پاورپوینت کامل شاخصه های سلامت روان از دیدگاه قرآن? ۶۹ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل شاخصه های سلامت روان از دیدگاه قرآن? ۶۹ اسلاید در PowerPoint دارای ۶۹ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل شاخصه های سلامت روان از دیدگاه قرآن? ۶۹ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل شاخصه های سلامت روان از دیدگاه قرآن? ۶۹ اسلاید در PowerPoint :

اشاره

در شماره پیشین مقوله بهداشت روان، شاخصه ها و عوامل تأثیرگذار در آن از نظر علم روان شناسی مورد بررسی قرار گرفت. در این مقاله این موضوع از دیدگاه قرآن کریم مورد بحث و بررسی قرار خواهد گرفت. اکنون به بررسی هر یک از این شاخصه ها می پردازیم.

باور ها و اعتقادات دینی

باورهای دینی نقش بسیار مهمی در تأمین بهداشت روانی ایفا می کنند که شاید بتوان گفت نقش اعتقاد به توحید و معاد در این زمینه از همه پر رنگ تر است.

توحید

توحید و اعتقاد به یگانگی خدا در رأس تمام باورها و اعتقادات قرار گرفته است و همه قدرت ها و جاذبه ها را در چشم انسان کوچک و حقیر می کند. در این صورت همه چیز جز ذات الهی نابودشدنی، فرمان و حکم از آن خداوند است: ((کلُّ شَیءٍ هَالِک إلاَّ وَجْهَهُ لَهُ الْحُکمُ و إلَیهِ تُرْجَعُون)).[۱]

انسان موحد در برخورد با حوادث ناگوار و رویدادها، کمتر مضطرب و نگران می شود: ((وَلَنَبْلُوَنَّکمْ بِشَیءٍ مِّنَ الْخُوفِ وَالْجُوعِ وَنَقْصٍ مِّنَ الأمَوالِ وَالأنفُسِ وَالثَّمَراتِ وَبَشِّرِ الصَّابِرِینَ الَّذینَ إذَا أصَابَتْهُم مُّصِیبَهٌ قَالُوا إنَّا للهِ وَ إنَّا إلَیهِ رَاجِعونَ))[۲]؛ «قطعاً شما را به چیزی از [قبیل] ترس و گرسنگی و کاهش در اموال و جان ها و محصولات می آزماییم و مژده ده شکیبایان را، [همان] کسانی که چون مصیبتی به آنان برسد، می گویند از آن خدا هستیم و به سوی او باز می گردیم». توجه به این واقعیت که همه به سوی او باز می گردیم، به ما اعلام می کند که اینجا سرای جاویدان نیست. زوال نعمت ها و کمبود مواهب و یا کثرت آن ها، زودگذر و وسیله ای است برای پیمودن مراحل تکامل. توجه به این دو اصل اساسی اثر عمیقی در ایجاد روح استقامت و صبر دارد.[۳]

بنابراین اگر آدمی متوجه حقیقت ملک خدای تعالی شود و آن ملکیت را نسبت به خود حساب کند، می بیند که خودش ملک مطلق پروردگارش است و نیز متوجه می شود که این ملک ظاهری و اعتباری که میان انسان ها دست به دست می شود و از آن جمله ملک انسان نسبت به خود و مالش، فرزندانش و هر چیز دیگر، به زودی باطل خواهد شد و به سوی پروردگارش رجوع خواهد کرد. هم چنین متوجه می شود که خود او اصلاً مالک هیچ چیز نیست، نه ملک حقیقی و نه مجازی و معلوم است که اگر کسی این مسئله را باور داشته باشد، دیگر معنا ندارد که از مصائبی که برای دیگران تأثرآور است، متأثر شود.[۴]

آثار توحید

توحید دارای آثار فراوانی است از جمله: توکل، تسلیم، رضا و امید.

الف) توکل به خدا

انسان ها به طور معمول در اثر عوامل مختلفی مانند ترس از آینده، نیاز و فقر، طمع و حرص، گناه و…، به نگرانی و اضطراب و ناامنی دچار، و به دنبال آن به انواع بیماری های روانی و افسردگی مبتلا گردند؛ اما در باور و اعتقادات خلل ناپذیر دینی، انسان به گونه ای راهنمایی شده است که شخص با ایمان هرگز به این عوامل مبتلا نمی شود و حتی زمینه بروز این پی آمدها را پیشاپیش خشکانده است.

