پاورپوینت کامل عمل صالح در پرتو آیات و روایات? ۸۴ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل عمل صالح در پرتو آیات و روایات? ۸۴ اسلاید در PowerPoint دارای ۸۴ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل عمل صالح در پرتو آیات و روایات? ۸۴ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن پاورپوینت کامل عمل صالح در پرتو آیات و روایات? ۸۴ اسلاید در PowerPoint :

«عمل صالح» افعال اختیاری انسان است که همراه با «صلاح» باشد؛ یعنی دارای نظم و اعتدال بوده و هیچ گونه خللی در آن وارد نشود و فسادی در آن نباشد.

با توجه به اینکه عمل صالح و مشتقاتش بیشتر از ۸۷[۱] مرتبه در قرآن ذکر شده است و همه آن ها همراه با

«آمنوا» و یا «هو مؤمن» یا نظیر آن می باشند، بدون شک عمل صالح در نزد خداوند در صورتی مؤثر و مقرّب است

که توأم با ایمان به خدا باشد و در غیر این صورت ارزش خود را از دست می دهد.[۲] بنابراین با در نظر گرفتن «ایمان»، هر کار شایسته ای که مطابق با موازین عدل و انصاف باشد، مورد رضای خدا و مشمول عموم «الصالحات» است (خواه در شرع بالخصوص تعیین شده باشد یا نشده باشد) و می توان آن را انجام داد.

نکته مهم آن است که آن عمل، فعل اختیاری انسان باشد و همراه با ایمان به خداوند متعال و در جهت رضای او انجام گیرد؛ زیرا عملی که همراه با نیت خالص نباشد، صلاحیت تقدیم به پیشگاه خداوند را ندارد و عمل صالح نامیده نمی شود.

در فلسفه تربیتی اسلام، انسان در پرتو ایمان جهت پرورش روحی و جسمی خود و برای رسیدن به کمال تلاش

می کند و این تلاش و کوشش است که بیانگر ایمان واقعی وی (که امری درونی و باطنی است) می باشد و زمینه

پاداش، جزا و ترفیع درجات را برای او فراهم می آورد.

در آیات الهی نیز بر اهمیت عمل تأکید فراوان شده است:

((وَ أنْ لَیسَ لِْلإِنْسانِ إِلاّ ما سَعی * وَ أنّ سَعْیهُ سَوْفَ یری * ثُمّ یجْزاهُ الْجَزاءَ اْلأوْفی))؛[۳] «بهره ای

برای انسان جز سعی و کوشش او نیست و تلاش او به زودی دیده می شود. سپس به او جزای کافی

داده خواهد شد».

در جنگ احد، بر اثر نافرمانی و عدم انضباط نظامی جمعی از مسلمانان، شکست سختی دامنگیر اسلام و مسلمین گردید و تعدادی از شخصیت های برجسته اسلام، از جمله حمزه عموی پیامبر(ص) به شهادت رسیدند. از این رو، خداوند متعال خطاب به مسلمانان حاضر در جنگ می فرماید: ((أمْ حَسِبْتُمْ أنْ تَدْخُلُوا الْجَنّهَ وَ لَمّا یعْلَمِ اللّهُ الّذینَ جاهَدُوا مِنْکمْ وَ یعْلَمَ الصّابِرینَ))؛[۴] «آیا چنین پنداشتند که (تنها با ادعای ایمان) وارد بهشت خواهند شد در حالی که خداوند هنوز مجاهدان از شما و صابران را مشخص نساخته است».

این آیه شریفه بیانگر آن است که سعادت معنوی و بهشت ابدی، فقط با انتخاب نام مسلمان و یا عقیده

بدون عمل ممکن نیست؛ یعنی تا زمانی که اعتقادات واقعی، در میدان عمل نشان داده نشود، کسی بهره ای از آن

سعادت ها نخواهد برد.

همچنین در آیاتی بیان می شود که عمل و تلاش هر یک از مسلمانان، آن ها را از یکدیگر متمایز می نماید: ((وَ لِکلّ دَرَجاتٌ مِمّا عَمِلُوا وَ ما رَبّک بِغافِلٍ عَمّا یعْمَلُونَ))[۵]؛ «و برای هر یک درجات و مراتبی است از آنچه عمل کرده اند و پروردگار تو از آنچه می کنند، غافل نیست».

این آیه شریفه بر این حقیقت اشاره دارد که تمام مقام ها و درجات و ادراکات، زاییده اعمال خود آدمی

است.[۶] بنابراین اگر انسان خواهان کمال و رسیدن به هدف نهایی خلقت، یعنی عبودیت و تقرب الی اللّه می باشد، باید

از مرحله اعتقاد درونی و باطنی، به مرحله عمل وارد شود و آنچه در باطن به آن عقیده و ایمان دارد، در ظاهر با

عمل نشان دهد؛ زیرا تلاش و سعی آدمی سازنده شخصیت انسان می باشد و جایگاه و مقام او را مشخص

می کند.

