پاورپوینت کامل فلسفه نامگذاری ها(۱) ۱۰۲ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل فلسفه نامگذاری ها(۱) ۱۰۲ اسلاید در PowerPoint دارای ۱۰۲ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل فلسفه نامگذاری ها(۱) ۱۰۲ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن پاورپوینت کامل فلسفه نامگذاری ها(۱) ۱۰۲ اسلاید در PowerPoint :

۱۱۴

حج، از کهن ترین و بزرگ ترین عبادت ها، در ادیان توحیدی و حتّی غیر توحیدی است. راز
و رمز این عبادت شگفت انگیز، همه را مجذوب خود ساخته و بسیاری از راویانِ شیفته آن
را به عرصه و درگاه ائمه معصوم شیعه کشانده و آن بزرگواران نیز از دریای شهود خویش،
شهد معرفت را قطره قطره بر کام ایشان چشانده اند.

بخشی از این رازها، در مورد نام های حج و متعلّقات و حواشی آن است. «مکه» یعنی چه؟
چرا آن را «باسّه» نامیده اند؟ در «حطیم» چه رخ داده که این نام را بر آن نهاده
اند؟ و…

احادیثِ در پی آمده، به بخشی از این پرسش ها پاسخی مستند به حدیث می دهد; احادیثی
که بیشتر آن ها در دو کتاب «حج و عمره در قرآن و حدیث»(۲) و «علل الشرائع»(۳) است و
ما در اینجا تنها به ترجمه آن ها می پردازیم، هرچند که برخی از آن ها نیازمند بررسی
و تأمل بیشتر است و بسی محتمل است که در تعارض با دیگر احادیث باشند و اعتبار لازم
برای استناد قطعی مفاد آن به معصوم(علیه السلام) را نداشته باشند.

گفتنی است گزینش و تألیف این احادیث به وسیله فارس حسون کریم انجام پذیرفته که
پیشتر در شماره ۱۵ از دوفصلنامه میقات الحج به چاپ رسیده است.

۱ . با استفاده از ترجمه های استاد جواد محدثی ، استاد محمدجواد ذهنی و مهدی هوشمند
.

۲ . محمد محمدی ری شهری، با همکاری عبدالهادی مسعودی، حج و عمره در قرآن و حدیث،
ترجمه جواد محدثی، قم، دارالحدیث، ۱۳۸۱

۳ . شیخ صدوق، علل الشرائع، انتشارات مکتبه الصدوق، تهران.

—————————————————

صفحه ۱۱۵

—————————————————

چرا مکه را «مکه» نامیدند؟

۱ . محمّد بن سنان ; امام رضا(علیه السلام) در پاسخ پرسش های محمدبن سنان نوشت:
مکّه را از این رو مکّه نامیدند که مردم در آن جا (در روزگار جاهلیّت) سوت می
کشیدند. به کسی هم که آهنگ این شهر می کرد، می گفتند: قَد مَکا (سوت کشید) و این
همان گفته خداوند است که فرمود: «و نمازشان کنار خانه خدا، جز سوت کشیدن و دست زدن
نبود» مُکاء، سوت کشیدن است و تصدیه، کف زدن .

۲ . از امیرمؤمنان(علیه السلام) پرسیدند: دلیل نامگذاری مکه به این نام چیست؟

فرمودند: نامگذاری مکه به این نام، از آن رو است که خداوند ـ متعال ـ زمین را از
زیر این شهر گسترد.

چرا مکه را «بکّه» خواندند؟

۳ . از عزرمی، از امام صادق(علیه السلام) : مکّه را «بکّه» گفته اند; زیرا مردم در
آنجا می گریند.

۴ . از امیرمؤمنان(علیه السلام) پرسیدند: چرا مکه، «بکّه» نامیده شد؟ فرمود: زیرا
این شهر ، گردن جبّاران و گنهکاران را لِه کرده است.

۵ . عبدالله بن سنان ; از امام صادق(علیه السلام) پرسیدم: چرا به کعبه، بکّه گفته
اند؟ فرمود: به خاطر گریه مردم در پیرامون آن و در خودِ آن.

