پاورپوینت کامل هجرت از وادی خود به خدا ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل هجرت از وادی خود به خدا ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint دارای ۱۲۰ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل هجرت از وادی خود به خدا ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن پاورپوینت کامل هجرت از وادی خود به خدا ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint :

۱۶۴

تمامی افعال دینی دارای جوهر و ماهیت اند که حقیقت حکم شرعی را تشکیل می دهند.
رفتارهای عینی، خود به خود ارتباطی با مقوله ارزش ها ندارند، بلکه این روح حاکم بر
عمل و اندیشه ها و انگیزه های انسان است که به رفتار و اعمال او معنی و مفهوم می
بخشد.

انسان ها در طول عمر خود بارها و بارها به سیر و سفر می روند، اما این سیرها، سیر
جغرافیایی و مادی است و گذار از قطعه ای از زمین به سرزمین دیگر است. گونه ای دیگر
از هجرت ها وجود دارند که انتقال و گذار مادی و فیزیکی تنها کالبد و جسم آن ها را
پدید می آورد، ولی در بطن و متن آن، مسافر نقشه جغرافیای دیگری را پیش رو دارد;
نقشه ای که در آن خبری از مرزهای سیاسی، دریاها، راه ها و کوه ها نیست; بلکه نقشه
ای است که در آن مراحل و منازل سیر و سلوک «معنوی» انسان به سوی ابدیت و کمال مطلق
ترسیم شده است. سیری از «خود» آغاز و به «خدا» پایان می یابد. جالب این که برخلاف
«هجرت مادی»، هرکسی اهل «هجرت معنوی» نیست. ما به سوی خانه خدا می رویم; جسممان با
پرنده ای فلزی و روحمان با پرنده دل.

سفری به سوی نور مطلق و هستی محض; سفری که رمز و راز عبورش چیزی جز از خود گسستن و
به دوست پیوستن نیست:

میان عاشق و معشوق هیچ حائل نیست *** تو خود حجاب خودی، حافظ از میان برخیز

خدایا! یاری مان کن تا از بند اسارت در نفسانیت خود رها شویم و در آسمان نامتناهی
رحمت تو به پرواز درآییم. خدایا! نشانی خانه ات را می دانیم، اما «راه» کافی نیست;
به «راهنما» نیز محتاجیم. این طریق را بدون هدایت و عنایت تو چگونه طی کنیم؟!

طی این مرحله بی همرهی خضر مکن *** ظلمات است بترس از خطر گمراهی

نه بال پریدن داریم و نه روش پریدن می دانیم. مگر مقتضای لطف بی کرانه تو دستگیری
از بندگانت نیست؟! پس ما را به طریق خود هدایت کن و در زمره بندگان حقیقی و مهاجران
به سوی آستانه ات قرار ده. اکنون عزم کرده ام که از روزمرگی ها و عادات سخیف دنیوی
هجرت نموده، زنجیر تعلّقات و دلبستگی های خویش را از لذایذ و زینت های حقیر دنیا
پاره کنم و به دوران اسارت خود پایان دهم. و این سفر، مقدمه ای است برای این «آزادی
معنوی».

حج، حدیث «آزادی» و «بندگی» است. «آزادی» از آن چه که دون شأن انسانیت انسان و روح
الهی اوست و «بندگی» خداوندی که هرچه هست اوست و هرچه داریم از نعمات و الطاف
کریمانه او است.

تا هنگامی که در قفس آهنینِ تن اسیریم، دیدگانمان به روی حقایق هستی بسته است و از
عالم به جز ظاهری فریبنده درک نمی کنیم. باید از «ماده» گذر کرد و به «معنا» رسید
تا حیاتمان رنگ خدا بپذیرد و دیدگانمان نور معنویت بیابد.

«زندگی انسانی» در فعالیت های زیستی انسان، همچون تپش قلب و جریان خون و سلسله
اعصاب نیست; زندگی حقیقت دیگری است که تنها در سایه «عبودیت» حاصل می شود. قرآن
کریم می فرماید: «ما پیامبر را به سوی شما فرستادیم تا شما را زنده گرداند»

پس معلوم می شود که حیاتی فراتر از حیات مادی نیز در میان است که از رهگذر وحی و
نبوّت حاصل می گردد. در نخستین گام، نیت خود را برای خدا خالص می کنم و هدف غایی.

