پاورپوینت کامل همت و کار مضاعف از منظر حضرت علی علیه السلام ۱۱۱ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل همت و کار مضاعف از منظر حضرت علی علیه السلام ۱۱۱ اسلاید در PowerPoint دارای ۱۱۱ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل همت و کار مضاعف از منظر حضرت علی علیه السلام ۱۱۱ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن پاورپوینت کامل همت و کار مضاعف از منظر حضرت علی علیه السلام ۱۱۱ اسلاید در PowerPoint :

مقدمه:

کار، جوهر آدمی است. با کار کردن، استعدادها و ظرفیت های وجودی انسان شکوفا می شود. تمدن های عظیم بشری نیز با همه تنوع و تفاوتشان، حاصل کار و تلاش بی امان و خستگی ناپذیر آدمیان است. بنابراین، کار را می توان از دو جنبه بررسی کرد: نخست، از جنبه شخصی و تأثیرهایی که بر روان و جسم فرد می گذارد و دیگر، از جنبه اجتماعی و اثرپذیری متقابل فرد و جامعه. کار ممکن است تأثیر مثبت یا منفی بر جسم و جان انسان بگذارد و می تواند به فرد منزلت اجتماعی ببخشد و توازن را میان فرد انسانی و جامعه برقرار سازد.

امروزه جامعه شناسان نیز به اهمیت و ارزش کار توجه کرده و هر یک به نوعی آن را مورد تأیید و تأکید قرار داده اند.

در سیره امام علی علیه السلام، همان گونه که دانش و بینش و تقوا، ایمان، شجاعت، شهامت، مدیریت، دادگری، اخلاص و مدارا جایگاه خاصی دارند، کار و تلاش نیز از اهمیت ویژه ای برخوردار است. علی علیه السلام، کار کردن را از لوازم زهد و پرهیزکاری می شمارد. آن حضرت به عنوان اسوه و الگوی عملی، هیچ گاه فرصت ها را از دست نمی داد و به بهترین صورت ممکن، از اوقات عمر گران بهایش در راه رضایت الهی بهره می گرفت. در این مقاله ابعاد همت و کار در سیره مولای متقیان، حضرت علی بن ابیطالب بررسی می شود.

طرح موضوع:

کار، اشتغال و تولید دارای سه بعد فلسفی، جامعه شناختی و اقتصادی می باشد، ترتب بین این ابعاد منطقی است. از این رو بعد فلسفی، زیربنای جامعه شناختی و جامعه شناختی آن زیرساز بحث اقتصادی آن به حساب می آید. آنگاه که فرهنگ کار و تولید در روابط اجتماعی سامان می یابد، زمینه طبیعی تأثیرگذاری دولت و مشارکت بخش خصوصی و سرمایه گذاری فراهم و در نتیجه شرایط راهبردهای اشتغال و تولید تحقق عینی می یابد.

باید توجه داشت که اسلام نمی خواهد انسان چنان غرق کار شود که زمینه های روحی، روانی، اخلاقی و اجتماعی خود را به فراموشی بسپارد. البته “در اسلام بر فضیلت کار به خاطر کار آن گونه که پروتستانیسم می گوید، هیچ گونه تأکیدی وجود ندارد. در اسلام، کار در پرتو نیازهای انسان و ضرورت برقراری تعادل و آرامش در زندگی فردی و اجتماعی افراد یک فضیلت تلقی می شود. وظیفه کار کردن جهت تأمین نیازهای فرد و نیازهای خانواده همواره کنترل شده و با تأکید قرآن بر گذرا بودن زندگی و هشدار دادن نسبت به خطر حرص و آز و طمع کاری و اهمیت اجتناب ورزیدن از ثروت اندوزی، از افراط در آن جلوگیری شده است”.(خسروی،۱۳۸۰: ۲۵)

به عقیده بسیاری از متفکران اجتماعی و اندیشمندان اسلامی انسان موجودی اجتماعی است. انسان ها قسمت اعظم نیازها و احتیاجات خود را از طریق کار گروهی و اجتماعی تامین می کنند. حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام، اندیشمند و پیشوای برجسته شیعیان و امت اسلامی کار و تلاش را با درایتی واقع بینانه بیان نموده است. علی علیه السلام، کار کردن را از لوازم زهد و پرهیزکاری می شمارد.یکی از پژوهشگران در این مورد می نویسد:

. .. در عبادت، اخلاص بسیار نشان می داد و در کار حلال و حرام، دقتی به سرحد وسواس داشت و اگر هم گاه تهی دست نبود، باز از چیزی که آن را تفنن و تجمل می شمرد، اجتناب می کرد. حشمت خلافت، او را از تسلیم به حکم شرع مانع نمی شد.

از دیدگاه امام علی علیه السلام، کار اگر مرزها و حدود ارزش های انسانی و الهی را محترم بشمارد، نه تنها مباح، بلکه لازم و نوعی عبادت است. و در این حالت است که کارگر، محبوب خدا خواهد بود. ایشان می فرماید: “همانا خداوند، اهل حرفه و پیشه امانت دار را دوست دارد”.(کلینی، ۱۳۶۲: ج ۵، ۷۵)

ایشان در مرحله اسوه سازی از حیث کار و تلاش می فرماید: اگر بخواهی، می توانی. داوود – که درود خدا بر او باد – دارنده نی ها و خواننده بهشتیان را دیگر الگوی خویش سازی، کسی که با هنر دستان خویش از لیف خرما زنبیل می بافت و از هم نشینان خود می پرسید: فروش اینها را کدامتان بر عهده می گیرید؟ و آنگاه از بهای دسترنج خویش، به خوردن قرصی نان جوین بسنده می کرد.

زندگی امیر مؤمنان علیه السلام مشحون از مواردی است که برای تأمین زندگی به کار رو می آورد. از حضرت نقل شده است که روزی گرسنگی شدیدی به من دست داد. در اطراف مدینه در جست وجوی کار بر آمدم. به زنی برخوردم که کلوخ برای گل کردن جمع کرده بود. قرار گذاشتم که در مقابل هر خشت، یک دانه خرما مزد بگیرم. شانزده عدد ساختم تا آن که دستانم تاول زد؛ آن گاه شانزده دانه خرما گرفتم و به خدمت پیامبرصلّی الله علیه وآله وسلّم رسیدم و با من از آن خرما خورد (خسروی،۱۳۸۰: ۵۳). حضرت از مال و زحمت بازوی خود هزار برده آزاد (کلینی، ۱۳۶۲: ج ۵، ۷۴)، و باغ های بسیاری احداث کرد. چاه های متعدّدی پدید آورد و به آب رساند و آنان را در راه خدا وقف کرد (کلینی، ج ۱۳۶۲۵: ۷۵). هر گاه از جهاد فارغ می شد، برای آموزش به مردم و داوری بین آن ها فرصت می یافت و آن گاه که فراغت می یافت، در باغ خود کار می کرد، در حالی که ذاکر خدا بود (خسروی،همان).

ابعاد کارو همت از دیدگاه امام علی علیه السلام

ارزش کار در اسلام

یکی از معیارهای مهم برای پیشرفت و سعادت جوامع توجه به شکل، نوع و کیفیت کار و فعالیت است. در برخی از جوامع بین اشکال کار یدی و فکری تمایزاتی وجود داشته است. کارهای یدی و فیزیکی فاقد ارزش بود و معمولا این فعالیت ها وکارها به اقشار پایین جامعه واگذار می شد. برای مثال در شهرهای یونان باستان و در اروپای قرون وسطی و در جوامع کاستی (قریشی،۱۳۶۶: ۵) چنین چیزی وجود داشته است؛ در حالی که در برخی از جوامع و ادیان الهی و آسمانی عموما به کار و فعالیت و به ویژه کارهای فیزیکی توجه فراوان می شده است. پیامبران الهی خود بر کار و فعالیت تاکید داشته و خود به آن می پرداختند.

اگر چه مفهوم کار کردن و ساختن، در نهاد و فطرت آدمی ریشه دارد، و مورد توصیه عقل است، ولی با این حال، خداوند و انبیا و اولیای الهی برای تأکید بیشتر و غفلت زدایی از وجود انسان ها، پیوسته انسان ها را به کار و کوشش فراخوانده و تشویق کرده اند. از همین روست که قرآن می فرماید: “آدمی را جز حاصل کارش بهره ای نیست”. (نجم: ۳۹)

بر اساس آنچه در قرآن، عهدین و کتاب های تاریخی آمده است، بیشتر پیامبران به کارهایی چون: کشاورزی، زره سازی، نجاری و تجارت و… اشتغال داشته اند. حضرت ابراهیم و اسماعیل علیهماالسلام به دست خویش، خانه کعبه را بنا نهادند. حضرت نوح علیه السلام کشتی ساخت. حضرت موسی علیه السلام چوپانی کرد. حضرت عیسی علیه السلام طبابت می کرد، حضرت داوود علیه السلام زره می ساخت.(دفتر امور فرهنگی وزارت کار و امور اجتماعی،۱۳۸۳: ۲۳)

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله قبل از بعثت گوسفندچرانی می کرد و با مال و سرمایه خدیجه علیها السلام تجارت می نمود. حضرت موسی علیه السلام نیز گوسفند چرانی می نمود. حضرت ابراهیم علیه السلام به کارهای چوپانی و بنایی اشتغال داشت و حضرت ادریس علیه السلام خیاط و حضرت نوح علیه السلام نجار بوده است. (همان)

در زمینه احترام و بزرگداشت کار و تلاش مفید و سودمند حضرت رسول صلی الله علیه و آله صرفا به تمجید و تعریف نپرداخته است. بلکه دستی را می بوسد که از کار ورم کرده و پینه بسته است و می فرماید:

این دستی است که خدا و پیامبرش آن را دوست دارند. (جرداق،ج۱۷۲:۱۳۷۶۱)

حضرت محمد صلی الله علیه و آله باز می فرماید: خداوند بنده باایمان پیشه ور را دوست دارد و هیچ یک از شما غذایی گواراتر از دسترنج خود نخورده است. (همان)

علاوه بر پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله ائمه اطهار علیهم السلام هر کدام به کار و فعالیت می پرداختند. پس از رسول اسلام، امیرالمؤمنین علیه السلام از هرکس متواضع تر بود. در امور خانه به همسر خویش کمک می کرد و شخصا به کار و تلاش در مزرعه می پرداخت.

با کلنگ زمین را می کند و آن را شیار و آبیاری می کرد و بارهای هسته خرما را روی شانه می گذاشت و به صحرا می برد و بر زمین می فشاند و اگر یک دانه ای از آن بر زمین می افتاد، خم می شد و آن را بر می داشت و می فرمود: امروز هسته است و فردا خرما. (برقعی قمی،بی تا:۵۵)

حضرت علی علیه السلام در طول عمر خویش علاوه بر رسالت زمامداری و امامت به کارهای زراعت و باغبانی می پرداخت و درآمد آن را صرف فقرا و یتیمان و اقشار پایین جامعه می نمود. در مورد اهمیت و ارزش کار و تلاش می گوید:

کشیدن سنگ های گران از قله های کوه، نزد من از منت دیگران کشیدن محبوب تر است. مردم به من می گویند: کار برای تو عیب است و حال آن که عیب آن است که انسان دست سئوال نزد مردم دراز کند. (قریشی،۱۳۶۶: ۶)

در اندیشه و مرام امام علی علیه السلام کار از تقدس و احترام خاص برخوردار است؛ به همین رو مقرر داشت که برتری بعضی از مردم بر برخی دیگر صرفا بر اساس کار و فعالیت باشد؛ نه حسب و نسب موروثی و امتیازات قبیله ای و عشیره ای، چنان که گفت: “پاداش هرکس در قبال هر کاری است که انجام می دهد.” و در این باره چنان سخت گرفت که معروف شد، علی یاور هر کسی است که کار می کند و دشمن آن کسی است که به گدایی می پردازد. (جرداق،۱۳۷۶: ۲۳۵)

پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله آن گاه که ویژگی های انسان مؤمن را برای حضرت علی علیه السلام توصیف می کند، با اشاره به صفت پرکاری می فرماید: “ای علی، پرکاری از صفات مؤمن است.”(خسروی،۱۳۸۰: ۳۵) همچنین آن حضرت می فرماید: “دوست دارم که شخص برای تأمین مخارج خود، از حرارت آفتاب آزار ببیند”. (همان).

در سیره امام علی علیه السلام، همان گونه که دانش و بینش و تقوا، ایمان، شجاعت، شهامت، مدیریت، دادگری، اخلاص و مدارا جایگاه خاصی دارند، کار و تلاش نیز از اهمیت ویژه ای برخوردار است. کار کردن را از لوازم زهد و پرهیزکاری می شمارد.

جنبه های روان شناختی کار

امام علی (ع)درباره جنبه روان شناختی کار فرموده است:

از دست دادن فرصت ها موجب قصه و افسردگی است. آنکه از کار و تلاش کوتاهی ورزد، به اندوه و غم دچار می آید.(دفتر امور فرهنگی وزارت کار،۱۳۸۱: ۴۰) آن حضرت به عنوان اسوه و الگوی عملی، هیچ گاه فرصت ها را از دست نمی داد و به بهترین صورت ممکن، از اوقات عمر گران بهایش در راه رضایت الهی بهره می گرفت. در این باره آمده است که هرگاه از کار جهاد فارغ می شد و آسوده خاطر می گشت، به آموزش مردم و قضاوت در میان آنان مشغول می شد. هر گاه از این کار هم فارغ می شد، در باغی که داشت، سرگرم کار می شد و در همان حال، به یاد خدا و در حال ذکر بود.

بنابراین، امام علی علیه السلام کار را جوهر ایمان می شمرد و بر اصالت کار تأکید فراوان داشت. ایشان کار را در جهات متفاوت در زندگی شغلی خویش به کار می بست و در مشاغل گوناگون حضور فعال داشت.

کارآفرینی به عنوان جهاد در راه خدا

امیرالمؤمنین علی (ع)نیزدراین باره می فرماید:”ما غدوه احدکم فی سبیل الله باعظم من غدوته یطلب لولده و عیاله مایصلحهم”؛ درآمدن شما صبحگاهان برای جهاد در راه خدا،ازدرآمدن آن کس که برای تأمین زندگی خانواده خود تلاش می کند بالاتر نیست.(همان)

هلاکت و نابودی در سستی و تنبلی

کار و تلاش گوهرذاتی انسان و مایه عزت و کرامت انسان و سبب دوام زندگی و حیات اوست.بنابراین، سعادت مندی و رسیدن به کمال مطلوب، در پی کار و تلاش و کوشش میسر است.هرقدر جامعه ای در وادی کار و تلاش کوشاتر و برمشکلات صابرتر باشد، میزان دستیابی او به ماندگاری و ثبات بیشتر خواهد بود؛ همچنان که به هرمقدار که از سعی و تلاش خود بکاهد و به سستی و تنبلی روی آورد از میزان دوام و پایداری او کاسته خواهد شد.به تعبیرعلی (ع):”فی التوانی و العجزانتجت الهلکه”؛ (همان: ۴۳)درتنبلی و احساس ناتوانی، نابودی و تباهی پدید می آید. از امیرالمؤمنین علیه السلام نقل شده است که فرمود: سستی و تنبلی، کلید غم و بدبختی است و ناتوانی و تنبلی همراه نیازمندی و فقر است و ثمره آن نابودی و بدبختی است. آن که طلب و تلاش نکند، چیزی نمی یابد و به فساد کشانده می شود. (همان)

بیکاری و فقر

بیکاری در طول ادوار تاریخ بشر به اشکال گوناگون وجود داشته است. در قرن معاصر نیز یکی از پدیده ها و مسائل بسیاری از کشورها به ویژه کشورهای در حال توسعه بیکاری و کم کاری است. شغل و اشتغال و داشتن درآمد کافی برای پیشبرد گذران زندگی و تامین مایحتاج ضروری، انسانها را چاره جو و مستقل و سربلند و بی نیاز به بار می آورد، لکن اگر جامعه دچار مرض و بیماری شد، یکی از عوارض و آثار شوم آن فقر و نداری مردم خواهد شد یعنی بین فقر و بیکاری رابطه تنگاتنگ وجود دارد چنانچه بین بیکاری و فساد و بی بند و باری و اعتیاد، بین بیکاری و سرقت. .. رابطه تنگاتنگ وجود دارد. مطالعات اجتماعی نشان می دهد در کشورهایی که توزیع ثروت به صورت عادلانه نباشد، هر روز فقرا فقیرتر و اغنیاء ثروتمندتر می شوند فاصله طبقاتی فزونی می یابد و به علت عدم آموزشهای اجتماعی و ضعف فرهنگی و فقدان احساس همبستگی ناشی از مادی گرایی و فردگرایی، افراد قادر به هدایت درست ستیز علیه این بی عدالتی اجتماعی نیستند.

در دوره زندگی حضرت علی علیه السلام و صدر اسلام گرچه پدیده مذکور متداول و حاد نبوده، ولی ایشان به این امر توجه کرده است. آن حضرت فرمود: آفه العمل البطاله؛ (کلینی، ۱۳۶۲: ج ۵، ۷۷)آفت عمل بیکاری است (یعنی هرکه عادت به آن کرد هرگز کار نمی کند یا اگر کار کند، ناقص انجام می دهد).

باز فرمود: من اطاع التوانی ضیع الحقوق؛ (موسوی خراسانی،۱۳۷۸: ۱۱) کسی که تنبلی و سستی پیشه کند، حقوق خویش و دیگران را ضایع می کند.