۶ . سعید بن عبدالله اعرج از امام صادق(علیه السلام) : محلّ خانه خدا را «بکّه»
خوانند و آبادیِ (پیرامون آن) را «مکّه»(۱)

۷ . از فضیل ، از حضرت أبو جعفر امام باقر(علیهما السلام) : مکّه را از آن رو
«بکّه» نامیده اند که مردان و زنان در آن فشرده می شوند و در آن جا اشکالی ندارد که
زن جلو یا راست و یا چپ و یا در عرض شما (که مرد هستید) بایستد و نماز بخواند ولی
در دیگر شهرها، این عمل مکروه و ناپسند است.

۸ . عبیدالله بن حلبی : از امام صادق(علیه السلام) پرسیدم: چرا مکّه، «بکّه» نامیده
شد؟ فرمود: چون مردم در آن جا یکدیگر را می فشارند.(۲)

۹ . جابر از امام باقر(علیه السلام) : بکّه جایگاه خانه خداست و مکّه حرم است و این
همان سخن

۱ . کلینی در کافی با سندش به ابو بصیر، از امام باقر(علیه السلام) نقل می کند: بنی
اسماعیل همواره والیان کعبه بودند و حج و امور دینی را برای مردم به پا می داشتند و
بزرگ از بزرگ آن را به ارث می بردند تا به زمان عدنان بن اُدَد رسید و فرمانروایی
ایشان طول کشید و سنگ دل شدند و فساد کردند و بدعت هایی در دینشان پدید آوردند و
برخی ، برخی دیگر را بیرون راندند و برخی برای کسب روزی و برخی برای ناپسند داشتن
جنگ بیرون رفتند و امور فراوانی از دین حنیف را نگاه داشته بودند; مانند حرمت
ازدواج با مادران و دختران و ازدواج هایی که خدا حرام کرده بود ، جز آن که ازدواج
با زن پدر و خواهرزاده و نیز ازدواج همزمان با دو خواهر را حلال می دانستند و حجّ و
لبّیک و غسل جنابت را داشتند، جز آن که در لبّیک و حجّشان بدعت های شرک آمیزی پدید
آورده بودند و میان اسماعیل و عدنان بن اُدد ، حضرت موسی(علیه السلام) بود .

وروایت شده که معد بن عدنان ترسید که حرم کهنه شود و از یاد برود ، پس علم هایی را
برای آن ایجاد و نصب کرد و سپس «جرهم» بر ولایت کعبه چیره شد و به همین گونه از
یکدیگر به ارث بردند تا جرهم نیز در مکه طغیان کرد و حرمتش را حلال شمردند و دارایی
کعبه را خوردند و بر واردان به مکه ستم روا داشتند و سرکشی و ستم کردند. با آن که
در روزگار جاهلیت در مکه ، فرمانروایی ستم و سرکشی و حرمت شکنی نمی کرد ، جز آن که
در همانجا به هلاکت می رسید .

۲ . یعنی ازدحام می شود یا راه باریک می شود و یا برخی برخی دیگر را با دست عقب می
رانند .

—————————————————

صفحه ۱۱۶

—————————————————

خداوند است که «هر کس وارد آن شود، ایمن است».

۱۰ . جابر از امام باقر(علیه السلام) : بکّه جایگاه خانه (کعبه) است، و مکّه همه
آنچه را که حرم در برمی گیرد.

۱۱ . عبدالله بن سنان از امام صادق(علیه السلام) : مکّه همه شهر است و بکّه، جایگاه
سنگی که مردم یکدیگر را فشار می دهند.

۱۲ . امام علی(علیه السلام) در پاسخ کسی که پرسید «جایگاه مکّه نسبت به بکّه
چیست؟»:

مکّه، اطراف حرم است و بکّه جای خانه خدا (کعبه) است.

۱۳ . معاویه بن عمّار: به امام صادق(علیه السلام) عرض کردم: در مکّه به نماز می
ایستم، در حالی که در برابر من زن نشسته است یا عبور می کند. حضرت فرمود: اشکالی
ندارد. مکّه را به این جهت بکّه گفته اند که در آن زنان و مردان به هم می خورند (و
ازدحام پدید می آید).

