پاورپوینت کامل جریان های شبه مذهبی در ایران پس از صفویه ۵۲ اسلاید در PowerPoint


در حال بارگذاری
10 جولای 2025
پاورپوینت
17870
1 بازدید
۷۹,۷۰۰ تومان
خرید

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل جریان های شبه مذهبی در ایران پس از صفویه ۵۲ اسلاید در PowerPoint دارای ۵۲ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل جریان های شبه مذهبی در ایران پس از صفویه ۵۲ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد


بخشی از متن پاورپوینت کامل جریان های شبه مذهبی در ایران پس از صفویه ۵۲ اسلاید در PowerPoint :

۱۴

از زمان حاکمیت صفویه که تفکر شیعه پس از قرن ها از حاشیه
به هسته قدرت سیاسی راه یافته بود، چندین جریان شبه مذهبی از دل این تفکر
سربرآورده و به نوعی مدعی حکومت و قدرت شدند. تأمل در این جریان ها به خوبی
نشان می دهد که چگونه با یکدیگر در ارتباط بوده و یکی جای خود را به دیگری
سپرده است. این جریان ها که با درجات متفاوتی از تفکر شیعه زاویه دارند به خوبی
مورد استفاده استعمارگران و علیه منافع ملی و مذهبی کشور ما قرار گرفته اند.
نخستین این جریان ها، جریان اخباری گری است. مذهب اخباری تقریباً در قرن ششم ق
تأسیس یافته بود و به وسیله شیخ محمدامین استرآبادی (متوفی۱۰۳۳ق) توسعه
یافت.(۱) نکته مهم این است که اوج رونق این مکتب مصادف با دوره فترت میان صفوی
و حکومت قاجار یعنی زمانی بود که علما از مداخله در امور دولت شیعه بر کنار شده
بودند.

دغدغه مهم مکتب اخباری متوجه آن بود که وظیفه مجتهد را
انکار و نقش علما را چه از لحاظ عقیدتی چه از جهت عملی محدود کند. اخبارییون
اجتهاد در تشیع از زمان کلینی (متوفی ۳۲۹) را بدعت شمرده و مجتهدان را متهم
کرده بودند که مشارب عقلانی سنت از نوع حنفی را پذیرفته اند. در مشرب
اخبارییون، نقل بر عقل کاملاً رجحان یافته و اعتماد زیادی که نسبت به سنت رسول
و ائمه (ع) می شد، موجب شده بود تا علما تنها تبدیل به روایت گر حدیث شوند.
آنها بر این باور بودند که نباید موءمنان را به مجتهدان و مقلدان تقسیم کرد،
بلکه باید همه آنها را مقلد ائمه دانست.(۲)

آیت الله وحید بهبهانی(۳) با ترویج مکتب اصولی خود،
مبارزه ای سنگین علیه اخبارییون شروع کرد. او جلسات مناظره ای با اخبارییون به
پا داشت که نوعاً با خشونت همراه بود تا جایی که نهایتاً بهبهانی به کفر
اخبارییون فتوا داد. کار این خشونت بدان جا کشید که شیخ جعفر نجفی یکی از تلامذ
وی می نویسد که همیشه گروهی میرغضب بهبهانی را همراهی می کردند.(۴) نیز، هر کس
کتاب های اصول فقه را با خود حمل می کرد، ناچار بود از ترس حمله
ناگهانی اخباریون آن کتاب ها را مخفی کند.(۵) نتایج عقیدتی این مناظرات نیز
منجر به نگارش کتاب مهم «کشف الغطاء عن مبهمات الشریعه العزاء» به خامه شیخ
جعفر نجفی شد که در تمام دوره قاجار یکی از بزرگ ترین متون فقهی به شمار
می رفت.(۶)

