پاورپوینت کامل تأملی بر اقتصاد اسلامی در اندیشه شهید محمد باقر صدر ; مرجع اقتصاد اسلامی در اندیشه شهید محمد باقر صدر ۷۱ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل تأملی بر اقتصاد اسلامی در اندیشه شهید محمد باقر صدر ; مرجع اقتصاد اسلامی در اندیشه شهید محمد باقر صدر ۷۱ اسلاید در PowerPoint دارای ۷۱ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل تأملی بر اقتصاد اسلامی در اندیشه شهید محمد باقر صدر ; مرجع اقتصاد اسلامی در اندیشه شهید محمد باقر صدر ۷۱ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل تأملی بر اقتصاد اسلامی در اندیشه شهید محمد باقر صدر ; مرجع اقتصاد اسلامی در اندیشه شهید محمد باقر صدر ۷۱ اسلاید در PowerPoint :

۱۰

زمانی که دکتر محمد شوقی الفنجری، استاد اقتصاد دانشگاه قاهره، به
دیدار سید محمد باقر صدر، در منزلش در نجف اشرف رفت، پیش از هر
چیز، از او پرسید: دانش آموخته کدام یک از دانشگاه های جهان است؟
سید محمد باقر صدر پاسخ داد که در هیچ دانشگاهی نه در عراق و نه در
خارج عراق، تحصیل نکرده و تنها در مساجد نجف که محل برگزاری
دروس حوزه علمیه نجف است، تحصیل کرده است. دکتر شوقی
الفنجری به وی گفت: حقا که مساجد نجف بهتر از دانشگاه های اروپا
است.

دکتر شوقی الفنجری پس از بازگشت به قاره، به دکتر زکی نجیب
محمود، پیشنهاد ترجمه کتاب مبانی منطقی استقرار را به انگلیسی داد و
کتاب های فلسفتنا و اقتصادنا را برای روژه گارودی فرستاد». (زکی
المیلاد، الاسلام و الاصلاح الثقافی، القطیف، آفاق، ۲۰۰۷، ص ۳۶).

می توان سه اثر ارزشمند «اقتصادنا»، «فلسفتنا» ـ که در اوائل دهه
شصت تألیف شدند ـ و «الاسس المنطقیه للاستقراء» را منابع اصلی
اندیشه های سید محمد باقر صدر، در حوزه های فلسفه، کلام و اقتصاد
دانست. اهمیت این آثار به مرور زمان بیشتر شد؛ اما کتاب «اقتصادنا» از
میان تمام کتاب های شهید محمد باقر صدر، برجسته تر و راهبردی تر
است؛ به چند دلیل:

۱. اینکه در شرایط و فضایی سیاسی و ایدئولوژیک و فکری خاص
ظهور یافت. در نتیجه چالش موجود در آن زمان، میان اردوگاه
سرمایه داری و اردوگاه سوسیالیستی ـ مارکسیتی شرق بر جغرافیای
جهانی حاکم شده بود. در این زمان و در این فضا، پرسش از قدرت اسلام
بر رویا رویی با مشکلات و دشواره های مطرح در مثلث قدرت، اقتصاد و
نظام اجتماعی با تأکید فراوان مطرح شد. کتاب اقتصادنا در چنین
فضایی عرضه گردید.

این کتاب به مطالعه واقع بینانه، نقادانه و محققانه مکتب های
اقتصادی مارکسیسم، سرمایه داری و اسلام و مبانی فکری و ابعاد
تفصیلی این سه مکتب می پردازد. گذشته از این، نگارش این کتاب،
نقطه عطفی در حیات فکری سید محمد باقر صدر به شمار می رود که با
این کار به نیازی اساسی در جامعه خود پاسخ داد؛ اگر چه موضوع آن ـ
یعنی اقتصاد ـ در صدر فهرست اولویت های علمی و فکری وی نبود.

