا الخبر مجمل
محتمل».(۱۵)

این روایت دلالت ندارد که امام قربانی
واجب را در مکه ذبح نموده و احتمال دارد
هدی مستحبی بوده، و روایت اول (ابراهیم
کرخی) دلالت دارد که قربانی مستحب را
حاجی می تواند در مکه ذبح کند. [و در
صورت تعارض] اولی این است که طبق
خبر اوّل حکم شود زیرا خبر اوّل (روایت
ابراهیم کرخی) میان واجب و مستحب
تفصیل داده و این خبر از این جهت مجمل
است و هر یک از واجب و مستحب را
محتمل است.

بعد از شیخ این توجیه در کلام فقیهان
رایج شده و تعدادی از فقیهان با حمل
روایت معاویه بن عمار بر هدی مستحب،
دو دسته روایات را جمع کرده اند.(۱۶)

اشکال محقّق اردبیلی بر راه حل شیخ

مرحوم محقق اردبیلی بعد از نقل راه
حل شیخ می نویسد:

«وفی هذا التأویل تأمّل لعدم
ظهور سند الخبر الاوّل و ظهور
کون الثانی فی هدی التمتع و لو
لم یکن اجماع لکان القول
بالجواز فی مکّه جیدا»(۱۷)

«این تأویل شیخ مورد تأمل است
زیرا سند خبر أوّل «ابراهیم کرخی»
روشن نیست [چون ابراهیم کرخی
مجهول است] و روایت معاویه بن
عمّار هم ظهور در حج تمتع دارد.
و اگر اجماعی نباشد قول به جواز
ذبح قربانی در مکه پسندیده
خواهد بود.»

بررسی

روایات دسته اوّل منحصر در روایت
ابراهیم کرخی نیست تا به خاطر ضعف سند
کنار گذاشته شود بلکه در میان آن روایات،
روایت صحیحه ای نیز وجود دارد؛ مانند
صحیحه منصور بن حازم که دلالت دارد بر
عدم جواز ذبح در غیر منا.

۲-راه حل پیشنهادی محقق سبزواری،
نراقی و صاحب حدائق

مرحوم محقّق سبزواری در مقام
جمع بندی روایات و بعد از نقل جمع بندی
شیخ می نویسد:

«ویحتمل حملها علی سیاق
العمره یؤیده ما رواه الشیخ فی
الموثق عن إسحاق بن عمار أنّ
عبّاد البصری جاء إلی أبی
عبداللّه ـ ع ـ وقد دخل مکّه
بعمره مبتوله وأهدی هدیا، فأمر
به فنحر فی منزله بمکّه فقال له
عبّاد: نحرتَ الهدی فی منزلک
وترکت أن تنحره بفناء الکعبه
وأنت رجل یؤخذ منک؟ فقال له:
ألم تَعلم أنّ رسول اللّه ـ ص ـ
نحر هدیه بمنی فی المنحر وأمر
النّاس فنحروا فی منازلهم وکان
ذلک موسعا علیهم فکذلک هو
موسّع علی من ینحر الهدی
بمکّه فی منزله إذا کان
معتمرا».(۱۸)

مرحوم نراقی می نویسد:

«امّا بعض الأخبار المتضمّنه
لهدی الإمام فی غیر منی
فقضایا فی وقایع لا یفید عموما
ولا إطلاقا فلعلّ هدیه کان فی
عمره أو مندوب».(۱۹)

بررسی

روایت فوق نه تنها نمی تواند شاهد
حمل روایت معاویه بن عمار بر عمره باشد،
بلکه ظاهرش مؤیّد مفاد روایت معاویه بن
عمار است و بر جواز ذبح در مکه دلالت
دارد؛ زیرا وقتی عبّاد بصری به امام اعتراض
می کند که چرا هدی عمره را در منزل خود
ذبح نمودی؟ امام ـ ع ـ در پاسخ می فرماید:
همچنانکه در هدی تمتع پیامبر خود، در منا
ذبح کرد و برای مردم توسعه داد و اجازه داد
در منازل خود ذبح کنند در عمره نیز چنین
است و مردم در توسعه هستندمی توانند در
منازل خود ذبح نمایند (اگر چه پیامبر ـ ص ـ
خود در کنار کعبه ذبح نمودند).

نتیجه گیری

تا کنون ثابت شد راه حلهایی که برای
جمع میان اخبار ارائه گردیده هیچ کدام تمام
نیست و از نظر فنی وقتی جمع عرفی میان
اخبار متعارض ممکن نشد نوبت می رسد به
اجرای قواعد «تعادل و تراجیح». از این
زاویه وقتی این دو دسته از روایات مورد
ملاحظه قرار گیرد، معلوم می گردد که از دو
جهت ترجیح با روایاتی است که دلالت بر
عدم جواز ذبح در غیر منا دارد؛ زیرا این
دسته از روایات هم موافق با عمل مشهور
فقها است.

