پاورپوینت کامل راز و رمزهای حج;جمرات کجاست؟ ۷۴ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل راز و رمزهای حج;جمرات کجاست؟ ۷۴ اسلاید در PowerPoint دارای ۷۴ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل راز و رمزهای حج;جمرات کجاست؟ ۷۴ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل راز و رمزهای حج;جمرات کجاست؟ ۷۴ اسلاید در PowerPoint :

۱۴

حج در اسلام اسراری دارد. حج عبادتی است ذکری و عملی، و هر عملی اشارهای
دارد به رازی تاریخی و رمزی در گذشتههای دور تاریخ کهن پیامبران، بویژه میتوان
گفت سراسر اعمال و اذکارش ایماء و اشاره به سرگذشت شیخ الأنبیا، حضرت ابراهیم ـ ع ـ
و خاندان او است: قرنها است که حاجیان، میان دو کوه صفا و مروه در سعی اند به یاد
هاجر، و در منا قربانی میکنند به یاد اسماعیل، و لبیک خدای یکتا را میگویند به
اجابت از دعوت قهرمان توحید، ابراهیم ـ ع ـ ، از شیطان ابراز نفرت میکنند به پیروی
از ابراهیم، ابراهیمی که مورد ابتلا و آزمایش خداوند قرار گرفت: و اذا بتلی ابراهیم
ربه بکلمات فاتهمنّ (۱) (به خاطر بیاور) هنگامی را که خداوند ابراهیم را با وسائل
گوناگونی آزمود و او بخوبی از عهده آزمایش در همه آنها برآمد که بنا به نقل ابن
عباس در چهار مورد از مشاعر (مراسم حج) آزموده شده

ــــــــــــــــــــــــــــــــــ

۱ ـ بقره: ۱۲۴.

صفحه ۱۷

است: ۱ ـ طواف ۲ ـ سعی بین صفا و مروه ۳ ـ رمی جمار (سنگ زدن به سه جمره)(۱) ۴ ـ
افاضه (کوچ از عرفات به مشعر).

پس شایسته است تاریخچه این ابتلات که ریشه یک فریضه بزرگ گشته است، مورد
بررسی قرار گیرد. اینک در این نوشتار، ابتدا به تاریخچه یکی از آنها; یعنی جمرات
میپردازیم و سپس جایگاه آنها را مورد بررسی قرار میدهیم:

جمرات سه گانه

جمرات نام سه محل در منا است که اگر از سمت مکه، رو به منا برویم، از دامنه
کوهی که فاصل میان مکه و منا است، شروع میشود، و به طرف عمق منا تا حدود ۲۷۰ متر
پیش میرود و در زمان ما، هر یک بصورت ستونی چهارگوش است که از سنگهای برهم چیده
شده، با ملاطی از سیمان ساخته شده و چهار طرفش باز است جز جمره عقبه که در گذشته
فقط یک طرفش باز و آزاد بوده; زیرا به کوه متصل بوده است و در سالهای اخیر که کوه
برداشته شده بود، در جانب کوه، دیواری سیمانی، آن سمت را پوشانیده بود، ولی در موسم
حج سال ۱۳۷۲ هـ . ش. مشاهده شد که دیوار پشت آن را برداشتهاند و آن نیز شکلی چون
دو ستون دیگر پیدا کرده است.

هر یک از جمرات نامی دارد: به ترتیب از سمت منا رو به مکه، به اوّلی جمره
اولی و به دومی جمره وُسطی و به آخری جمره عَقَبه میگویند. شاید علت این نامها این
باشد که چون حاجی از مشعر به طرف منا حرکت میکند و از دل منا به جانب جمرات روی
میآورد، نخستین جمرهای که به آن میرسد، جمره اولی است و سپس جمره وسطی و بعد
جمره عقبه.

سابقه تاریخی رمی جمرات

گفته شد که اعمال حج سرشار از ایماء و اشاره به آزمایشها و نیایشهای ابراهیم
خلیلعـ و از آن جمله رمی جمرات ; یعنی سنگریزه زدن به سه محل یاد شده است که
باید روز عید قربان و روز یازدهم و دوازدهم و در مواردی روز سیزدهم ذیحجه انجام
گیرد.