پیامبر گرامی اسلام(ص) خطاب به یاران خود می فرماید: «فانّکم الیوم فی دار عمل و لا حساب و انتم غدا

فی دار حساب و لا عمل[۷]؛ شما امروز در خانه کردارید نه حساب، و فردا در خانه حسابید، نه کردار» و در جای دیگر نیز می فرماید: «العملُ کنزٌ و الدّنیا مَعْدِنٌ[۸]؛ عمل گنج است و دنیا معدن»؛ به این معنا که جای

بیرون آوردن گنج و بهره بردن از آن دنیا می باشد.

امام کاظم(ع) نیز در مورد اهمیت عمل، خطاب به هشام می فرماید:

«ای هشام همه مردمان ستارگان را می بینند، ولی کسی می تواند به وسیله آن ها راه را پیدا کند که از گذرگاه ها

و منازل آن ها آگاه باشد. شما نیز حکمت را به درس می خوانید، ولی کسی از شما به وسیله آن راه را می یابد که به آن

عمل کند».[۹] بنابراین اعتقاد درونی و قلبی بدون عمل ارزشی ندارد؛ بلکه آنچه در میزان سنجش قرار می گیرد،

عمل آدمی می باشد.

کیفیت عمل

عمل در تربیت انسان و پرورش اعتقاد درونی و باطنی، از اهمیت به سزایی برخوردار است؛ اما

آنچه در عرصه «عمل» اهمیت دارد، «کیفیت» است نه «کمیت»؛ به عبارت دیگر اهمیت عمل بیش از آنکه به

مقدار و اندازه آن مربوط باشد، به چگونگی آن ارتباط دارد. خداوند متعال در این زمینه می فرماید: ((الّذی خَلَقَ الْمَوْتَ وَ الْحَیاهَ لِیبْلُوَکمْ أیکمْ أحْسَنُ عَمَلاً))[۱۰]؛ «آن کس که مرگ و حیات را آفرید تا شما را

بیازماید که کدام یک از شما بهتر عمل می کنید».

در حدیثی از امام صادق(ع) می خوانیم: «لیس یعنی أکثرَ عملاً و لکن أصْوَبَکم عملاً و انّما الإصابَهُ خَشیهُ اللّهِ و النّیهُ الصادقهُ[۱۱]؛ منظور این نیست که کدام یک بیشتر عمل می کنید؛ بلکه منظور این است که

کدام یک صحیح تر عمل می کنید و عمل صحیح آن است که توأم با خداپرستی و نیت پاک باشد».

بنابراین چیزی که به عمل ارزش و کرامت می بخشد، آن را بالا می برد، ثمربخش و نیکو و بافضیلت می نماید و حیات طیبه در پرتو آن ساخته می شود، کیفیت عمل است که از آن به «عمل صالح» تعبیر می کنیم؛ پس قبل از آنکه در فکر انجام عمل باشیم، باید در صدد بالا بردن کیفیت عمل و ماهیت عمل باشیم؛ عملی که بتواند ارزش و شخصیت انسان و درجات او را در نزد خداوند بالا ببرد. البته آنچه سبب ارزشمندی اعمال می شود، بسیار است که به برخی از آن ها اشاره می کنیم:

الف) تقوا و اخلاص در عمل و کار

از مسائلی که در اعمال و جوهره آن ها اهمیت فراوان دارد، تقوای در عمل و خالص بودن آن ها از آلودگی ها و پاک بودن آن ها از هدف های غیرالهی است. پس بر عامل عمل لازم است که در هر عمل، هدفی درست و عالی داشته باشد. در اثنای عمل نیز به چیز دیگری جز رضای الهی نظر نکند؛ زیرا اهداف غیر الهی، اعمال را به صورت حرکاتی سطحی و تهی و بدون ارزش در می آورد.

خداوند متعال می فرماید: ((أ فَمَنْ أسّسَ بُنْیانَهُ عَلی تَقْوی مِنَ اللّهِ وَ رِضْوانٍ خَیرٌ أمْ مَنْ أسّسَ بُنْیانَهُ عَلی شَفا جُرُفٍ هارٍ فَانْهارَ بِهِ فی نارِ جَهَنّمَ وَ اللّهُ لا یهْدِی الْقَوْمَ الظّالِمینَ))[۱۲]؛ «آیا کسی که شالوده آن (مسجد) را بر تقوای الهی و خشنودی خدا بنا کرده، بهتر است یا کسی که اساس آن را بر کنار پرتگاه سستی بنا نموده که ناگهان در آتش دوزخ فرو می ریزد و خداوند گروه ستمگران را هدایت نمی کند».

