پاورپوینت کامل روحانیت و نهضت نفت ; قسمت اول ۹۰ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل روحانیت و نهضت نفت ; قسمت اول ۹۰ اسلاید در PowerPoint دارای ۹۰ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل روحانیت و نهضت نفت ; قسمت اول ۹۰ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل روحانیت و نهضت نفت ; قسمت اول ۹۰ اسلاید در PowerPoint :

۴

کلیات

دکتر مصدق در مجلس چهاردهم، طرحی را بدین مضمون مطرح کرد
که «تا زمانی که قشون اجنبی در خاک ایران حضور دارد، دادن هر نوع
امتیاز به خارجی ممنوع است».۱ البته در همین زمان، غلام حسین
رحیمیان، نماینده قوچان در مجلس شورای ملی، طرحی داد که بر
اساس آن، امتیاز نفت جنوب که در آن زمان، در دست انگلیسی ها بود، به
این علت که در زمان زمامداری رضاشاه داده شده است، ملغی اعلام
شود. مصدق به این دلیل که این طرح، در زمره ایقاعات مجلس است
(که طرف مقابل ندارد) و قابل تغییر است (به خلاف عقدها که طرف
مقابل دارد و به راحتی قابل تغییر نیست)، آن را امضا نکرد.۲

در مجلس پانزدهم، در حالی که آیت الله کاشانی تبعید بود،۳ قرارداد
الحاقی «گس گلشائیان» جهت تنفیذ قرارداد ۱۹۳۳ (البته با پرداخت
چند هزار لیره اضافی) مطرح شد۴ که با مقاومت اقلیت مجلس (مکی،
بقایی، حایری زاده، رحیمیان، آزاد و…) و نیز به مدد نامه ای که مصدق۵
تحت اصرار مکی۶ به نمایندگان مجلس می دهد، تصویب نمی شود.۷

با پایان گرفتن دوره پانزدهم مجلس شورای ملی، مصدق که مدتی از
سیاست کناره گرفته بود، به دعوت اقلیت مجلس پانزدهم، وارد سیاست
شد و در نخستین گام، به همراه ۱۸ نفر دیگر، به عنوان اعتراض به
دخالت دولت در انتخابات مجلس شانزدهم، در دربار متحصن شد. با
ابطال انتخابات تهران و تجدید آن، مصدق، کاشانی (که در این شرایط،
در خارج از کشور تبعید بود۸ و دیگر گروه متحصنان در دربار، به مجلس
شانزدهم راه یافتند. گروه متحصن در دربار، در مجلس شانزدهم، نطفه
جبهه ملی را تشکیل دادند و برنامه خود را به صورت رسمی در تاریخ
۲۵/۱۲/۱۳۲۸ اعلام کردند.

با استعفای منصور، سپهبد رزم آرا، به رغم میل شاه جوان، در
۵/۴/۱۳۲۹ به نخست وزیری رسید.۹ دولت رزم آرا، لایحه گس گلشائیان
را که در مجلس پانزدهم تصویب نشده بود، به مجلس شانزدهم
(کمیسیون نفت به ریاست مصدق) داد و کمیسیون نفت، مدتی بعد
نظرش را درباره رد لایحه رسماً اعلام کرد. به رغم این، دولت رسماً
موافقت خود را با لایحه اعلام کرد؛ گر چه چند ماه بعد، در تاریخ
۱۹/۹/۱۳۲۹ گزارشی دایر بر رد لایحه الحاقی مذکور تقدیم مجلس کرد.