از طرفی یکی از مدارج کمال شخصی انسان این است با رسیدن به مرحله ای از تعالی و رشد و نزدیک شدن به قدرت مطلق خداوند، همه چیز را به او واگذار می کند و ضمن اینکه همه وظایف خویش را انجام می دهد و کلیه اسباب و وسایلی که خداوند حکیم در نظام آفرینش قرار داده به کار می بندد، در عین حال همه امور را به او تفویض می کند. از این رو به آنچه او بخواهد، دلخوش است و از هر پیش آمدی که اتفاق می افتد، خرسند است و اطمینان دارد که خداوند مهربان، او را کفایت خواهد کرد و آنچه که صلاح اوست، انجام خواهد داد.[۵]

خداوند در قرآن می فرماید: ((وَیرْزُقْهُ مِنْ حَیثُ لاَ یحْتَسِبُ وَمَن یتَوَکلْ عَلَی اللهِ فَهُوَ حَسْبُهُ إنَّ اللهَ بَالِغُِ أمْرِهِ قَدْ جَعَلَ اللهُ لِکلِّ شَیءٍ قَدْراً))[۶]؛ «و از جایی که حسابش را نمی کند به او روزی می رساند و هر کس به خدا اعتماد کند او برای وی بس است، خدا فرمانش را به انجام رسانده است به راستی خدا برای هر چیز اندازه ای مقرر کرده است».

منظور از توکل این است که انسان در چارچوب علل مادی و محدوده قدرت و توانایی خود محاصره نگردد و چشم خود را به حمایت و لطف پروردگار بدوزد. این توجه مخصوص، آرامش و اطمینان و نیروی فوق العاده روحی و معنوی به انسان می بخشد که در رویارویی با مشکلات اثر عظیمی خواهد داشت.[۷]

ب) تسلیم و رضا

انسان در دوران زندگی با فراهم کردن اسباب و علت هایی، امیدوار است که کارهای او به نتیجه برسد؛ ولی با مشکلاتی روبه رو می شود که گاه حل آن ها از دست او خارج است یا به تنگناهایی برخورد می کند که خلاص شدن از آن ممکن نیست. اسلام در چنین شرایطی افراد را به تسلیم بودن در برابر امر خدا و رضایت از امر الهی توصیه می کند.[۸]

رضایت بنده از پروردگارش در این است که به آنچه برای او پیش آورده، رضایت داده و آن را مکروه نشمارد و رضایت پروردگار از بنده اش در این است که بنده را در حالی ببیند که امرش را اطاعت، و از نهیش دوری می کند؛[۹] همان گونه که خداوند در قرآن می فرماید: ((رَضِی اللهُ عَنْهُمْ وَرَضُوا عَنْهُ)).[۱۰]

بین رضا و تسلیم فرق است. در مقام رضا خواست خدا اصل، و خواسته شخص فرع است؛ اما در مقام تسلیم، عبد از خود خواسته ای ندارد.[۱۱] هم چنین خداوند در قرآن نفوس مطمئنه را با صفت راضیه و مرضیه توصیف نموده و می فرماید: ((یا أیتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّهُ ارْجعِی إلَی رَبِّک رَاضِیهً مَّرْضِیهً))[۱۲]؛ «ای نفس مطمئنه خشنود و خداپسندانه به سوی پروردگارت بازگرد».

اطمینان و سکونت یافتن دل به پروردگار، مستلزم آن است که هم از او راضی باشد و هم نسبت به هر قضا و قدری که او برایش پیش می آورد، کم ترین چون و چرایی نکند؛ چه آن قضا و قدر تکوینی باشد و چه حکمی که او تشریع کرده است. پس هیچ سانحه به خشم آورنده ای او را به خشم نمی آورد و هیچ معصیتی دل او را منحرف نمی کند. وقتی بنده خدا از خدا راضی باشد، خدای تعالی نیز از او راضی خواهد بود؛ زیرا هیچ عاملی به جز خروج بنده از بندگی، او را به خشم نمی آورد و بنده وقتی ملازم طریق عبودیت باشد، مستوجب رضای خدا خواهد بود.[۱۳] به همین علت است که امام علی(ع) می فرماید: «راضی بودن به قضای الهی، حُزن را از بین می برد».[۱۴]

ج) امید و رجاء

در بینش و تفکر دینی، انسان مؤمن همواره به فضل و رحمت الهی امیدوار است. پیش آمدها و حوادث او را ناامید نمی کند؛ بلکه آن ها را مقدمه ای برای کمال و قرب الهی می داند. او هیچ گاه خود را در تنگنا نمی بیند، در صورت خطا با توبه به سوی خداوند باز می گردد و با استغفار گذشته را جبران می کند و از لحاظ روحی نیز در آسایش و سلامت به سر می برد؛ چنان که خداوند در قرآن می فرماید: ((وَلاَ تَیأسُوا مِن رَّوْحِ اللهِ إنَّهُ لاَ ییأسُ مِن رَّوْحِ اللهِ إلاَّ الْقَوْمُ الْکافِرُونَ))[۱۵]؛ «از رحمت خدا نومید مباشید؛ زیرا جز گروه کافران کسی از رحمت خدا نومید نمی شود».

امید نیز عامل حرکت و فعلیت انسان است. پیامبر اکرم(ص) می فرماید: «الأملُ رحمهُ لأمَتی وَلو لا الاملُ ما رضعت ولدها و لاغرس غارس شجراً[۱۶]؛ امید مایه رحمت امت من است. اگر نور امید در دل ها نبود، هیچ مادری فرزند خود را شیر نمی داد و هیچ باغبانی نهالی نمی کاشت». هر اندازه که روح و روان آدمی با این واقعیت آشنا باشد، از مضرات و خطرات یأس و ناامیدی نجات می یابد؛ زیرا یقین دارد که پروردگارش وی را با انواع سختی ها و بلایا می آزماید تا مؤمن بودن و نبودنش مشخص شود.