۲. این کتاب به لحاظ سطح، موضوع و روش، تلاش جدید و جدی در
حوزه نگارش ها و پژوهش های حوزوی است. روش بخشی اساسی را در
ساختار معرفتی کتاب تشکیل می دهد و معیار اول موفقیت این کتاب
هم در روش مندی آن نهفته است. روش بحث کتاب اقتصاد نا که شامل
ساختار نظری و ارائه بحث و رجوع به منابع اصیل و شیوه استدلال و
اصول داوری به کار گرفته شده در آن، پیش از دوستان، محل شگفتی
دشمنان شده است.

۳. این کتاب تلاشی تأسیسی و بنیادین است که هدف آن ارائه سیمای
نظری یکپارچه اقتصاد اسلامی است. تا پیش از این تجربه،
تلاش هایی غالباً محدود یا ناقص در این زمینه شده بود که تنها به
برخی پرسش های جزئی پاسخ می گفت یا واکنشی ایدئولوژیک و تند به
اندیشه مارکسیسم یا کمونیسم بوده است. محمد المبارک در یاد کرد از
مهم ترین پژوهش هایی که در زمینه اقتصاد اسلامی ظهور یافته اند،
چنین می گوید: «می توان چهار نمونه از این دست تألیفات را که شاید با
تفاوت در ویژگی ها و شرایط زمان تألیف، بهترین ها هم باشند، چنین
معرفی کرد:

۱. «عدالت اجتماعی در اسلام»؛ تألیف سید قطب که کتابی پیشگام در
جهان عرب و اسلام است و تأثیری عمیق و گسترده داشت و به
زبان های گوناگون ترجمه شد و هنوز هم به دلیل طرح خطوط عمیق،
مفاهیم روشن و تعیین هدف «سیاست مالی» مرتبط با عدالت اجتماعی
و نه «نظام اقتصادی در اسلام»، ارزش خود را حفظ کرده است.

۲. «اسلام و نظام های اقتصادی معاصر»؛ نوشته استاد ابوالاعلی مودودی؛ شاید
بتوان وی را نخستین نویسنده مسلمان معاصر دانست که در این
موضوع به تألیف دست یازیده است. رساله ها و مباحث وی به زبان اردو
نوشته شده و پس از سال ها به عربی ترجمه شده است. مودودی مباحث
و تألیفات ارزشمندی درباره ربا و مالکیت بر زمین دارد که به لحاظ
تحلیل واقع گرایانه ممتاز است.

۳. اشتراکیه الاسلام (سوسیالیست بودن اسلام)؛ تألیف دکتر مصطفی سباعی
این کتاب از حیث پرباری مطالب و نظم و نسق بخشیدن به آن، و شور و
حرارت دعوت به اسلام برجسته است؛ هر چند بر آن عیب گرفته اند که در
تفسیر نصوص به نفع سوسیالیسم، به هدف تقویت آن، توسع به خرج
داده است و اگر مرگ به سراغش نیامده بود، قصد داشت چاپی منقح از
آن را حاوی توضیحات و پاسخ های وی به پاره ای بد فهمی ها بود، ارائه
کند.

۴. اقتصادنا؛ تألیف پژوهشگر و متفکر بزرگ شهید سید محمد باقر صدر
که نخستین تلاش علمی بی همتا در نوع خود برای استخراج نظریه
اقتصادی اسلام از احکام شریعت است و در آن نویسنده، از طریق طرح
تفصیلی احکام شریعت تا اصالت فقهی و مفاهیم و اصطلاحات علم
اقتصاد را جمع کرده است. وی کتابش را در دو بخش بزرگ سامان داده
است؛ در بخش نخست به طرح، تفسیر و نقد علمی دو مکتب اقتصادی
سرمایه داری و مارکسیسم پرداخته است و در بخش دوم، به استخراج
نظریه ای اقتصادی در اقتصاد اهتمام ورزیده است.

