پاورپوینت کامل مهندسی فرهنگی و نظام موضوعات ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل مهندسی فرهنگی و نظام موضوعات ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint دارای ۱۲۰ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل مهندسی فرهنگی و نظام موضوعات ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن پاورپوینت کامل مهندسی فرهنگی و نظام موضوعات ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint :

۴

مقدمه

بی شک مواجه شدن با پدیده پیچیده ای همچون فرهنگ و توصیف و
تبیین موضوعی که گستره وسیعی از زندگی فردی و اجتماعی جوامع انسانی را فراگرفته
است، ساده و آسان نیست؛ زیرا اساساً فرهنگ پدیده ای انسانی است. پیچیدگی وسعت و
کثرت ابعاد و اضلاع وجودی انسان، در عنصری اساسی به نام فرهنگ تجلی یافته است
که حاصل خصلت ها و ویژگی ها، گرایش ها، دانش ها و انگاره ها و آیین ها و مناسک
انسان در ارتباط با خود، طبیعت، هستی، جامعه و خدا می باشد. فرهنگ هر چند ضلعی
از نظام اجتماعی است، اما تأثیرگذارترین عنصر در پویایی و پایایی تمدن ها و
تاریخ های بشری بوده است.

پیچیده تر و دشوارتر از خود فرهنگ، مهندسی فرهنگ و مهندسی
فرهنگی است. زیرا پدیده فرهنگ حقیقت ظریف و دقیق و لطیفی است که قابلیت رشد،
تکامل، انعطاف، زوال و فرسایش و انحطاط را در شرایط و وضعیت های مختلف داراست.

لذا مهندسی فرهنگی با این توصیف، امر حساس و خطیری خواهد
بود که کوچک ترین اشتباه و خطا مسیر و سرنوشت یک تمدن و جامعه و نظام فرهنگی
(اعم از فرهنگ انسانی، فرهنگ اجتماعی، فرهنگ تاریخی) در بستر انحطاط قرار
می دهد. طبعاً در تحقق مهندسی فرهنگی، مباحث و گفتمان و جریانها و مسائل مختلف
فرهنگی طرح می شود. در این میان موضوعات فرهنگی، موضوع کار مهندسی فرهنگ و از
جمله محورهای اساسی مهندسی فرهنگی است.

اساساً می توان با انبوه و کثرت موضوعات فرهنگی که یا از
گفتمان دینی حاکم جامعه ایجاد شده یا از فرهنگ ملی و قومی به جای مانده است و
یا در پی امواج سهمگین فرهنگ گفتمان تجدد حادث شده است، مهندسی فرهنگی را در یک
جامعه محقق کرد؟

در وضعیتی که فرهنگ تکاملی ما با فرهنگ تهاجم غرب در یک
چالش فرسایشی گرفتار شده چگونه می توان بدون نسبت سنجی و ارزش سنجی و توزین کمی
و کیفی موضوعات فرهنگی به چنین امر خطیری دست زد؟

در چنین پیچیدگی و آشوب موضوعات فرهنگی، آیا کار مهندسی
فرهنگی، می تواند به ساماندهی فرهنگی بینجامد یا جز تحیر و حیرت و تکثر و نسبیت
فرهنگی و در نهایت انحطاط و انقطاع و ارتجاع فرهنگی حاصل نخواهد داشت؟

طبعاً پاسخ به این پرسش ها، مسئله ضرورت طبقه بندی موضوعات
و کارآمدی و کارکردهای آن را در امر مهندسی بیان خواهیم کرد و اینکه آیا مبانی
و اهداف، اصول و استراتژی ، رویکرد سیستمی و غیرسیستمی و… چه تأثیر اساسی در
طبقه بندی موضوعات خواهد داشت و اساساً بدون لحاظ آنها نظام مندی موضوعات معنای
روشنی خواهد داشت یا نه؟

لذا در این مجال ما ضمن مفهوم شناسی و کلید واژه های فرهنگ،
مهندسی فرهنگی، موضوع فرهنگ و نظام مندی موضوعات، فرهنگ را به سه حوزه کلی
تقسیم می کنیم که خود دارای سه بعد است.