مرحوم ملا محمّد باقر سبزواری
می نویسد:

«الثالث وجوب ذبحه بمنی وهذا
الحکم مقطوع به فی کلام
الأصحاب واسنده فی المنتهی
والتذکره إلی علمائنا».(۲۰)

و هم مخالف با عامّه است؛ زیرا اکثر
مذاهب عامّه ذبح در غیر منی را جایز
می دانند. و در جای خود ثابت شده که این
دو (موافقت با مشهور و مخالفت با عامه)
جزء مرجحات هستند و در نتیجه تقدم با
اخباری است که دلالت بر عدم جواز ذبح در
غیر منا دارد.

لیکن مشکلی وجود دارد و آن این
است که تقدّم دسته دوّم از روایات منوط بر
این است که از نظر سند و دلالت تمام
باشند تا توان معارضه با روایات دسته سوم
که دلالت بر توسعه محل ذبح دارد، را داشته
باشند لذا باید سند و دلالتِ یکایک این
اخبار رسیدگی بشود.

روایت اوّل روایت ابراهیم کرخی
است، این روایت گرچه از نظر دلالت روشن
است ولی از نظر سند مشکل دارد؛ زیرا
ابراهیم کرخی مجهول بوده و توثیق نشده
است. روایت عبدالأعلی هم از نظر سند
مشکل دارد و هم از نظر دلالت؛ زیرا در
سند آن عبدالأعلی قرار دارد که مردّد است
بین ضعیف و موثّق و از نظر دلالت نیز
قابل مناقشه است؛ زیرا جمله «لا ذبح إلاّ
بمنی» در سیاق جمله «لا هدی إلاّ من
الإبل» قرار گرفته. جمله «لا هدی…» مسلم
در مقام بیان کمال است نه صحت روی
اتحاد سیاق جمله «لا ذبح…» نیز مرتبه
کامل ذبح را بیان کند و کمال ذبح آن است
که در منا واقع شود و یا لا اقل احتمال این
معنا در روایت هست در نتیجه مجمل
می شود.

روایت مسمع نیز هم از نظر سند
مشکل دارد و هم از نظر دلالت. از نظر سند
ضعف آن به خاطر قرار گرفتن حسن لؤلؤی
در سلسله سند است و از نظر دلالت نیز
مورد مناقشه است؛ زیرا این روایت می گوید:
تمام منا منحر (محل نحر) است امّا دلالت
ندارد، که غیر منا منحر نیست. (اثبات شیء
نفی ما عدا نمی کند) بله از جمله «منا کلّه
منحر» استفاده می شود که برای منا
خصوصیتی است امّا شاید آن خصوصیت
این باشد که دلالت کند همه منا منحر
است، بخلاف جاهای دیگر که ممکن است
یک قسمت آن منحر باشد.

باقی می ماند تنها روایت منصور بن
حازم، این روایت گرچه از نظر سند صحیح
است اما از نظر دلالت قابل مناقشه است
و مرحوم صاحب جواهر با یک جمله کوتاه
به آن مناقشه اشاره کرده، می نویسد:

«لکن فیه أنّه مبنیٌ علی اجزاء
التبرّع وإلاّ کان مطرحا».(۲۱)

«لیکن اشکال روایت این است که
روایت مبتنی است بر کفایت ذبح
تبرعی والاّ روایت مطروحه خواهد
بود.»

چنانکه مرحوم صاحب جواهر اشاره
کرده، دلالت روایت مبتنی بر این است که
نیابت تبرّعی در ذبح مجزی باشد؛ زیرا
روایت در مورد نیابت تبرّعی وارد شده است
و فقها قائل به عدم اجزاء نیابت تبرعی
هستند بنابراین عملاً این روایت را طرح
کرده و به آن عمل نکرده اند تنها دلیلی که
باقی می ماند سیره عملی مسلمانان است که
از زمان پیامبر تا کنون ادامه داردردعی هم
از ناحیه شارع نشده است.