اقتصادنا از سه بخش تشکیل شده است: بخش اول و دوم به نقد نظام
سرمایه داری و سوسیالیسم می پردازد و بخش سوم که مهم ترین بخش
این کتاب است، به اقتصاد اسلامی می پردازد. شاهکار شهید صدر، در
همین بخش از کتاب تجلی یافته است. در این بخش که مورد نظر ما در
این گزارش است، مباحث مختلفی گنجانده شده است: در مقدمه این
بخش که با عنوان «نشانه های کلان و اساسی اقتصاد اسلامی» نام
گرفته، تأملاتی روش شناختی آمده است و پس از آن، بخش عمده ای به
نظریه توزیع پیش از تولید و نظریه توزیع پس از تولید، اختصاص داده
شده و پس از آن به نظریه تولید و سپس به مسئولیت دولت در نظام
اقتصادی اسلامی پرادخته شده است.

مبادی (اصول) اقتصاد اسلامی

شهید صدر، سه اصل اساسی را برای نظام اقتصادی اسلام بر
می شمرد: مالکیت دو گانه، آزادی اقتصادی محدود و عدالت اجتماعی .

شهید صدر معتقد است که اختلاف اساسی میان اسلام و نظام
سرمایه داری و سوسیالیسم، در ماهیت مالکیت مورد پذیرش هر یک از
این نظام ها نهفته است، زیرا جامعه و نظام سرمایه داری به شکل خاص
فردی از مالکیت باور دارد و مالکیت عمومی را جز در موارد ضرورت
اجتماعی به رسمیت نمی شناسد و جامعه سوسیالیستی درست به عکس
این است؛ اما جامعه اسلامی با هر دو نظام تفاوت دارد، زیرا «اشکال
مختلف مالکیت را در آن واحد به رسمیت می شناسد و به جای اصل تک
شکلی مالکیت که سرمایه داری و سوسیالیسم پذیرفته اند، اصل مالکیت
دو گانه یا مالکیت دارای اشکال متنوع را پذیرفته است. اشکال مختلف
مالکیت بر سه گونه است: مالکیت خصوصی، عمومی و دولتی .

در باب آزادی محدود اقتصادی، شهید محمد باقر صدر معتقد است که
دو قید، مانع مطلقیت مالکیت خصوصی در اسلام می شود. قید نخست
شخصی و درونی است و بر گرفته از ارزش های اخلاقی مشارکت در
ثروت، آن گونه که اسلام آموخته است. این ارزش ها که از حیطه حکم و
جبر حکومت خارج اند، قابل سنجش نیستند و صرفاً ابزاری هستند که
دین به فرد بخشیده است؛ اما قید دوم که قیدی عینی و واقعی است و در
قانون به دقت مشخص شده است، در دو سطح کاربرد دارد: در سطح اعلا
«منابع کلی شریعت اسلام، مجموعه ای از فعالیت های اقتصادی و
اجتماعی، مانند ربا و احتکار و مانند آن باز داشته است» و در سطح دیگر
«اصل اشراف ولی أمر را بر فعالیت های عمومی و اصل دخالت دولت را
برای حفظ منافع عمومی و آزادی های عمومی مقرر داشته است». در
باب عدالت اجتماعی، شهید صدر به خطر کلی گویی ها و تعمیم های بی
فائده در باب رابطه اسلام با عدالت اجتماعی توجه می دهد و به اجمال
متذکر می شود که مفهوم عدالت اجتماعی به دو اصل فرعی «تکافل
عمومی» و «توازن اجتماعی» منقسم می شود.

دین و اقتصاد

از دیدگاه شهید صدر، کاری که دین می کند، این است که نزاع میان فرد
و جامعه را حل می کند، «زیرا دین قدرتی معنوی است که می تواند چشم
پوشی انسان را از لذائذ موقت دنیوی جبران کند و او را به فداکاری در راه
اهداف متعالی تشویق کند و از سود و زیان مفهومی فراتر از محاسبات
تجاری اش در اندیشه انسان خلق کند».