پیامبر گرامی اسلام(ص) نیز در سفارشی به ابوذر می فرماید: «یا اباذر، کنْ بالعملِ بالتّقوی أشَدَّ اهتماماً منک بالعمل، فانّه لاَیقِلُّ عملٌ بالتّقوی و کیفَ یقِلُّ عملٌ یتَقَبَّلُ یقولُ اللّهُ عزوجلّ: “انّما یتقبّل اللّهُ من المتّقین”[۱۳]؛ ای اباذر، در رعایت تقوای در عمل بیش از آن بکوش که درباره خود عمل می کوشی که هیچ عملی با تقوا کم به شمار نمی آید و اگر چه به مقدار کم باشد. آیا چگونه عمل مورد قبول، کم تواند بود که خداوند می فرماید: “پروردگار تنها کار نیک را از صاحبان تقوا می پذیرد”».

ب) مداومت بر عمل

آن عملی بارور و ثمربخش است که ادامه پیدا کند و شخص در آن کار استقامت ورزد و آن را به پایان برساند. هر گونه سستی و تنبلی، ارزش عمل را کاهش می دهد. خداوند متعال می فرماید: ((إِنّ الّذینَ قالُوا رَبّنَا اللّهُ ثُمّ اسْتَقامُوا فَلا خَوْفٌ عَلَیهِمْ وَ لا هُمْ یحْزَنُونَ))؛[۱۴] «کسانی که گفتند پروردگار ما خداست و در آن پایداری کردند، نه آنان را بیمی خواهد بود و نه اندوهی».

خداوند به پیامبر گرامی خویش(ص) نیز پایداری در تبلیغ خود را سفارش نموده و چنین می فرماید: ((فَلِذلِک فَادْعُ وَ اسْتَقِمْ کما أُمِرْتَ وَ لا تَتّبِعْ أهْواءَهُمْ))؛[۱۵] «پس به همین خاطر، تو (نیز آنان را به سوی

آیین واحد الهی) دعوت کن و آن چنان که مأمور شده ای استقامت نما و از هوی و هوس های آنان پیروی

مکن».

این گفتار و فرمان الهی، به خوبی می رساند که نتیجه کامل هر کاری، تنها به ادامه و استمرار کار وابسته است. امام باقر(ع) می فرماید: «ما مِن شیءٍ أحَبَّ إلی اللّهِ عزّوجلّ مِن عَمَلٍ یداوَمُ علیه و إنْ قَلَّ[۱۶]؛ هیچ چیز نزد خداوند محبوب تر از کاری نیست که بر آن مداومت شود، هر چند اندک باشد».

حضرت عیسی مسیح(ع) نیز خطاب به گروه حواریون خویش فرمود:« ای گروه حواریون به حق به شما می گویم، مردمان می گویند: “ساختمان به اساس و شالوده آن است” و من به شما چنین نمی گویم. به او گفتند: پس ای روح اللّه تو چه می گویی؟ گفت: به حق به شما می گویم، آخرین سنگی که بنّا می گذارد، اساس است؛ یعنی تا پایان کار و کار را به پایان بردن».[۱۷]

حضرت علی(ع) نیز در مورد بی نتیجه بودن کار بی مداومت و امور گسسته و ناپایدار می فرماید: «وَ لَیسَ فی البرقِ الخاطفِ مُسْتَمْتَعٌ لِمَن یخُوضُ فی الظُّلمَهِ [۱۸]؛ از برق جهنده برای کسی که در تاریکی فرو رفته است، بهره ای حاصل نمی شود».

ج) حفظ اعتدال

سطح طبیعی برای هر چیز، حد میانگین است؛ نه چیزی کمتر و نه چیزی بیشتر از آن. تمام اشیاء در این سطح،

به جانب کمال مطلوب خود حرکت می کنند. بنابراین انسان نیز نباید از این مدار که مدار طبیعی برای هر چیز و هر

حرکتی است، خارج گردد؛ بدین جهت، رعایت اعتدال در همه اعمال، لازم و ضروری است.[۱۹]

خداوند متعال، از پیامبر گرامی اسلام(ص) می خواهد که اعتدال را حتی در حوزه انفاق رعایت کند: ((وَ لا تَجْعَلْ یدَک مَغْلُولَهً إِلی عُنُقِک وَ لا تَبْسُطْها کلّ الْبَسْطِ فَتَقْعُدَ مَلُومًا مَحْسُورًا))[۲۰]؛ «نه دست خود

را ببند و به گردن آویز (و ترک انفاق و بخشش نما) و نه آن را تمام بگشا (و هر چه داری بده) که نکوهیده و اندوهناک از کار فرومانی».