که هر یک از حوزه ها موضوعات متناسبی می طلبد. با لحاظ حوزه
و ابعاد فوق در مقیاس و سطوح و انواع فرهنگ، طبقه بندی و نظام موضوعات، گستره و
نظم پیچیده و ذو ابعادی به خود می گیرد که بایستی مهندسی فرهنگی یا تکیه بر
طبقه بندی و نظام مندی موضوعات، که بی شک از یک الگو و روش طبقه بندی تبعیت
می کند، بتواند برای بهینه و کنترل و تغییرات فرهنگی طرح و نقشه جامع مهندسی را
اعمال کند. حاصل اینکه در طبقه بندی موضوعات فرهنگی از یک سو نیازمند موضوع
شناسی دقیق و هوشمندانه و به دور از نگرش ساده انگارانه هستیم. در قدم دوم بر
اساس منطق تکاملی و فلسفه تکاملی با سنجش شرایط و وضعیت موجود و بایستی به نسبت
سنجی و نسبت تأثیر و تأثر موضوعات، نظام مندی و طبقه بندی موضوعات پرداخت. لذا
نظام مندی و طبقه بندی اصلی است که در مهندسی فرهنگی به آسانی متغیر اصلی و
فرعی شناسایی می شود و به اصلاح و سامان نظام فرهنگی یک جامعه می پردازد.

از این رو، در تبیین ضرورت ها و موءلفه ها، جایگاه و ارزش
طبقه بندی موضوعات در طرح جامع مهندسی فرهنگی با توجه به تفکر سیستمی و غیر
سیستمی و نگاه مکانیکی و ارگانیکی مقوله فرهنگ و موضوعات آن پیگیری می شود. که
ضمن بیان عدم کارآمدی نگرش های فوق در نظام مندی موضوعات بر این هستیم با تفکر
کل گرایانه و درک فرآیندی و پویا و تکاملی از رشد فرهنگ وتغییرات موضوعات آن،
ضرورت طبقه بندی موضوعات فرهنگی را با توجه به ارزش کمی و کیفی مورد توجه قرار
دهیم. با توجه به بیان فوق، می توان نمونه الگوی زیر را در طبقه بندی متغیرهای
فرهنگی ارائه داد که طبعاً در نوع نظام مندی موضوعات نیز تأثیر مستقیم خواهد
داشت.

با توجه به حوزه های سه گانه فرهنگ و ابعاد آن در جدول صفحه
۱۳ ترسیم است.

حال اگر هر یک از حوزه ها را با توجه به ابعاد مذکور، در
ارتباط با موضوعات و محورهای زیر ضرب کنیم، با یک طبقه بندی و نظام موضوعات
جدید مواجه خواهیم شد.

محورها و موضوعات عبارتند از:

۱. ارتباط با خدا ۲. ارتباط با ماوراء طبیعت ۳. ارتباط با
جامعه ۴. ارتباط با خود ۵. ارتباط با تاریخ ۶. ارتباط با طبیعت.

با توجه به حوزه های سه گانه فرهنگ و ابعاد آن ایمان در هر
یک از حوزه ها موءلفه اصلی و عقلانیت به عنوان موءلفه فرعی و رفتار به عنوان
موءلفه تبعی محسوب می گردد. وزن و ارزش مؤلفه ها نیز در هر سه حوزه به یک نحو
نیست. بلکه گرایش های ایمانی و دینی در حوزه تاریخ ارزش و منزلتش از گرایش
ایمانی در حوزه اجتماعی و فردی بالاتر است. زیرا ضریب تأثیرگذاری آن بیشتر است.
چنانچه ضریب ارزش و تأثیرگذاری گرایش دینی در حوزه فرهنگ اجتماعی نسبت به حوزه
انسانی بالاتر است.

حال اگر هر یک از حوزه های سه گانه در ارتباط با موضوعات و
محورهای زیر را ملاحظه و متقوم ببینیم با یک طبقه بندی و نظام مندی جدیدی در
موضوعات فرهنگی مواجه خواهیم شد.

محورها و موضوعات عبارتند از: ارتباط با خدا ۲. ارتباط با
ماوراء طبیعت ۳. ارتباط با جامعه ۴. ارتباط با خود ۵. ارتباط با تاریخ ۶.
ارتباط با طبیعت.

از باب نمونه محورهای ذکر شده اگر در فرهنگ انسانی ضرب کنیم
جدول صفحه ۱۴ حاصل می گردد.

به طبع محورهای ارتباطی ذکر شده که به نحو فرعی و اصلی چینش
شده است، طبیعتاً مهندسی فرهنگی در حوزه فرهنگ انسانی بایستی بتواند متغیرهای
اصلی و فرعی را برای اصلاح فرهنگی اقدام کند. لذا بر اساس ارتباط های مذکور
موضوعات و مصادیق فرهنگی نیز قابل طبقه بندی است.

این نحو نمونه و الگو در دیگر حوزه ها و سطوح و انواع فرهنگ
نیز پیاده می شود. در تفصیل بحث به آن اشاره خواهیم کرد.

۱. تبیین مفهومی بحث

تعریف فرهنگ: فرهنگ از جمله واژه هایی است که در حوزه های
تخصصی، همچون جامعه شناختی، انسان شناسی، باستان شناسی، مردم شناسی، مباحث
تربیتی و اخلاقی و… به عنوان کلید واژه تبیین و توصیف، بسیاری از کنش ها،
حالات، آداب و رسوم و خلقیات، شعائر و آئین ها و نمادهای فردی و اجتماعی است.
که در کالبد جوامع امروزی جریان دارد یا اساساً به گذشته تاریخی یک تمدن و
جامعه پیوسته است. اما جان مایه های آن در فرهنگ امروزی حضور دارد. در انواع
تخصص ها ذکر شده واژه فرهنگ دارای تعاریف متعدد بوده و نمی توان به همه آنها
پرداخت.

در عین حال، فرهنگ در انواع برداشت ها به مثابه یک امر و کل
پویا و در حال تغییر و تکاپو به یک حقیقت و عنصر روحی وحدت بخش و هویت بخش
تبدیل شده است. لذا هویت و انسجام درونی و برونی افراد، جوامع، تاریخ ها،
(ایگلتون، ۱۳۸۰، ص ۱۳۹) به حضور بالنده و فعال حقیقت فرهنگ بستگی دارد. زیرا
فرهنگ یک پدیده انسانی است و دارای ابعاد و سطوح و حوزه های متعددی می باشد.

بعضی از تعاریفی که فرهنگ را به مثابه یک نظام و سیستم مورد
تعریف قرار داده اند عبارتند از:

۱. ادوارد تایلر مردم شناس انگلیسی

«در فرهنگ مجموعه دانش و افکار و آراء و هنر و اخلاق و
قوانین و مقررات و سایر استعدادها و عاداتی که انسان به عنوان عضو یک جامعه کسب
کرده است».

از آنجا که انسان مانند سایر حیوانات پیوسته درصدد آن است
که وضع خودش را اصلاح کند، ناگزیر است با اختراع روش های نوینی برای تأمین
احتیاجاتش، خویشتن را باشرایط مختلف تطبیق دهد، فرهنگ را می توان مجموعه مساعی
بشر برای تطبیق یافتن با محیط خودش و اصلاح طرز زندگی اش دانست. (کینگ، ۱۳۴۱، ص
۸۴، ص ۸۵)

۲. در کنفرانس جهانی مکزیکو تعریف زیر از فرهنگ اراده شده
است:

«در کلی ترین مفهوم فرهنگ را می توان کل پیچیده از
خصیصه های متمایز روحانی مادی، فکری، و عاطفی دانست که ویژگی های یک جامعه
یاگروه اجتماعی به شمار می آیند و نه تنها هنر و ادبیات، بلکه شیوه های زندگی،
حقوق اساسی انسان ها، نظام ارزشی و نسبت ها و باورها را در بر می گیرند. این
فرهنگ است که به انسان این توانایی را می بخشد که خود تأمل کند و به طور مشخصی
به موجودی تبدیل شود که شایسته نام آدمی است. یعنی موجودی خردگرا، برخوردار از
دوری انتقادی و وجدان اخلاقی، انسان از طریق فرهنگ، ارزش ها، ارزش ها را مورد
بررسی قرار می دهد و از میان آنها انتخاب می کند. انسان به واسطه فرهنگ خود را
بیان می کند، از خود آگاه می شود، می فهمد که موجودی ناقص است …». (اجلالی،
۱۳۷۹، ص ۱۳)

به همین جهت می توان اینگونه گفت که، فرهنگ یک نظام و کلیت
پیچیده و در هم تنیده ای است که، بشر در ارتباط با حقایق و موضوعات زیر ۱. خدا
۲. ماوراء طبیعت ۳. تاریخ ۴. جامعه ۵. انسان ۶. طبیعت

به دست آورده است این محورها در سه بعد الف: روحی و روانی،
ب: ذهنی و ادراکی ج: بعد رفتاری و عینی، یک خصلت ها، آداب و رسوم، شعائر،
خلقیات و کنش های ویژه ای دست یافته است که با جریان و عمومیت آن در سطح وسیع
اجتماعی، به فرهنگ اجتماعی مبدل شده و با استمرار و انتقال آن به نسل های بعد و
جریان آن در تاریخ به فرهنگ تاریخی یک تمدن تحول یافته است.

محورهای ارتباطی که به ظهور فرهنگ یک جامعه انجامیده یا
موضوع ارتباطش جنبه و حیث معنوی و روحی و عاطفی دارد آن نیز به صورت شفاف یا
ملموس ظهور می یابد که به فرهنگ معنوی آن موسوم است. یا حیث تصرفی و مادی یافته
و به صورت ابزارها و تکنیک های غلبه و سلطه بر طبیعت تحقق عینی می یابد یا به
صورت دانش ها و علوم؛ ناظر بر این حیث عادی نمودار گشته است. که در کل به فرهنگ
مادی آن موسوم است. (آشوری، ۱۳۸۰، ص ۱۱۴)

به همین روی دانش و علوم پایه همچون ریاضی، شیمی فیزیک و…
و علوم عقلی و فلسفی، داخل در مفهوم و گستره فرهنگ می گردد.

در یک تفکیک کلان دیگر، فرهنگ ها، در همه تمدن های تاریخ
بشری با توجه به دو حیث فرهنگ مادی و معنوی، یا از خاستگاه و مبنای وحیانی
سیراب شده اند و حرکت و تحول فرهنگی را در جهت تکامل الهی پیش می برند و پرستش
و توحید را جهت گیری حاکم بر فرهنگ می دانند. و دین را منطق این حرکت تکاملی و
انبیاء و امامان را محورهای و سر سلسله جنبان این حرکت تکاملی بشر می دانند. و
یا از خاستگاه بشری و مادی الهام گرفته و در جهت توسعه پرستش مادی، حرکت موج
طغیان و عصیان را در مقابل حق پرستی و خداپرستی راه انداخته اند که فهم و علم
بشری را منطق حاکم بر حرکت تمدن مادی، فلاسفه و دانشمندان را هدایت گرای این
فرهنگ سکولار و مادی قرار داده اند.

به همین روی فرهنگ ها و تمدن ها به دو حوزه اساسی فرهنگ و
تمدن دینی و فرهنگ و تمدن سکولار و مادی تقسیم شده است. که بعضی از اندیشمندان
از آن به فرهنگ «پیشرو» و فرهنگ «پیرو» یاد کرده اند.

با توجه به بیان فوق، فرهنگ از سه حوزه انسانی، اجتماعی،
تاریخی، برخوردار است. حاصل ضرب و تقوم آن با ابعاد سه گانه گرایشات، بینش ها،
کنش ها در محورهای ارتباطی گفته شده تلقی حداکثری ما را از فرهنگ بیان می کند و
اساساً بدون تصویر چنین گستره ای مهندسی فرهنگی به نحو جامع محقق نخواهد شد و
طبعاً نمی توان دامنه وسیع موضوعات و عناصر فرهنگی را در درون نقشه جامع فرهنگی
قرار دارد.

۲. مفهوم مهندسی و مهندسی فرهنگی، مهندسی فرهنگ

مهندسی: مفهوم مهندسی برگرفته شده از علوم پایه و تجربی است
که بر ضرورت و توجه به تفکر سیستمی نسبت به پدیده های انسانی دلالت می کند. در
پدیده های انسانی نیز بایستی بتوان در قالب یک طرح و نقشه جامع بر اساس اصول و
اهداف مفروض، وبا ایجاد نسبت منطقی میان عوامل و عناصر چنین مجموعه ای را مورد
هدایت و ساماندهی قرار داد. مثلاً اصطلاح فیزیک اجتماعی یا مهندسی اجتماعی در
حوزه جامعه شناسی بر رفتار شناسی اجتماعی و اصلاحات و شکل بخشیدن به نظام
اجتماعی معنا می شود.

۲-۱. مهندسی فرهنگی: در مهندسی فرهنگی، نیز مهندسی، به
معنای ارائه هندسه و شکل و طرح کلی یک حرکت کلان فرهنگی است تا به واسطه این
طرح و نقشه حرکت، چشم انداز و دور نمای روشنی از زمینه ها و بسترهای حرکت و از
ظرفیت و توان زیرساخت ها و ساختارهای فرهنگی حاصل گردد. به عبارت دیگر مهندسی
فرهنگی؛ یعنی مهندسی کردن، مدیریت کردن، سامان بخشیدن، جهت دادن و اندازه کردن
از نوع فرهنگی، با معیارهای فرهنگی و در قالب فرهنگی، از زاویه فرهنگ و متعلق
دینی نیامده، متعلق چه چیزی را مهندسی فرهنگی کنیم در این عبارت نیامده است.
(صادقی ، رشاد، ۱۳۸۵، ص)

مهندسی فرهنگی رویکردی به برنامه ریزی و مدیریت توسعه
فرهنگی است که با توجه به طبیعت متغیر فرهنگ، به طراحی راهبردهای عملی برای حل
مسائل و مشکلات ناشی از تعامل فرهنگ و توسعه می پردازد. مهندسی فرهنگی به بیان
دیگر به نظام ها، فرایند، جایگزین ها و فرمول بندی های مرتبط با پاسخ های
خلاقانه به چالش های توسعه نهادهای فرهنگی و تشویق مردم به مشارکت در حیات
فرهنگی جامعه می پردازد. (مزروعی، ۱۹۷۲) مراحل و کارکردهای مختلفی می توان برای
مهندسی فرهنگی تصور کرد.

۱. مهندسی در مرحله تدوین و طراحی یک فونداسیون و ساختار
اجتماعی

۲. مهندسی در مرحله ترمیم و اصلاحات و تغییرات اجتماعی

۳. مهندسی در مرحله تکامل و توسعه یک ساختار و نظام اجتماعی

مفهوم مهندسی با توجه به سقف انتظارات و نیازها و ضرورت ها
متفاوت خواهد بود. یعنی مهندسی در وضعیت آسیب زدایی و ترمیم و کنترل و بهینه
رسالتش متفاوت از مهندسی در وضعیت تکامل یا احداث و ایجاد سازه های یک بناست.

هر چند سه فرض فوق در مهندسی کل و جامع محقق می گردد، اما
در مهندسی خرد، بخشی از آن مراحل مورد نظر است.

مهندسی فرهنگی در یک کلام، عبارتست از ارائه یک نقشه و طرح
کلی و جامع از نظام فرهنگی جامعه با ایجاد نسبت و ربط منطقی میان متغیرهای
فرهنگی، ۱. جهت ایجاد و تأسیس نهادها و ساختارهای فرهنگی ۲. ترمیم و اصلاح و
تغییر نظام فرهنگی ۳. تکامل و توسعه نظام فرهنگی برای تحقق و رسیدن به فرهنگ
تکاملی تمدن مورد نظر.

۲-۲. مهندسی فرهنگ: واژه مهندسی فرهنگ اساساً با توجه حوزه
و گستره شمول از مهندسی فرهنگ متفاوت می گردد. زیرا اساساً مهندسی فرهنگ،
موضوعاً به خود فرهنگ به عنوان بعدی از سه بعد سیاست، فرهنگ، اقتصاد می پردازد.
مهندسی آن نیز به عوامل و عناصر و متغیر درونی و بیرونی خود فرهنگ معطوف است.
در مهندسی فرهنگ، کلمه مهندسی به فرهنگ اضافه شده است، عبارت ترکیب مضاف الیه
پدید آمده است. مهندسی را به هر معنایی تفسیر کنیم منظور این است که خود مقوله
فرهنگ باید هندسی پذیر باشد و اندازه مطلوب ما را بگیرد. بنابراین مهندسی فرهنگ
یک کار فکری و تدبیر وسیعی را می طلبد مبتنی بر یک سلسله مبانی نظری در مقوله
فرهنگ (صادقی، رشاد، ۱۳۸۵).

در مهندسی فرهنگی اساساً تلاش می شود میان همه ابعاد فرهنگی
و سطوح و حوزه ها به سیاسی و اقتصادی … مورد توجه قرار گیرد.

۲-۳. مفهوم نظام مندی موضوعات

مقایسه و سنجش میان انواع موضوعات فرهنگی و برقراری نسبت و
ربط منطقی میان آنها که به طبقه بندی طولی و عرضی و شامل و مشمول و از حیث
گستره و عمق و دقت، منتهی می شود که در نوع و شکل مهندسی فرهنگ اثر می گذارد.
لذا این نگرش سیستمی در نظام مند کردن موضوعات فرهنگی حضور فعال دارد و
نظام مندی در حقیقت، ایجاد یک ساختار منطقی برای تعیین و مشخص کردن جایگاه و
محل استقرار یک موضوع در میان انواع موضوعات فرهنگی است که به ارزش گذاری و
کمیت گذاری موضوعات فرهنگی در سطوح و ابعاد و حوزه های متفاوت منتهی می شود.
البته منطق و الگوی حاکم بر نظام مندی موضوعات ناشی از طبقه بندی و نسبت کمی و
کیفی موءلفه های فرهنگی است لذا اگر متغیر فرهنگی مربوط به بعد روحی و گرایشی
باشد و از جایگاه محوری در مهندسی فرهنگی برخوردار باشد طبعاً موضوع و عناصر
موءلفه فوق نیز از چنین منزلتی برخوردار خواهد بود و میان این الگوی طبقه بندی
مؤلفه ها و موضوعات مهندسی فرهنگی رابطه دو سویه برقرار است.

نظام مندی موضوعات در نهایت ایجاد یک نوع هماهنگی و توازن
کمی و کیفی میان نسبت تأثیر موضوعات فرهنگی در برایند کل مهندسی فرهنگی است.

۳. ضرورت نظام مندی و طبقه بندی موضوعات و موءلفه های
فرهنگ

پرسش از چرایی و ضرورت نگرش نظام مند به موضوعات و
مؤلفه های فرهنگ از جمله بحث های توصیفی است که می تواند در شفاف ساختن ضرورت
مهندسی فرهنگی و اهمیت آن یاری کند.

شکی نیست که ضرورت و چرایی حاکم بر مهندسی فرهنگ نیز بر وجه
و اهمیت خود طبقه بندی و نظام سازی موضوعات و مؤلفه های فرهنگی تأثیر مستقیم
دارد. مهندسی فرهنگی اساساً یک مهندسی اجتماعی است که نظام فرهنگی حاکم بر آن
را نشانه رفته است.

تحقق مهندسی اجتماعی با رویکرد فرهنگی، مستلزم یک طبقه بندی
میان موضوعات و مؤلفه های آن است تا بتواند نقش بسزایی در روند پروژه مهندسی
فرهنگی ایفا کند.

۳-۱. کثرت و انبوه موضوعات و مؤلفه ها مانع حرکت و پویایی
مهندسی فرهنگی است. زیرا مهندسی فرهنگی، در تغییرات و اصلاحات مطلوب فرهنگی
نیازمند ایجاد و تحول و یا جابه جایی عناصر و موضوعات و مؤلفه های فرهنگی است.
تا جایگاه و ارزش یک موضوع در میان انواع موضوعات از حیث ارزش کمی و کیفی روشن
نشود چگونه می توان آن را در یک نظام مهندسی جابجا کرده و یا بر آن تأکید و
اصرار ورزید.

۳-۲. به همین جهت نظام مندی موضوعات موجب تسهیل در روند
مهندسی فرهنگی می گردد. بدینسان پیوند عمیق و وثیق میان مهندسی فرهنگ و
نظام مندی موضوعات فرهنگ برقرار می گردد.

در طبقه بندی و نظام مندی، موءلفه و متغیرهای اساسی و فرعی
و طبعاً موضوعات محوری و فرعی شناسایی شده با توجه به هماهنگی و تناسبات حاکم
میان آنها، می توان بر نقطه ارشمیدسی در حرکت و تکامل فرهنگی تکیه کرد.

به عبارت دیگر نظام مندی موضوعات و مؤلفه های فرهنگ، یافتن
پایگاه ها و تکیه گاه های استوار و موءثر در سطح وسیعی است تا بتواند مهندسی
فرهنگی با تکیه بر اهرام و ابزارهای لازم، یک ظرفیت و نیروی جدیدی در حرکت و
انتقال به یک وضعیت فرهنگی ایجاد کند.

بدیهی است که جایگاه فرهنگ در نظام اجتماعی حلقه واسطه ای
است برای جریان ایمان و گرایش فردی و اجتماعی در عمل و فردی، اجتماعی، این امر
خود ارزش نظام مندی موضوعات مهندسی فرهنگ بیش از پیش مشخص می کند. لذا تحقق و
عینیت یافتن موضوع و مؤلفه های ایمانی و دینی در فرد و جامعه مستلزم تناسبات و
هماهنگ سازی انواع موضوعات فرهنگ است. لذا به واسطه آن ما بایستی شاهد حرکت و
تکامل در سایر ابعاد و حوزه باشیم.

فرهنگ بستر و ساختار جریان ایمان فرد و اجتماع است. بستر و
طریقت فرهنگ بدون طبقه بندی و موضوعات فرهنگ، نمی تواند محقق گردد.

۳-۲. طبقه بندی و نظام مندی، چگونگی و مکانیسم تغییر و تحول
را روشن می کند. و مانع تشتت در ارائه راهبردها و تصمیم گیری های کلان فرهنگی
می گردد.

بدون طبقه بندی و تشتت در استراتژی و تصمیم گیری کلان،
جامعه از رشد هماهنگ فرهنگی برخوردار نخواهد بود و این نیز حکایت از عدم شناخت
مؤلفه ها و موضوعات اساسی و فرعی و عدم ارزش گذاری متناسب با جایگاهشان
می باشد.

۳-۴. از سوی دیگر از حیث سلبی نیز، می توان بر ضرورت نظام
مندی و دسته بندی موضوعات فرهنگ توجه کرد. اساساً آسیب شناسی اساسی فرهنگی و
یافتن خلاءها و کاستی های بنیانی، در پدیده ها و موضوعات پیچیده و متعدد فرهنگ
کار مشکل و بعضاً کم ثمری است. و بدون نگاه نظام مند، نمی توان موضوع و محورهای
چالشی و عوامل اصلی آسیب فرهنگی را شناسایی و تشخص داد. چنین برخوردی با
آسیب ها به منزله این است که به جای جنگ با علت های بحران فرهنگی به جنگ با
معلول ها می رود.

سطحی زدگی، تقلیل گرایی، یکی از نتایج ندیدن با هماهنگی و
نظام مندی موضوعات و مؤلفه های فرهنگ است. مثلاً اگر تحلیل گر مسایل اجتماعی در
بررسی ناهنجارهای اجتماعی همچون بدحجابی، عوامل و علل روان شناختی و زیباشناختی
مسئله پی نبرد که مربوط به بعد روحی و گرایشی فرد است. درمان و را حل اساسی آن
را نیز نخواهد یافت.

به همین روی، دسته بندی عناوین و مؤلفه های فرهنگی در تشخیص
و یافتن خلاءها و بحران ها و طبقه بندی خود آسیب ها و خلاءها، راه درمان و چاره
اندیشی اساسی را در مهندسی فرهنگی مهیا می کند.

در این رابطه علامه جعفری بر این باور است که ناهماهنگی
عناصر فرهنگی موجب تباهی کل فرهنگ انسانی می گردد.

انسان دارای ابعاد گوناگون است که اغلب از هماهنگ ساختن
آنها عاجز است. یا به وسیله آن مدیریت های حاکم که متأسفانه به جای «شخص»،
«چیز» توجیه شده می خواهند لذا امکان تجزیه و ناهماهنگی در عناصر فرهنگی اقوام
و ملل یک پدیده طبیعی است با اینکه حیات آدمی و ذات تکاملی وی یک حقیقت غیرقابل
تجزیه است.

می توان گفت اساسی ترین عامل ناهماهنگی مزبور مربوط به
سودجوئی و سلطه گری است که موجب می شود توجه بیشتر به آن دسته از عناصر فرهنگی
باشد که به طور مستقیم در سودآوری و سلطه گری نقش موءثر داشته اند. با این
امکان، هیچ ضرورت منطقی دیده نمی شود که نمودهای مختلف فرهنگی یک جامعه کاملاً
متشکل و سیستماتیک بوده باشد. یعنی ممکن است فرهنگ اخلاقی یک جامعه هستند به
اصول عافی باشد در عین حال فرهنگ علی آن اختصاص به انسان شناسی عقلانی محض بوده
باشد. یا در فرهنگ هنری قومی، گرایش های تجربه حکمفرما شود. در عین حال فرهنگ
تاریخ شناسی آن قوم ، گرایش های عینی داشته باشد. همچنین ممکن است فرهنگ مذهبی
یک جامعه، روحانی (مابعد الطبیعه) خالص بوده باشد ولی فرهنگ علمی آن کاملاً
عینی گرا و تحققی باشد، مانند مسیحیت ملل اروپایی در دو قرن اخیر و عینی گرایی
علمی آنان و علت این که ناهماهنگی عناصر فرهنگی موجب تباهی کلی فرهنگ اسلامی
می گردد وحدت حیات انسانی است که اساسی ترین مایه آن ذات تکاملی انسان است
هنگامی که این وحدت به جهت شکست خوردن، مبنای اصلی عناصر فرهنگی مختل شود.
تباهی کل فرهنگی انسانی قطعی می گردد.(جعفری، محمدتقی، ۱۳۷۳، ص ۸۵)

۴. عوامل و مؤلفه های موءثر در ضرورت نگرش نظام مند به
موضوعات و مؤلفه های فرهنگی

پس از بیان ضرورت نظام مندی و آثار و لوازم آن، حال بایستی
دید که چه مؤلفه هایی می تواند در نگرش و تفکر نظام مند کردن موضوعات و
متغیرهای فرهنگ مهندسی فرهنگی نقش داشته باشد. چه پیش نیازهای اساسی بایستی
باشد تا به یک طبقه بندی نظام مند برسیم.

۴-۱. موضوع شناسی سیستماتیک و نظامند کردن موضوعات فرهنگی
و مؤلفه ها

در طبقه بندی موضوعات فرهنگی، موضوع شناسی یک قدم و حرکتی
است که سطح و عمق دسته بندی و هماهنگ سازی موضوعات را معین کنید.

موضوع شناسی، یعنی شناخت و تشخیص درست و کامل مصادیق و
عناوین فرهنگی که متعلق سیاست گذاری و مهندسی فرهنگ واقع می شود. لذا موضوع
متعلق و محملی بر جریان تصمیم گیری و راهکارهای مهندسی فرهنگی است.

در موضوع شناسی فرهنگی، اساساً تصویر و بینش ما از موضوعات
به دو نحو کلی صورت می گیرد. یا موضوعات با نگرش تجریدی و بریدن روابط درونی و
بیرونی یک موضوع نسبت به سایر موضوعات صورت می گیرد. یک موضوع مستقلاً با حذف
خصوصیات و ویژگی های خاص، تحت عناوین عام و مشترک قرار می گیرد.

بدون آن که ربط و نسبت تأثیر دیگر موضوعات ، در شناسایی
متغیرهای درونی و بیرونی یک موضوع مورد توجه قرار گیرد.

این تفکر در موضوع شناسی که می توان از آن به رویکرد کلی
نگر و غیر سیستمی یاد کرد در نوع طبقه بندی موضوعات نیز انتزاعی عمل می