پاورپوینت کامل دولت و جامعه ی دینی؛ فعال یا منفعل؟ ۳۸ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل دولت و جامعه ی دینی؛ فعال یا منفعل؟ ۳۸ اسلاید در PowerPoint دارای ۳۸ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل دولت و جامعه ی دینی؛ فعال یا منفعل؟ ۳۸ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل دولت و جامعه ی دینی؛ فعال یا منفعل؟ ۳۸ اسلاید در PowerPoint :

مقدمه

سیاست در بطن جامعه نمود پیدا می کند؛ به همین جهت برای درک و فهم چگونگی آن باید به متن جامعه نگریست.[۱] در این میان نظام دینی به لحاظ عدم انفکاک سیاست از دین، نگاه تازه ای را می طلبد. در جامعه ی سیاسی، به آن جنبه از ساختارها و رفتارها پرداخته می شود که به سیاست کمک، و یا آن را تبیین می کند.[۲] حال پرسشی که مطرح است این است که در جامعه ی دینی، افراد چه نقشی را در مهم ترین موضوع سیاست، یعنی «قدرت» دارند؟ آیا آنان فعال و تأثیرگذار (subjective) هستند و یا منفعل و تأثیرپذیر (objective)؟

آیا اصولاً در جامعه ی دینی، راه کارهای مشارکت و تأثیرگذاری افراد جامعه تدارک دیده شده است یا خیر؟ هم چنین در زمینه ی دولت در جامعه ی دینی نیز می توان پرسش هایی را نظیر پرسش های یاد شده، مطرح کرد؟ آیا در جامعه ی دینی دولت فعال است یا منفعل؟ آیا قدرت و نفوذ آن ذاتی است؟ آیا دولت می تواند در تعامل با قدرت جامعه شکل گیرد؟

در پاسخ به پرسش های مزبور، می توان دو رویکرد را ملاحظه نمود: رویکرد نخست، نظام و جامعه ی دینی را همانند نظام های مدرن امروزی می داند و تفاوتی میان مقام تئوری و عمل و مبانی و اصول در دو نظام نمی گذارد؛ و دیدگاه دیگر برعکس، اصولاً نظام و جامعه ی دینی را مستقل از درخواست و تمایل افراد در نظر می گیرد؛ پیش از قضاوت، به چارچوب نظری این مباحث اشاره می شود.

چارچوب نظری

بطور کلی در زمینه ی فرد با دولت، چهار گفتمان وجود دارد:[۳]

۱ – جامعه ی فعال، دولت منفعل؛ ۳ – جامعه ی منفعل، دولت فعال؛

۲ – جامعه ی فعال، دولت فعال؛ ۴ – جامعه ی فعال، دولت کوچک.

گفتمان اول در مکتب لیبرالیسم و مارکسیسم قابل بررسی است. در حالی که هر دو مکتب بر نقش جامعه تاکید دارند و آن را اصل می دانند و دولت را غیر اصل و منفعل، اما تعبیرات آنها فرق دارد. در اندیشه ی لیبرالیسم، اولویت با جامعه است و حاکم باید حقوق جامعه و حاکمیت افراد را پاس دارد، ولی در عین حال دولت از درون جامعه بیرون می آید و مظهر مصلحت عموم افراد است.

در این زمینه هابز می گوید: «دولت ضرورتاً وسیله ای برای دفاع از حقوق و منافع جامعه است، جامعه اصالت دارد و پیش از دولت موجود بوده است. در نتیجه در قرارداد اجتماعی، کل حقوق جامعه به دولت انتقال می یابد، ولی حاکمیت هم چنان در جامعه نهفته است.[۴]

در مکتب مارکسیسم این قضیه متفاوت است؛ زیرا فرد به عنوان فرد مدّ نظر نیست، بلکه انسان را در درون طبقات در نظر می گیرد. بدین جهت، جامعه زیربنا و دولت روبنا است.

