پاورپوینت کامل رویکردی به توبه ۸۴ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل رویکردی به توبه ۸۴ اسلاید در PowerPoint دارای ۸۴ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل رویکردی به توبه ۸۴ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل رویکردی به توبه ۸۴ اسلاید در PowerPoint :

۴۱

HTML clipboard

ملامحسن فیض گوید: توبه به مفهوم رجوع و پشیمانی است. وقتی به خدای متعال نسبت داده
شود به حرف جرّ «علی» متعدی می شود و وقتی به بنده نسبت داده شود به «الی» متعدی می
گردد. شاید علت تعدی آن به علی در هنگام نسبت به خداوند، تضمین معنای اشفاق و لطف است.
معنای توبه بنده ها رجوع به خداوند در پرتو طاعت و انقیاد از او بعد از عصیان و تجاوز
از حدود الهی است. معنای توبه خداوند، رجوع او در راستای لطف به بنده با الهام توبه
و پذیرفتن پشیمانی و توبه اش است. بنابراین خداوند دو توبه دارد و بنده، یکی که میان
دو توبه الهی است. خداوند متعال می فرماید: «ثم تاب الله علیهم لیتوبوا»(۴) یعنی به
معصیت کاران توبه را الهام کرد تا به سوی او بازگردند.

سپس وقتی گنهکاران به سوی او بازگشتند، توبه شان را می پذیرد، چرا که او بسیار توبه
پذیر و رحیم است.(۵)

نتیجه اینکه توبه به مفهوم ندامت و پشیمانی بر انجام گناه است و در این صورت فقط
به بنده نسبت داده می شود و اگر این واژه را به خداوند متعال نسبت دهیم به معنای عنایت
خاص به بنده می باشد و موفق داشتن معصیتکار برای انجام توبه و سپس پذیرش آن. و توبه
بنده در حقیقت با الهام و لطف حق صورت می گیرد و الّا بنده موفق به این عمل نمی شود
و پیش از رجوع و توبه بنده، رجوع و توبه الهی وجود دارد و بعد از توبه و رجوع بنده
هم توبه الهی شامل بنده می شود یعنی اینکه خداوند بازگشت بنده را به درگاهش می پذیرد.

چگونگی توبه

آیا با صرف پشیمانی و استغفار، توبه واقعی حاصل می شود یا اینکه بایستی علاوه بر
استغفار و ندامت و تصمیم برعدم بازگشت به گناه، جبران و تدارک گذشته ها هم صورت گیرد؟
پاسخ این است که توبه واقعی همیشه فقط با ندامت و تصمیم بر عدم بازگشت به بزه و معصیت
تحقق نمی پذیرد و بایستی در مواقعی که ظلم و ستمی نسبت به کسی شده یا عبادت فوت شده
و قابل تدارک است، تدارک گردد و جبران شود. در تفسیر نیشابوری در این باره می خوانیم:
از ذوالنون مصری پرسیدند توبه چیست؟ پاسخ داد: توبه اسمی است که در بردارنده شش معناست:
نخست پشیمانی بر گذشته دوم عزم بر ترک معصیت در آینده سوم به جا آوردن هر فریضه ای
که ضایع نموده و ما بین تو و خداوند است. چهارم ادای مظالم به مظلومین نسبت به اموال
و اعراض آنها. پنجم آب کردن هر گوشت و خونی که از حرام در پی معاصی روییده است. ششم
چشاندن سختی عبادات به نفس همچنانکه شیرینی معاصی به آن چشانده شده است.

نظیر چنین پاسخی به قاضی سعید قمی، هم نسبت داده شده است.(۶)

شبیه مطلب فوق بدین صورت از امام علی(ع) حکایت شده است: گویند شخصی در حضور امام(ع)
بدون توجه لازم گفت: استغفراللّه امام فرمود: مادرت بر تو بگرید. می دانی معنای استغفار
چیست؟ استغفار درجه والا مقامان است و دارای شش معناست: اول پشیمانی از آنچه گذشته،
دوم تصمیم بر عدم بازگشت، سوم پرداختن حقوق مردم آنگونه که خدا را پاک دیدار کنی و
چیزی بر عهده ات نباشد، چهارم تمام و اجبهای ضایع ساخته را به جای آوری، پنجم گوشتی
که از حرام بر اندامت روییده، با اندوه فراوان آب کنی چنانکه پوست به استخوان چسبیده،
گوشت تازه بروید، ششم: رنج طاعت به تن بچشانی چنانکه شیرینی گناه را به او چشانده بودی،
آنگاه بگویی استغفراللّه.(۷)

