پاورپوینت کامل نقش حج در تقریب مذاهب اسلامی و وحدت مسلمانان از دید امام خمینی قدس سره ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل نقش حج در تقریب مذاهب اسلامی و وحدت مسلمانان از دید امام خمینی قدس سره ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint دارای ۱۲۰ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل نقش حج در تقریب مذاهب اسلامی و وحدت مسلمانان از دید امام خمینی قدس سره ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن پاورپوینت کامل نقش حج در تقریب مذاهب اسلامی و وحدت مسلمانان از دید امام خمینی قدس سره ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint :

۱۹۴

اهمیّت حج و آثار آن

فریضه حج، یکی از مسایل عبادی ـ سیاسی آیین مقدّس اسلام است که همه ساله،
از سوی هزاران انسان مشتاق، از سراسر جهان، با ملیّت ها، نژادها، رنگ ها و زبان های
مختلف، در سرزمین وحی انجام می گیرد.

در میان فرایض و دستورهای دین، کم تر فریضه ای مانند حج، مورد توجه و
سفارش قرار گرفته است. تأکید قرآن کریم و توصیه های پی درپی و بسیار شدید اولیای
دین در این زمینه، وصف ناشدنی است.

عبداللّه بن سنان از امام صادق علیه السلام نقل می کند که آن حضرت فرمود:

لَو عطّل الناسُ الحجَّ لَوَجَبَ عَلَی الإمام أنْ یجبرَهم علی الحجّ، إنْ شاؤوا و
إنْ أبوا؛ فإنّ هذا البیت إنّما وضع للحجّ(۱)؛

«اگر مردم حج را رها کردند، بر زمامدار مسلمانان است که آنان را بر انجام دادن
فریضه حج وادار سازد، چه بخواهند و چه نخواهند؛ چرا که این خانه، برای حج برپا
شده است.»

اهمیّت حج تا آن جا است که امام صادق علیه السلام در جایی دیگر می فرماید:

«فإنْ لمْ یکنْ لَهُم أمْوال، أنفقَ علیهم مِنْ بَیت مال المسلمین»؛(۲) «اگر مردم، هزینه
سفر حج را نداشته باشند، مخارج سفر آنان از بیت المال مسلمانان پرداخت می کند.»

باز از آن حضرت، با سندی معتبر نقل شده که فرمود:

«مَنْ مات وَ لَمْ یَحج حَجّهَ الإسلام، لم یمنعه من ذلک حاجّه تحجف به أمْ مرض
لا یطیق فیه الحجّ، أو سُلْطان یمنعه، فلیمت یهودیاً أوْ نصرانیاً»(۳)؛

«هرکس از دنیا برود، در حالی که فریضه «حجه الاسلام» را به جا نیاورده باشد،
بدون این که حاجتی مانع او شده باشد، یا به جهت بیماری از آن بازمانده باشد، و یا
پادشاهی از رفتن او جلوگیری کند، چنین فردی، به کیش یهودیت یا نصرانیّت
خواهد مرد.»

مصالح اجتماعی و فرهنگی و اقتصادی و اسرار دقیق و ارزش های فراوانی در پرتو
عمل به مناسک حج نصیب جامعه اسلامی می گردد که وفاق و همدلی و اتّحاد و اخوت
پیروان مذاهب اسلامی، از آن جمله است.

وحدت نیّت، وحدت هدف، وحدت اَعمال، وحدت اذکار و آداب، وحدت رنگِ
لباس، وحدت مشاهد شریف؛ همانند طواف و سعی و برخی دیگر از مناسک و اَعمال
حج، اموری هستند که مسلمانان را به وحدتی همه جانبه و فراگیر دعوت می کنند.