خویش را رضای حق تعالی و قرب به سوی او قرار می دهم و آرزو دارم که خداوند نیز یاری
خود را از من دریغ نکند که: } وَ الَّذِینَ جاهَدُوا فِینا لَنَهْدِیَنَّهُمْ
سُبُلَنا…{ .

حج از مهم ترین عباداتی است که در اسلام تشریع شده و دارای آثار و برکات فراوان و
بی شماری است. امام صادق(علیه السلام) فرمود: بدان که خداوند عالم وجوب حج را در
میان سایر عمل ها به ذات شریف خود نسبت داد و فرمود: } وَ لِلّهِ عَلَی النّاسِ
حِجُّ الْبَیْتِ مَنِ اسْتَطاعَ إِلَیْهِ سَبِیلاً…{ .(۵۲)

امام علی(علیه السلام) در وصیت نامه خود به امام حسن و امام حسین(علیهما السلام) می
فرمایند:

«خدا را، خدا را، درباره خانه خدا، تا هستید آن را خالی مگذارید; زیرا اگر کعبه
خلوت شوت مهلت داده نمی شوید».(۵۳)

علی(علیه السلام) در تشریح فلسفه حج می فرمایند:

«خدا حج خانه محترم خود را بر شما واجب کرد، همان خانه ای که آن را قبله گاه انسان
ها قرار داده که چونان تشنگان به سوی آن رو می آورند و همانند کبوتران به آن پناه
می برند. خدای سبحان کعبه را مظهر تواضع بندگان در برابر عظمت خویش و نشانه اعتراف
آنان به بزرگی و قدرت خود قرار داد و در میان انسان ها، شنوندگانی را برگزید که
دعوت او را برای حج اجابت کنند و سخن او را تصدیق نمایند و پای بر جایگاه پیامبران
الهی نهند، همانند فرشتگانی که بر گِرد عرش الهی طواف می کنند و سودهای فراوان در
این عبادتگاه و محل تجارت زائران به دست آورند و به سوی وعدگاه آمرزش الهی بشتابند.

خدای سبحان، کعبه را برای اسلام، نشانه گویا و برای پناهندگان، خانه امن و امان
داد. ادای حق آن را واجب و حج بیت الله الحرام را واجب شمرد و بر همه شما انسان ها
مقرر داشت که به زیارت آن بروید.»(۵۴)

با هدف اشاعه و گسترش فرهنگ حج و نیز مشارکت در توسعه ادبیات زیارت و ثبت و ضبط
وقایع و رخدادها و انتقال آموزه هایی به مشتاقان کوی دوست خلاصه و چکیده ای از
سفرنامه حج تمتّع سال ۱۳۸۲ را تقدیم خوانندگان گرامی می نمایم. این سفرنامه به صورت
خاطرات روزانه تنظیم شده است. امید که مورد قبول قرار گیرد.

یکشنبه ۲۱/۱۰/۸۲

امروز آخرین روز اقامت ما در تهران است و دیروز آخرین جلسه کاروان بود. اعضای
کاروان ما ۱۴۰ نفر هستند. کاروان شماره ۱۷۷۲۸، مدیر کاروان محمد بایگان که بالغ بر
۱۸ بار مشرّف به حج شده است. روحانی کاروان حجه الاسلام علوی حسینی که ۱۶ بار مشرف
شده است و روحانی معین، حجه الاسلام جمال الدین سروش که اولین سفر حج تمتّع اوست.
تمام افکارم معطوف به این سفر است و چند روزی است که در پی مقدمات خداحافظی; از
جمله حلالیت طلبیدن(۵۵) از اطرافیان هستم. پرواز ساعت ۵/۲۳ دقیقه و به مقصد مدینه
خواهد بود.

چند ساعت قبل از پرواز به اتفاق خانواده عازم فرودگاه شدیم. گذشتن از زیر قرآنی که
در دست پسرم (حامد) بود و پاشیدن آب به پشت سرم که از جمله سنت های معمول ایرانیان
برای مسافران است، انجام شد. تشریفات پرواز طی شد و پس از نشستن در هواپیما، دعای
سفر را خواندم. با حرکت هواپیما و بلند شدن آن از زمین، فکرم را از خانواده که تا
چند لحظه پیش به خود مشغول کرده بود برگرفتم و معطوف به مقصد کردم.

