پاورپوینت کامل پروژه ها و ایده های اصلاح در اندیشه اسلامی معاصر ۹۰ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل پروژه ها و ایده های اصلاح در اندیشه اسلامی معاصر ۹۰ اسلاید در PowerPoint دارای ۹۰ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل پروژه ها و ایده های اصلاح در اندیشه اسلامی معاصر ۹۰ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل پروژه ها و ایده های اصلاح در اندیشه اسلامی معاصر ۹۰ اسلاید در PowerPoint :

۲۷

نام کتاب: الاسلام و الاصلاح الثقافی

نویسنده: زکی المیلاد

ناشر: «آفاق» و «اطیاف» (مشترک)

محل نشر: قطیف – عربستان سعودی

سال نشر: ۲۰۰۷

نویسنده کتاب، پژوهشگر نو اندیش شیعی عربستانی است که نزدیک
دو دهه سر دبیر مجله الکلمه (لبنان) است. تا کنون کتاب های متعددی از وی منتشر
شده و رد نوشته های او را در روزنامه های پرآوازه عربی هم می توان گرفت.

کتاب اسلام و اصلاح فرهنگی یک مقدمه، یک مدخل، سرفصل و یک
خاتمه دارد.

زکی المیلاد در مقدمه کتابش ایده اصلاح را در جوامع اسلامی
و عربی محل اجماع و اتفاق نظر همه طرف های موجود و ایده ای گریزناپذیر می داند
که فرصت مناسب برای طرح و پردازش و تطبیق آن را نباید از دست داد و بلکه باید
این ایده را تبدیل به فلسفه کرد و ابعاد معرفتی آن را تعمیق بخشید تا این ایده
و فلسفه در جهان اسلام همان کارآمدی و تأثیری را بر جای بگذارد که ایده روشنگری
در اروپای قرن نوزدهم برجای نهاد.

نویسنده در مدخل کتابش مفهوم اصلاح فرهنگی را وا می کاود و
حوزه آن را مشخص می کند: «حوزه اصلاح حقوقی و قانونی، قوانین و مقررات است،
حوزه اصلاح سیاسی، نظام ها و نهادها است، حوزه اصلاح اجتماعی روابط و شبکه
پیوندها و ارتباطات میان مردم است، اما حوزه اصلاح فرهنگی، جهان اندیشه ها و
شبکه انگاره های ذهنی است».

نویسنده نیاز به اصلاح را ناشی از وجود کاستی و یا کژی و
تباهی ای می داند که صفت و هویتش را حوزه ای که بدان تعلق و انتساب دارد، معین
می کند.

سه رویکرد به اصلاح فرهنگی

وی در ادامه سه رویکرد به مسئله اصلاح فرهنگی را چنین بر
می شمارد:

رویکرد نخست اصلاح فرهنگی را بر دیگر حوزه های اصلاح برتری
و اولویت می دهد و مقدمه آنها می داند و یا جوهر و ژرفا و زیر ساخت اصلاحات
فراگیر می شمرد.

رویکرد دوم می کوشد مشکلات جامعه عربی ـ اسلامی را در بستر
فرهنگی اش تفسیر کند و جوهر مشکل را فرهنگی می داند که راه درمان آن هم فرهنگی
است.

رویکرد سوم به رغم آن که اهمیت و کارآمدی اصلاح فرهنگی را
نفی نمی کند، اهتمام چندانی به آن ندارد و جوهر مشکل جوامع اسلامی را فرهنگی
نمی داند.

پس از این نویسنده به معرفی طبقه و شخصیت هایی که به اولویت
اصلاح فرهنگی باور دارند می پردازد و محورها و قضایا و دشواره های متنوعی را که
در این رویکرد به آنها توجه شده و می شود بر می شمارد و علت این تعدد و تنوع
قضایا و دشواره ها را، تنوع محیط ها و زمان ها و تحول اندیشه ها و انباشت
معرفت ها می داند.

شخصیت های اصلاح فرهنگی

«از زمان عصر اصلاح اسلامی تا کنون کسی که بیش از همه به
اهتمام به اصلاح فرهنگی شناخته شده شیخ محمد عبده در مصر است. مسئله فکری او در
اصلاح فرهنگی، رها سازی اندیشه از قید و بند تقلید و اصلاح نظام آموزشی در
الازهر و پیوند دادن تمدن با مرجعیت دین بود…

محمد اقبال لاهوری نیز در هند همین راه را در پیش گرفت و
خواهان تجدید اندیشه دینی شد و در کتابی که به همین نام در سال ۱۹۳۹ منتشر کرد،
کوشید تا فلسفه دینی اسلام را بر پایه هایی جدید بازسازی کند و معارف بشری جدید
را در کنار سنت های فکری و معرفتی اسلام، به دیده اعتبار بنگرد».