مصرف قربانی

بی شک هر یک از اعمال پر از حرکت
و برکت حج، دارای اسرار و حکمت های
فراوانی است؛ یکی از این اعمال، عمل
قربانی در روز عید قربان در صحرای منا
است. از آیات قرآن روایات امامان معصوم ـ
علیهم السلام ـ استفاده می شود که یکی از
حکمتهای بسیار مهم قربانی، اطعام
مساکین و سیر کردن گرسنگان است. در
نصوص دینی مصرف گوشت قربانی به
عنوان یک واجب در کنار ذبح معرفی شده
و در حقیقت از ارکان قربانی محسوب
می گردد لذا فقیهان نامدار شیعه هر گاه از
قربانی بحث می کنند بلافاصله از مصرف
آن نیز سخن به میان می آورند و کیفیت
مصرف آن را نیز بیان می کنند. مرحوم
صدوق ـ ره ـ می نویسد:

«ثمَّ امض الی منی… ثمَّ اشتر
هدیک… ثمَّ کل وتصدّق واطعم
واهدِ إلی من شئت».(۲۲)

ابی الصلاح حلبی می نویسد:

«ثمَّ یرجع إلی منی فیشتری
هدیا لمتعته… والیأکل من هدیه
ویطعم الباقی».(۲۳)

و همچنین مرحوم شیخ در
«النهایه»،(۲۴) ابن برّاح در «المذهب فی
الفقه»،(۲۵) ابن حمزه در «الوسیله»،(۲۶) کیذری
در «اصباح الشیعه»(۲۷) و… درباره مصرف
گوشت قربانی فتوا داده اندگروهی قائل به
وجوب تقسیم آن به سه قسمت شده که
قسمتی را خودش مصرف کند و قسمتی از
آن را هدیه دهد و قسمتی را نیز به
مستمندان بدهد.

دلائل لزوم مصرف گوشت قربانی

الف: آیات

در تعدادی از آیات قرآن به صراحت
دستور به خوردن و خوراندن گوشت قربانی
داده شده؛ از آن جمله است:

۱ ـ «وأذّن فی النّاس بالحجّ
یأتوک رِجالاً وعلی کُلّ ضامرٍ
یأتین مِن کلّ فجٍّ عمیق
لیشهدوا منافِعَ لهم و یذکروا
اسمَ اللّه فی ایّام معلومات علی
ما رزقهم من بهیمه الانعام
فکلوا منها واطعموا البائس
الفقیر»؛(۲۸)

«مردم را به حج دعوت کن، تا پیاده
و سواره بر مرکب های لاغر از هر
راه دوری به سوی تو بیایند تا
شاهد منافع گوناگون خویش (در
این برنامه حیاتبخش) باشند. و در
ایّام معیّنی نام خدا را بر چهار
پایانی که روزیشان کرده ایم (به
هنگام قربانی) ببرند. پس از
گوشت آنها بخورید و بینوایان فقیر
را نیز اطعام نمایید.»

در آیات فوق بهره بردای از گوشت
قربانی را از جمله منافع حج برشمرده
و جالب این است که خدای متعال از میان
همه منافع حج روزی «بهیمه الأنعام» را
مطرح ساخته و دستور داده است که خود
حاجی از این نعمت الهی بخورد و انسانهای
بیچاره و مستمند را از آن بخوراند.

۲ ـ «والبُدْنَ جعَلناها لَکُم مِن
شعائرِ اللّه ِ، لکم فیها خیرٌ
فاذکُروا اسمَ اللّه ِ علیها صوافَّ
فإذا وجَبَت جُنُوبُها فَکُلوا منها
وأطعموا القانع والمُعترّ، کذلک
سخّرناها لکم لعلّکم تشکرونَ
لَن ینالَ اللّه َ لُحومُها ولا دماؤها
ولکن یناله التَّقوی منکم کذلک
سَخَّرنا لکم لتُکَبِّروا اللّه علی ما
هداکُم وبَشّرِ المحسنین»؛(۲۹)

«شترهای چاق و فربه را (در
مراسم قربانی حج) برای شما از
شعائر الهی قرار دادیم. در آنها
برای شما خیر و برکت است؛ نام
خدا را (هنگام قربانی کردن) در
حالی که به صف ایستاده اند بر آنها
ببرید؛ و هنگامی که پهلویشان
آرام گرفت (و جان دادند) از گوشت
آنها بخورید و مستمندان قانع
و فقیر را نیز از آن اطعام کنید. این
گونه ما آنها را مسخّرتان ساختیم،
تا شکر خدا را به جا آورید نه
گوشتها و نه خونهای آنها، هرگز به
خدا نمی رسد. آنچه به او می رسد
تقوا و پرهیزکاری شماست. این
گونه خداوند آنها را مسخّر شما
ساخته، تا او را به خاطر آن که شما
را هدایت کرده است بزرگ بشمرید
و بشارت ده نیکوکاران را.»

۳ ـ جعل اللّه الکعبه البیتَ
الحرامَ قیاما للنّاس و الشَّهر
الحرام والهَدیَ والقلائدَ ذلک
لِتَعْلَمُوا أنّ اللّه َ یعلمُ ما فی
السمواتِ وما فی الأرض