محبوبیت توبه

بدون تردید توبه از همه بزهکاریها و گناهان، مزیت و رجحان دارد. قرآن مجید و روایات
و اجماع بر این مطلب دلالت می کند. شاید عقل هم چنین باشد:(۸)

در آیه ۲۲۲ سوره بقره آمده است: «انّ اللّه یحبّ التّوابین و یحبّ المتطهرین» همانا
خداوند بسیار توبه کنندگان و پاکیزگان را دوست دارد.

در آیه ۱۳۴ و ۱۳۵ سوره آل عمران می خوانیم: «والذین اذا فعلوا فاحشه او ظلموا انفسهم
ذکروا اللّه فاستغفروا لذنوبهم و من یغفر الذنوب الّا اللّه و لم یصرّوا علی ما فعلوا
و هم یعلمون اولئک جزاءهم مغفره من ربّهم و جنّات تجری من تحتهاالانهار خالدین فیها
و نعم اجرالعاملین»؛ و کسانی که چون گناه زشتی به جای می آورند یا به خود ستم می کنند،
خدای را یاد می کنند، پس طلب آمرزش می نمایند. و چه کسی جز خدا گناهان را می بخشد؟
و اصرار بر آنچه کرده اند، ندارند چون به زشتی معصیت آگاه شده آنان پاداششان آمرزش
از جانب پروردگار است و بهشتهایی که از زیر آنها نهرها جاری است. جاودانه در آنها هستند
و چه نیکوست پاداش عاملین. و جز آن روایاتی هم که گویای این مطلب باشد، فراوان است
که به برخی از آن ها اشاره می کنیم:

۱ در روایت معاویه بن وهب آمده است: شنیدم امام صادق(ع) می فرمود: وقتی بنده توبه
نصوح کند، خداوند او را دوست خواهد داشت.(۹)

۲ در روایت ابوبصیر از حضرت امام صادق(ع) نقل شده که آن حضرت فرمود: خداوند از
میان بندگانش آنان را که فریب خورده و توبه می کنند، دوست می دارد.(۱۰)

۳ و در خبر ابو عبیده آمده که گوید: شنیدم امام باقر(ع) می فرماید: خداوند تبارک
و تعالی به توبه بنده اش بیشتر از کسی که راحله اش را پیدا کرده، خوشحال می شود.(۱۱)

۴ و در خبر ابن قداح از امام صادق(ع) نقل شده که خدای عزّ و جل از توبه بنده مؤمنش
شادمان می شود همچنانکه یکی از شما وقتی گمشده اش را می یابد، خرسند می شود.(۱۲)

مراجعه به سخنان علما هم گویای اتفاق آنان بر رجحان توبه است. عقل هم استنباط می
کند که در صورت کفران نعمت مُنعم، جلب رضایت و خشنودی او رجحان و مزیت دارد.

وجوب توبه

علاوه بر مزیّت داشتن توبه، می توان گفت که توبه واجب است و ترک آن موجب گناه می
باشد. برخی چون آیت اللّه العظمی سید محمد مجاهد گویند: «آیا توبه از معاصی کبیره و
صغیره، واجب است به گونه ای که تارک آن مستحق عقوبت و کیفر باشد یا اینکه مستحب است؟»
وی سپس در پاسخ گوید: آنچه قابل اعتماد است، نظر نخست می باشد(۱۳) و علامه حلی در نهج
المسترشدین و مقدادبن عبداللّه سیوری در ارشاد الطالبین(۱۴) این قول را اختیار کرده
اند. جز آنان کسان دیگری هم، چنین نظریه ای ارائه داده اند. از میان اهل سنّت هم چنین
عقیده ای ابراز شده است. مثلاً قوشچی گوید: توبه واجب است عقلاً زیرا دفع ضرری که کیفر
است، می نماید و دفع ضرر واجب است و آنچه بواسطه آن دفع ضرر می شود، هم واجب است.(۱۵)