نویسنده در ادامه بحث امتداد جریان اصلاح فرهنگی را در مالک
بن نبی متفکر الجزائری، محمد باقر صدر، سید محمد حسین فضل الله، شیخ مرتضی
مطهری، شیخ محمد مهدی شمس الدین و جریان مرکز جهانی اندیشه اسلامی می جوید.

فصل نخست کتاب در پی شناختن نقاط بحران از نگاه روشنفکران
است. در این فصل پنج رهیافت برای برون شد از بحران ـ که روشنفکران عرب مطرح
کرده اند ـ اشاره شده است. روشنفکران در جست و جوی روشنگری، روشنفکران در جست و
جوی مدرنیته، روشنفکران در جست و جوی معرفت، روشنفکران در جست و جوی نقش و
روشنفکران در جست و جوی دین عناوین مباحث این فصل است.

در مبحث نخست این فصل به سه نسل از روشنفکران عرب اشاره شده
که تحت تأثیر فلاسفه عصر روشنگری اروپا قرار دارند. نسل اول رفاعه طهطاوی ـ
مترجم کتاب «تأملاتی در علل عظمت رومی ها و انحطاط شان» از مونتسکیو و خیرالدین
تونسی است که در کتاب اقوم المسالک فی معرفه احوال الممالک به اقتباس از تجربه
سیاسی و مشروطه اروپایی فرا خواند. نسل دوم فرح انطون و شبلی شمیل و لطفی السید
و قاسم امین و سلامه موسی و طه حسین هستند که به شدت شیفته ارتباط و همذاتی با
غرب بودند. این جریان چنان که کمال عبد اللطیف می گوید به روشنگری به چشم
جایگزین عقائد و حقائق مطلق و حاکم می نگریستند و آن را عقیده ای جدید
می دانستند که می تواند همه تاریکی ها را بر طرف کند. عبد اللطیف اینان را
منادیان غرب گرایی می نامد.

اما نسل سوم که در نیمه دوم قرن بیستم ظهور یافتند، مانند
محمد عابد الجابری و عبد الله العروی و محمد ارگون که نسل معاصر روشنگری مآب را
تشکیل می دهند، به رغم تفاوتی که با نسل دوم دارند و ریشه آن در تحولات و
انقلابات روش شناختی علوم انسانی و اجتماعی نهفته است، همچنان بر فلاسفه عصر
روشنگری تکیه می کنند و در نوزایی و پیشرفت، به رهیافت های آنان نظر دارند.

این جریان که به جریان نوزایی عربی شناخته شده است، در تحقق
اهداف خود شکست خورد. هاشم صالح در پاسخ به چرایی شکست این پروژه می گوید:
«نوزایی عربی پیروز نخواهد شد جز آن گاه که در متن موضوع وارد شویم و تأویل و
تفسیر جدیدی از میراث ایدئولوژیک خود ارائه دهیم، همان گونه که فلاسفه روشنگری
اروپا با میراث مسیحی اشان انجام دادند و این چیزی است که ما تا کنون به سبب
هراس از پیامدهای آن، جرأتش را نیافته ایم؛ زیرا فلاسفه اروپایی جرأت کردند با
حقیقت الهیات هراس افکن خود، چهره به چهره رویارویی کنند، بی آن که ـ مانند
غالب روشنفکران عرب ـ مانور بدهند. و عظمت متفکران اروپایی از دکارت تا
اسپینوزا و ولتر و روسو و کانت و هگل و ده ها تن دیگر در همین امر نهفته است.
آنان توانستند، بشریت اروپایی را از مرحله الهیات قرون وسطی به مرحله عقل فلسفی
و علمی جدید منتقل کنند».

اما زکی المیلاد از سخن هاشم صالح شگفت زده می شود که راه
حل را در پیمودن مسیر روشنگری اروپایی می بیند، زیرا بر آن است که خود روشنگری
و گفتمان های روشنگری در غرب در معرض محاکمات فکری و فلسفی و اخلاقی و مورد نقد
و استفهام و اعتراض و مناقشه قرار گرفته و از بیش از نیم قرن پیش ـ یعنی پس از
جنگ جهانی دوم ـ تا کنون این محاکمات و نقدها تداوم داشته و گذشته از هورکمایمر
و آدورنو، که رویکردی انتقادی به روشنگری داشته اند اخیرا ـ در سال ۲۰۰۳ فیلسوف
فرانسوی، جان کلودگیبو کتاب خیانت روشنگری را منتشر کرده است و این نشان می دهد
که تجربه روشنگری از بعدی که امثال هاشم صالح بدان می نگرند، چندان تجربه
مطمئنی نیست و این روشنگری که در اروپا آزموده شده، نتوانسته است مانع دو جنگ
بزرگ جهانی شود و این امکان را معقول می نماید که روشنگری نیز می تواند به سوی
بربریت و توحش بلغزد، وانگهی یکی از برآیندهای این تجربه، استعمار و امپریالیسم
و یا به تعبیر پاره ای غربیان امپریالیسم روشنگری است. از این گذشته، مفهوم
روشنگری در اروپا عادلانه و انسانی نبوده است، زیرا مرکزیت اروپا را مفروض و
محتوم می داند و بقیه جهان را پیرامون این مرکز می بیند. این همان روشنگری ای
است که بخش های وسیعی از روشنفکران عرب بدان دل و امید بسته اند.

نویسنده، تجربه روشنگری در اندیشه عربی را اقتباسی غلوآمیز
از اندیشه اروپایی می داند و به پاره ای از شواهد اشاره می کند: چنان که در
نوشته ای فرح انطون می بینیم که خواهان همراهی با جریان تمدن جدید اروپایی
شد… و چنان که سلامه موسی ریشه دردهای جوامع عربی را در آن دید که هنوز
برآنند که تمدنی غیر از تمدن اروپا وجود دارد… و چنان که در نوشته های طه
حسین می خوانیم که: ما می خواهیم ارتباطی با اروپا داشته باشیم که قدرت ما را
روز به روز بیشتر کند تا جایی که بخشی از اروپا ـ به لحاظ لفظی و معنایی و
حقیقت و شکل ـ در آییم.

زکی المیلاد اندیشه روشنگری عربی را به پیروی محض و بی چون
و چرا از غرب متهم و سرزنش می کند: اندیشه عربی و روشنفکران عرب، مکتب ها و
رویکردهای فکری و فلسفی مختلف را که شکل دهنده اندیشه اروپایی اند تجربه
کرده اند، از سکولاریسم فرح انطون تا تکامل داروینی شبلی شمیل و متدشک دکارتی،
طه حسین تا وجود باوری عبد الرحمن بدوی و پوزیتیویسم منطقی زکی نجیب محمود و
تاریخی گری عبد الله العروی و… و با تمام این تجربه ها، عملا روشنگری عربی
تحقق نیافته است…

وی در ادامه شکست ۱۹۶۷ عرب ها از اسرائیل را شوک و سرخوردگی
روشنگری عربی می نامد که هنوز نیز آن سرخوردگی ادامه دارد. حسن حنفی بر آن است
که پس از شکست ۱۹۶۷ روشنگری عربی مرحله جدیدی را آغاز کرده که وی نام «تابش
روشنگری» را بر آن نهاده است. در این مرحله جدید پروژه های معاصری در مصر و
مغرب و شام سر بر آوردند که حنفی ویژگی مشترک آنها را بازخوانی میراث از نگاه
دیگری و پذیرش روش غربی و کاربست آن در مطالعه میراث ـ بدون تحلیل آن با
سازوکارهای ویژه اش ـ دانسته است.

برای مثال ساختار گرایی به عنوان روش در پروژه «نقد عقل
عربی» محمد عابد جابری ظهور یافته است و مارکسیسم به عنوان روش و فلسفه در
«ایدئولوژی عربی معاصر» عبدالله العروی و «پروژه نگره ای جدید به اندیشه عربی
در عصر میانه» طیب تیزینی و «گرایش های مادی» حسین مروه و «معرکه سنت» محمود
امین العالم و «جامعه شناسی اندیشه اسلامی» محمود اسماعیل و روش پوزیتیویسم
منطقی در «منطق پوزیتیویستی» و «خرافه متافیزیک» و «به سوی فلسفه ای علمی» زکی
نجیب محمود و روش پدیدارشناسی در «ثابت و متغیر» ادونیس و سلسله کتاب های
«مشکلات فلسفی» زکریا ابراهیم.

حسن حنفی بر آن است که از مرحله تابش روشنگری باید به
نیمروز روشنگری منتقل شد و اگر مرحله تابش با عاریت گرفتن روش ها و مکاتب غربی
محقق شد، مرحله نیمروز روشنگری با نو سازی از درون از راه باز سازی تمام میراث
یا علوم قدیمه به مدد ساز و کارهای این علوم محقق خواهد شد.