در آستانه ورود به عصر قاجار، از دل جریان اخباری یا حداقل
در تناسب و ارتباط با آن جریانی دیگر توسط شخصی به نام شیخ احمد احسایی به راه
افتاد که بعدها نام فرقه یا مکتب شیخیه(۷) به خود گرفت.(۸) شیخ احمد احسایی در
سال ۱۱۵۴ ق در احساء بحرین چشم به جهان گشود و در سال ۱۱۷۶ ق از بحرین به قصد
سیاحت به عتبات عالیات رفت و در آنجا مدتی نزد سید محمدباقر بهبهانی و سیدمهدی
بحرالعلوم به تحصیل پرداخت.(۹) با بروز طاعون در آنجا به بحرین بازگشت و دوباره
در سال ۱۲۱۲ ق به عراق رفت و در بصره رحل اقامت افکند.(۱۰) در سال ۱۲۲۱ ق به
قصد زیارت امام رضا به ایران آمد و چنان نزد علما و مردم یزد مورد احترام قرار
گرفت که پس از زیارت در آنجا ماندگار شد. او حدود پانزده سال در ایران زندگی
کرد. حسن شهرت او علما را از سایر شهرها به سوی او جلب کرد و سرانجام آوازه
نیک نامی او به گوش فتحعلی شاه رسید. شاه در کمال تواضع و ارادت(۱۱) طی نامه ای
(۱۲) رسمی او را به تهران دعوت و از این که نمی تواند شیخ را در یزد ملاقات کند
عذرخواهی کرد. با این که احسایی در پاسخ سوءالات مذهبی متعدد فتحعلی شاه،
رساله ای نوشت در آغاز دعوت او برای رفتن به تهران را نپذیرفت.(۱۳) وقتی هم که
به اصرار شاه به تهران آمد، از اقامت در پایتخت تن زد و گفت:

به عقیده من، شاه قاجار و حکام او تمام اوامر و احکام را به
ستم جاری می نمایند و چون رعیت، مرا مسموع الطاعه دانسته در همه امور رجوع به
من نموده و پناهنده خواهند گشت و حمایت مسلمانان و رفع حاجت ایشان نیز بر من
واجب است، چون در محضر سلطان میانجیگری نمایم، خالی از دو صورت نیست: یا او
مداخله مرا خواهد پذیرفت و بنابراین حکومتش ساقط خواهد شد یا با آن مخالفت
خواهد نمود و من خوار و خفیف خواهم شد.(۱۴)

احسایی در مسیر رفتن به بصره، با اصرار محمدعلی میرزا پسر
ارشد فتحعلی شاه و حاکم کرمانشاه، دو سال در کرمانشاه اقامت کرد و سالیانه مبلغ
هفتصد تومان حقوق گرفت.(۱۵) احسایی در سال ۱۲۳۴ ق از حجاز و عراق به ایران
بازگشت و دوباره تا زمان مرگ محمدعلی میرزا در کرمانشاه توقف و سپس به مشهد، قم
و اصفهان رفت.(۱۶)

احسایی کم کم عقایدی(۱۷) پیدا کرد که موجبات مخالفت علما و
در نهایت، تکفیر(۱۸) وی از جانب برخی از آنان از جمله ملا محمدتقی برغانی(۱۹)،
(۲۰) ملا آقا دربندی و ابراهیم بن سید محمدباقر(۲۱) را برانگیخت.(۲۲) نهایتاً
او در سه منزلی مدینه در سال ۱۲۴۱ ق در حالی که قصد داشت تا همراه با خانواده
خود در مکه ساکن شود، روی در نقاب خاک کشید.(۲۳)

پس از شیخ احمد احسایی، شاگرد جنجالی وی، سید کاظم رشتی(۲۴)
راه و فکر وی را ادامه داد. در حقیقت او بود که رسماً فرقه شیخیه(۲۵) را بنیان
نهاد که یکی از مبانی آن، اعتقاد به رکن رابع بود و این اعتقاد کم کم زمینه ساز
فرقه بابیه شد که مورد تکفیر عالمان دینی قرار گرفت.(۲۶) توجه به این نکته مهم
است که بدانیم، اکثر علمایی که به بابیه پیوستند، از شیخیه بودند و چون انتظار
امام زمان یکی از مفاهیم و تعلیمات شیخیه است، بابی شدن شیخیه امر دور از
انتظاری نبوده است. به ویژه این که شیخیه نیز شیعه کامل را به کسی اطلاق می کرد
که میان امت و امام زمان واسطه باشد. از سوی دیگر؛ ظهور بابیه بر شیخیه بیش از
سایر علما اثر گذاشت؛ زیرا تقیه ای که بابیه پس از کشته شدن باب داشتند را بر
شیخیه نیز تحمیل کردند.(۲۷)