۱۴ . و بکّه نامیده شده است، چون گردن کشان را هنگامی که در آن سرکشی کنند، می
فشارد.

۱۵ . امام کاظم(علیه السلام) در پاسخ برادرش علی بن جعفر که پرسید «چرا مکّه را
بکّه می گویند؟» فرمود: چون مردم یکدیگر را در مسجدالحرام پیرامون کعبه با دستانشان
هُل می دهند.

چرایی نامگذاری مکه به «اُمّ القری»؟

۱۶ . امام علی(علیه السلام) در پاسخ مردی شامی که پرسید: «چرا مکّه را امّ القری
نامیده اند؟» فرمود: زیرا زمین از زیر آن گسترده شده است.

۱۷ . مکّه امّ القری نامیده شد، چون نخستین محل از زمین است که خدا آن را آفرید، به
دلیل گفته خداوند: «نخستین خانه ای که برای مردم قرار داده شد ، خانه مبارکی است که
در بکّه است».

چرایی نامگذاری مکه به «باسّه» و «بسّاسه»

۱۸ . مکه، بسّاسه نامیده می شود، زیرا هنگامی که در آن ستم می کردند، نابود و
هلاکشان می کرد.

۱۹ . از معاویه بن عمار از امام صادق(علیه السلام) : نام های مکّه پنج است: امّ
القری، مکّه، بکّه،

—————————————————

صفحه ۱۱۷

—————————————————

بسّاسه ]یعنی نابود کننده[ ، چون مردم وقتی در مکه ظلم می کردند، آنان را بیرون می
کرد و هلاک می ساخت.

۲۰ . در حدیث مجاهد آمده است: «از نام های مکّه، باسّه است» به آن نامیده شد، چون
هرکس را که در آن گناه کند له می کند.(۱)

دلیل نامیده شدن مکه به «ناسّه» یا «نسّاسه»

۲۱ . عرب، مکّه را ناسّه می نامید; چون هرکس در آن ستم می کرد و یا حادثه ای پدید
می آورد، از آن بیرون می شد، گویی که مکه او را می کشید و بیرون می راند.

۲۲ . الناسّه والنسّاسه: مکّه هستند، بدان ها نامیده شد; زیرا آب در آنجا کم است یا
چون هرکس در آن ستم می کرد او را بیرون می راند و اخراج می کرد.(۲)

علت نامگذاری مکه به «امّ رُحم»

۲۳ . مکه، امّ رُحم نامیده شد; زیرا که هرگاه افراد مجاور مکه می شدند، مورد رحمت
قرار می گرفتند.

۲۴ . و از آن جمله، حدیث درباره مکّه است; «امّ رحم است; یعنی اصل و ریشه رحمت
است».(۳)

چرایی نامگذاری خانه خدا به «کعبه»

۲۵ . از حسن بن عبدالله، از پدرانش، از جدّ بزرگوارش حضرت حسن بن علی بن ابی
طالب(علیهم السلام) : چند نفر یهودی محضر پیامبرخدا(صلی الله علیه وآله) رسیدند و
از حضرتش درباره چیزهایی سؤال کرده و یکی از ایشان در ضمن سؤالاتی که کردند; پرسید:
چرا کعبه، کعبه نامیده شده است ؟ نبی گرامی(صلی الله علیه وآله) فرمودند: زیرا آن
وسط دنیا است.(۴)

۲۶ . از امام صادق روایت شده است که از ایشان پرسیدند: چرا کعبه، کعبه نامیده شد؟

فرمود: کعبه را از آن جهت کعبه نام نهاده اند، که چهارگوش است.

علّت چهارگوش بودنش نیز آن است که در مقابل «بیت المعمور» است، که آن هم چهارگوش
است. بیت المعمور چهارگوش شده، چون در برابر عرش است که چهارگوش

۱ . فیروزآبادی در قاموس المحیط می نویسد: الباسّه والبسّاسه همان مکه شریف است .

۲ . صاحب بن عبّاد در المحیط فی اللغه گفته است : و «النسّاسه» از نام های مکّه است
که «ناسّه» هم گفته شده است و جوهری در صحاح می نویسد: و به مکّه ، «ناسّه» گفته می
شود چون کم آب است و ابن منظور نیز این سخن را گفته است.

۳ . ابن منظور در لسان العرب آورده است : امّ رحم همان مکه است و «المرحومه» از نام
های مدینه پیامبر(صلی الله علیه وآله)می باشد .

۴ . یعنی از نظر شرف و هیأت مرتفع است و از حیث مشرق و مغرب در وسط زمین است.

—————————————————

صفحه ۱۱۸

—————————————————

است. عرش چهارگوش شده، چون کلماتی که اسلام بر آن ها استوار است، چهار است:
«سُبْحَانَ اللَّهِ» وَ «الْحَمْدُ لِلَّهِ» وَ «لا إِلَهَ إِلا اللَّهُ» وَ
«اللَّهُ أَکْبَرُ».(۱)

۲۷ . و در حدیث قیله: «به خدا سوگند کعب تو پیوسته برافراشته است». آن دعایی برای
شرافت و برتری اوست و اصل معنای آن، گره لوله نی است که میان دو گره، کعب نامیده می
شود و هر چیزِ برافراشته و مرتفع، کعب نامیده می شود و نام گذاری کعبه برای بیت
الحرام هم از آن گرفته شده و گفته شده: کعبه نامیده شده چون مانند مکعب چهارگوش
است.(۲)

علت نامگذاری خانه خدا به «بیت الله الحرام»؟

۲۸ . حنان: به امام صادق(علیه السلام) گفتم: «چرا به خانه خدا «بیت الله الحرام»
گویند» ؟

فرمود: چون که بر مشرکین حرام است، وارد آن شوند(۳).

چرا کعبه را «بیت عتیق» نامیدند؟

۲۹ . ابو خدیجه گوید به امام صادق(علیه السلام) عرض کردم: چرا کعبه را «بیت
العتیق»; (خانه آزاد) نام نهاده اند؟ فرمود: خدای متعال از بهشت، حجرالأسود را برای
آدم فرود آورد. خانه کعبه دُرّی سفید بود. خداوند آن را به آسمان بالا برد و پایه
اش باقی ماند. آن، در مقابل این خانه است. هر روز هفتاد هزار فرشته وارد آن می شوند
که هرگز دوباره به سوی آن باز نمی گردند. خداوند به ابراهیم و اسماعیل(علیهما
السلام) فرمان داد کعبه را بر همان پایه ها بنا نهند و از آن رو «بیت عتیق» نامیده
شد که از غرق شدن رهایی یافت.(۴)

۳۰ . ابوحمزه ثمالی گوید به امام باقر(علیه السلام) در مسجدالحرام گفتم: چرا خداوند
این خانه را عتیق نامید؟ فرمود: هیچ خانه ای نیست که خدا بر روی زمین قرار داده،
مگر آن که صاحب و ساکنانی دارد، جز این خانه که جز خدای متعال، صاحبی ندارد و آزاد
است و فرمود: خداوند آن را پیش از مردم آفرید، سپس زمین را آفرید و آن را زیر آن
گسترد.

۳۱ . ابان بن عثمان از کسی که به او خبر داد از امام باقر(علیه السلام) پرسیدم: چرا
کعبه را بیت العتیق نامیده اند؟ فرمود: چون خانه ای است آزاد از مردم و هیچ کس مالک
آن نیست.

۳۲ . سعید اعرج ، از حضرت امام صادق(علیه السلام) : کعبه را بیت العتیق نامیده اند،
چون از غرق آزاد و رها گشته و حرم نیز با آن رها شد و آب از آن بازداشته شد.

۱ . محمدتقی مجلسی(رحمه الله) گوید : ممکن است عرش در اینجا به معنای علم باشد،
بنابراین، محاذات معنوی می شود، همانطور که از گفته خداوند متعال معلوم می شود که
می فرماید: «صار العرش تا این که می فرماید : اربع» ، چون کلمه «سبحان الله» دلالت
بر صفات تنزیهیه جلالیه دارد ، و الحمدلله دلالت بر صفات جمالیه می کند ، چون دلالت
می کند بر این که تمام حمدها و ثناها مختص خداوند است ، پس دلالت می کند بر این که
همه کمالات برای اوست و اوست که شایسته است با همه گونه عبادات پرستیده شود ، و
دلالت بر تمام تکالیف می کند و لفظ توحید دلالت بر واجب الوجود بالذات می کند، و
دلالت بر وحدت باری تعالی بلکه بر جمیع صفات جلال و اکرام دارد .