شهید صدر معتقد است که اقتصاد اسلامی، بر عکس اقتصاد
مارکسیستی که مدعی علمیت است، علم نیست. «اقتصاد اسلامی از
این حیث شبیه مکتب اقتصادی سرمایه داری است که کارش تغییر
واقعیت است و نه تفسیر آن، زیرا وظیفه مکتب اقتصادی اسلام کشف
سیمای کامل حیات اقتصادی براساس شریعت اسلام و مطالعه افکار و
مفاهیمی است که از پس این سیما پرتو افشانی می کنند». شهید صدر
معقتد است که اقتصاد اسلامی ادعای علمی بودن ندارد، بلکه از اهداف
اجتماعی آغاز می شود و سپس واقعیت اقتصادی را با آن در می آمیزد.
وی توضیح می دهد که اسلام بر خلاف مارکسیسم رابطه ای میان
تحولات شیوه های تولید و تحولات در روابط اجتماعی و روابط تولید
نمی بیند.

دشواره اصلی اقتصاد

محمد باقر صدر بر آن است که دشواره اصلی اقتصاد سرمایه داری،
کمیابی منابع طبیعی در برابر مقتضیات و نیازهای مدنیت جدید و در
اقتصاد سوسیالیستی، تضاد میان روش تولید و روابط توزیع است. از
دیدگاه شهید صدر، مخالفت اسلام در اینجا با سرمایه داری از آن رو
است که معتقد است در طبیعت، منابع و ثروت های فراوانی برای بشریت
فراهم است و مخالفتش با سوسیالیسم از آن رواست که مشکل را نه در
شیوه های تولید، بلکه در خود انسان می بیند.

رویکرد اساسی «اقتصادنا» بر توزیع و شیوه هایی استوار است که اسلام
از طریق آن توانایی تنظیم توزیع را برای رساندن ثروت اقتصادی به حد
اعلای آن داراست که راه آن بهره گیری انسان از منابع و ثروت های
طبیعی است، چنان که گفته آمد، بخش اصلی کتاب به دو بخش «توزیع
پیش از تولید» و «توزیع پس از تولید» اختصاص داده است.

«دستگاه توزیع در اسلام، از دو ابزار اصلی تشکیل شده است: کار و
نیاز» از دیدگاه شهید صدر اسلام تنها کار را موجب مالکیت کارگر به
نتیجه عمل خویش می داند و این مالکیت خصوصی مبتنی بر کار،
گویای میل طبیعی انسان به تملک نتایج کار خویش است و قاعده ای
اسلامی که شهید صدر استخراج می کند، این است که کار موجب
مالکیت کارگر بر ماده و نه سبب ارزش آن است، بنابراین کارگر، زمانی که
لؤلو را استخراج می کند تنها با این کارش، مالک آن می شود و با این کار،
به آن ارزش نمی بخشد.

شهید صدر، عناصر سه گانه شکل دهنده دستگاه توزیع در اسلام را
چنین خلاصه می کند: کار به عنوان اساس مالکیت ابزاری اصلی برای
توزیع است، بنابراین کسی که در عرصه طبیعت کار می کند، ثمره کارش
را خود می چیند و مالک آن می شود.

نیاز به عنوان تعبیری از حق انسانی ثابت در زندگی شرافتمندانه،
ابزاری اساسی برای توزیع است و به این ترتیب، توزیع متکفل رفع
نیازهای جامعه اسلامی است.

مالکیت، از طریق فعالیت هایی تجاری که اسلام در ضمن شرایط
خاصی که تعارضی با اصول اسلامی عدالت اجتماعی نداشته باشد،
اجازه آن را داده است، ابزار ثانوی توزیع است.

شهید صدر در بحث توزیع، مشکل اساسی اجتماعی را «ستم»
می داند.

ملاحظا

 اشتراک گذاری در شبکه های اجتماعی، به دوستانتان معرفی کنید.

  راهنمای خرید:

• همچنین لینک دانلود به ایمیل شما ارسال خواهد شد به همین دلیل ایمیل خود را به دقت وارد نمایید.
• ممکن است ایمیل ارسالی به پوشه اسپم یا Bulk ایمیل شما ارسال شده باشد.
• در صورتی که به هر دلیلی موفق به دانلود فایل مورد نظر نشدید با ما تماس بگیرید.