فردای این روز (یک روز پس از قتل رزم آرا)، کمیسیون نفت مجلس، به
ملی شدن صنعت نفت به اتفاق آرا رأی داد۱۰ و این امر در تاریخ
۲۹/۱۲/۱۳۲۹، به تصویب نهایی مجلس شورای ملی رسید۱۱ و به تبع
آن، در تاریخ ۹/۲/۱۳۳۰، لایحه ای نه ماده ای۱۲ در مجلس سنا به
تصویب رسید که بر اساس آن، هیأتی معروف به «هیأت مختلط» مرکب
از نمایندگان مجلسین سنا و شورا، به خلع ید از شرکت نفت انگلیس
بپردازند و اساس نامه شرکت ملی نفت را تنظیم کنند. این اقدام مجلس،
خشم انگلیس، روسیه و آمریکا را برانگیخت. در تاریخ ۱۰/۳/۱۳۳۰
رییس جمهور آمریکا پیامی خطاب به دکتر مصدق فرستاد و ضمن
اظهار نگرانی از اختلافات میان ایران و انگلیس، توصیه کرد که ایران در
مسیر مجاهدت برای ملی کردن صنعت نفت، بنا را بر مذاکرات دوستانه
با نمایندگان انگلیس بگذارد.۱۳

۱. اقدامات آیت الله کاشانی برای ملی شدن صنعت نفت

در همه مراحلی که ملی شدن صنعت نفت طی کرده است، آیت الله
کاشانی نقش محوری و رهبری داشته است. وی با فشارهای سیاسی ای
که با پشتوانه قوی مردمی خود داشت، موجب می شد تا اولاً سایر
طرفداران ملی شدن صنعت نفت از مصدق و یارانش گرفته، تا مردم
عادی از ادامه راه بازنمانند و استقامت ورزند و هم مخالفان ملی شدن
صنعت نفت ، چه رجال سیاسی داخلی و چه سفارت های بیگانه عنان
نهضت را به دست خود بپیچانند و جهت دهند. آیت الله کاشانی، از تبیین
مفاسد اقتصادی کارگزاران دولتی و وضعیت اسف بار اقتصادی جامعه
شروع و کم کم طرح ملی شدن صنعت نفت را مطرح کرد.

برای مثال وی در تاریخ ۱۹/۱۰/۱۳۲۶، در یک مجلس عزاداری که به
مناسبت اربعین حسینی (ع) برگزار شده بود، با گفتن مطالبی در
خصوص وضعیت اسف بار اقتصاد، از قبیل «وضع فعلی ما غیرعادی
است؛ مملکت رو به ویرانی می رود؛ ثروت مملکت را زمامداران ما
می ربایند و … . متأسفانه تجارت مسلمانان به دست چند نفر یهودی
اجنبی افتاده است»، مردم را به شدت نسبت به وضعیت اقتصاد مملکت و
فساد اقتصادی زمامداران، نفوذ یهودی ها و… تحریک کرد. پس از این
تاریخ، تا زمان واقعه ۱۵/۱۱/۱۳۲۷ که از سوی ناصر فخرآرایی، خبرنگار
روزنامه پرچم اسلام، به سوی شاه تیراندازی کرد و به تبعه آن آیت الله
کاشانی به لبنان تبعید شد، به مناسبت های مختلف، آیت الله کاشانی
علیه دولت، مفاسد اجتماعی، کارگزاران فاسد و بیگانگان به افشاگری
می پرداخت.

وی مجدداً در تاریخ ۲۹/۳/۱۳۲۹ در حالی که غیاباً از جانب مردم
تهران به نمایندگی مجلس شانزدهم رأی آورده بود، وارد ایران شد و
مورد استقبال بی نظیری قرار گرفت.۱۴ وی کمی بعد، بیانیه ای علیه
قرارداد گس گلشائیان صادر کرد که در آن آمده بود: «نفت ایران متعلق
به ملت ایران است و به هر ترتیبی که بخواهد، نسبت به آن رفتار می کند
و قراردادی که با اکراه و اجبار تحمیل شود، هیچ نوع ارزش قضایی
ندارد».۱۵