و سزاوار است که به هیچ نوع شرکی به او شرک ورزیده نشود; نه خفی و نه جلی و همچنین
تکبیر بر بلند مرتبه بودن خدا و عدم رسیدن عقل ها و فهم ها به او دلالت دارد پس
معلوم می شود تمامی علوم مندرج در تسبیح چهارگانه است; بنابراین، محاذات با عرش که
به معنای علم است، بر همین مطلب دلالت دارد .

۲ . صاحب بن عباد در المحیط فی اللغه گفته است: و کعبه گفته می شود چون بالای آن
چهارگوش است .

۳ . و گفته شده است : دلیل احترام آن و حرمت جنگ در ماه های حرام به خاطر آن است .

۴ . و این در طوفان نوح بود و آب به آن نزدیک نشد ، همان گونه که در گودال مرقد
امام حسین(علیه السلام) چنین بود .

—————————————————

صفحه ۱۱۹

—————————————————

۳۳ . ذَریح بن یزید محاربی از امام صادق(علیه السلام) : خداوند در ماجرای نوح، همه
زمین را زیر آب برد، جز خانه خدا را. آن روز این خانه «عتیق» نام نهاده شد، چون آن
روز از غرق شدن رها شد. به حضرت گفتم: آیا به آسمان رفت؟ فرمود: نه، آب به آن نرسید
و از آن بازداشته شد.

میان حَجَر و در را از چه رو «حطیم» خوانده اند؟

۳۴ . معاویه بن عمّار: از امام صادق(علیه السلام) درباره حطیم پرسیدم.

فرمود: «میان حجرالأسود و درِ کعبه است».

پرسیدم: چرا به آن حطیم می گویند؟ فرمود: چون در آن جا مردم همدیگر را فشار می
دهند.

۳۵ . در حدیث توبه کعب بن مالک: «در آن هنگام مردم شما را می فشارند»; یعنی شما را
هُل می دهند و در فشار می اندازند.

و از اینجا مکه «حطیم» نامیده شد که میان رکن و در می باشد.

و گفته شده: مراد از حطیم، همان سنگ بیرون آمده از خانه است، به این نام نامیده
شده; چون خانه خدا بالا آمده و آن سنگ به همان شکل رها شده.

و گفته شده: چون عرب ها هنگام طواف لباس های خود را روی آن می گذاشتند و در مدت
زمانی روی هم انباشته می شد.

چرا حج را «حج» خوانده اند؟(۱)

۳۶ . ابان بن عثمان با یک واسطه از امام باقر(علیه السلام) روایت می کند، به آن
حضرت عرض کردم: چرا به حج، حج گفته شده؟ فرمود : حج یعنی رستگاری. گفته می شود:
فلانی حج کرد، یعنی رستگار شد.

علّت نام گذاری صفا و مروه به این نام؟

۳۷ . عبد الحمیدبن ابی الدّیلم از امام صادق(علیه السلام):

صفا را به این خاطر صفا خوانده اند که: مصطفی و برگزیده آدم بود، که بر کوه صفا
هبوط

۱ . (خداوند)، حجّ خانه خویش را بر شما واجب کرد; خانه ای که آن را قبله گاه مردم
قرار داده است . حج گزاران همچون ازدحام چهار پایان، به این خانه وارد می شوند و
همچون روی آوردن کبوتران (به آشیانه)، مشتاقانه به سوی آن می شتابند. خدای سبحان،
حج را نشانه تواضع مردم در پیشگاه عظمتش و تسلیم و پذیرش آنان نسبت به عزّت و شکوهش
قرار داده است و از بندگان خویش، شنوایانی را برگزیده که دعوت الهی را لبّیک گفته و
سخن او را پذیرفته اند و در جایگاه های پیام آوران الهی ایستاده اند و (با طواف
خویش) شبیه فرشتگانی شده اند که بر گردِ عرش خدا در طواف اند. کسانی که در تجارت
خانه خد