معاد

انسان غرایز و خواسته هایی دارد که رسیدن به همه آن ها در دنیا مقدور نیست؛ برای مثال به دنبال آسایش، امنیت و آرامش مطلق است، در حالی که دست یابی به این ها در دنیا به طور مطلق امکان ندارد و این باعث احساس محرومیت در انسان می گردد. از سوی دیگر، در زندگی با مشکلات و مصیبت ها و گرفتاری هایی روبه روست که رهایی از آن ها ممکن نیست. هم چنین مواجه با فقدان عزیزان مانند پدر، مادر، فرزند و دیگرانی که به نوعی با شخص ارتباط دارند، می تواند بهداشت روانی فرد را به مخاطره اندازد؛ همین طور یادآوری مرگ و ترس از مرگ نیز عاملی برای تنیدگی و فشار است.

یکی از اعتقاداتی که می تواند مشکلات فوق را حل کند، اعتقاد به معاد است. شخص معتقد به معاد عقیده دارد که زندگی به این جهان ماده خلاصه نمی شود؛ بلکه انسان، پس از مرگ زندگی دیگری در پیش دارد و در آنجا به بسیاری از خواسته ها و آرزوهای مناسب خود دست می یابد[۱۷]؛ هم چنان که خداوند می فرماید: ((وَإنَّ الدَّارَ الآخِرَهَ لَهِی الْحَیوَانُ لَوْ کانُوا یعْلَمُونَ)) [۱۸]. در آنجا آسایش، آرامش، امنیت مطلق وجود دارد و افراد دیگر احساس کمبود و محرومیت نمی کنند. خداوند می فرماید: ((وَفِیهَا مَا تَشْتَهِیهِ الأنفُسُ وَتَلَذُّ الأعْینُ وَأنتُمْ فِیهَا خَالِدُونَ))[۱۹]، در آن بهشت آنچه دل ها می خواهد و چشم ها از آن لذت می برد، موجود است.

رفتارها و مناسک دینی

در قرآن کریم به رفتارهای دینی مانند: دعا، نماز، روزه و… اشاره شده است که می توان آن ها را عاملی برای کمک به بهداشت روانی دانست.

۱. دعا

دعا پیوند عاطفی انسان با خداوند و یاری گر اوست که وی را از تنهایی می رهاند. شخص دعاکننده می داند که با قادر علیم و مهربانی صحبت می کند که می تواند گرفتاری های او را برطرف کند. نه تنها در برابر رفع گرفتاری بر او منتی نمی نهد یا از او مزدی طلب نمی کند؛ بلکه با آغوش باز از او پذیرایی می کند و او را گرامی می دارد.[۲۰] از سوی دیگر خداوند می فرماید: ((أدعُونی أستَجِب لَکم))[۲۱]؛ بنابراین دعا کردن محبوب الهی و خواست خداوند است. ابی سعید خدری از پیامبر اکرم(ص) نقل می کند که می فرماید: «هر مسلمانی که دعا کند در صورتی که دعای او در مورد قطع رحم و گناه نباشد، خداوند یکی از سه مورد را به او می دهد: ۱. فوراً دعایش را مستجاب می کند؛ ۲. در آخرت خواسته اش را به او می دهد؛ ۳. به واسطه دعا بدی و گرفتاری را از او دور می کند».[۲۲]

۲. نماز

انسان در نماز با خضوع و خشوع در برابر پروردگار تمام هستی می ایستد. وقوف خاشعانه انسان در برابر خداوند متعال به او نیرویی می بخشد که حس صفای روحی و آرامش قلبی و امنیت روانی را در او بر می انگیزد؛ زیرا انسان در نماز با تمام اعضای بدن و حواس خود متوجه خدا می شود، از همه اشتغالات و مشکلات دنیا روی بر می گرداند و به هیچ چیز، جز خدا و آیات قرآن که در نماز بر زبان می آورد، فکر نمی کند. این روی گردانی کامل از مشکلات زندگی و نیندیشیدن به آن ها در اثنای نماز، باعث ایجاد حالتی از آرام سازی کامل و آرامش روان و آسودگی عقل در انسان می شود.[۲۳] آن که نماز را بر پا دارد، پیوند خویش با پروردگار را مستحکم نموده، در حوادث نمی لغزد، دچار وسوسه های شیطانی نمی شود[۲۴] و همواره در سختی ها و مشکلات از نماز یاری می جوید. خداوند در قرآن می فرماید: ((وَاسْتَعِینُوا بِالصَّبرِ وَالصَّلاَهٍ)) [۲۵]؛ «از نماز و شکیبایی یاری جویید». در حدیثی نیز آمده است که هرگاه امری بر رسول خدا(ص) سخت می آمد، حضرت ب