ناصیف نصار معتقد است که اندیشه عربی هنوز به این مرحله
وارد نشده است، زیرا اندیشه عربی هنوز تحت سلطه و وابستگی اندیشه غربی و
رویکردهای فکری و فلسفی آن است.

نویسنده، مشکل روشنگری عربی را عدم اتکا و استناد آن به
فلسفه ها و گفتمان های درونی می داند و بر آن است که در دو دهه گذشته، روشنگری
عربی به شبه ایدئولوژی تبدیل و از محتوای معرفتی و انسانی تهی و به ابزار
وابستگی و رویارویی و حذف تبدیل شده است.

مبحث بعدی در باب روشنفکران و مدرنیته است. نویسنده تأسیس
مدرنیته ای متفاوت را نیازمند روشنفکران مسلمانی می داند که نگاهشان را به خود
و به میراث و فرهنگشان عوض کنند و به سخنی از ارنست رنان گواهی می جوید که
می گوید: رجال حقیقی ترقی کسانی هستند که احترام عمیق به گذشته را خاستگاه و
نقطه عزیمت خود قرار می دهند.

تجربه فکری زکی نجیب محمود

نویسنده تجربه فکری زکی محمود را یکی از عمیق ترین تجارب
فکری جدید در جهان عرب می داند که بر قواعد و اصول معرفتی متینی متکی است. اما
آنچه که از این فیلسوف مصری برای زکی المیلاد جالب توجه است، تحول شگرفی است که
وی در آخرین مراحل حیات فکری اش بدان تن داده است. پرتو نخست این تحول را وی در
کتاب تجدید الفکر العربی می جوید که زکی نجیب محمود در آن اظهار می کند که در
سال های اخیر نوعی بیداری نگران کننده او را ـ که در پربارترین سال های حیاتش
قرار داشت ـ فرا گرفته است و او دریافته که مشکل اصلی در حیات فرهنگی
کنونی امان این نیست که چه میزان از فرهنگ های غربی اخذ کرده ایم و چه مقدار
دیگر باید اخذ کنیم.

اما این بیداری در مراحل اخیر حیات وی و شاید در آخرین کتاب
منتشر شده اش با عنوان «رؤیه اسلامیه» آشکارتر است. زکی نجیب محمود در این کتاب
تصویری متفاوت از آنچه که از منظومه فکری اش شناخته شده بود، ارائه کرد. سخنان
وی نشان از چرخشی بزرگ در نگره و اندیشه او دارد، وی می نویسد: ما خود را به
توهمی شگفت انداخته ایم که گام هایمان را در مسیر پیشرفت به بند کشیده است و آن
این است که ما توهم کرده ایم میان این که انسانی به عقیده دینی اش مؤمن و
مسلمان باشد و این که در همان حال همانند غربیان برای ایجاد علم جدید و بر پا
کردن تمدنی جدید بر پایه آن علم تلاش کند، تناقض وجود دارد. اگر اسلام ما، علم
و تطبیق علم را پایه ای اساسی در بنای خویش قرار نداده بود، چنین تصوری درست
می بود. و من تصور می کنم که اگر امت اسلامی، امروزه همان قدرت اولیه اش را
داشت، زمام عصر ما را با همه علوم و تکنولوژی های آن در دست می گرفت».

سخن فوق نشانه بازنگری این فیلسوف پر آوازه مصری در پروژه
فکری اش است. آشنایان با ادبیات وی تا پیش از این کتاب، چنین کلماتی را که حاکی
از احساس و اندیشه ای اسلام باورانه و حماسی است از وی نشنیده بودند.

اما این مدرنیته مستقل به تعبیر نویسنده چگونه ساخته
می شود؟ قطعا این مدرنیته درون زا و درون جوش است و از بیرون وارد نمی شود. هم
چنین دین و میراث دینی در آن جایگاه ویژه ای دارند. چنان که وی از قول محمد
ارگون نقل می کند که اگر عناوین کتاب هایی را که به عربی منتشر شده است بررسی
کنیم، تقریبا هیچ کتابی را در علم اخلاق، هم سنگ کتاب تهذیب الاخلاق مسکویه و
هیچ کتابی را در علم کلام برابر با المغنی قاضی عبد الجبار یا مقالات
الاسلامیین اشعری و هیچ کتابی را در فلسفه حقوق هم تراز الموافقات شاطبی و هیچ
کتاب فلسفی ای را برابر با تألیفات ابن سینا و فارابی و ابن رشد نخواهیم یافت.

نویسنده در ادامه حکایت شنیدنی دکتر محمد شوقی فنجری استاد
اقتصاد دانشگاه قاهره را