پاورپوینت کامل جوانه های جاوید (بررسی هایی درباره سبک های تفسیری علامه طباطبائی ره و شناخت نامه المیزان) ۹۱ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل جوانه های جاوید (بررسی هایی درباره سبک های تفسیری علامه طباطبائی ره و شناخت نامه المیزان) ۹۱ اسلاید در PowerPoint دارای ۹۱ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل جوانه های جاوید (بررسی هایی درباره سبک های تفسیری علامه طباطبائی ره و شناخت نامه المیزان) ۹۱ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل جوانه های جاوید (بررسی هایی درباره سبک های تفسیری علامه طباطبائی ره و شناخت نامه المیزان) ۹۱ اسلاید در PowerPoint :

۱۷

اسلام دین معرفت، تفکر و تدبر است و از دیدگاه امام
صادق(ع) یک لحظه اندیشه ارزشمند برتر از یک سال عبادت است و در منابع روایی
تأکید براین می باشد که نگریستن به عالم عبادست است و اصولاً حیات فکری، فرهنگی
و معنوی جامعه به پرتو افشانی مشاهیر و دانشمندان بستگی دارد و تکریم مشاهیر
متعهدی که توانایی علمی خود را برای رشد معنوی و ایمانی جامعه بکار گرفته اند،
جویبارهای فضلیت را در دشت های تشنه انسانها جاری می سازد.

یکی از نمونه های نادر این عالمان ربانی در دهه های اخیر،
علامه سید محمد حسین طباطبایی (ره) می باشد همان مفسّری که در سنگرهای اعتقادی
و ایدئولوژیک با مادی گرایان و ملحدین به مصاف برخاست و با نگارش کتاب اصول
فلسفه و روش رئالیسم، برآنان غلبه یافت و جامعه را از سقوط در مرداب های الحاد
و غرب زدگی نجات داد، او ضمن این که بر ساحل قرآن، جرعه های جانبخشی را به
تشنگان معارف ناب نوشانید، ارزش های والا را پاسداری کرد، حیات معقول را تفسیر
نمود و هیچ گاه قرآن و عترت را از هم جدا ندانست و مرزهای تقوا و ایمان را از
گزند طوفانهای تهاجم و یورش خفّاشان شب پرست مصون نگاه داشت وی در این راه
تلاشهای فراوان نمود و مرارت هایی گران دید و از لذت های بدنی و آسایش های
متداول زندگی صرف نظر کرد تا با آرامش خاطر بتواند در اقیانوس قرآن و حدیث به
غوّاصی بپردازد و گوهرهای گرانبها و درخشانی را بدست آورد و به جامعه تقدیم کند
و سال گذشته به مناسبت سالروز رحلت این حکیم جهان تشیع بررسی هایی در سبک های
تفسیری او داشتیم که این نوشتار در راستای همان مطالب، از نظر خوانندگان خواهد
گذشت:

جایگاه سیاق آیات

سیاق آیات در المیزان جایگاه مهمی دارد و علامه از چنین
سبکی در تفسیرش بهره های فراوان برده است، سیاق به مفهوم نشانه های لفظی و
معنوی تأثیر گذار بر معانی واژه ها و کلّیت آیات می باشد، اهل ادب طرز جمله
بندی برگرفته از چینش خاصی را سیاق نامیده اند، به گونه ای که گاهی افزون بر
معنای هر یک از کلمه ها و سپس معنای جمله، مفهوم دیگری را برای جمله فراهم
آورد. علامه طباطبایی از سیاق آیات، نکات زیر را روشن کرده است:

الف: کشف و تبیین معانی و مفاهیم آیات یعنی در مواردی با
استفاده از این سبک ابهام موجود در آیه مورد نظر بر طرف شده، اجمالش را مفصل
نموده و ارتباط صدر و ذیل آیه را مشخص کرده است.

ب: تعیین معنای کلمه ای خاص.

ج: تشخیص روایت های اسرائیلی.

د: مشخّص نمودن مکّی و مدنی آیات: علامه برای این منظور
اصلی را بنیان می نهد و می گوید سُوَر و آیاتی که تنها مشتمل بر دعوت مشرکین به
اسلام و ستیز با بت پرستی است با روزگار قبل از هجرت که رسول اکرم (ص) در مکه
گرفتار بت پرستان بود، مناسب است و آیات قتال و احکام که به دنبال حوادث و
نیازمندی هایی که پس از هجرت و تشکیل جامعه اسلامی در شهر مدینه و پیشرفت روز
افزون اسلام، بوجود آمده، نازل گردیده است با آیات مدنی تطبیق می کند.

هـ: ترجیح قرائتی بر قرائت دیگر: یعنی وی در خصوص بحث از
قرائات در عین بی توجهی به اختلاف قرائت ها با تکیه بر قرائات رسمی مصحف (حفص
از عاصم) گاه قرائاتی را که هم خوانی بیشتری با سیاق آیات دارد بر می گزیند.

ز: برداشت ویژه ای از آیه به عنوان نمونه در آیه سوم از
سوره احزاب آمده است و توکل علی اللّه و کفی باللّه وکیلا(و بر خداوند توکل کن
و خدا کارسازی را کفایت می کند) چون آیه مزبور به خاطر قرار گرفتن در سیاق نهی
آیه: و لا تطع الکافرین و المنافقین آمده است علامه می نویسد دلالت بر معنای
خاص توکل بر پروردگار دارد در آنچه بر او وحی گردیده است که از کافران و
منافقان پیروی نکند هر چند خطر آفرین، مشکل زا و توام با هراس باشد.(۱)

ط: بهره مندی از سیاق آیات در تفسیر آیه ها و عبارات تکراری
قرآن. در این خصوص غالب مفسّران تنها به تفسیر یک مورد اکتفا کرده اند و در
مورد دیگر از آن گذشته و یا به همان مورد اول ارجاع داده اند ولی علامه با توجه
به سیاق آیات برای هر یک از این جملات علاوه بر معنا و تفسیر عام، مفهوم دیگری
را مطرح می کند.(۲)

کوشش های علامه طباطبائی در شناسایی واژگان و اهتمام در
وجوه معنای لغت نیز در بین مفسّران شیعه کم بدیل است. ایشان برای بیان معنای یک
لغت و تعیین قلمرو شمول آن شیوه های متعددی را پی گرفته است و در مواردی به کمک
آیات گوناگون به تعریف واژه ای پرداخته و در برخی امور معنای لغتی را با کمک
فهم عرفی بیان نموده است. همچنین با استمداد از سیاق آیات و ارتباط اجزای کلام
از تبیین معنای واژه ها روی آورده است. ایشان با استفاده از آیات قرآن آرای
لغویین را مورد نقد و ارزیابی قرار می دهد اگر چه در المیزان از کتاب صحاح
اللغه برای تشریح مفهوم پاره ای واژه ها استفاده شده ولی مؤلف در مواقعی به نقد
آراء آن روی آورده است.

علامه در سبک تفسیری خود نه به تشریح مباحث ادبی اکتفا
می کند و نه آن که همچون طبری در تفسیر مجمع البیان، در کنار مباحث گوناگون به
مسایل نحوی محوریت می دهد بلکه به فهم قرآن در پرتو آیات، بیشتر تکیه دارد و
بیشتر اهتمام را در چنین عرصه ای بکار گرفته است البته این بدان معنا نیست که
در المیزان مباحث نحوی نیامده بلکه در حد ضرورت نکات دستوری و بلاغی مطرح شده و
از آنها در فهم آیات و برداشت از مضامین قرآنی کمک گرفته شده است. در میان
احتمالاتی که اهل بلاغت بیان کرده اند علامه ملاکی را می پذیرد که سیاق آیات
برآن مهر تأیید می زند. انتخاب و ترجیح یک اعراب از میان چند وجه اعرابی ثبت
شده در میان متون تفسیری و ادبی، تکیه علامه را بر سیاق آیات بوضوح نشان
می دهد. بحث اختلاف قرائات را هم ایشان طرح می نماید و بنای تفسیر خود را بر
قرائت عاصم به روایت حفص قرار می دهد.(۳)

توجه به ثقل اکبر و ثقل اصغر

رسول اکرم (ص) فرموده اند: «وانّی تارک فیکم ثقلین ما ان
تمسکتم بهما لن تضلوا بعدی و هو کتاب الله و عترتی اهل بیتی لن یفترقا حتی یردا
علیّ الحوض»(۴) لازمه چنین هم سانی آن است که روایات اهل بیت (ع) ملازم و همتای
قرآن باشند. از این رو عدم مراجعه به احادیث معتبر در فهم ظواهر آیات قرآن مایه
افتراق بین ثقلین و عامل گمراهی قلمداد می شود البته روایات هم در اصل، حجّیت و
تأیید محتوا به قرآن وابسته اند و هویت خود را از کلام وحی می گیرند. همچنین
عترت طاهرین گرچه به لحاظ های معنوی و در نشئه باطن از قرآن کمتر نمی باشند اما
به لحاظ ظاهر و در مدار تعلیم و تفهیم معارف دینی، قرآن کریم را ثقل اکبر و آن
بزرگواران را ثقل اصغر می گویند که خود را برای صیانت از قرآن فدا نمایند. نکته
دیگر این که روایات از سه جهت می توانند غیر قطعی باشند: سند و اصل صدور زیرا
خبر متواتر و یا خبر واحد محفوف به قراین قطع آور نادر است، جهت صدور: از آن رو
که احتمال تقیه در روایات وجود دارد، دلالت: زیرا پشتوانه دلالت آن بر محتوای
اصول عقلانی همچون اصالت اطلاق، اصالت عموم، اصالت عدم تقیید و اصالت عدم تخصیص
و اصالت عدم قرینه و مانند آن می باشد اما قرآن کریم در این ابعاد و محورها
قطعی است زیرا اسنادش به پروردگار متعال مسلّم و محتوم است و به لحاظ صدور
آسیب پذیر نخواهد بود زیرا خدای سبحان در بیان حقایق تقیه نمی کند. از نظر
دلالت چون آیات قرآن از احتمال تحریف از یک سو و احتمال سهو و نسیان و خطا در
فهم و عصیان در ابلاغ و املاء از طرف دیگر مصون است به علاوه قرآن عهده دار
تبیین خطوط اصلی دین است نه فروع و امور جزئی آن و لذا پس از ارجاع متشابهات به
محکمات و حمل مطلق ها بر مقیّدها و عموم ها بر خصوص ها و بازگردانیدن ظواهر به
خصوص یا اظهرها و جمع بندی آیات و مطالب، امری یقینی است و قرآن کریم پایگاه
قطعی و اطمینان بخش دین است.(۵)

علامه طباطبایی به پیروی از توصیه مؤکّد رسول اکرم(ص) برای
سنت نبوی و بیان ائمه ارجی گران قائل است و می نویسد قرآن در بیان مقاصد خویش
سنت رسول اکرم را اعتبار بخشیده و آن را الگو قرار داده است.(۶)

به نظر علامه طباطبایی جدایی مسلمانان از مکتب اهل بیت
بزرگ ترین ضربه ای بود که به علوم و معارف قرآنی وارد گردید.(۷)

وی بر این اعتقاد اصرار داشت که هرگز قرآن بدون توجه به
تفسیر و تبیین اهل بیت(ع)، فهمیده نمی شود زیرا این تفکیک همان افتراقی است که
رسول اکرم(ص) به نفی آن خبر داد و اگر جایی قرآن حضور ظاهری داشت و عترت طاهره
غایب بودند یا آنها حضور دارند و قرآن کریم غایب است اطمینان حاصل می شود که هر
دو غایبند زیرا این دو در معیّت هم هستند.(۸)

آن مفسّر عالیقدر که سیری طولانی و توأم با بصیرت و
ژرف کاوی در سیره و سنت معصومین داشت، هر آیه که طرح می گردید، به گونه ای آن
را تفسیر می نمود که اگر در سنت پیامبر و سخن اهل بیت(ع) دلیل یا تأییدی وجود
دارد، از آن به عنوان استدلال یا استمداد بهره برداری شود در غیر این صورت به
سبکی آیه مورد بحث را تفسیر می نمود که متعارض با سنت قطعی آن ذوات مقدس نباشد
زیرا این تباین همان افتراقی است که پیامبر پیروان خود را از آن نهی می کند.(۹)
در واقع وی معانی آیات و آنچه را از قرآن درک و کشف نموده با روایات معصومین
تأکید کرده است و تصریح می نماید اگر خبری متواتر یا همراه با قرینه قطعی باشد
در حجّیت آن هیچ تردیدی وجود ندارد و اعتقاد دارد بین سنت مسلّم و ظاهر قرآن
فاصله ای نمی باشد و می کوشد تا پیچیدگی آیه را بر طرف سازد و توهّم اختلاف
ظاهری میان آیه مورد نظر و روایت معتبر و مستند را بر طرف کند.(۱۰) البته به
باور علّامه رفع این تعارض بدون آوردن شاهد لفظی از خود قرآن برای کسی که به
نبوت و عظمت این مقام معتقد نباشد کافی نخواهد بود.(۱۱) در واقع اگرچه علامه
شیوه تفسیر قرآن به قرآن را به عنوان سبک اساسی خود در کشف معانی قرآن و آگاهی
بر مدلول های آن برگزیده است ولی هنگام تفسیر آیات و آگاهی از مقاصد آنهااز سنت
در تأیید معانی استنباط شده، با تدبّر در آیات، استعانت می جوید و در توجیه
روایات و مقایسه بین آراء مفسّران، اعتماد به روش تفسیری قرآن با قرآن را مورد
توجه قرار می دهد: تفسیر آیات با تدبر و دقت در آنها و در آیات دیگر و با
استفاده از احادیث روش اساسی است که بدان تمسّک جسته ایم و این همان شیوه ای
است که رسول اکرم(ص) و اهل بیت او، در احادیث خود، بدان افراد را ترغیب
نموده اند.(۱۲)

نقد و بررسی جوامع روانی

علامه در روند تلاش های تفسیری خود، مشکلات حدیث هایی را که
در خصوص آیات قرآن وارد شده حل کرده و روایاتی را که با ظواهر و نصوص قرآن
موافق نمی باشد به منظور عملی ساختن دستورات معصومین غیر صحیح خوانده است زیرا
ائمه هدی یادآور شده اند روایاتی که با کتاب الهی در تباین است و سخن ما
نمی باشد مطالبی از دوستان نادان یا دشمنان ما می باشد که بنا به دلایلی به ما
منسوب داشته اند.(۱۳)

در تفسیر المیزان احادیث مرتبط با آیات مورد نظر از منابع
معتبر نقل گردیده و در موارد ضروری روایات نا موافق با نصوص قرآنی نقد و بررسی
شده و در نتیجه حدیث های صحیح از روایت های ضعیف تفکیک گردیده اند به علاوه
توضیحات و تعلیقات آموزنده ای بر پاره ای روایات نگاشته شده که در روشن ساختن
مدلول آنها مفید و راهگشایند. تبیین معانی احادیث و بهره مندی از آنها در خصوص
آیاتی که تفسیر می شوند به قدری تحقیقی و موشکافانه است که خواننده با فراست در
مقابل این توانایی و آگاهی، زبان به تحسین می گشاید و به همین دلیل است که برخی
از پژوهندگان علوم قرآنی معاصر گفته اند خدای بزرگ به علامه طباطبایی خصیصه
بزرگ تأویل احادیث را عنایت فرموده است که از معجزات حضرت یوسف(ع) به شمار
می رود و این موضوع یعنی روایت را به ریشه اش برگردانیدن و روایاتی را که از
بیت رسول الله صادر شده است به قرآن برگرداندن کمال شگفتی است.(۱۴)

از ارزشمندترین تلاش های علامه طباطبایی در بحث های روایی
تفسیرالمیزان داوری در خصوص اخباری است که در اصطلاح اهل حدیث به اسرائیلیات،
مسیحیات و مجوسیات موسوم است. زیرا از رحلت رسول اکرم(ص) بازار جعل حدیث رواج
یافت و مزدوران دربارهای امویان و عباسیان برای تحکیم پایه های غاصبان حکومت و
تقرّب به خلفا به جعل حدیث درباره افراد محبوب با مبغوض روی آورند. احبار یهود
و خواص مسیحی و مجوسی در صدر اسلام نیز اخباری غیر واقعی را به منابع روایی
افزودند. همچنین ایشان در پرتو آگاهی های عمیق و گسترده و کارآمد خود در
المیزان کوشیده است تا بر افسانه های آمیخته به خرافات که به عنوان اخبار
امت های گذشته، قصص پیامبران و چگونگی خلقت انسان در برخی منابع مخدوش آمده
است، مهر باطل بزند و ساحت مقدس تفسیر را از این آفت های بسیار آسیب زا پیراسته
نماید و در برابر نفوذ چنین داستانهای غیر واقعی از حریم تفسیر پاسداری کند. وی
در این باره می نویسد: سبب عمده اختلاف در روایات تفسیری علاوه بر دستبردها و
خیانت هایی که اجانب در این گونه روایات داشته اند دو نکته اساسی است: نخست این
که این مسئله از اموری بوده که اهل کتاب نسبت به آن تعصّب داشته اند و از سوی
دیگر مسلمانان نیز اهتمام بسیار زیادی نسبت به تدوین و نگارش روایات داشته و
آنچه را نزد دیگران موجود بوده، جمع نموده اند، بویژه پس از آن که گروهی از
عالمان اهل کتاب مانند وهب بن منبه و کعب الاحبار مسلمان شدند و اصحاب و تابعان
از این دو نفر روایات را اخذ کرده و ضبط نموده اند. متأخرین از

اسلام در این روش پیروی کردند و بر این آشفتگی افزودند.(۱۵)
و در جای دیگر می نویسد: از کسانی که زیر بار این گونه یافته های گوناگون و
مطالب جعلی یهودیان و روایات ساختگی می روند بعید نیست که اتهاماتی بس بزرگ را
به انبیاء الهی نسبت دهند، اخباری از این نمونه را حشویه و جبریّه که روشی جز
افترا به خداوند و فرستادگانش ندارند ساخته و پی گرفته اند ولی عدلیه و موحدان
هرگز به این خرافات دل نبسته اند و نفرین الهی بر آن گروه از عالم نمایانی که
در کتاب های خود چ