ابوحامد غزالی در این باره ادعای اجماع کرده گوید: اجماع بر وجوب توبه منعقد شده
است…(۱۶)

آیا توبه واجب فوری است؟

آیا وجوب توبه فوری است و تأخیر آن جایز نیست یا اینکه در توبه، توسعه وجود دارد
و تأخیر آن رواست؟ شیخ بهایی در کتاب اربعین نظر اول را اختیار کرده گفته است: شکی
در وجوب فوری توبه وجود ندارد. زیرا گناهان مانند سم، مضر برای بدن هستند و همچنانکه
شارب سم بایستی فوراً استفراغ کند تا مشرف بر مرگ نشود، بزهکار هم باید گناه را ترک
کرده و توبه کند زیرا گناه او را مشرف بر اضمحلال و هلاکت نموده است. و کسی که مبادرت
به توبه را مهمل بگذارد و آن را به تأخیر افکند، میان دو خطر عظیم واقع می شود که اگر
از یکی رهایی پیدا کند شاید از دیگری جان سالم در نبرد: یکی آن که شاید مرگ به سراغش
آید و از خواب غفلت بیدار نشود و وقت تدارک به سر رسد و درهای تلافی کردن بسته گردد
و دوم آنکه ظلمت معاصی قلب رافرا می گیردبه حدی که بر او غلبه نموده و به صورت طبع
او در می آید و دیگر از او محو و نابود نمی شود. زیرا هرگناهی که انسان آن را انجام
می دهد، باعث ایجاد تاریکی در قلب می شود و وقتی ظلمت گناهان متراکم شود، بر طبع آدمی
غلبه می یابد و در این حال قلب آدمی مهر خورده و دیگر درخشنده و نورانی نخواهد شد.
به چنین قلبی، قلب منکوس و قلب تاریک گویند.(۱۷) شیخ بزرگوار محمدبن یعقوب کلینی در
کافی از امام صادق(ع) حکایت کرده است که آن حضرت فرموده است: پدرم می فرمود: هیچ چیزی
برای دل آدمی فاسد کننده تر از گناه نیست زیرا هنگامیکه قلب با گناه مواجه می شود پیوسته
با اوست تا آن جا که بر وی چیره شده و آن را زیر و رو کند.(۱۸)

در روایت دیگری از امام باقر(ع) آمده است که هیچ بنده ای نیست جز آنکه در قلبش نقطه
ای نورانی است. وقتی گناهی مرتکب شد، نقطه ای تاریک در آن قسمت نورانی ایجاد می شود.
اگر توبه کرد، آن سیاهی می رود و اگر به گناه ادامه داد، آن سیاهی زیاد می شود تا سفیدی
را بپوشاند وقتی آن سفیدی پوشانده شد، دیگر صاحبش به سوی خیر و نیکی بازگشت نمی کند…(۱۹)

اینکه امام فرمود: «دیگر صاحبش به خیر و نیکی باز نمی گردد». دلالت می کند که دارنده
چنین قلبی از انجام معاصی دست بر نمی دارد و از آنها هیچگاه توبه نمی کند گرچه با زبان
بگوید به سوی خدا توبه کردم و لذا چنین جمله ای از او فقط زبانی است و قلب با آن همراه
نیست و برای همین اصلاً اثری ندارد.(۲۰)

آیت اللّه سید محمد مجاهد بعد از نقل اقوال پیرامون وجوب توبه گوید: تحقیق آن است
که دلیلی بر وجوب فوری توبه در قرآن و روایات نداریم. زیرا در آنها فقط امر به توبه
شده است. و مادر کتابهای اصولی خود گفته ایم که امر به هیچ وجه گرچه در شریعت افاده
فوریت نمی کند و اجماع بر فوریت هم برای من تاکنون محقق نشده است و برای من چنین اجماعی
به طور قابل اعتبار هم حکایت نشده است. پس مستند وجوب توبه به نحو فوری فقط عقل است.
انصاف آن است که گرچه عقل به فوریتش دلالت می کند اما بر تمامی اقسام توبه و تدارک
آنها دلالت نمی کند و چنین چیزی محل اشکال است. بنابراین می گوییم که واجب است ترک
معاصی به نحو فوری و نیز پشیمانی از انجام گناه ها و عزم بر گناه نکردن هم واجب فوری
است. و تدارک مافات مثل نمازی که عمداً ترک شده و زکاتی که عمداً ترک شده، واجب است
فوراً تدارک شود و مانند آنها و دلیلی بر فوریت زاید بر آنها نداریم. بلکه عدم وجوب
فوریت توبه نسبت به جمیع اقسام تدارک به نحو اجماع ادعا شده است. به هر حال شایسته
نیست احتیاط در مواردی که امکان فوریت وجود دارد، ترک گردد، بلکه احتمال وجوب فوری
نفس توبه و آنچه این لفظ و واژه در عرف عام بر آن صدق می کند، در نهایت قوه است. و
چنانچه وجوب فوری توبه ترک گردد، بایستی درزمان بعد به طور فوری به جا آورده شود. و
آیا ترک توبه از جمله گناهان کبیره است یا نه؟ در آن اشکال وجود دارد و من تاکنون ندیده
ام که کسی به یکی از دو شق آن تصریح کند.(۲۱)

اختلاف معصیتها و تفاوت میان

توبه آنها

معاصی گوناگون اند و برای همین، کیفیت توبه آنها با یکدیگر متفاوت است. در ذیل به
این موضوع می پردازیم:

۱ توبه از گناهانی چون دروغ و نمیمه

برخی از گناهان نه حق اللّه است و نه حق الناس و نه آنکه حدی از حدود الهی را پایمال
می کند و تنها عملی قبیح به شمار می آید مانند دروغ و غنا و حسد و نمیمه و مانند آن.
در برخی از کتابها تصریح شده که برای توبه از چنین گناهانی بایستی فقط مجرد ندامت و
عزم بر عدم عود وجود داشته باشد. در کتاب تحریر می خوانیم: اگر توبه از معصیتی است
که موجب حقی نشده مثل نوشیدن شراب و دروغ، توبه از آن با پشیمانی از گناه مزبور و عزم
بر عدم بازگشت تحقق می گیرد.(۲۲) در نهج المسترشدین آمده است: اگر توبه از عملی است
که ویژه گنهکار است و ارتباطی به دیگری ندارد، مثل شرب خمر و پشیمانی و عزم بر عدم
رجوع که قبلاً درباره آن سخن گفتیم کفایت می کند.(۲۳) در اربعین آمده که اگر گناه
مستلزم و مستتبع امر دیگری نباشد که شرعاً به جا آوردنش لازم است، مثل پوشیدن لباس
حریر مثلاً، برای توبه از آن، ندامت و عزم بر عدم عود کافی است و چیز دیگری واجب نمی
باشد.(۲۴)

اما مطلبی که از سرائر که از مبسوط حکایت کرده ظاهر می شود، آن است که در چنین
مواردی علاوه بر ندامت و عزم بر عدم عود، استغفار هم لازم است.

سید محمد مجاهد بعد از این نقل قول گوید: سخن شیخ به احتیاط نزدیک است گرچه آنچه
دیگران پیرامون چنین گناهانی گفته اند که صرف ندامت و عزم بر عدم عود در توبه کافی
است در نهایت قوت و متانت است.(۲۵)

۲ توبه از گناهانی مثل عدم پرداخت زکات

و اگر گناه مورد نظر موجب تضییع حق مالی نشده و در عین حال ترک واجب است مانند منع
زکات، توبه از این نوع گناه انجام نمی پذیرد مگر با رساندن مال به مستحق، در کتاب نهج
المسترشدین در این باره آمده است: و اگر توبه از ترک واجبی چون زکات است، انجام نمی
گیرد مگر با دادن آن.(۲۶) و در شرح این کتاب آمده است. اگر توبه از ترک واجبی باشد،
یا وقت اداء آن واجب باقی است یا باقی نیست. اگر باقی است، توبه آن بدین صورت است که
آن عمل انجام شود مانند پرداخت زکات و انجام حج. و اگر وقتش گذشته یا قضایش واجب است
که باید قضا شود مثل نمازهای روزانه و یا واجب نیست مثل نماز عیدین که در صورت اخیر
فقط باید حالت پشیمانی ایجاد گردد.(۲۷)

مشمول این حکم امثال خمس و کفارات و آنچه انسان برخود به نذر و مانند آن لازم می
کند، می شود.(۲۸)

۳ توبه از گناهانی چون ترک نماز و روزه