پیامبر(ص) نیز می فرماید: «خیرُ الامورِ أوسَطُها[۲۱]؛ بهترین هر چیز و هر کار میانه آن است». آیه ((وَ کذلِک جَعَلْناکمْ أُمّهً وَسَطًا))[۲۲] نیز ناظر به همین اصل است. امت میانگین امتی است که زندگی انسانی و جهت گیری های اجتماعی او بر جاده آشکار و صراط مستقیم که همان حد وسط است، پیش رود. بنابراین افراط و تفریط در اعمال، نه تنها ارزش عمل را از بین می برد؛ بلکه انسان را نیز از مدار طبیعی در زندگی و راه راست تکامل دور می سازد.

مصادیق عمل صالح

عمل صالح، ضد عمل فاسد است. البته تبیین و تعیین مصادیق عمل صالح، از آدمی ساخته نیست و تنها در شأن خداوند است که عمل صالح را برای انسان معنا کند؛ بنابراین در نگاه دینی، تنها معیار برای تمیز عمل صالح از عمل فاسد، قرآن و سنت نبوی است. در قرآن و سنت در تبیین عمل صالح از تعابیر متعددی استفاده شده است و واژه هایی همچون حسنه، برّ و خیر، نمونه ای از این تعابیر می باشند.

واژه حسنه

واژه «حسنات» در قرآن کریم سه مرتبه به کار رفته است[۲۳]، اما مفرد آن یعنی لفظ «حسنه» در آیات زیادی

آمده است.[۲۴] واژه «حسنه» از ریشه «حسن» گرفته شده است. هر چیز سرورآور و خوشایند را «حُسن» گویند، «حسن» صفت و به معنای زیبا و نیکوست و «حسنه» مؤنث «حسن» است.[۲۵]

مفسران مصادیق مختلفی برای «حسنه» ذکر کرده اند، از جمله: «رحمت و عافیت»، «وفور نعمت»، «سعه

رزق»، «کلام نیکو»، «عمل پسندیده»، «خلق و خوی نیکو»، «توبه»، «اطاعت خداوند» و…[۲۶].

علامه طباطبایی(ره) در تعریف این واژه می نویسد: «حسنه» آن فعلی است که مورد رضایت ذات باری تعالی باشد و در قبال آن، ثواب عطا کند.[۲۷]

در تفسیر نمونه آمده است: «حسنه» از ماده «حسن»، به معنای هر گونه نیکی، زیبایی و خوبی و دارای یک مفهوم وسیع است.[۲۸] با توجه به معنای لغوی «حسنه» و «حسنات» و موارد آن ها در آیات قرآن کریم، به نظر می رسد این دو واژه، دارای معنایی عام و فراگیر می باشند که شامل تمام نیکی ها، نعمت ها، واجبات و مستحبات و… نیز می شوند.

خداوند متعال در حق مجاهدان راه حق می فرماید: «هیچ تشنگی، خستگی و گرسنگی در راه خدا به آن ها نمی رسد و هیچ گامی که موجب خشم کافران می شود، بر نمی دارند و ضربه ای از دشمن نمی خورند، مگر آنکه به خاطر آن، عمل صالحی برای آن ها نوشته می شود؛ زیرا خداوند پاداش نیکوکاران را تباه نمی کند».[۲۹]

این آیه شریفه با بر شمردن نمونه هایی از عمل صالح و با یادآوری سنت الهی ((إِنّ اللّهَ لا یضیعُ أجْرَ الْمُحْسِنینَ))[۳۰]، هر نوع ابهام را در مورد عمل صالح بر طرف می کند؛ زیرا انجام دهندگان عمل صالح را محسنین خوانده است. بنابراین در هر نقطه ای که قرآن این لفظ یا ماده آن (حسنه) را به کار برده است، آن مورد، عمل صالح خواهد بود و تمام افراد «محسن» و «نیکوکار» نیز به پا دارندگان عمل صالح می باشند.

واژه برّ

«برّ» در اصل به معنای «توسعه» است، سپس در معنای نیکی ها و خوبی ها و احسان به کار رفته است.[۳۱] با تغییر موضوعات و موارد، معنای آن نیز اختلاف پیدا می کند؛ به عنوان مثال «برّ از خدای متعال»، یعنی احسان و لطف بر بندگان و «برّ از بندگان» در مقابل خدای متعال، یعنی امتثال امر الهی نمودن و انجام دادن وظایف بندگی

در برابر خداوند. همچنین «برّ از فرزند نسبت به والدینش»، یعنی خدمت کردن و خضوع و رحمت در مقابل آنان و «برّ در کلام»، یعنی صداقت و گفتار حق و «برّ در عبادت»،