هفت روز پس از ورود آیت الله کاشانی به ایران، منصور در تاریخ
۵/۴/۱۳۲۹ استعفا داد و رزم آرا روی کار آمد. آیت الله کاشانی در
تاریخ های ۸/۱۰/۱۳۲۹ و ۶/۱۱/۱۳۲۹، سخنرانی هایی علیه رزم آرا که
به این دلیل که ملت ایران شایستگی ساختن «لولهنگ» را هم ندارد، به
شدت با ملی شدن صنعت نفت مخالف بود، برگزار کرد و در قطعنامه
پایانی آنها، از «ملی کردن صنعت نفت به عنوان یک خواسته عمومی»
یاد کرد.۱۶ وی حتی طی بیانیه ای مبسوط به شرح ذیل، اعلام کرد:

۱. کشورهای اسلامی دریافته اند که میراث غرب برای آنها چیزی جز
«بی دینی، نفاق، ظلم، فساد، فحشاء و…» نبوده است، از این رو، دیگر
ادامه سلطه کشورهای غربی از طریق حمایت از خیانت کاران
وطن فروش، انتخابات فرمایشی و تحمیلی، حکومت های نظامی و… بر
جهان اسلام ممکن نیست.

۲. زعمای دینی به این نتیجه رسیده اند که باید نفت ایران ملی شود تا
منافع آن به عموم مردم برسد. ملی کردن منابع، کاری است که خود
کشورهای اروپایی، از جمله انگلیس، برای بهره برداری بیشتر آنها به
نفع شهروندان شان انجام می دهند.

۳. استعمارگران در برابر خواست ملی شدن صنعت نفت ما، هیچ
مقاومتی نمی توانند بکنند، همچنان که در برابر آزادی طلبی های
هندوستان، پاکستان، برمه، مصر، ایرلند و… . «دولت جبار انگلیس از
ظلم و ستمکاری خود اضطراراً دست برداشته و دریافته است که اگر به
مظالم استعماری خود خاتمه ندهد، نتایج وخیم آن مستقیماً عاید خود او
خواهد شد».

۴. «به نام سعادت ملت ایران و به منظور کمک به صلح جهانی، همه
افراد مملکت بخواهند که صنعت نفت ایران در مناطق کشور، بدون
استثنا ملی اعلام شود… و از آقایان نمایندگان وطن پرست… جز این
انتظاری نیست که در وصول به این مقصود بذل وجود نمایند».۱۷

محتوای این اعلامیه از جانب دکتر بقایی، در قالب طرحی تقدیم به
مجلس شد؛ اما چون دارای ۱۱ امضا بود و به حدّ نصاب ۱۵ امضا نرسید،
مطرح نشد. در ۱۶/۱۲/۱۳۲۹ رزم آرا توسط خلیل طهماسبی، از اعضای
جمعیت فدائیان اسلام ترور شد و آیت الله کاشانی، طی یک مصاحبه
مطبوعاتی با دلمر، خبرنگار روزنامه دیلی اکسپرس، ضمن دفاع از قاتل
رزم آرا،۱۸ در پاسخ به این سوءال که «آیا این عمل ترور ادامه خواهد
یافت؟» اعلام کرد: «تا وقتی که خیانت کاری از طرف هیأت حاکمه ادامه
داشته باشد و کسانی در هیأت حاکمه بخواهند، به نفع اجانب و به ضرر
ملت ایران اقدام کنند، ملت ایران هم از تنبیه و مجازات خائنین قصور
نخواهد ورزید».

آیت الله کاشانی، در این مصاحبه، در پاسخ به پرسش خبرنگار که «اگر
اعلی حضرت شاهنشاه در اعمال رزم آرا با جانشینان او شرکت و دخالت
داشته باشند، نسبت به ایشان چگونه قضاوت می کنید و چه خواهید
کرد»، به صورت دو پهلو و کلی پاسخ می دهد: «به طور کلی، شاه در
حکومت ملی مسئول نیست». آیت الله کاشانی با این پاسخ خود، برخورد
مشابه با برخورد رزم آرا را در خصوص شاه منتفی نمی داند.