در هنگام مرگ سید کاظم رشتی، علاوه بر باب، دو تن دیگر که
از قضاء هر دوی آنها علیه باب بودند مدعی جانشینی وی بودند:(۲۸) اول، ملا محمد
ممقانی از پیروان میرزا شفیع تبریزی، که در تبریز به قتل باب فتوی داده بود و
حاجی محمدکریم خان(۲۹) که در کرمان به کشتن دو مبلغ بابی فتوی داده بود و به
تقاضای ناصرالدین شاه رساله ای در ردّ دعاوی باب تألیف کرد.(۳۰)

شروع فتنه باب در زمان محمدشاه است. قیام بابیه و خلف آن
بهایی گری سریع و با خون ریزی بسیار و نیز با واکنش صریح و عمومی عالمان دینی
همراه بوده است. بابی گری در تمام مراحل رشد عقیدتی خود ضرورتاً مخالف اسلام
بوده و پذیرش آن مستلزم نفی و لغو خاتمیت اسلام می باشد. نخستین بار در سال
۱۲۵۹ ق سید علی محمد ابتدا در بوشهر و سپس در شیراز، خود را باب(۳۱) امام زمان
دانست(۳۲) و هم چنان که کومت ارتورد گوبینیو(۳۳) یکی از نخستین نویسندگان تاریخ
بابی گری می نویسد، مقام مرجعیت شیعی را سخت مورد تردید و سوءال قرار داد. از
این رو، عالمان شیراز با او به مناظره و محاجه پرداختند.(۳۴) نتیجه این مناظرات
دو مطلب بود: یکی ضعف سید علی محمد در علوم دینی و عربی(۳۵) و دیگری توبه و
استغفاری که انجام داد.(۳۶)

علما و مردم، پس از استنطاق باب، او را کتک زده و عبدالحمید
خان کلانتر نیز او را به مسجد وکیل برد تا انابه و استغفار خود را تجدید و علنی
کند. علما و حسین خان نظام الدوله حاکم شیراز وضعیت را به تهران کتباً گزارش
داده و از سید علی محمد باب شکایت کردند.(۳۷) باب نیز از آنجا که امیدوار بود
نظر محمدشاه و وزیرش را به خود جلب کند، برای آنها کتباً نامه نوشت. وی حتی
هنگامی که در ماکو زندانی بود، رساله ای نوشت و آن را به حاجی میرزا آقاسی
پیشکش کرد. باب از آقاسی اجازه خواست تا به تهران بیاید، قبل از این که آقاسی
نظر خود را در این باره بدهد، شیخ عبدالحسین مجتهد دولت را با این عبارت که
«اگر علما ناگزیر شوند که در برابر حکومت و باب از خود دفاع کنند، قدرت این کار
را دارند»، تهدید کرد و دولت نیز چنین اجازه ای به او نداد اما ترتیبی داد که
دیگر مناظرات علما و باب در شیراز ادامه نداشته باشد و تا اندازه ای هم باب
آزا

  راهنمای خرید:
  • همچنین لینک دانلود به ایمیل شما ارسال خواهد شد به همین دلیل ایمیل خود را به دقت وارد نمایید.
  • ممکن است ایمیل ارسالی به پوشه اسپم یا Bulk ایمیل شما ارسال شده باشد.
  • در صورتی که به هر دلیلی موفق به دانلود فایل مورد نظر نشدید با ما تماس بگیرید.