گرچه این عمل، تعبّدی است و باید به قصد قربت انجام گیرد; زیرا جزئی از فریضه

ــــــــــــــــــــــــــــــــــ

۱ ـ طبری، تاریخ الأمم و الملوک، بیروت، دارالقاموس الحدیث، ج ۱، ص ۱۴۴.

صفحه ۱۸

بزرگ حج است اما اشکالی ندارد که تاریخچه آن در گذشتههای دور; یعنی روزگاران
پیامبران، از نظر روایات بررسی شود.

مطالبی که پیرامون سابقه تاریخی رمی جمرات گزارش شده است، متفاوت است: در
برخی روایات، سابقه این عمل تا زمان حضرت آدم کشانده شده و برخی دیگر سابقه تاریخی
آن را تا ابراهیم ـ ع ـ میرسانند. در مورد حضرت ابراهیم ـ ع ـ نیز سخن به اختلاف
است: پارهای روایات، آن را از تعالیم جبرئیل به ابراهیم هنگام آموزش مناسک حج
میداند و پارهای دیگر ظهور شیطان به ابراهیم و سنگ انداختن ابراهیم به او را آغاز
پیدایش این عمل معرفی میکند و دسته دیگر، آن را یادآور سنگهایی میداند که ابراهیم
ـ ع ـ به قوچ قربانی زد. اینک به تفصیل، همه این روایات را نقل میکنیم:

۱ ـ از امام صادق ـ ع ـ نقل شده است: نخستین کسی که رمی جمار نمود (به جمرات
سنگ انداخت) آدم ـ ع ـ بود.(۱) چون خداوند اراده فرمود که آدم را توبه دهد، جبرئیل
را نزد او فرستاد، جبرئیل گفت: خداوند مرا نزد تو فرستاده تا مناسکی که بوسیله آن
توبه تو پذیرفته میشود به تو آموزش دهم و آنگاه او را به مشاعر (عرفات، مشعر و
منا) بود. وقتی که خواست او را از منا به طواف خانه خدا آورد، در ناحیه جمره عقبه
شیطان بر آدم آشکار گشت و از او پرسید: آهنگ کجا داری؟ جبرئیل به آدم گفت: او را
هفت سنگ بزن و با انداختن هر سنگی تکبیر بگو. آدم چنانکه جبرئیل گفت، انجام داد و
شیطان رفت. جبرئیل روز دوم دست آدم را گرفت تا به جمره اولی رسید. ابلیس بر او
آشکار شد، جبرئیل گفت: هفت سنگ به او بزن و با هر سنگی تکبیر بگو. آدم چنان کرد.
ابلیس رفت و دوباره در محل جمره وسطی بر او آشکار شد و به آدم گفت: آهنگ کجا داری؟
جبرئیل گفت: او را هفت سنگ بزن و با هر سنگی تکبیر بگو، و آدم چنان کرد و ابلیس
فرار کرد و این عمل را تا چهار روز انجام داد و جبرئیل بعد از آن به آدم گفت: شیطان
را بعد از این هرگز نخواهی دید.(۲)

۲ ـ چون ابراهیم از ساختن خانه خدا فارغ گشت، جبرئیل مناسک و آداب حج را به
او آموخت و چون وارد منا شدند و از ناحیه عقبه فرود آمدند، شیطان در ناحیه جمره
عقبه بر او آشکار شد، جبرئیل گفت: او را سنگ بزن، ابراهیم هفت بار او را سنگ انداخت
و شیطان

ــــــــــــــــــــــــــــــــــ

۱ ـ صدوق، علل الشرائع، قم، مکتبه الداوری، صص ۴۲۳; شیخ حر عاملی، وسائل الشیعه،
قم، مؤسسه آل البیت، ج ۱۴، ص ۵۴ و ۵۵.

۲ ـ صدوق، همان کتاب، ص ۴۰۱.