وی در پاسخ به این پرسش که «آیا در ضمن ملی شدن صنایع نفت
جنوب، آن جناب موافقت دارند که مهندسان و کارمندان انگلیسی
شرکت نفت، برای استخراج نفت جنوب با ایرانی ها همکاری کنند»،
می گوید:

«سرچشمه اکثر بدبختی های ملت ایران از عمال شرکت نفت است که
در شئون مختلف مملکت ما دخالت های ناروا می کنند. من معتقدم اگر
انگلیسی ها حاضر شوند، دو برابر آنچه از نفت ایران می برند، به ما بدهند،
باز هم باید دست آنها، حتماً از صنایع نفت ایران قطع شود… ما با دولت
انگلستان جنگ نداریم و اوضاع دنیا و موقعیت بین المللی هم به دولت
انگلستان، دیگر فرصت و اجازه نخواهد داد که کشتی های جنگی خود را
به ایران بیاورد و مملکت ما را تهدید کند».

آیت الله کاشانی در خصوص ارجاع پرونده ایران به دیوان لاهه، امری
که بعدها اتفاق افتاد، می گوید: مدتی است کاپیتولاسیون الغا شده است و
اگر در داخل کشور ایران، دعوا یا اختلافی میان خارجیان و ایرانی ها
پیش آمد کند، آن دعوا باید در محاکم ایرانی مطرح شود و مورد قضاوت
قرار گیرد. آنچه هم که در قرارداد ۱۹۳۳ آمده که در صورت دعوا، پرونده
باید به دیوان لاهه ارجاع داده شود، به دلیل غیرقانونی بودن و تحمیلی
بودن این قرارداد که هم صریح کلام امضا کننده آن که الان رییس
مجلس سنا است (تقی زاده) و هم اعترافات مکرر خود انگلیسی ها در
خصوص دیکتاتوری بودن رضاشاه بر این امر دلالت دارد، قابل اجرا
نخواهد بود.

آیت الله کاشانی در پاسخ به این پرسش که کمونیسم چقدر برای ایران
خطرناک است، پاسخ می دهد: اگر خطر بلشویکی و کمونیزم هم متوجه
مملکت ما بشود یا شده باشد، تقصیر انگلیسی هاست، برای اینکه عمّال
شرکت نفت در انتخابات دخالت می کنند و در تعیین و انتخاب اعضا و
روءسای موءثر ادارات دولتی و پست های حساس دخالت دارند و از وزیران
و زمامداران نفع طلب خائن حمایت می کنند و در نتیجه، روز به روز
تحمیل و فشار به طبقات زحمت کش و اصناف و بازرگانان شریف زیادتر
می شود و فقر و فساد اخلاقی توسعه می یابد و فقر و فساد اخلاق هم،
زمینه را برای ایجاد رشد افکار و اعمال بلشویکی و کمونیستی مهیا و
آماده می سازد.۱۹

در حقیقت، این مصاحبه آیت الله کاشانی، به ویژه حمایت قاطع وی از
قاتل رزم آرا، تیر خلاصی بود بر سر شرکت نفت انگلیس و آخرین حلقه از
سلسله عللی بود که به ملی شدن صنعت نفت منجر گردید.

۲. اقدامات سایر علما برای ملی شدن صنعت نفت

بیشترین حضور علمای شیعه در نهضت ملی شدن صنعت نفت، در
بیانیه ها و اعلامیه هایی جلوه می کند که علمای شیعه حضور مردم در
صحنه و دفاع از ایده ملی شدن صنعت نفت را تکلیف شرعی آنها
دانسته اند؛ اما نکته این است که در آستانه نهضت نفت، دو تن از مرجع
بزرگ شیعه، یعنی آیت الله حاج سید ابوالحسن اصفهانی و آیت الله آقا
حسین قمی، به ترتیب در ۱۳/۸/۱۳۲۵ و ۱۷/۱۱/۱۳۲۵ دار فانی را
بدرود گفتند و مراجع ثلاث وقت، آیات عظام سید محمدتقی خوانساری،
حجت و سید صدرالدین صدر نیز، اگرچه در زمان نهضت نفت، در قید
حیات بودند؛ اما در شرایط کهولت سن قرار داشتند و کمتر توان حضور در
عرصه سیاسی را داشتند. افزون بر این ایشان به ترتیب در تاریخ های
۷/۶/۱۳۳۱، بهمن ۱۳۳۱ و دی ماه ۱۳۳۲ به رحمت خدا رفتند.