امام خمینی قدس سره در این زمینه می فرماید:

«حج، بهترین میعادگاه مُعارفه ملّت های اسلامی است که مسلمانان، با برادران و
خواهران دینی و اسلامی خود از سراسر جهان آشنا می شوند، و در آن، خانه ای که
متعلق به تمام جوامع اسلامی و پیروان ابراهیم حنیف است، گردهم می آیند و با
کنار گذاردن تشخّص ها و رنگ ها و ملیّت ها و نژادها، به سرزمین و خانه اوّلین خود
رجعت می کنند و با مراعات اخلاق کریمه اسلامی و اجتناب از مجادلات و تجملات،
صفای اخوّت اسلامی و دور نمای تشکل اُمّت محمدی صلی الله علیه و آله را در سراسر جهان به
نمایش می گذارند.»(۴)

تاریخ اسلام، همواره، شاهد کوشش ها و تلاش های وحدت آفرین شخصیّت های
برجسته و پیشوایان بزرگ و مجامع علمی ـ دینی بسیاری بوده است که برگ زرّینی از این
تاریخ پرافتخار، به بزرگ پرچم دار توحید در عصر حاضر و بنیانگذار جمهوری اسلامی
ایران اختصاص دارد. خود ایشان می فرماید:

«ما، سالهای طولانی است که دنبال این هستیم که مسلمین را با هم، همقدم و همکلام
و مجتمع کنیم، برای این که تمام گرفتاری هایی که مسلمین دارند و به دست
قدرت های اجنبی، آن هایی که می خواهند از بلاد مسلمین بهره گیری کنند، آن هایی
که می خواهند ذخایر مسلمین را ببرند، آن هایی که می خواهند دولت های اسلامی را
در زیر یوغ سلطنت خودشان قرار بدهند، این ها، کوشش کرده اند خودشان و
عُمّالشان به اینکه تفرقه بین مسلمین ایجاد کنند… مسلمین باید ید واحده بر
ماسوایشان باشند.»(۵)

با پیروزی انقلاب اسلامی ایران، بهترین فرصت و امکانات، در اختیار امام
خمینی قدس سره قرار گرفت تا با پیام ها و رهنمودهای خود و بسیج امکانات و نیروهای متعهّد،
و با بهره گیری از بُعد وحدت آفرین حج، زمینه تحقّق این آرزوی دیرینه را فراهم سازند.

مقصود از وحدت

وقتی بحث از وحدت میان مذاهب مختلف اسلامی می شود، قبل از هر چیز باید
مقصود از وحدت روشن شود و معلوم گردد که آیا «وحدت حقیقی» مورد نظر است یا
«وحدت صوری و ظاهری؟» و در صورتی که حقیقی بودن آن مورد تأیید قرار گرفت، باید
روشن شود که چه اموری می تواند مبنای یک وحدت حقیقی قرار گیرد؟

بی تردید، منظور از وحدت، نوعی هماهنگی و اتحاد حقیقی، برپایه عقاید و رسوم
و یا هدف ها و برنامه های مشترک یا مقوله ای اعم از این دو است.

برای روشن شدن موضوع، پیش از پیگیری دیدگاه حضرت امام در این زمینه، از
برخی متون قرآنی و روایی استعانت می جوییم:

قرآن کریم در باب دعوت اهل کتاب (یهودیان و مسیحیان) به وحدت، خطاب به
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله می فرماید:

«بگو: ای اهل کتاب! بیایید به سوی کلمه واحدی که ما و شما به طور مساوی آن را
پذیرفته ایم و آن عبارت است از این که جز خدا را بندگی نکنیم و برایش شریک قرار
ندهیم و جز خدای یگانه، بعضی از خودمان را مسلّط و صاحب اختیار بربعض دیگر
قرار ندهیم.»(۶)

در این آیه شریف هدف هایی مانند «آزادی از سلطه همنوعان و پذیرش سلطنت
خداوند و بندگی او»، به عنوان محور وحدت ادیان الهی معرفی شده است.

از طرفی، در روایاتی بسیار، هدف از برادری و اخوّت، وحدت در اهداف و کمک
به همنوعان در زندگی روزمرّه معرفی شده است.