اما گفتمان دوم(جامعه ی فعال و دولت فعال) متوجه نظام دموکراسی است. بدین صورت که چون دولت برآیند خواست و تمایل افراد است و حقوق افراد را به نمایندگی به عهده گرفته است، تنها منبع استفاده کننده از قدرت و اجبار است. از طرف دیگر جامعه نیز با مکانیسم هایی مانند نظارت کنترل قدرت از طریق انتخابات و تظاهرات و…نقش خویش را در قدرت ایفا می نماید. از این رو بین جامعه و دولت، تعاملی برقرار است.[۵]

گفتمان سوم(جامعه ی منفعل و دولت فعال) بیش تر متوجه نظام هایی است که نقشی برای افراد و جامعه در سیاست و قدرت قائل نیستند، همانند نظام های توتالیتر و خودکامه، از این رو، این دیدگاه نقش سوژگی و کارگزاری انسان را زیر سؤال می برد.

گفتمان چهارم (جامعه ی فعال و دولت کوچک) همه ی فلسفه هایی را که قائل به شالوده، اصل، مرکز، وحدت و جهت هستند، زیر سؤال می برد. از این رو و براساس این گفتمان، هیچ گاه واقعیت مطلق وجود ندارد و در هر زمانی تابع گفتمان های مسلط در آن دوره است.بیشتر نظریه پردازانی که قائل به این نظریه هستند، از دیدگاه انتقادی به دموکراسی نگریسته اند و قایل به ترمیم و تغییر سمت و سوی دموکراسی هستند. اساس این نظریه بر تقلیل و تحدید نقش دولت است و تمایل زیادی به خصوصی سازی و دولت رفاهی دارد.[۶]

حال دوباره به این پرسش باز می گردیم که در نظام دینی و جامعه ی اسلامی، کدام گفتمان می تواند مطرح باشد؟ مدعای این پژوهش این است که در نظام دینی و اسلامی، می توان مصادیق و کارویژه هایی را برای فرد و دولت یافت که آن را به سوی گفتمان دولت فعال و جامعه ی فعال نزدیک نماید، گرچه تمایز دو نظام را به لحاظ تئوری نباید از نظر دور داشت.

در نگاه اول، شاید گفته شود به دلیل این که در فرهنگ اسلامی نگاه قدسی به سیاست می شود و اطاعت محض به عنوان فضیلت توصیه می شود، زمینه ای برای حضور و نقش مردم در قدرت نباشد،[۷] امّا با تأمل بیشتر متوجه خواهیم شد که در فرهنگ اسلامی می توان عناوینی را چون، نظارت، بیعت، نصیحت، مشورت، رضایت یافت که خود منشأ دخالت افراد جامعه در قدرت می باشند.[۸]بنابراین، آنچه در این جا به عنوان فعال بودن در خصوص جامعه یاد می شود، اشاره به این دارد که در جامعه ی دینی، هم فرد و هم دولت، در چرخه ی قدرت سهیم هستند و آن را نوعی مسئولیت دینی می دانند. بنابراین، می توان نقش مردم را در تعامل با قدرت سیاسی در خلال چند مبحث جویا شد که عبارتند از:

۱. در نقش مردم در ایجاد و شکل گیری قدرت سیاسی(بیعت)

یکی از مواردی که می توان نقش و حضور افراد جامعه را نشان داد، مسأله ی بیعت است. این مفهوم در برخی متون اسلامی به صراحت آمده است و در برخی دیگر، با عنوان «زدن دست بر دست دیگری» یاد شده است. دنبال کردن این موضوع در سیره ی رسول خدا(ص) نشان می دهد که مفهوم بیعت یکی از اساسی ترین مفاهیم سیاسی است؛ مفهومی که افراد جامعه را به رهبران متصل کرده و حدود و قیود و تعهدات آنها را نسبت به یکدیگر معین ساخته است.[۹]بنابراین، می توان گفت مفهوم بیعت در بردارنده ی مفهوم مشارکت سیاسی است، و نوعی معامله و معاهده ی دینی جامعه و دولت اسلامی است.

با مراجعه به سیره ی پیامبر اکرم اسلام(ص) می توان به مواردی برخورد کرد که تعامل بین جامعه و دولت در مفهوم مذک