دوشنبه: ۲۲/۱۰/۸۲

پس از سه ساعت و نیم پرواز، هواپیمایی که بر آن سوار بودیم، ساعت ۳۰/۲ به وقت محلی
عربستان، در فرودگاه محمد بن عبدالعزیز شهر مدینه به زمین نشست. پس از کنترل
گذرنامه ها و تکمیل فرم هایی که به حجاج داده شده بود، به سوی هتل محل اقامت; یعنی
هتل ماریوت که از سلسله هتل های زنجیره ای فرانسوی است، حرکت کردیم. هتل ماریوت در
تقاطع ملک فیصل و طریق عمربن الخطاب واقع شده و دارای ۱۰ طبقه مسکونی، ۵ طبقه
آشپزخانه، زیرزمین و تأسیسات است. مسافت هتل تا حرم به صورت پیاده ۱۰ دقیق دقیقه
است. پس از مشخص شدن محل اقامت به اتفاق اخوی و همسرش که در این سفر در یک کاروان
بودیم، البته چند نفر از بستگان نیز در همین کاروان همراه ما بودند، به حرم رفتیم.
نماز صبح را همان جا خواندیم. زیارت پیامبر گرامی اسلام و حضرت زهرا(علیها السلام)
را انجام دادیم و برای زیارت ائمه بزرگوار عازم بقیع(۵۶) شریف شدیم. حج فرصتی است
تا انسان رابطه خود را از تمام متعلقاتش قطع و تماماً متوجه حضورش در آن ساحت مقدس
سازد. ظهر عازم حرم برای اقامه نماز جماعت شدیم. از امروز قرار بر این است میان
ساعت ۴ تا ۵ بعد از ظهر جلسه سخنرانی، مناسک و احکام برگزار شود.

در جلسه امروز، که دوشنبه بود، ذکر قاضی الحاجات(۵۷) را صد مرتبه گفتم و به دیگر
همراهان نیز سفارش کردم.

سه شنبه ۲۳/۲۰/۸۲

همراه برادرم عازم مسجدالنبی شدیم. ازدحام جمیعت در یک ساعت مانده به اذان صبح به
قدری بود که جا به سختی یافت می شد. پس از نماز صبح، به زیارت قبر پیامبر(صلی الله
علیه وآله) و بانوی بزرگ اسلام، حضرت فاطمه(علیها السلام) رفتم و پس از خواندن نماز
زیارت، عازم بقیع شدم. در طی مسیر، صحنه جالبی توجهم را جلب کرد. در بین الحرمین
(میان حرم نبوی و بقیع) گروهی از زائران مالزیایی با لباس متحدالشکل سبز رنگ حضور
داشتند که روحانی شان برایشان سخنرانی می کرد. او در سخنان خود از ائمه(علیهم
السلام) نام می برد و از آنان تجلیل می کرد. در این حال زائری ایرانی که احساس
خوشحالی به او دست داده بود، به سمت مبلغ مالیزیایی رفت و او را در آغوش گرفت و
بوسید و مالیزیایی های حاضر نیز ابراز احساسات کردند.

در آستانه ورودی بقیع، زیارت ائمه و در کنار قبور مطهّر امامان معصوم(علیهم
السلام)زیارت نامه خواندم. به تازگی حفاظی نرده ای جلوی قبور ائمه گذاشته اند تا
میان زائران و قبور مطهّر حایل شود; قبوری که هشتاد سال پیش، گنبد و بارگاه داشت،
اکنون توسط وهابیان(۵۸) تخریب شده است. سر و صدای زیاد مأموران، مزاحمت هایی را
برای زائران بقیع ایجاد کرده است.

پس از خواندن نماز ظهر و عصر، فرصتی پیش آمد تا به نیابت هر یک از بستگان، دو رکعت
نماز بخوانم. همچنین موفق شدم جزء دوم قرآن را، که از دیروز آغاز کرده ام، تلاوت
کنم. جلسات آموزش احکام به وسیله حجت الاسلام سروش برگزار می شود. او می گوید: چهار
بنا قصرهای بهشتی هستند; مسجدالحرام، مسجدالنبی، مسجدالاقصی و مسجد کوفه. میان رکن
یمانی و حجرالأسود ۷۰ تن از انبیای الهی مدفون اند. امیر مؤمنان، علی(علیه
السلام)می فرمایند: «بهترین آب در روی زمین، آب زمزم است» زمانی که پیامبر در مدینه
بودند، آب زمزم را به عنوان هدیه می پذیرفتند. پیامبر(صلی الله علیه وآله) فرمود:

«من هیچ گاه به رکن یمانی نرسیدم مگر آن که جبرئیل را در آن جا دیدم. برای کسانی که
طواف می کنند، ۶۰ ثواب و رحمت و برای کسانی که نماز می خوانند ۴۰ ثواب و برای آنان
که به کعبه می نگرند ۲۰ ثواب.»