امام صادق علیه السلام از پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله نقل می کند که گفت: «مؤمنان باهم برادرند:
عدّه ای از آنان، نیازهای دیگران را برآورده می کنند.»(۷)

باز در نقلی دیگر، امام صادق علیه السلام می گوید:

«کسی که برای رفع حاجت برادر مؤمن خود، قدم بر می دارد، مانند کسی است که
بین صفا و مروه، سعی می کند و آن کسی که نیاز برادرش را برآورد، مانند شهیدی
است که در جنگ بدر و اُحُد، در راه خدا، در خون خود دست و پا زده است.»(۸)

از این مجموعه و آیات و روایاتی دیگر، به خوبی روشن می شود که وحدت مورد
نظر اسلام و مفسّران واقعی آن، وحدت بر اساس پذیرش توحید و نبوّت و ارزش های
انسانی و هدف های مشترکی است که با توجه به فطرت پاک و نیازها و ضرورت های امّت
اسلامی، بدون توجه به رنگ و نژاد و زبان و مذهبی خاص، مدّنظر قرار می گیرد.

البته، بدیهی است که مراد از وحدت در اصول اعتقادات، وحدتِ مطلق نیست که
همه پیروان مذاهب اسلامی به کنارگذاشتن عقاید و افکار ویژه و هویّت مذهبی خود و
برگزیدن یک فکر فراخوانده شوند.

امام خمینی قدس سره در این زمینه می فرماید:

«گمان نکنند برادرهای سنّیِ ما که در اسلام این معنا مطرح باشد که فرقی ما بین
شما و ما باشد. همان طور که شما، چهار مذهبی که در اهل تسنن هست، چه طور آن
مذهب با آن مذهب دوتا است، لکن برادرند همه، دشمن نیستند این هم یک مذهب
خامسی است که دشمنی در کار نیست. همه برادری، همه مسلمان، همه اهل قرآن،
همه تابع رسول اکرم.»(۹)

«جامعه ای که همه می خواهند به اسلام خدمت کنند و برای اسلام باشند، از این
مسائل نباید طرح شود. ما همه برادر هستیم و باهم هستیم. منتها، علمای شما، یک
دسته، فتوا به یک چیز دادند و شما، تقلید از علمای خود کردید، شدید حنفی، یک
دسته، فتوای شافعی را عمل کردند و یک دسته فتوای حضرت صادق علیه السلام را عمل
کردند، این ها شدند شیعه. این ها، دلیل اختلاف نیست.»(۱۰)

در جایی دیگر می فرماید:

«ما، به حسب حکم خدای، تبارک و تعالی، اخوّت خودمان را با همه مسلمین جهان، با
دولت های کشورهای اسلامی، با ملّت های مسلم، در هر مذهبی هستند، در هر
کشوری هستند، ما برادری خودمان را با آن ها اعلام می کنیم. ما می خواهیم همه
مسلمین، ید واحده باشند بر مَنْ سِواهم. هرکس، در محیط خودش، با هر حکومتی
که هست و با هر مذهبی که هست، در محیط خودش باشد و مستقل باشد.»(۱۱)

در حقیقت، آنچه امام خمینی قدس سره در طول حیات سیاسی ـ مبارزاتی خود بر آن تأکید
داشتند و امت اسلام، مخصوصاً، زائران بیت اللّه الحرام را به آن دعوت می کردند،
همبستگی مذاهب اسلامی در چهارچوب اصول بنیادین و هدف ها و منافع مشترک
است که در ادامه، به برخی محورهای مهم آن اشاره می کنیم.

مایه های وفاق

امام خمینی قدس سره در مجموع سخنان و بیانات خود به مناسبت های مختلف و به ویژه
در زمینه استفاده بهینه از همایش عظیم حج، بیش از هرچیز، بر سه محور اساسی جهت
برقراری وحدت میان مسلمانان جهان تأکید می ورزیدند:

۱ ـ دین اسلام

امام خمینی قدس سره با اشاره به آیه وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللّه ِ جَمِیعا وَلاَ تَفَرَّقُوا…(۱۲) و این که
اسلام، بانی عقدِ اخوّتِ میان مسلمانان است می فرماید:

«اسلام، بین همه مسلمان ها، عقد اخوّت بسته است و همه را دعوت به اعتصام به
حبل اللّه و پیروی از خط اسلام می فرماید.»(۱۳)

«حبل اللّه ، اسلام است، صراط مستقیم است. ریسمان بین حق و خلق، اسلام
است.»(۱۴)

ایشان، ضمن برداشتی این چنین از روح قوانین و شعائر اسلامی و با اشاره به نقش
حج در ایجاد وحدت میان فِرَق مختلف اسلامی می فرماید:

«این خانه ناس است، شخصی یا اشخاص یا گروهی یا طوایف خاصی، این طور
نیست که اَوْلی باشند به خانه خدا از دیگر ناس. همه مردم، آن هایی که در سراسر
دنیا هستند، در مشارق ارض و مغارب ارض، مکلّف هستند که مُسْلِم بشوند و در
این خانه که قرار داده شده است از برای ناس، مجتمع بشوند و زیارت کنند آن بیت
مقدس را.

عقلا و علمای اسلام، از صدر اسلام تا کنون، کوشش کردند برای این که مسلمین،
همه باهم مجتمع باشند و همه ید واحده باشند بر غیر مسلمین. در هرجا که مُسْلِمی
پیدا بشود، باید با سایر مسلمین تفاهم کنند و این یک مطلبی است که خدای تبارک و
تعالی در قرآن کریم، سفارش کرده است و پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله سفارش فرموده است
و ائمّه مسلمین سفارش فرموده اند و علمای بیدار اسلام دنبال این امر را گرفته و
کوشش کرده اند به اینکه مسلمین را در تحت لوای اسلام به وحدت و یگانگی دعوت
کنند.»(۱۵)

۲ ـ منافع و هدف های مشترک

دومین عامل زمینه ساز وحدت میان مسلمانان جهان، منافع و هدف های مشترک
است. رسیدن به تفاهم بر اساس منافع مشترک، توقعی نابه جا نیست. این مسیری است
که بسیاری از کشورهای متمدن و پیشرفته در زمینه های مختلف، آن را تجربه کرده اند.
مثال عینی چنین امری، جامعه اروپا است که می بینیم پس از تشکیل پارلمان و بازار
مشترک اروپایی، با تقویت زمینه های مشترک سیاسی و اقتصادی و تضعیف نقاط منفی و
اختلاف برانگیز، تا آن جا پیش رفت که حتّی به اتّحاد پولی و حذف مرزها، در جهت
تأمین منافع مشترک میان کشورهای عضو رسید.

امروزه، با توجه به توسعه ارتباطات و پیشرفت های علمی و صنعتی و آسان شدن
تبادلات فرهنگی و نزدیکی ملّت ها به هم، زمینه های مختلفی برای همکاری و تعاون و
اتخاذ تصمیمات مشترک بر اساس منافع و هدف های مشترک مسلمانان فراهم شده
است که همایش عظیم حج، بهترین مجمع بین المللی ـ اسلامی است که می توان با
بهره گیری از آن، به نقد و بررسی انظار گوناگون در زمینه های مختلف پرداخت و نقاط
مشترک را تأیید و تقویت کرد و مسائل اختلاف ساز را از جوامع اسلامی به دور راند.

امام خمینی قدس سره خطاب به نماینده و امیرالحاج ایران، همین نکته را متعرض شده،
می گوید:

«با توجه به این که فریضه حج، یکی از بزرگ ترین فریضه های عبادی ـ سیاسی
اسلام و کنگره عظیم حج در مواقف معظّمه، از بزرگ ترین کنگره های جهان اسلام
است، حجّاج محترم جهان را دورهم گرد آورده و در مصالح اسلام و مشکلات
مسلمین تبادل آرا نموده و در حل مشکلات و راه رسیدن به آرمان مقدس اسلام،
تصمیمات لازم را اتّخاذ نمایید و راه های اتّحاد بین همه طوایف و مذاهب اسلامی را
بررسی کنید و در امور سیاسی مشترک بین همه طوایف، مشکلاتی را که برای
مسلمین جهان به دست دشمنان سرسخت اسلام پیش آمده است که اهمّ آن
اختلاف انگیزی بین صفوف مسلمانان است را چاره اندیشی بنمایید.»(۱۶)