صفحه ۱۹

پنهان شد. دوباره در جمره وسطی بر او ظاهر شد، جبرئیل گفت: او را سنگ بزن، ابراهیم
هفت بار سنگ انداخت و شیطان پنهان شد. برای بار سوم در محل جمره اولی بر او آشکار
شد. مجدداً جبرئیل گفت: او را سنگ بزن، ابراهیم نیز هفت سنگ بر او زد و شیطان مخفی
شد.(۱)

۳ ـ در گزارشی دیگر چنین آمده است: چون ابراهیم از ساختن خانه خدا فارغ گشت،
گفت خداوندا کار را به سامان رساندم، اینک مراسم را به ما تعلیم فرما. خداوند
جبرئیل را فرستاد که ابراهیم را حج یاد دهد. روز قربانی که فرا رسید شیطان بر او
آشکار گشت، جبرئیل گفت: او را سنگ بزن، ابراهیم هفت سنگ انداخت و فردا و روز سوم
نیز چنین کرد:(۲) بروسوی مؤلف تفسیر روحالبیان نیز علت مشروع شدن رمی جمرات را
همین میداند.(۳)

۴ ـ طبری رمی جمرات را یادآور سنگهایی میداند که ابراهیم خلیل به قوچ قربانی
زد. در ترجمه تفسیر طبری، در این باره چنین آمده است:

پس جبرئیل ـ علیهالسلام ـ آن کبش را که آورده بود بدست اسماعیل داد تا فدا
کند و آن کبش از دست او بجست و بدوید و از آن کوه فرو آمد و به کوه منا برشد و آن
جایگاه که امروز قربانی کنند، و حاجیان قربان آنجا کنند و سنگ اندازند. و خدای
تعالی خواست که جایگاه قربان بدین کوه (منا) باشد و ابراهیم ـ علیهالسلام ـ از پس
آن کبش همی دوید، و آن کبش چون به جایگاه قربان رسید آنجا بایستاد و پیشتر ابراهیم
سنگ بیانداخت و آن گاه کبش بایستاد و اسماعیل برفت و او را بگرفت و ابراهیم بیامد و
او را قربان کرد و آن جایگاه که امروز حاجیان قربان کنند و سنگ اندازند.

و آن بیست و یک سنگ که ابراهیم ـ علیهالسلام ـ به آن کبش انداخت و به سر راه
آن نیز سنتی گشت که حاجیان چون بدان جایگاه رسند سه روز هر روزی ایشان را بیست و یک

ــــــــــــــــــــــــــــــــــ

۱ ـ ازرقی، اخبار مکه، قم، منشورات الشریف الرضی، ج ۱، ص ۶۷; یاقوت حموی،
معجمالبلدان، بیروت، داراحیاء التراث العربی، ۱۳۹۹ هـ . ق.، ج ۴، ص ۴۶۵، کلمه
کعبه.

۲ ـ ازرقی، همان کتاب، ص ۷۱ ـ بنا به نقل رفعت پاشا، طبرانی، حاکم نیشابوری و بیهقی
نیز چنین معنایی را نقل نمودهاند. (مرآه الحرمین، ج ۱، ص ۱۳۷)

۳ ـ روح البیان، بیروت، داراحیاء التراث العربی، ج ۷، ص ۴۷۵.

صفحه ۲۰

سنگ بباید انداخت.(۱)

۵ ـ روایات منقول از امامان شیعه، با گزارش سوم سازگار است. این روایات از
طریق ائمه از پیامبر اسلام ـ ص ـ نیز نقل شده است و از این نظر از اهمیت بیشتری
برخوردار است. چنانکه از امام صادق ـ ع ـ نقل شده است: نخستین کسی که رمی جمار کرد،
آدم بود. بعد از آن جبرئیل نزد ابراهیم آمد و گفت: ای ابراهیم سنگ بزن، ابراهیم به
جمره عقبه سنگ انداخت زیرا شیطان نزد جمره بر او آشکار شده بود.(۲)

طبق روایت دیگری، علی بن جعفر از برادرش امام موسی بن جعفر پرسید: چرا رمی
جمره مشروع شده است؟ امام پاسخ داد: چون شیطان لعین در محل جمرات بر ابراهیم ـ ع ـ
ظاهر شد و ابراهیم بر او سنگ زد و سنت بر این جاری گشت.(۳)

همچنین امام چهارم از پیامبر ـ ص ـ و ائمه پیشین نقل میکند: از این رو به
رمی جمره دستور دادهاند که ابلیس لعین در محل جمرات بر ابراهیم آشکار شده و
ابراهیم او را سنگ زده است و از این جهت سنت بر این جاری شده است.(۴)