امام صادق(علیه السلام) فرموده اند: «کسی که نگاه به کعبه کند، پیوسته یک حسنه برای
او می نویسند و یک سیئه و گناه از پرونده اش پاک می کنند، تا آن گاه که چشم از کعبه
بردارد.»

جلسه که به پایان رسید، عازم حرم شدیم. پس از نماز و زیارت، برادرم را به ایوان
صفّه و محراب تهجّد حضرت زهرا(علیها السلام) ، که پشت منزل آن بانوی بزرگ واقع شده
است، بردم و برایش توضیحاتی دادم. در هر یک از مواقف، دو رکعت نماز برای پدر و
مادرم و دو رکعت برای همسر و فرزندانم خواندم.

روزنامه عرب نیوز را هر روز در اتاق ها توزیع می کنند. آن روز صحنه ای از تحصّن
برخی از نمایندگان دوره ششم مجلس شورای اسلامی را چاپ کرده بود. همچنین تلویزیون
ایران (شبکه خبر و جام جم) هم در عربستان قابل دیدن است. وقتی اخبار آن روز را از
طریق آن روزنامه عربی و تلویزیون خودمان دنبال می کردم از تصورهایی که ممکن بود
برای غیر ایرانیان درباره وضعیت ایران پیش آید، خجلت زده و شرمنده می شدم.

چهارشنبه ۲۴/۱۰/۸۲

امروز سوّمین روز حضورمان در مدینه منوّره است. جلسات مرسوم روزانه، ساعت چهار بعد
از ظهر آغاز می شود و حجه الاسلام علوی حسینی، روحانی کاروان، در حال تشریح مناسک
حج است. بحث این روز او در باره نیت، طهارت و پاک بودن از حدث اصغر است (که لازمه
آن داشتن وضو است) و حدث اکبر (که لازمه اش غسل کردن است). پاک بودن لباس احرام و
بدن و ستر عورت را از جمله شرایط اولیه طواف دانست و رعایت موارد زیر را از واجبات
طواف برشمرد:

اول: آغاز طواف از حجرالأسود و پایان آن در حجرالأسود.

دوم: رعایت حدّ فاصله میان مطاف (کعبه و مقام ابراهیم).

سوم: هفت شوط (دور) کامل.

چهارم: به طرف کعبه بودن شانه چپ.

پنجم: فاصله گرفتن از شاذروان.

ششم: داخل کردن حجر اسماعیل در طواف.

امروزمان هم، چون روزهای گذشته، به نماز، زیارت و قرائت قرآن گذشت. شب برای آزمون
حمد و سوره نزد آقای علوی، روحانی کاروان رفتم که پس از قرائت حمد و سوره تشویقم
کرده، سؤالاتی نیز در خصوص خمس و… پرسید که پاسخ دادم.

پنج شنبه ۲۵/۱۰/۸۲

طبق روال چند روز گذشته، نماز صبح را در حرم می خوانم و سپس برای زیارت به بقیع می
روم. ازدحام جمعیت روزبه روز بیشتر می شود. تعداد زائران ترکیه، پاکستان، بنگلادش،
مالزی، هندی، اندونزی، کشورهای عربی و… هر روز بیشتر می شود.

در بقیع ده ها تن از صحابه(۵۹) پیامبر(صلی الله علیه وآله)دفن شده اند. فاطمه بنت
اسد، مادر حضرت علی(علیه السلام)که مادر دوم پیامبر(صلی الله علیه وآله) نیز به
حساب می آمد. او از نخستین زنانی بود که اسلام آورد. فاطمه بنت اسد در سال سوم هجرت
از دنیا رفت. پیامبر(صلی الله علیه وآله) لباس خود را به تن او کرد و فرمود: بعد از
ابوطالب، برای من هیچ کس مهربان تر از او نبود! همچنین فرمود: من لباسم را بر تن او
کردم که از زیباترین زینت های بهشتی باشد.

بی شک زیارت قبور ائمه در بقیع و قبر ابراهیم، فرزند پیامبر اسلام(صلی الله علیه
وآله) و قبور مطهر دیگری که صاحبان هرکدام از آن قبور بخشی از تاریخ پر فراز و فرود
اسلام را رقم زده، خالی از لطف نیست. حضور ۹۴ هزار زائر ایرانی در مراسم حج باعث
شده است که هیچ گاه اطراف بقیع خلوت نباشد و همیشه دلسوختگان شیعی، پرواز وار بر
گِرد آن مکان مقدس در چرخش باشند.

پس از نماز مغرب و عشا، فرصتی دست داد تا برای همراهان توضیحاتی در باب مسجدالنبی
ارائه کنم. مسجدالنبی که مسجد پیغمبر(صلی الله علیه وآله) است، در قسمت شرقی مدینه
بنا شده و پس از مسجدالحرام، مشهورترین مسجد در تاریخ اسلام است. هنگامی که
پیامبر(صلی الله علیه وآله) به مدینه رسید، در خانه ابو ایوب انصاری منزل گزید;
جایی که شتر وی آن جا خوابید. زمین مسجدالنبی، از آنِ دو یتیم بود و در آن جا خرما
خشک می کردند. پیامبرخدا(صلی الله علیه وآله) آن را به مبلغ ده دینار از ولیّ دو
طفل خریدند و مسجد را در آن ساختند. مساحت زمین در آن روز حدود ۲۰۷۱ متر مربع بوده
است. در ساختن بنای این مسجد، شخص پیامبر(صلی الله علیه وآله) شرکت داشتند.

ساخت مسجدالنبی در زمان پیامبر(صلی الله علیه وآله)هفت ماه طول کشید.(۶۰) در داخل
مسجدالنبی صفّه یا ایوان مانندی وجود دارد که مهاجران اسلام در آن جا به سر می
بردند. این دسته از مسلمانان به اصحاب صفه شناخته می شوند.

روضه نبوی از دیگر مواقف مسجدالنبی است که در ناحیه جنوب شرقی مسجد; یعنی مسافت
میان قبر پیامبر(صلی الله علیه وآله) و منبر آن حضرت است و طول آن ۲۲ متر و عرض آن
۱۵ متر می باشد.

محراب تهجّد از دیگر مواقف مسجدالنبی است که جایگاه نماز پیامبر(صلی الله علیه
وآله)است و این محراب در جریان توسعه مسجد در زمان ولید بن عبدالملک اموی، در محل
نماز پیامبر(صلی الله علیه وآله)ساخته شد. مئذنه بلال مکانی بود که بلال بر آن اذان
می گفت و هم اکنون مؤذن مسجد النبی بر فراز آن رفته، اذان می گوید. مقام جبرئیل
محلی است که جبرئیل امین در آنجا به حضور رسول الله مشرف می شد. خانه حضرت
زهرا(علیها السلام) که پیشتر در کنار خانه و مسجد پیامبر بود و اکنون در محدوده حرم
قرار دارد، ستون های مسجد نبوی از دیگر مواردی بود که برای همراهان توضیحاتی در
باره آن ارائه کردم.

در مسجد نبوی ستون هایی است که هریک نامی مخصوص دارد. هشت ستون از زمان پیامبر(صلی
الله علیه وآله) هنوز باقی است که با رنگ سفید مشخص شده اند که عبارت اند از:

ستون مخلّقه; این ستون در جای تنه درخت خرمایی بنا شده که پیامبر(صلی الله علیه
وآله) به هنگام ایراد خطبه بر آن تکیه می کرد. روایت شده که وقتی برای آن حضرت
منبری ساختند، از آن ستون ناله ای برخاست و به همین دلیل به آن ستون «حنانه» نیز
گفته اند.

ستون توبه; آن را ستون ابو لبابه نیز می نامند. پس از شکست بنو قریظه، ابو لبابه به
خاطر گناهی که مرتکب شد، مورد بی توجهی پیامبر(صلی الله علیه وآله) و یاران آن حضرت
قرار گرفت و سرانجام خود را به ستون مسجد بست تا آن که آیه ای در پذیرفته شدن توبه
او به رسول خدا(صلی الله علیه وآله) نازل گردید.

ستون محرّس; علی(علیه السلام) در کنار این ستون می ایستاد و از رسول خدا محافظت می
کرد. این ستون به «استوانه علی(علیه السلام) » نیز مشهور است; زیرا جایگاه نماز آن
حضرت بوده است.

ستون وفود; رسول الله(صلی الله علیه وآله) هیأت های نمایندگی و سیاسی و سران قبایل
را در کنار این ستون به حضور می پذیرفتند و با آنان دیدار می کردند.

ستون سریر; پیامبر خدا(صلی الله علیه وآله) در کنار این ستون تختی از شاخه های خرما
می گذاشت و شب بر روی آن استراحت می کرد. زمانی که مسجدالنبی ساخته شد، سه در برای
ورود و خروج مردم ساختند. برخی از اصحاب نیز در حاشیه مسجد خانه ساخته، دری به درون
مسجد باز کردند. در سال سوم هجرت، قبل از غروه اُحد بود که به دستور پیامبر(صلی
الله علیه وآله) همه درهای خانه ها، به جز در خانه علی(علیه السلام) به مسجد بسته
شد. تعداد درهای مسجد در امتداد زمانی تغییراتی یافته است.

مشهورترین آن ها عبارت اند از:

۱ . باب الرحمه

۲ . باب جبرئیل.

۳ . باب السلام

۴ . باب النساء.

با توسعه های اخیر، مسجدالنبی هم اکنون دارای هفت در است.

این مسجد ۲۷ صحن دارد،(۶۱) که دو صحن آن دارای ۱۲ چادر با ارتفاع ۱۴ متر است و هر
چادر ۱۰ تن وزن دارد و ۹۰ ثانیه طول می کشد که چادرها باز یا بسته شوند. و دارای ۶
ستون است که وزن هر ستون ۱۰ تن می باشد. پارکینگ مسجدالنبی تعداد ۴۴۴۴ ماشین را در
خود جای می دهد و تعداد ستون های مسجد ۲۱۰۴ عدد می باشد. گنجایش مسجدالنبی هم اکنون
بالغ بر ۷۰۰ هزار نفر و ظرفیت پشت بام آن بالغ بر ۹۰ هزار نفر است.

ساعت ۱۰شب دعای کمیل در بین الحرمین برگزار شد. حضور زائران ایرانی در این دعا و
وجود هزاران پلیس سعودی در صحنه، نمایشی از قدرت شیعه در آن بلاد بود.

جمعه ۲۶/۱۰/۸۲

صبح زود طبق معمول عازم حرم شدیم، چون فرصت زیادی نداشتیم به بقیع رفتیم و پس از
خواندن نماز برای صرف صبحانه و برنامه ریزی برای زیارت دوره عازم هتل شدیم.

مکان هایی که امروز رفتیم عبارت بودند از: مسجد قبا،(۶۲) مسجد قبلتین،(۶۳)احد(۶۴) و
مساجد سبع که در واقع همان محل وقوع جنگ احزاب و یا خندق است. مساجد هفت گانه ای که
با نام مسجد علی(علیه السلام) ، فاطمه(علیها السلام) ، فتح و… در آن جا بود، در
طرح جدید، در یک مسجد بزرگ در حال طراحی و بازسازی بود.

دو روز دیگر در مدینه هستیم و سپس به سوی مکه حرکت خواهیم کرد. محمد بایگان مدیر
کاروان می گفت: از ۲۵ ذی قعده تا ۸ ذی حجه مدارس مکه و

مدینه تعطیل اند. ساکنان شهر مدینه در

این ایام میزبان حجاج بلاد اسلامی هستند. برای خرید سوغاتی به مغازه های

اطراف هتل طیبه رفتیم، در آن جا هزار

تومانی های ایران بهوفور در همه مغازه ها

مبادله می شد.

شنبه ۲۷/۱۰/۸۲

صبح زود عازم حرم شدیم و پس از آن، به زیارت بقیع شریف رفتیم. نیمه شب باران آمده و
زمین نمناک بود. هر روز از کشورهای مختلف بر تعداد زائران افزوده می شود; با رنگ،
نژاد و ملّیت و زبان گوناگون. اما همه این ها به یک خدا، کعبه، قرآن و حضرت
محمد(صلی الله علیه وآله) اعتقاد دارند و این عامل وحدت چون چتری فراگیر همه مسلمان
ها را دربرگرفته است:

ـ زائران ترکیه با ۱۰۴ هزار نفر، بیشترین تعداد زائر را تشکیل می دهند. آنان دارای
لباس های متحدالشکل کرم و طوسی هستند. زنانشان با پوشش کامل در حرم و دیگر اماکن
حاضر می شوند. پرچم کشورشان را بر روی لباس های خود دوخته اند.

ـ افغان ها با شکل و شمایل خاص خود با لباس های افغانی، که معمولاً یک پتوی کوچک بر
سر خود انداخته اند.

ـ پاکستانی ها نیز همین لباس و قیافه را دارند.

ـ چینی ها با لباس های بلند کرم، مشکی و آبی (سه رنگ) مجزا، که مرتب لباس خود را
عوض می کردند و خیلی با نظم، در حج شرکت کرده بودند.

ـ آفریقایی ها بیشتر بلند قد، تکیده و لاغر، سیه چرده و هرچند معدودی از آن ها چاق
و فربه هستند.

ـ مالزیایی ها آرام و صبور، منظم با قد و قواره کوتاه هستند.

ـ ایرانی ها هم با شکل و شمایل خوب و در کاروان های منظم در انظار ظاهر می شوند.
بانوانشان دارای چادر مشکی به سر می کنند و مردانشان کتوشلوار طوسی و سرمه ای می
پوشند.

هر روز زائران شهر مدینه بیشتر و بیشتر می شود; از جمله مواردی که امسال نسبت به
گذشته چشمگیر است، استفاده از ماسک برای جلوگیری از سرماخوردگی و استفاده از تلفن
همراه است که مزاحمی است جدید برای زیارت و عبادت.

در میان زائران، چهره های جوان کمتر دیده می شود و بیشتر پیر و سالخورده اند.

برخی تفاوت ها میان شیعه و سنی، در احکام و مناسک، گروهی از همراهان را; به ویژه
هنگام خواندن نماز متعجب می ساخت، از این رو، در فرصتی که پیش آمده بود، آن تفاوت
ها را توضیح دادم.

دوشنبه ۲۹/۱۰/۸۲

امروز آخرین روز حضور ما در مدینه است. طبق معمول روزهای گذشته، صبح زود عازم حرم
شدیم. جمعیت به قدری زیاد بود که نتوانستیم وارد داخل حرم شویم. در روبه روی باب
جبرئیل نماز خواندیم و بعد برای وداع به بقیع رفتیم. از ساعت ۱۵ شور و همهمه ای در
هتل محل اقامت برپا شد. همه آماده حرکت به مسجد شجره(۶۵) شده بودند. بسیاری از زنان
چادر سفید و مردان حوله احرام که همه سفید یک دست بود، بر تن کرده بودند تا لحظاتی
بعد همگی محرم شوند. کاروان ما، که از چند ساعت قبل از اذان حرکت خود را آغاز کرده
بود، پس از چند توقف، در چند ایستگاه ایست و بازرسی پلیس، هنگام اذان مغرب به مسجد
شجره رسیدیم.

نماز مغرب و عشا را خواندیم و تلبیه(۶۶) گفتیم. حال و هوای معنوی خاصی همه را فرا
گرفته بود. برخی گریه می کردند; آری:

«احرام در میقات، نشانگر از بین رفتن مرزها و تشخّص ها و داشتن ها و نداشتن هاست،
چرا که لباس تشخّص و تبعیض است. مرز و تفرقه است و تفاوت آن ظاهر آدم ها را متفاوت
می کند، اما با احرام این مرز و تبعیض از بین می رود. همه یک دست سفید می پوشند، آن
هم سفیدی ساده برای مردان حتی بدون دوخت، دو تکه پارچه و برای زنان ساده، بی طرح،
بی رنگ، بی هیچ نشانی از تجمّل و زر و زیور. عبادتی که بسیاری از علما و نویسندگان
به کار برده اند و حتی افراد عادی در هنگام محرم شدن از آن یاد کرده اند، تعبیر کفن
پوش شدن با احرام بستن است; یعنی لباسی که در هنگام سفر به سوی خدا می پوشیم، در
آغاز سفر به سوی خانه خدا هم می پوشیم. با احرام بستن در محشر انسان ها، فرد گم می
شود. حتی بسیاری از آن چه زندگی برای انسان محدودیت ها و زرق و برق ها را به همراه
دارد. با محرم شدن بر خود حرام می کنیم هرچه که ما را به یاد خودمان می آورد و
نشانی از ما به همراه دارد، هرچه که می پنداشتیم در زندگی نمی توانیم آن را ترک و
رها کنیم و هرچه یادگار دنیاست بر خود حرام می کنیم; مثل نگاه در آیینه و خیلی از
روزمرگی و روزمرگی ها را از خودمان دور می کنیم، لبیک می گوییم; یعنی به ندای دعوت
خدا پاسخ مثبت می دهیم. به سوی او، همچون براده های آهن، که جذب مغناطیسی قوی می
شوند، جذب شده و حرکت می کنیم… به سوی مکه می رویم».