وی در جایی دیگر خطاب به زائران بیت اللّه الحرام می گوید:

«اگر إن شاءاللّه ، آن وحدت بین مسلمین و دولت های کشورهای اسلامی ـ که خداوند
تعالی و رسول عظیم الشأنش خواسته اند و امر به آن و اهتمام در آن فرموده اند ـ
حاصل شود، دولت های کشورهای اسلامی با پشتیبانی ملّت ها، می توانند یک ارتش
مشترک دفاعی… داشته باشند که بزرگ ترین قدرت را در جهان به دست آورند… و
امید است دولت های منطقه با قطع نظر از زبان و نژاد و مذهب، فقط، تحت پرچم
اسلام، در این امر فکر کنند و طرح آن را بریزند.»(۱۷)

به طور کلّی، در چنین مکان هایی که به حق، برای مصالح موحّدان و مسلمانان جهان
بنا شده است، می توان با تکیه بر منافع و هدف های مشترک، به طرح های مهم و فراگیر
در جهت رسیدن به وحدت میان مذاهب اسلامی دست یافت و این امری است شدنی و
ممکن، که امام خمینی، در بیانات خود، به آن تصریح کرده و حجاج بیت اللّه الحرام را به
آن فرا می خواند:

«بر شما ملّت عزیز اسلام که برای ادای مناسک حج در این سرزمین وحی اجتماع
کرده اید، لازم است از فرصت استفاده کرده، به فکر چاره باشید.

برای حل مسائل مشکله مسلمین، تبادل نظر و تفاهم کنید. باید توجه داشته باشید
که این اجتماع بزرگ که به امر خداوند تعالی، در هر سال، در این سرزمین مقدّس
فراهم می شود، شما ملّت های مسلمان را مکلّف می سازد که در راه اهداف مقدسه
اسلام،
مقاصد عالیه شریعت مطهره و در راه ترقی و تعالی مسلمین و اتحاد و پیوستگی
جامعه اسلامی کوشش کنید. در راه استقلال و ریشه کن کردن سرطان استعمار،
همفکر و همپیمان شوید. گرفتاری های ملل مُسْلِم را از زبان اهالی هر مملکت شنیده
و در راه حل مشکلات آنان، از هیچ گونه اقدامی فروگذار نکنید. برای فقرا و
مستمندان کشورهای اسلامی فکری کنید.»(۱۸)

۳ ـ دشمن مشترک

امروزه، کشورهای اسلامی، از سوی سلطه جویان و غارت کنندگان جهانی، مورد
شدیدترین و بی رحمانه ترین حمله ها قرار دارند، زیاده طلبان و متجاوزان استثمارگر،
چشم طمع به سرزمین های غنی و گران قیمت مسلمانان دوخته و برای چپاول و غارت
مخازن عظیم زیرزمینی و رو زمینی این کشورها، از هیچ جنایت و توطئه ای فروگذار
نیستند، همواره در تلاشند با انواع حیله ها و با بهره گیری از شیوه ها و ابزارهای مختلف،
بر غارت خود تداوم بخشند. این، مصیبتی عظیم است که مسلمانان عالم به حکم قرآن
کریم که می فرماید:

وَ اَعِدُّوا لَهُمْ مَا اسْتَطَعْتُمْ مِنْ قُوَّه(۱۹) وظیفه دارند برای آن چاره جویی کرده و با
هماهنگی و اتخاذ تصمیمات مشترک از چنگال پلید چنین قدرت های فزون طلب و
متجاوز، رها شوند. همایش عظیم حج، بهترین فرصت را در اختیار مسلمانان قرار
می دهد تا با تأسّی به سیره بنیانگذاران مکتب توحید و مبارزه با کفر و ظلم و تجاوز، با
رایزنی های همه جانبه خود، به اقدامی شایسته و بایسته دست زده و بر دشمنان مشترک
خود غالب آیند. این، نکته ای است که امام خمینی قدس سره در پیام های خود به حجاج بیت اللّه
الحرام، بارها، آن را گوشزد کرده اند:

«به حجّاج محترم و زائران بیت اللّه الحرام، از هر کشور و هر طایفه و تابع هر مذهب
هستند، متواضعانه عرض می کنم، شما، همه، ملّت اسلام و تابع پیامبر و پیروِ
دستورات قرآن مجید هستید و همه، دشمنان غدّار مشترک دارید که با ایجاد
اختلاف به واسطه عمّال بدبخت خود و رسانه های گروهی و تبلیغات تفرقه افکن، در
طول
تاریخ، به ویژه در سده های اخیر و بالاخص در عصر حاضر، همه دولت ها و
ملّت های اسلامی را در اسارت کشیده اند و ذخایر غنیِ بلاد شما و دسترنج مظلومان
کشورهای شما را به غارت برده و می برند و درصدد هستند که حکومت ها را، گوش
و چشم بسته و دربست، به خدمت خود گمارند و ملّت ها را به دست آنان، مصرفی،
بار بیاورند و از رشد انسانی و ابتکار صنعتی کشورهای مظلوم، با حیله ها و
توطئه های شیطانی جلوگیری کنند و وابستگی هرچه بیشتر و اتکا به غرب و شرق
را روزافزون کنند و مجال تفکر برای استقلال و ابتکار را به هیچ کس ندهند و
نَفَس هایی که برای بیداری ملّت ها آماده اند، در سینه ها خفه کنند. و وضعِ نکبت باری
که در کشورهای اسلامی و سایر کشورهای مظلوم مشاهده می کنید، زاییده همین
توطئه های دشمنان مشترک مسلمانان و مظلومان است.

پس اکنون که در مرکز اسلام حیات بخش، به امر خداوند و رسولش، گرد آمده اید و
از هر ملّت و مذهب، در این مکان عظیم اجتماع کرده اید، برای این درد مهلک و
سرطان کشنده، چاره اندیشی کنید و باید بدانید که چاره اساسی در سایه وحدت
همه مسلمین و اجتماع همگانی در قطع ید ابرقدرت ها از کشورهای اسلامی
است.»(۲۰)

«شرط همه مناسک و مواقف برای رسیدن به آرزوهای فطری و آمال انسانی،
اجتماع همه مسلمانان در این مراحل و مواقف و وحدت کلمه تمامی طوایف مسلمین
است، بدون اعتنا به زبان و رنگ و قبیله و طایفه و مرز و بوم و عصبیّت های جاهلی
و هماهنگ خروشیدن بر دشمن مشترک.»(۲۱)

متفکر و فیلسوف شهید، آیه اللّه مرتضی مطهری رحمه الله در زمینه مبنای وحدت میان
مذاهب اسلامی، سخنی جامع دارند که آن را در پایان این بخش یادآور می شویم:

«مسلمین، مایه وفاق های بسیاری دارند که می تواند مبنای یک اتّحاد محکم گردد.
مسلمین، همه، خدای یگانه را می پرستند و همه، به نبوت رسول اکرم، ایمان و اذعان
دارند. کتاب همه قرآن و قبله همه کعبه است. با هم و مانند هم، حج می کنند و مانند
هم نماز می خوانند و مانند هم روزه می گیرند و مانند هم تشکیل خانواده می دهند و
داد و ستد می نمایند و کودکان خود را تربیت می کنند و اموات خود را دفن می نمایند
و جز در اموری جزئی، در این کارها باهم تفاوتی ندارند. مسلمین همه از یک نوع
جهان بینی برخوردارند و یک فرهنگ مشترک دارند و در یک تمدّن عظیم و باشکوه
و سابقه دار شرکت دارند. وحدت در جهان بینی، در فرهنگ، در سابقه تمدّن، در
بینش و منش، در معتقدات مذهبی، در پرستش ها و نیایش ها، در آداب و سنن
اجتماعی خوب، می تواند از آنها ملّت واحد بسازد و قدرتی عظیم و هایل به وجود
آورد که قدرت های عظیم جهان، ناچار، در برابر آن ها خضوع نمایند. خصوصاً
اینکه در متن اسلام، بر این اصل تأکید شده است. مسلمانان، به نص صریح قرآن،
برادر یکدیگرند و حقوق و تکالیف خاصّ آن ها را به یکدیگر مربوط می کند….»(۲۲)