روایات دیگر نیز که در زمینه ثواب و آداب رمی جمرات از ائمه معصوم نقل شده
است، این معنا را تأیید میکند; چنانکه از امام صادق ـ ع ـ روایت شده است:

هرکس رمی جمره کند، خداوند به پاداش هر سنگی، گناهی از وی پاک میکند. چون
مؤمن سنگ اندازد، فرشتهای آن را میگیرد و اگر غیر مؤمن اندازد، شیطان به او ناسزا
میگوید و میگوید: تو سنگ نزدی.(۵) از این رو جمرات سمبل شیطان شمرده میشود و سنگ
زدن به آنها نوعی اظهار نفرت و انزجار از شیطان محسوب میگردد; چنانکه در دعای رمی
جمرات نیز به این معنا اشاره شده است: الله اکبر اللّهمّ ادحرْ عنّی الشیطان ;(۶)
خدایا شیطان را از من دور گردان.

ــــــــــــــــــــــــــــــــــ

۱ ـ ترجمه تفسیر طبری، فراهم آمده در زمان سلطنت منصور بن نوح سامانی، به تصحیح
حبیب یغمائی، ج ۶، صص ۱۵۴۲ ـ ۱۵۴۱.

۲ ـ صدوق، علل الشرائع، قم، مکتبه الداوری، ص ۴۲۳; مجلسی، بحارالانوار، بیروت
دارالوفاء، ج ۹۶، ص ۲۷۳.

۳ ـ صدوق، همان کتاب.

۴ ـ شیخ حر عاملی، وسائل الشیعه، قم، مؤسسه آل البیت، ج ۱۴، ص ۵۴ و ۵۵.

۵ ـ شیخ حر عاملی، همان کتاب، ج ۱۰، ص ۶۹، باب ۱ رمی جمرات.

۶ ـ شیخ حر عاملی، همان کتاب، ج ۱۰، ص ۷۱، باب ۳، رمی جمرات.

صفحه ۲۱

رمی جمره در مراسم حج زمان جاهلیت

از اسناد و شواهد تاریخی و نیز از اشعار شعرای عرب در عصر جاهلیت استفاده
میشود که در مراسم حج که پیش از ظهور اسلام در میان بتپرستان جزیرهالعرب برگزار
میشد (البته بصورت مسخ شده و تحریف یافته) رمی جمره نیز جزئی از اعمال حج بوده و
از محل جمرات بنام جمار یاد میشده است.

ابن هشام در حوادث عصر جاهلیت مینویسد: غوث بن مُرّ و پس از او فرزندانش
متولّی کوچ حاجیان از عرفات به مشعر و از مشعر به منا و از منا به مکه بودند. روز
کوچ از منا (یوم النّفر) که فرا میرسید، میبایست یکی از این متولیان ابتدا خود
رمیجمره کند و سپس به حجاج اجازه رمی دهد. کسانی که شتاب داشتند که رمی جمره کرده
زودتر به سمت مکه حرکت کنند، به وی میگفتند: برخیز و سنگ بزن تا با تو سنگ بزنیم.
او میگفت: نه به خدا سوگند، دست نگهدارید تا ظهر شود. شتابندگان او را با سنگ
میزدند و میگفتند: وای بر تو، برخیز و سنگ بزن، ولی او همچنان خودداری میکرد.
وقتی که ظهر میشد برمیخاست و سنگ میزد و مردم نیز بر او سنگ میزدند.(۱)

در اوائل بعثت پیامبر اسلام ـ ص ـ که جان آن حضرت از طرف قبائل بتپرست مکه
بشدت مورد تهدید بود، ابوطالب، عموی حضرت، اعلام حمایت از پیامبر کرد و در این باره
قصیده بلندی سرود و طی آن به ذات اقدس خدا و به مظاهر مقدس حج مانند: کعبه،
حجرالأسود، مقام ابراهیم و… سوگند یاد کرد که در حمایت از پیامبر خدا عقبنشینی
نخواهد کرد. از آن جمله به جمره سوگند یاد کرد و گفت: