پاورپوینت کامل بررسی و نقد نظریه های توسعه در جهان سوم ۷۶ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل بررسی و نقد نظریه های توسعه در جهان سوم ۷۶ اسلاید در PowerPoint دارای ۷۶ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل بررسی و نقد نظریه های توسعه در جهان سوم ۷۶ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن پاورپوینت کامل بررسی و نقد نظریه های توسعه در جهان سوم ۷۶ اسلاید در PowerPoint :

بازداشت توسعه

قسمت اول

مقدمه

تلاش برای یافتن پاسخ پرسش فوق، مستلزم پرداختن به موضوعات متعددی است که برخی از این موضوعات که در این مقاله بدان پرداخته می شود عبارت است از: مکتب یا نظریه نوسازی، مکتب وابستگی، و مکتب نظام جهانی که هریک در سه بخش چشم انداز، مطالعات اولیه و جدید بررسی می شود و به نقد هریک در هر بخش اشاره می شود.

مکتب نوسازی

مکتب نوسازی را می توان در بخش های زیر بررسی کرد:

الف. چشم انداز نوسازی. آلوین لو در چشم انداز نوسازی به مسائل زیر توجه داشته است:

۱. بستر تاریخی: مکتب نوسازی محصول چند رویداد تاریخی زیر است: ظهور آمریکا به عنوان ابر قدرت، گسترش جنبش جهانی کمونیسم، و تجربه تقسیم مستعمرات امپراتوری های استعماری اروپایی در جهان سوم به کشورهای متعدد؛ به بیان دیگر، مکتب نوسازی با حمایت های امریکا شکل گرفت تا به وسیله و آثار ناشی از آن، کشورهای جهان سوم تقویت شوند و بتوانند جلوی کمونیسم بایستند. (بدیع: ۱۳۷۴، ۵۶)

۲. بنیادهای تئوریک: مکتب نوسازی محصول دو نظریه است: نخست تکامل گرایی که بر مبنای سه مؤلفه اساسی اجتناب ناپذیری توسعه و تکامل، ارزشمند و مثبت بودن پیشرفتن و پیشرفت، و وقوع آرام نه انقلابی تغییرات اجتماعی استوار است.

دوم کارکردگرایی که به اعتقاد پارسونز، جامعه انسانی مشابه اندامی زیستی است؛ به آن دلیل که امکان مقایسه بدن و جامعه وجود دارد و نیز، آن دو در تلاش برای حفظ تعادل اند؛ به علاوه، اعضای بدن و نهادهای اجتماعی از وظایف مشابهی برخوردارند (ضرورت کارکردی). پارسونز با طرح مفهوم ضرورت کارکردی، به این نتیجه رسید که هر جامعه، اگر بخواهد زنده بماند، باید چهار کار ویژه مهم را به انجام برساند: تطابق با محیط، دستیابی به هدف، یکپارچگی نهادها و حفظ الگوهای ارزشی از یک نسل به نسل دیگر.

الگوهای ارزشی یا متغیرهای الگویی در جوامع سنتی و نوگرا، تفاوت های زیر را نشان می دهند: روابط شخصی در مقابل روابط غیرشخصی، روابط خاص گرایی در مقابل روابط عام گرایی، جهت گیری جمع گرا در مقابل خویشتن گرا با پیگیری منافع شخصی، انتساب در مقابل اکتساب، و آمیختگی نقش ها در مقابل نقش های اختصاصی.

۳. انواع نظریه های نوسازی: چهار نظریه زیر مهم ترین نظریه های نوسازی اند:

الف: رویکرد جامعه شناختی که شامل دو نظریه لوی و اسملر است؛ لوی در تعریف نوسازی آن را معادل وضع انگلستان جدید می بیند و بر آن است که میل به نوسازی زمانی روی می دهد که کشورهای عقب مانده، طعم نوسازی را بچشند؛ ولی این کشورها با ویژگی هایی چون بی تخصصی، سنت گرایی، وابستگی شدید و امتزاج کارکردها، با مشکلات بسیاری چون سرخوردگی، ناتوانی در تبدیل منابع، کمی مهارت ها و… شناخته می شوند.

اسملر، نوسازی را در تمایز ساختاری میان جامعه مدرن و غیر مدرن می دید؛ برای مثال خانواده، در یکی سنتی عمل می کند و در دیگری رسمی و پیچیده. حل این تمایز ساختاری با ادغام و همسازی آن دو میسر است؛ ولی این ادغام و همسازی، به دلایلی چون ستیز ارزش ها با هم، همواره به خوبی صورت نمی گیرد، به همین دلیل آشفتگی های اجتماعی، مانند خشونت سیاسی و جنگ چریکی روی می دهد.

ب: رویکرد اقتصادی که در نظریه هایی چون نظریه روستو خلاصه می شود؛ به اعتقاد روستو، در فرآیند رشد از جامعه سنتی به جامعه ای با مصرف انبوه پنج مرحله عمده وجود دارد که عبارت است از: جامعه سنتی، فراهم آوردن شرایط مقدماتی برای خیز، مانند انقلاب سیاسی و انباشت سرمایه، خیز و حرکت به سوی بلوغ و جامعه؛ با مصرف انبوه.

ج: رویکرد سیاسی مانند نظریه کلمن؛ از نگاه کلمن قواعد نوسازی عبارت است از ساختارها؛ مانند تفکیک ساختار میان رقابت سیاسی و ساختار اجرایی، لائیک کردن فرهنگ سیاسی به همراه اجرای برابر سیاسی، افزایش قابلیت های نظام سیاسی چون کارآمدی و مشارکت سیاسی. در این صورت جامعه توسعه نیافته می تواند، از بحران های هویت ملی، مشروعیت سیاسی، فقدان نفوذ، مشارکت اجتماعی، فقدان همبستگی و توزیع اقتصادی بیرون برود. (رابرتسون: ۲۵۱۱۳۸۰)

۴. وجود مشترک نظریه های نوسازی: این وجود عبارت است از:

الف: استفاده از فرضیات مشابهی چون نوسازی را فرآیندی مرحله مرحله دانستن، توسعه را اروپایی دیدن، و توسعه را مقوله ای رو به پیشرفت و طولانی معرفی کردن.

ب: ارائه تعریف واحد از نوسازی که آن نیز عبارت از فرایند نظام یافته (همه جانبه) انتقال دهنده از سنت به مدرنیته و درون زا است.

ج. تاکید بر روش شناسی های مشترک، چون طرح بحث در سطح بسیار کلی و انتزاعی و تاکید بر نمونه های آرمانی پارسونز.

۵. پیامدهای نظریه های نوسازی: این پیامدها در سیاست گذاری عبارت است از:

الف: دو سری کشور توسعه یافته و نیافته وجود دارد.

ب: کشورهای توسعه نیافته باید برای توسعه به کشورهای توسعه یافته مراجعه کنند.

ج: کمونیسم در جهان سوم مشکلی جدی برای توسعه است، از این رو باید از آن پرهیز کرد.

د: توسعه یک راه دارد و آن راهی است که کشورهای توسعه یافته از آن گذر کرده اند.

ه: کشورهای توسعه نیافته، برای حل مشکلاتی که مانع از توسعه می شود، باید از آمریکا کمک بگیرند.

۶. مطالعات اولیه نوسازی: مهم ترین مطالعات اولیه نوسازی عبارت است از:

۱. مک کلند می گوید: پیشرفت ناشی از انگیزه قوی است. این انگیزه را می توان از راه فرافکنی اندازه گرفت؛ هم در سطح ملی و هم کلی. آن ها که انگیزه های قوی تری دارند، توسعه بیشتری می یابند. انگیزه پیشرفت در تربیت خانوادگی نهفته است و البته باید آن را از محیط خانوادگی به سطح مدیران، کارفرمایان و سیاست مداران گسترش داد.

۲. اینکلس معتقد است: برای توسعه به انسان های متجدد نیاز داریم که ویژگی هایی چون پذیرش تجربیات جدید، داشتن استقلال رأی و عمل، اعتقاد به علم، تحرک گرایی، استفاده از برنامه ریزی دراز مدت و وارد شدن در سیاست مدنی دارند. به اعتقاد او، پرورش انسان های متجدد، به آموزش رسمی (چون مدرسه) و غیر رسمی (مانند کارخانه) بستگی دارد.

۳. بلّا در مطالعات خود، در پی کشف وجود یا عدم وجود رابطه میان مذهب با پیشرفت در ژاپن بود. او پی برد که علی رغم تعدد مذهبی در ژاپن، آنها یک حقیقت واحد دارند و آن برخورداری از روح ژاپنی است. همین روح مذهبی، به سه گونه بر رشد اقتصادی تأثیر گذاشته است: به صورت مستقیم، مانند تقدس تلاش و تأکید بر ریاضت؛ غیر مستقیم و از طریق نظام سیاسی، مانند تاکید بر خودکفایی، نظم و ایجاد وحدت، نفی تنبلی، طرد اسراف و تقویت وفاداری.

۴. در پاسخ به رابطه میان دموکراسی و رشد اقتصادی، لیپست می گوید: دموکراسی به شکل های مختلفی موجب رشد اقتصادی می شود؛ برای مثال به توسعه می انجامد؛ تحصیلات را گسترش می دهد؛ روحیه همبستگی را تقویت می کند؛ جلوی افراطگری را می گیرد؛ به توزیع عادلانه تر ثروت و توسعه صنعتی شکل خود را می یابد.

۵. ویژگی های خاص دیدگاه اولیه نوسازی؛ چهار دیدگاه فوق، در ضرورت نوسازی و نیز برخی پرسش ها مشترک اند؛ برای مثال عامل توسعه چیست؟ اثرات آن کدام است؟ و…. مطالعات چهارگانه مذکور در اصول کلی مشترک اند؛ برای مثال آنها را عقب مانده تلقی می کنند و معتقدند که برای رشد، باید ویژگی های سنتی خود را کنار نهند، یا به قول مک کلند، باید ارزش های غربی به جهان سوم تزریق شود. اینکلس، انسان متجدد را انسانی با ارزش های غربی می داند و بلا ارزش های غربی چون عام گرایی را در توسعه مهم می داند. لیپست نیز ارزش های دموکراسی غربی را عامل توسعه می بیند. آن ها در روش شناسی هم مشترک اند و اشتراک آن ها در استفاده از روش تجربی است. (آکسفورد: ۱۳۷۸، ۱۲۴)

۶. انقادهای وارد بر مکتب نوسازی

الف. چرا کشورهای جهان سوم، برای نیل به توسعه، لزوما باید در مسیر کشورهای غربی حرکت کنند؟ این دسته از منتقدان، مخالف برتری ارزش های غربی بر ارزش های جهان سومی اند.

ب. تاکید بر این که تنها راه توسعه، تبعیت از غرب است، از این رو امکان تجربه راه های دیگر از بین می رود.

ج. همه الگوهای نوسازی خوشبینانه است؛ در حالی که طی چند دهه پیروی جهان سوم از الگوهای غربی، همه آن ها فقیرتر شده اند.

د. همیشه بین سنت و تجدد تضاد وجود ندارد و حتی گاه سنت ها، عامل ورود به ارزش های مدرن اند.

ه. مباحث پژوهش گران نوسازی، کلی و عمومی است و فرضیات آنان از محدوده زمان و مکان فراتر می رود.

و. از نظر نئو مارکسیست ها، دیدگاه نوسازی، چیزی بیش از یک ایدئولوژی جنگ سرد نیست، از این رو به توجیه دخالت های آمریکا در جهان سوم تبدیل شده است.

ز. از مکتب نوسازی به دلیل غفلت از عامل مهم سلطه خارجی در عقب ماندگی، انقاد شده است.

ج- مطالعات نوسازی جدید: در پی افزایش انقادات فوق و جدی گرفتن آن از سوی نظریه پردازان غربی نوسازی، مطالعات نوسازی جدیدی روی داد که علی رغم شباهت ها، تفاوت های عمده ایی با نظریه های نوسازی پیشین دارد.

مشابهت ها:

جهان سوم کانون تحقیقات است. عوامل داخلی چون ارزش های فرهنگی و نهادهای اجتماعی متغیرهای عمده اند و انجام نوسازی عملی مفید تلقی می شود.

اختلاف ها در زمینه سنت:

در مطالعات سنتی نوسازی، سنت مانع توسعه تلقی می شود؛ ولی در مطالعات جدید نوسازی، سنت عاملی مثبت در توسعه است.

روش تحقیق:

در مطالعات سنتی، تشکیل سنخ شناسی در سطح بالایی از انتزاع قرار دارد. در مطالعات جدید، مطالعات موردی است و تحلیل ها تاریخی است.

جهت و مسیر توسعه:

در مطالعات سنتی، مسیر توسعه یک طرفه به سمت الگوی آمریکایی است؛ ولی در مطالعات جدید مسیرهای متعدد و چند سویه توسعه وجود دارد.

عوامل خارجی و ستیز:

در مطالعات سنتی عوامل خارجی با غفلت نسبی مواجه اند؛ اما در مطالعات جدید، به عوامل خارجی و ستیز توجه بیشتر می شود.

مهم ترین مکاتب جدید در نظریه پردازی نوسازی عبارت است از:

۱. وانگ (تبارگرایی در مدیریت): محققان اولیه نوسازی، ارتقای رشد اقتصادی در چین را به دست کشیدن خانواده های چینی از ارزش های سنتی مشروط می داشتند؛ ولی یانگ بر آن است که در مورد آثار منفی ارزش های سنتی بر اقتصاد چین، زیاده روی شده است. یانگ ثابت می کند که شیوه مدیریت پدرسالارانه، استخدام فامیلی و مالکیت خانوادگی در توسعه اقتصادی هنگ کنگ تأثیر مثبت داشته است. همه اینها به معنی تبارگرایی است که سه ویژگی بارز دارد: تمرکزگرایی در تصمیم گیری، خودکفایی و استقلال بالا، امکان بالا در تغییر دادن آن.

۲. دیویس(دیداری مجدد از مذهب ژاپنی): به گفته دیویس، پیروان مکتب نوسازی در تبیین رابطه میان مذهب و توسعه دچار چندین اشتباه شده اند: مذهب منشأ حفاظتی است که در بخش های مختلف، تأثیر مثبت می گذارد. تمدن موجب دنیوی شدن همه می شود و فرهنگ ژاپنی، عامل توسعه آن کشور است. دیویس با رد موارد سه گانه، نظریه جدیدی به نام حصارها ارائه می کند که عبارت است از: جوامع سنتی در مقابل پیشرفت خرد کننده ارزش های سرمایه داری، به برپا کردن حصارها می پردازند، تا از آشفتگی در امان باشند و به پیشرفت برسند.

دیویس معتقد است که مذهب ژاپنی، بر توسعه آن کشور، به صورت زیر تاثیر گذاشت.

سلبی: مذهب ژاپنی هیچ محدودیتی در مقابل شغل، آمیزش با خارجیان، توسعه شهرنشینی، تساهل با دیگران، دنیوی شدن مذهب و ایجاد امیدهای تازه پدید نیاورد.

ایجابی: مذهب ژاپنی به تقویت روحیه وفاداری، ترویج فرهنگ کار و رشد ناسیونالیسم ژاپنی کمک کرد.(داد:۱۳۶۹، ۸۴)

۳. بنو عزیزی (انقلاب اسلامی ایران): عزیزی به دلیل ارائه تصویر آرمانی از جامعه ها و غرب، و ارائه تعریف ایستایی از سنت، به انتقاد از نظریه پردازان پیشین نوسازی می پردازد و در عوض، طرح بازگشت به سنت را مطرح می کند و بر آن است که سنت، همانند قریه خود، یعنی تج