موانع وحدت

زمینه ها و موانع فراوانی در ایجاد تفرقه و جدایی میان مذاهب و فرق مختلف
اسلامی تأثیر دارند که در این بخش، به مواردی از آن اشاره می کنیم:

۱ ـ قوم گرایی

تکیه بر قومیّت و ملیّت و مرزبندی های نژادی و منطقه ای و تعصّب و افتخار
ورزیدن نسبت به اموری از این دست، یکی از موانع وحدت به شمار می رود.

فخر و مباهات نسبت به امور واهی و اعتباری و مقطعی و منطقه ای؛ یعنی
برتری جویی ها و افتخارات متداول میان برخی ملل و اقوام و خانواده ها ـ که ملاک حق و
باطل را تطابق خواست دیگران با تمایلات و خواسته های خود یا عدم تطابق آن می دانند
ـ خروج از اعتقاد به توحید و… است و بی اعتنایی به توحید، یکی از موانع وحدت است.

امام زین العابدین علیه السلام می گوید:

«آن تعصّبی که صاحبش گناهکار شمرده می شود، این است که فردی، انسان های
بدکردارِ وابسته خویش را، از افراد نیکوکارِ وابسته به قومی دیگر، بهتر و
باارزش تر بشمارد. البته، دوست داشتن بستگان، از تعصّب های باطل نیست، بلکه
یاری کردن بستگان، برای ستم به دیگران، از نوع تعصّب باطل است.»(۲۳)

چنین تعصّبی، زمینه ساز جدایی و خروج از محدوده ایمان و مؤمنان شمرده شده
است. امام صادق علیه السلام از پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله نقل می کند که گفت:

«کسی که خودش، تعصّب بورزد یا دیگری برایش تعصّب ورزد، حقیقتاً، گردن بندِ
ایمان را از گردن خارج کرده است.»(۲۴)

نقش این عامل، در دوری مسلمانان از هم، نقشی اساسی و غیر قابل انکار است و
با توجّه به همین نکته است که امام خمینی قدس سره همه مسلمانان و به ویژه حجاج بیت اللّه
الحرام را به مدّنظر قرار دادن مصالح عالی اسلام و پرهیز از فرقه گرایی و تعصّب های
جاهلانه فراخوانده، می گوید:

«لازم است حجّاج بیت اللّه الحرام در این مجمع عمومی و سیل خروشان انسانی،
فریاد برائت از ظالمان و ستم کاران را هرچه رساتر برآورند و دست برادری را
هرچه بیش تر بفشارند و مصالح عالیه اسلام و مسلمین مظلوم را فدای فرقه گرایی و
ملّی گرایی نکنند و برادران مُسْلم خود را هرچه بیش تر متوجّه به توحید کلمه و ترک
عصبیت های جاهلی که جز به نفع جهان خواران و وابستگان آنان تمام نمی شود،
بنمایند که این، خود، نصرت خداوند تعالی است.»(۲۵)

«از مسائلی که طرّاحان برای ایجاد اختلاف بین مسلمانان طرح [کرده اند] و عمّال
استعمارگر در تبلیغ آن به پاخاسته اند، قومیّت و ملیّت است و مسلمانان را در مقابل
هم قرار داده اند. در حبِّ وطن حرفی نیست، ولی ملّی گرایی که به دشمنی بین
مسلمین و شکاف در صفوف مسلمین منجر [می شود] برخلاف اسلام و مصلحت
مسلمین است.»(۲۶)

«هان! ای مسلمانان قد