فاصله مدینه تا مکه ۴۵۰ کیلومتر است. حدود ۳۰: ۳ دقیقه بامداد به مکه رسیدیم.

مکه ـ سه شنبه ۳۰/۱۰/۸۲

در قرآن کریم، از مکه به نام های زیر یاد شده است: بکه (آل عمران: ۹۶)، امّ القری
(انعام: ۹۲، شوری: ۷۷)، بلد (بلد: ۱)، بلد امین (تین: ۳)، البلده (نمل: ۹۱)، حرم
امن (قصص: ۵۷، عنکبوت: ۶۷). مکه ام القری و مرکز ظهور دین اسلام است و گذشته از
شرافت و قداستی که از آغاز خلقت و به خصوص از زمان حضرت ابراهیم(علیه السلام) داشت،
نخستین آیه های قرآن کریم نیز در آن جا بر پیامبرخدا(صلی الله علیه وآله) فرود آمد
و نیز آن جا زادگان آن حضرت و امیر مؤمنان(علیه السلام) و فاطمه زهرا(علیها السلام)
است. مکه در ارتفاع ۳۳۰ متر از سطح دریا قرار دارد و رشته کوه های متعددی آن را فرا
گرفته است. هرچند این شهر از هزاران سال پیش به قداست معروف بوده اما سراسر این
تاریخ جز آغاز و آخر آن به درستی روشن نیست. به فرموده قرآن کریم، نخستین کس
ابراهیم بود که خانواده خود را در این سرزمین بی آب و علف جای داد. با ورود به مکه،
دیگر زمزمه و یا فریاد لبیک ها قطع می شود; یعنی دیگر رسیده ایم. جالب است که کعبه
در مرکز درّه ای واقع شده چون شهر مکه، شهری کوهستانی است، ولی کعبه در پایین ترین
قسمت این شهر کوهستانی یعنی در وسط دره واقع شده، حتی در خود مسجدالحرام، کعبه در
پایین ترین نقطه آن قرار گرفته و همواره عادت کرده ایم که در صعود و حرکت به سوی
بلندی، به عظمت برسیم، بهویژه آنگاه که عظمت خدایی است، ولی این جا به عکس هرچه
پایین تر می رویم و از بلندی فرود می آییم به خدا نزدیک تر می شویم و در مقابل
کعبه، که قبله نماز روز و شب ماست و به سوی آن نماز می گزاریم، به سوی او می میریم
و به سوی او دفن می شویم و مرگ و حیاتمان رو به اوست، حاضر می شویم.

پس از رسیدن به شهر مکه، به محلّ اسکانی که در خیابان ابن قیم، در عزیزیه، در نظر
گرفته شده بود، رفتیم، پس از مستقر شدن در اتاقمان، وضو گرفتیم و عازم مسجدالحرام
شدیم.

مسجدالحرام همان مسجد پیرامون کعبه است و قدیمی ترین و معروف ترین مسجد در تاریخ
اسلام به شمار می آید. تاریخ نشان می دهد که پس از رحلت پیامبر گرامی(صلی الله علیه
وآله) ، مردم خانه های خود را نزدیک به کعبه می ساختند، سپس در دوران خلفا از آن
جلوگیری کرده و به تدریج بر مساحت مسجد افزودند; به شکلی که هم اکنون حدود یکصد و
هشتاد هزار متر مربع مساحت دارد. شصت و دو در بزرگ و کوچک برای آن ساخته اند; سه در
اصلی و بزرگ آن به نام های «باب العمره»، «باب السلام» و «باب ملک العزیز» معروف
است و بر هریک دو مناره به ارتفاع ۹۲ متر با قاعده ای به ابعاد ۷ × ۷ متر قرار دارد
و بر تارک هر مناره، هلالی به ارتفاع ۶/۵ متر از برنز طلاکاری است. هفتمین مناره
مسجد بر در «باب الصفا» است. دو مناره بزرگ نیز که هریک به ارتفاع ۸۹ متر است وجود
دارد و بدین ترتیب، تعداد آن ها به نُه عدد رسیده است. مسجد با وسعت فعلی گنجایش
حدود ۸۲۰ هزار نمازگزار را دارد. در مسجدالحرام، پس از اقامه نماز صبح اعمال حج را
به جا آوردیم. نیت، هفت بار طواف کعبه، دو رکعت نماز پشت