بیکاری تحت تاثیر عوامل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در جامعه افزایش می یابد. این عوامل عبارتند از: فقر، کمبود سرمایه و اندک بودن سرمایه گذاری در بخش های مختلف اقتصادی، فقدان آموزش، نبودن فرهنگ کار، فقدان تقاضا برای تولید کالاها، سستی و تنبلی افراد، فقدان مشارکت اجتماعی و…

گسترش بیکاری و کم کاری به تدریج آسیب ها و مشکلات اقتصادی و اجتماعی دیگری را به همراه دارد که برخی از آنها عبارتند از: افزایش فقر و تهیدستی، گسترش انحرافاتی نظیر اعتیاد، فساد، تبعیض، تکدی گری و جز اینها.

علی علیه السلام از کسالت و تنبلی دوری می جست و مرد عمل و کار بود و مردم را به کار و کوشش دعوت می کرد و آنها را از بی حوصلگی و تن آسایی که موجب فقر و تهیدستی است، بر حذر می داشت. (راشدی،ج۱، ۱۳۷۶: ۱۶۶- ۱۶۵)

آن حضرت می فرمود: هرگاه کسالت و ناتوانی با هم همراه شدند، از آنها فقر و تهیدستی متولد می شود. (همان، ص ۱۶۶)

یکی از سفارش های مولای متقیان به مردم کار کردن در زمان جوانی و میان سالی و قبل از پیری و کهولت است؛ زیرا عمر انسان کوتاه و دوران جوانی و تحرک و فعالیت محدود است؛ لذا بایستی در دوران جوانی و میان سالی به کار و کوشش صحیح و شایسته پرداخت تا در دنیای فانی توشه ای برای آخرت فراهم آید.

امیرالمؤمنین علیه السلام در این مورد می فرماید: پیش از کشیدن بار سنگین حیات در سالیان پایانی زندگی و ورود به دار مشاهده نتایج عمر و قبل از دست دادن همه مشاعر و نیروهای خود، کار و تکاپو کنید. (جعفری،۱۳۶۲: ۲۴۶)

حضرت امیر علیه السلام در ارتباط با ره آورد شوم تهیدستی و فقر می فرمایند:

” فرزندم، من از تهیدستی و فقر بر تو هراسناکم و از فقر به خدا پناه ببر که همانا فقر، دین انسان را ناقص عقل را سرگردان و عامل دشمنی است” (همان) و در نتیجه در امورات خود را محتاج دیگران می بیند و این امر یعنی احتیاج و نیازمندی دائم به دیگران مورد تنفر و بی علاقگی قرار می گیرد که در روایات دینی به آن اشاره شده است که بی نیاز مباش تا تو را دوست دارند. (نهج البلاغه، حکمت ۳۱۹)

حضرت امیر علیه السلام فرمودند:

ان الاشیاء مما ازدوجت، ازدواج الکسل و العجز فنتج منهما الفقر (محمدی ری شهری، ج ۸، ۱۳۸۵: ۳۹۲)به درستی که اشیاء به همدیگر می رسند، زمانی که بیکاری و ناتوانی به همدیگر متصل شوند نتیجه آن جز فقر چیزی نخواهد بود.

در روایت دیگری حضرت می فرمایند: من دام کسله خاب امله(همان، ص ۳۹۳ ) کسی که بیکاری او دائمی باشد و ادامه داشته باشد نسبت به آرزوها و خواسته های خود ناامید و آنچه نیازمند است به آن نمی رسد.

” ایاک و الکسل و الضجر فانما مفتاح کل شر” (همان) از بیکاری و ناامیدی (دلتنگی کردم – بی قراری کردن) بپرهیز ید زیادی این دو کلید همه شرور و نابسامانیها هستند. که یکی از نابسامانیهای وجود فقر در زندگی انسان است و اگر انسان نیازمند و محتاج شد دست به هر کاری می زند و اینجاست که انحرافات اجتماعی و کجرویها شکل می گیرد و انجام می شودو اگر بخواهیم از این روایت بر اساس اصل تعمیم پذیری، کجرویها و ناهنجاریها و آسیب ها و انحرافات را برداشت می کنیم که کلمه مفتاح کل شر مصادیق همه اینهاست می توانیم بیکاری را سرچشمه همه این عوارض و آثار و تبعات بدانیم، اگرچه این مقولات یعنی انحرافات و صدمات اجتماعی همانند طلاق در خانواده، اعتیاد و پناه بردن به مواد مخدر، پناه بردن به باندهای فساد و فحشاء، همجنس بازی، سرقت ودزدی، ولگردی و خیابان گردیهای شبانه، مزاحمت های خیابانی، پناه بردن به مواد الکلی، ناسازگاریهای درون خانوادگی، از بین بردن رفتارهای عاطفی و ارتب