به رغم این، از میان مراجع ثلاث، آیت الله سید محمدتقی خوانساری
در نهضت نفت شرکت کرد.۲۰ قضیه از این قرار بود که پس از رد لایحه
قرارداد الحاقی گس گلشائیان توسط مجلس شورای ملی، جنبش مردم
ایران برای ملی کردن صنعت نفت اوج گرفت. در مقابل، دانشجویان
توده ای، با شعار «الغای بی قید و شرط امتیاز نفت جنوب»، به تظاهرات و
زدوخورد با دانشجویان طرفدار ملی شدن صنعت نفت پرداختند و به
لحاظ سیاسی، خود را در کنار سپهبد رزم آرا قرار دادند. در این ایام، با
پیش گامی آیت الله سید محمدتقی خوانساری که از مراجع تقلید وقت
بود، فتوایی شرعی به ضرورت ملی شدن صنعت نفت، در سراسر کشور،
به همراه فتاوای مراجع تقلیدی چون آیت الله صدر، آیت الله حجت و
آیت الله فیض صادر و موجب شد، توده های وسیعی از مردم مذهبی
کشور به حمایت از ملی شدن صنعت نفت قیام کنند».۲۱

آیت الله سید محمدتقی خوانساری، در پاسخ استفتایی که از وی، در
خصوص همراهی یا عدم همراهی با نهضت ملی شدن صنعت نفت
شده بود، بدین مضمون می نویسد: پیامبر اسلام در مورد مسلمانی که
قبل از مرگش، همه اموالش را در راه آزاد کردن بردگان صرف کرده بود،
می فرماید: «اگر این شخص دفن نشده بود، می گفتم در قبرستان
مسلمانان او را دفن ننمایند… برای آنکه چند سر عائله را… بی مئونه
گذارده و آنها را در امر معیشت» سرگردان رها کرده است، چگونه ممکن
است اجازه دهیم، اجانب نفتی را که متعلق به میلیون ها مسلمان است،
ببرند و اینها را در امر معیشت سرگردان کنند؟! «من اصبح و لم یهتمّ
بامور المسلمین، فلیس بموءمن و لا مسلم». آیا اهتمام به امور مسلمین
مصداقی از این بهتر دارد که میلیون ها مسلمان به این فلاکت و با این
وضعیت رقت بار نباشند. اگر سلب عواطف بشریت از ما نشده بود،
می بایست خون گریه کنیم… دیگر، چه جای عذری برای ما باقی
می ماند؛ خصوصاً با اینکه مثل حضرت مستطاب آیت الله کاشانی… که
مجتهدی عادل و با شهامت، دل سوز و فداکار برای مصالح دین و دنیای
مردم [است] با این همه جدّیّت… مردم را بیدار می کنند، دیگر مجال
عذری برای کسی نمی ماند.۲۲

از سوی دیگر، آیت الله بروجردی در نهضت نفت کم وارد شد. ایشان
نهایت چیزی که در پاسخ دکتر مصدق نوشتند، این بود: «موفقیت
جناب عالی را در تقویت اسلام و اصلاح امور عامه مسلمین، از خداوند
تعالی مسئلت می نمایم». برخی علما هم به پیروی از ایشان، همین
قبیل عبارات را نوشتند. ۲۳ نکته مهم این است که از روحانیون و علما،
هیچ کس عدم شرکت آیت الله بروجردی در نهضت ملی شدن صنعت
نفت را به معنای نفی مشروعیت ورود به این ماجرا ندانست، به همین
دلیل در تهران و بیشتر شهرستان ها، بسیاری آن